,,We lopen toch
graag met droge
allemaal
voeten
Nog kwestie van tiji
voor iokale omroep
HENK LEBER DIENDE 40 JAAR WATERSCHAP
rr
Cursussen tekenen en
schilderen uitgesteld
Verkoop handwerk
bij bazaar iMH kerk
PAGINA 2
TEXELSE COURANT
DINSDAG 28 OKTOBER
Henk Leber in de Eierlandse polder: „zijn" land.
„Als ze me toen hadden gezegd, dat het veertig jaar zou duren
had ik nooit van z'n leven ja gezegd. Maar achteraf ben ik best te
vreden. Ik heb er mooie herinneringen aan en mijn blik is er door
verruimd. Met stoppen heb ik dan ook geen moeite". H.J. (Henk)
Leber, uit Eierland heeft geen spijt dat hij veertig jaar lang deel uit
heeft gemaakt van het Waterschap-bestuur. Aanvankelijk bij het
Waterschap Eierland, waarvan hij zelfs dijkgraaf was, en na de fu
sie in 1970 als heemraad bij het Waterschap Texel.
Zaterdag werd Leber 65 jaar. Van
avond, tijdens de vergadering van
hoofdingelanden in het Polderhuis
in Den Burg, wordt wegens het be
reiken van deze leeftijd afscheid
genomen van een kalme, gewe
tensvolle bestuurder.
Veertig jaar is een unieke termijn voor
een Waterschap-bestuurslid. Niet al
leen door het uithoudingsvermogen
van de betreffende bestuurder, maar
ook omdat toetreding tot dat bestuur
niet zómaar geschiedt. Factoren als re
putatie en bekwaamheid spelen een
voorname rol, voordat iemand wordt
benaderd om zich kandidaat te stellen.
Geen wonder dat in het Waterschap-
bestuur veelal personen zitting heb
ben, die zich maatschappelijk al jaren
hebben bewezen. Ter illustratie: de
jongste hoofdingeland van het tegen
woordige algemeen bestuur is 33 jaar.
Vroeger was het ander. Henk Leber:
,,Als jong broekie - ik was 24 - kwam
ik in 1946 terecht in een oud bestuur.
Tenminste, het waren toen in mijn
ogen oude mensen. Maar ik werd er
goed opgevangen en voelde me snel
thuis".
Hunsingo
Het lijkt helemaal frappant dat juist Le
ber werd gevraagd, als men weet dat
hij nauwelijks twee jaar zelfstandig
boer was. Na het overlijden van zijn
vader, die in 1910 van Groningen was
gekomen en zich op Texel had ge
vestigd, had hij de boederij „Hunsin
go" aan de Postweg voortgezet. Dat
was in 1944. Leber oudste broer was
bloembollen gaan telen en zijn tweede
broer ging te pionieren in de Noord
oostpolder, zodat Henk als derde zoon
uit een gezin van vier jongens (de vier
de zoon emigreerde) en twee meisjes
logischerwijs als eerste in aanmerking
kwam om het bedrijf voort te zetten.
Tot op de dag van vandaag is akker
bouw de belangrijkste bron van
bestaan, met ruim veertig hectare
land. Voorts heeft Leber lange tijd
koeien gehouden, melk- en mestvee.
Als 23-jarige was Leber dus al zelfstan
dige boer. Kennelijk genoot hij als op
volger van zijn vader voldoende ver
trouwen om binnen twee jaar als
hoofdingeland bij het Waterschap Eier
land te worden gevraagd. Leber weet
niet op welke gronden men hem toen
heeft uitgekozen, maar vermoedt dat
het feit dat zijn vader voordien ook ac
tief (heemraad) was in het
Waterschap-bestuur heeft meegewo
gen. Hij hapte uit een soort natuurlijke
intresse toe.
Leber: „Als boerenzoon ben je auto
matisch betrokken bij de waterbeheer
sing. Het land moet niet te nat en niet
te droog zijn, daar leven de boeren
mee. Als het in de jaren vóór de ruil
verkaveling flink had geregend en je
kwam over de Ruigendijk in Waalen
burg, dan stond die hele polder blank.
Er lag een grindpad richting Den Burg,
met in het midden een verhoogd paar-
denpad. Met zoveel regen kon je al
leen over dat paardenpad lopen. Daar
klopt iets niet, zo had ik als kwajon
gen toen al snel in de gaten. Want op
het ogenblik hadden we in Eierland
nergens last van. Het bleek dat het
gemaal Waalenburg niet lozen kon".
Algemeen belang
Naast deze betrokkenheid, vond Leber
ook dat hem was gevraagd het alge
meen belang te dienen en wilde de
verantwoordelijkheid niet weigeren. Bij
zijn benoeming op 28 augustus 1946
was A.J. Keyser dijkgraaf van Eierland,
spoedig opgevolgd door Johannes de
Graaf. Waterschap Eierland was met
3260 hectare grond de op één na
grootste van Texel. Het werk werd ver
richt door vier man personeel en één
hoofd, die zowel secretaris, penning
meester als opzichter was. Dat ge
beurde al sinds jaar en dag door de fa
milie Van Hoorn, die volgens Leber
„niet weg te denken was bij de polder
Eierland". Leber noemt Adriaan van
Hoorn, die diens vader was opgevolgd
„de steun en toeverlaat van het
Waterschap-bestuur". De werkzaamhe
den waren dezelfde als nu: zorg voor
waterbeheersing, onderhoud van we
gen, dijken en sloten, gladheidsbestrij-
ding etc. Er was alleen minder perso
neel en minder machines. „Je had
spullen nodig, maar kon niet altijd het
goede kopen. Daarom leenden we wel
eens wat van ingelanden. Toen had
een klein waterschap nauwelijks een
trekker, tegenwoordig kun je een kraan
aanschaffen", schets Leber.
Goeie pak
Het toenmalige polderhuis van Eierland
was gevestigd in de Kikkertstraat in De
Cocksdorp. Dat was een kantoor aan
huis bij Van Hoorn. De vergaderingen
van het algemeen bestuur vonden al
tijd plaats in hotel De Hoop, maar met
het dagelijks bestuur (dijkgraaf met
heemraden, zonder ingelanden) ge
beurde dat ook wel eens op maanda
gochtend in café De Zwaan in Den
Burg. ledereen ging dan toch - „in het
goeie pak" - naar de markt. De bijeen
komsten duurden nooit lang. Tegen
woordig zijn de vergaderingen van het
dagelijks bestuur in principe eens in de
twee weken, maar als het nodig is we
kelijks op dinsdag.
Dijkgraaf De Graaf werd opgevolgd
door Klaas Kalis. Leber volgde diens
spoor en werd per 1 oktober 1961
heemraad in het dagelijks bestuur.
Toen Kalis de leeftijd kreeg om af te
treden werd Leber benaderd om zich
beschikbaar te stellen voor de hoogste
positie. Hij weigerde. „Ik had mijn
handen vol. Het bedrijf gaf veel druk
te, het gezin telde mee en ik had ook
een aantal andere bestuursfuncties, zo
als bij de LTB, melkfabriek en veever
zekering", aldus Leber. Sijp Keyser
(van de Korenschoof) werd toen dijk
graaf, maar bleef dat slechts kort we
gens gezondheidsredenen. Weer werd
Leber gevraagd en hij „dorst niet nog
es nee te zeggen". Per 1 oktober 1967
was Leber dijkgraaf van Eierland.
Delta-hoogte
Het belangrijkste werk waar Leber in
die periode bij betrokken was, was het
op Delta-hoogte brengen van de Eier
landse zeedijk, vanaf polder De Een
dracht tot de vuurtoren. De uitvoering
van dit project (alsmede de aanpassing
van het gemaal) was al gestart vóór
Lebers aanstelling als dijkgraaf, de af
ronding geschiede onder zijn bewind
(in 1969). „Het was een belangrijk
stuk werk, dat het gevolg was van een
goed gezamelijk optreden van het hele
bestuur en bewoners van de polder.
Onze wens om de dijken omhoog te
hebben kreeg van hogerhand, de pro
vincie, namelijk weinig steun. Als wij
als polder dat zo graag wilden, dan
moesten we er zelf maar voor zorgen.
Aan deze eis konden we onmogelijk
voldoen. Geen geld, geen mensen en
bovendien zou tegen de zee niet te
werken zijn. De kustverdediging op die
plaats is verschrikkelijk moeilijk. Het
was een heel getouwtrek met de pro
vincie. Zelfs is er bij de provincie nog
even over gedacht om het gebied rond
de vuurtoren in zee te laten verdwij
nen. Ook bij die „oplossing" zou de
kust „open" blijven. Na bemoeienis
van Rijkswaterstaat heeft die de boel
in handen genomen en kwam de dijk
er. Dat was een verademing. We wa
ren gewend om voor dijkwacht te wor
den opgeroepen, maar nu moet er
heel wat gebeuren willen we naar de
dijk", zegt Leber.
Koningin
Misschien wel het mooiste moment
beleefde hij in zijn periode als dijk
graaf: een ontmoeting met koningin
Juliana. Op 18 juni 1969 bracht de
vorstin een bezoek aan Texel. In de
rondleiding was een kijkje op de Eier
landse Delta-dijk opgenomen. Dijkgraaf
Leber had de taak haar daarbij te ver
welkomen en te begeleiden. Leber
sprak Hare Majesteit, die in gezelschap
was van burgemeester Sprenger en
Bart Weijdt van Rijkswaterstaat, kort
toe in het zojuist aangepaste gemaal
van polder Eierland. De gebeurtenis
liet een onvergetelijke indruk achter.
Als dijkgraaf maakte Leber de samen
voeging van de Texelse waterschappen
tot één van nabij mee. Er waren zes
waterschappen: de grootste was De
Gemeenschappelijke (30) Polders (6065
ha), vervolgens Eierland (inclusief De
Eendracht) van 3260 ha. en de vier
kleinere, Waalenburg, Prins Hendrik
polder, Hoornder Nieuwland/De Kuil
en het Burger Nieuwland. De fusie
was opgelegd door Provinciale Staten
van Noordholland en niet iedereen was
daar even blij mee.
Positief
Leber: „Eierland heeft zich positief op
gesteld. Voorheen werkten de water
schappen niet samen; ieder was op
zichzelf, je leek elkaar niet nodig te
hebben. Dat gaf weieens een pro
bleempje. De Laagwaalderweg moest
bijvoorbeeld eens worden verbeterd.
Eierland kreeg bericht van de Gemeen
schappelijke Polders: of we wilden
meebetalen, want de Eierlandse boe
ren maakten druk gebruik van de weg.
Daar trapten we niet in. De andere
waterschappen betaalden tenslotte ook
niet mee aan de dijkverhoging. De si
tuatie was zo gegroeid, niet alleen op
Texel maar in het hele land. Voor de
provincies was dat een onwerkbare si
tuatie. Gelukkig heeft het gezonde ver
stand gezegevierd en is de fusie vrij
vlot tot stand gelopen. Texel was zelfs
de eerste! Dat had tot gevolg dat an
dere waterschappen bij ons een kijkje
kwamen nemen. Achteraf gezien was
dat een prachtig voorrecht. We had
den nooit contacten met de Noordhol
landse waterschappen, maar sindsdien
is er een uitstekende samenwerking.
Vooral de nieuwe dijkgraaf, Marius
Roeper (die dijkgraaf van de Gemeen
schappelijke Polders was), heeft zich
als een ambassadeur opgeworpen". In
de nieuwe constructie werd Leber, als
ex-dijkgraaf van het op één na groot
ste waterschap, waarnemend dijkgraaf.
De laatste jaren was hij weer gewoon
heemraad. Het nieuwe waterschap
bleek prima te functioneren, alle inge
landen kwamen aan hun trekken. Ge-
J- Af
vraagd of hij niet bevreesd was voor
een soort overheersing van Gemeen
schappelijke Polders
vertegenwoordigers, antwoordt Leber:
„Vanaf het allereerste begin konden de
mensen van het dagelijks bestuur het
erg goed met elkaar vinden. De hoofd
ingelanden ook, dus dat is allemaal
enorm meegevallen".
Papier
Beschouwend na bijna zeventien jaar
Waterschap Texel:
„De overgangsperiode is achter de
rug, maar het besturen van een water
schap is beslist niet makkelijker gewor
den. Er komt namelijk verschrikkelijk
veel papier op ons af, de bureaus lo
pen over. Het besturen neemt veel tijd
in beslag, je moet regelmatig afvragen
of het eigen werk niet in de problemen
komt".
Vooruitblikkend:
„Door die papierberg is de huisvesting
in het Polderhuis te krap, daar zal wat
aan moeten gebeuren. De gemalen
zijn alle geautomatiseerd en functione
ren prima; de waterhuishouding is in
evenwicht.
Het probleem op Texel is echter, dat er
over het algemeen te weinig water is.
Er wordt een te grote hoeveelheid in
zee geloosd. We moesten dat
eiflj
kunnen opslaan. Verder zijn de w&
hoognodig aan vernieuwing toe.
smalle weggetjes en bermen zijnb
gereden door steeds zwaarder
verkeer".
Over het bestuur:
„Het is helemaal niet erg als er m
mensen namens het „Gebouwd"!
tegenwoordigers uit niet-agrarische
sectoren, red.) bijkomen. Dat is t
democratische zaak, die het
Waterschap-bestuur in de jaren i
tig vlot heeft doorgevoerd. Wel v..
dat Gebouwd geen overhand moei
krijgen in de toekomst, Het Water
schap moet uitgaan van de oudeg
dachte van agrarische samenhang,,
Waarom? De agrariërs hebben veel
lang bij zaken die een waterschap
regelt".
En over besturen:
„Samenspraak is heel belangrijk, 'J
moet niet eigenwijs zijn, maar proti
ren iedereen op één lijn te krijgen,
het Waterschap is dat niet moeilijk
wordt geen politiek bedreven zoals
een gemeente. De onderlinge verb;
dingen, zeker ook met het persons
zijn prima, ledereen streeft één bels
na, namelijk het algemeen belang,
lopen toch allemaal graag met droj
voeten".
Het tijdstip waarop de vrijwillige
medewerkers van de lokale om
roep daadwerkelijk kunnen gaan
uitzenden, is zeer nabij. Dat kan
worden opgemaakt uit mededelin
gen die voorzitter Cor van Poelje
van de Stichting Lokale Omroep
Texel (SLOT) gisteravond tijdens de
vergadering van het algemeen
bestuur deed. Bovendien lijkt ook
de nieuwe lokatie voor de studio,
waarnaar de omroep driftig op
zoek is, eveneens een kwestie van
enkele weken. Met de gemeente
wordt hierover druk onderhandeld.
Voorzitter Van Poelje zei dat de ver
gunning om via de kabel te mogen
uitzenden, in december wordt ver
wacht. Tezelfdertijd is de aanvraag om
via de ether te mogen uitzenden in be
handeling in de Eerste Kamer. Over de
snelheid waarmee deze procedure zal
worden afgewikkeld, kon door officiële
instanties geen uitspraak worden ge
daan, maar het SLOT-bestuur hoopt
dat ook dat begin 1987 bekend zal
zijn. Als de ether-aanvraag wordt toe
gewezen, zal voor deze mogelijkheid
worden gekozen. De doelstelling van
de lokale omroep is immers om ieder
een op Texel te bereiken. Met de kabel
kan (voorlopig) uitsluitend Den Burg
worden bereikt.
Uitzenden via de ether heeft geen ge
volgen voor Kabeltex BV, het Texelse
bedrijf dat kabel-t.v. en -radio gaat ex
ploiteren. Kabeltex kan eenvoudig het
signaal van de zender „oppikken" en
de programma's van de lokale omroep
op deze wijze tóch op de kabel uitzen
den. Tijdens de vergadering benadruk
te Van Poelje dat Kabeltex voor wat
betreft overname van het signaal geen
strobreed in de weg zal worden ge
legd. „Kabeltex heeft reclame gemaakt
door bekend te maken dat ook de lo
kale omroep op de kabel komt. Wie
zijn wij dan om dat vervolgens te gaan
verhinderen", aldus Van Poelje.
Mediawet
In de afgelopen tijd was verwarring
Het hoogtepunt in Lebers carrière bij het Waterschap: els dijkgraaf van Eierland begeleidt hij koningin Juliana de trap op naar het
poldergemaal.
De cursussen tekenen en schilderen
gaan wegens gebrek aan opgave deze
herfst niet door en zijn gepland voor
de laatste week van januari. Cursus
duur 8 weken. Afhankelijk van de
voorkeur van de deelnemers op maan
dag 26, dinsdag 27 en/of woensdag 28
januari. De avondcursus van 19.30 -
21.30 uur en eventuele middagcursus
van 13.30 - 15.30 uur in d'Ouwe ULO.
Wie te zijner tijd een herinnering wil
ontvangen kan zich nu reeds opgeven
bij cursusleider Frans T. Voskuil, tel.
(02220) 3296.
In „De Schakel" naast de Neder
lands Hervormde kerk in Den burg
wordt vrijdag een bazaar van de
NH kerk gehouden.
De bazaar begint om tien uur 's mor
gens en duurt de hele dag. De voor
naamste activiteit is de verkooop van
zelfgemaakt handwerk. Voorts worden
zelf gebakken brood, rommeltjes, ge
bak en hapjes ter verkoop aangebo
den. Ook koffie is verkrijgbar. Op de
bovenverdieping zijn 's middags van
half vier tot half zes kinderspelletjes.
De dag krijgt 's avonds om acht uur
een vervolg met een bingo met mooie
prijzen. Wie nog spullen heeft die voor
de bazaar kunnen worden gebruikt
wordt verzocht zich in verbinding te
stellen met Rienk Gaasbeek, telefoon
(02220) 3052.
ontstaan door het feit dat de lokalt
omroep twee aanvragen voor zend
machtiging had lopen. Dat kwam
doordat de mogelijkheid om via de
ether te mogen uitzenden, plotselin
weer geheel open was. Tijdenlangl
ken de vooruitzichten slecht, maar
door enkele veranderingen in de
Mediawet is de weg weer vrij. De
voornaamste wijziging is dat het rij!
niet meer financieel zal bijdragen. 1
hét rijk is het zo heel wat simpeler:
toestemming voor de ether te veria
nen. De lokale omroepen zullen zijn
aangewezen op de gemeenten en/d
eventuele andere inkomstenbronnen
Voor uitzending via de ether heeft)
PTT drie eisen gesteld: een zendart
ne van maximaal 38 meter boven 4
grond, een vermogen van ten hoog
50 Watt en een vertikaal gepolarisa
de antenne. Die geeft minder storii
en kan worden ontvangen via autor
dio en draagbare radio. SLOT-
bestuurslid Piet Hoogerheide deelft
mee dat met de PTT onderhandelt
gen gaande zijn over het benutten
de PTT-mast in Den Burg voor dit
doel. De PTT is akkoord, maar op
technische gronden is afwijzing no;
mogelijk. De lichte constructie van)
mast kan niet veel méér windvang
ondervinden.
Lokaft
Ook een nieuwe lokatie van waaruil
uitzendingen zullen plaatsvinden, lijl
slechts een kwestie van tijd. Het
SLOT-bestuur wil hierover nog geer
mededelingen naar buiten doen, om
dat met de gemeente nog wordt oi
derhandeld. Van Poelje was overige:
vol lof over de medewerking van oe
gemeente-ambtenaren en wethouda
Zegers: „Die is grandioos. Sinds wt
de toestemming voor de kabel heb
ben, gebeurt er opeens van al.—.
De studio bevindt zich momenteeli
de kelder van de openbare biblioth*
De ruimte wordt gédeeld met i
omroep De Lichtboei. Hoe de onda
linge verhouding na toewijzing van(
nieuwe locatie wordt, is nog ondutó
lijk. Het is daarom moeilijk een t
ting op te stellen. Toch moet een
nieuwe begroting voor 1 november
de gemeente zijn ingediend. VandM
dat de becijferingen zullen zijn gefe
seerd op de huidige situatie. Van Ps
je deelde mee dat ook andere finao:
Ie bronnen worden gezocht. De SLÖ
heeft een brief laten uitgaan naar ft
Lionsclub, om bij de verdeling van
geld voor liefdadige doelen ook eeis
te denken aan de lokale omroep, dif
per slot van rekening voorziet in e
algemene behoefte op Texel.
Medewerken
