Groen wufts fexels in loet k)uvf~>
Machten laten
weinig los
1 Icoholstokerij draaide jaar ongemerkt
Hond tussen de schapen
-
lie: Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon 02220-2741.
werktijd deze week tot en met dinsdag a.s.: Harry de Graaf, Pelikaan- Verschijnt dinsdags en vrijdags.
5, De Koog, telefoon 02228 - 266. y 1 1 A 7 JL Abonnementsprijs H9.20 per kwartaal; los 90 cent
üa ion (02220) 2741, na 18.00 uur 4881. M Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
DINSDAG 18 NOVEMBER 1986
COURANT
stziet er niet naar uit dat politie, douanerecherche en de
cale inlichtingen- en opsporingsdienst spoedig alle details
achtergronden zullen weten van de illegale alcoholstoke
die ongeveer een jaar lang ongemerkt is bedreven in een
erderij aan de Kadijksweg bij Den Burg. De verdachte per-
nen die nu nog vastzitten laten bij de verhoren weinig los.
der de aangehoudenen waren twee
elaars: een 47-jarige agrariër uit De
en zijn 24-jarige zoon. Zij zijn de
waars van de boerderij waarin de
;erij was ondergebracht. Zij waren
ermiddag alweer op vrije voeten,
andere verdachten zijn twee Bra
iders die zondagochtend, toen de
werd gedaan in de stokerij ter
itse werden gepakt en een uit Is-
afkomstige man die illegaal op
el verbleef en die nu het land
idt uitgezet. De overige twee zijn
banders die in hun eigen woonom-
ing werden aangehouden,
oprollen van een illegale stokerij is
uniek feit in dit deel van het land.
gelijke stokerijen functioneerden tot
(tisch uitsluitend in de grensprovin-
Limburg, Brabant en Zeeland. De
•st noordelijke plaats waar de poli-
net succes tegen zo'n fabriekje op
was tot dusver Coevorden.
Half jaar
53ns douanerechercheur J.R.O.
unsman kan worden aangenomen
de stokerij aan de Kadijksweg
sndenlang, mogelijk wel een half
min of meer continu heeft ge-
8id met een wekelijkse produktie
rond 4000 liter. Toen de ambtena-
van douanerecherche en FIOD
ssisteerd door mensen van de
ltselijke rijkspolitie zondagochtend
'11.20 uur de inval deden, was men
Ijuist op tijd want de alcoholfa-
k verkeerde in stadium van afbraak
gelijk omdat de daders het vermoe-
hadden dat de politie hen op het
or was. Aan de inval was een voor-
iiding van drie weken vooraf ge
il, Er was zelfs een (nogal opval-
de) luchtverkenning van boerderij
omgeving uitgevoerd om aan de
I van uiterlijke details zekerheid te
on omtrent de illegale activiteit die
binnen moest afspelen en om te
ih hoe het gebouw bij een inval
est worden genaderd om een zo
et mogelijke kans te hebben om
nsen op heterdaad te betrappen,
in het zondagochtend zover was
de stokerij dus al gedeeltelijk ge-
nontéerd. Onder andere was de
er dan zes meter hoge destilleerko-
een essentieel onderdeel van de
allatie, afgevoerd en men was juist
één der destilleerketels met be
hulp van een takel via een luik in de
gevel naar buiten te werken.
Grondstoffen (suiker en gist) werden
nog maar in zeer kleine hoeveelheden
aangetroffen en ook van het eindpro-
dukt, dus de alcohol van 96% was
nog maar een restje aanwezig. Verder
was alles er nog, zoals de gistbakken
met een capaciteit van 25000 liter,
stookapparatuur, opslagtanks alsmede
bedden en andere voorzieningen die
erop wijzen dat enkele mensen hier
permanent verbleven om de installatie
draaiende te houden. De stokerij is in
middels geheel ontmanteld. Aanne
mingsbedrijf Willem Bakker kreeg op
dracht alle materialen uit het gebouw
te verwijderen en af te voeren voor na
der onderzoek.
Bekend beeld
De inrichting en capaciteit van het ille
gale bedrijf voldeed ongeveer aan de
standaardopzet die in de zuidelijke
grensprovincies herhaaldelijk is aange
troffen. De alcohol wordt geprodu
ceerd door water, gist en suiker in de
juiste verhoudingen en temperatuur bij
elkaar te brengen. Na 36 tot 48 uur
wordt een sterkte van ca. 8% bereikt,
waarna het natuurlijke proces stopt
omdat de gist sterft. Het alcoholper
centage wordt dan verder opgevoerd
door herhaaldelijk destilleren. Van
groot belang hierbij is niet alleen het
bereiken van het promillage van 96,
maar de alcohol moet ook vrij zijn van
giftige bestanddelen, zoals metylalco-
hol. Over het algemeen produceren de
illegale stokerijen een goed produkt
dat in kwaliteit niet afwijkt van de al
cohol die legaal wordt gemaakt. Het
misdrijf bestaat dan ook puur uit ont
duiking van de zeer hoge accijns die
door de staat op consumptie alcohol
wordt geheven. Die accijns bedraagt
tegenwoordig 731,78 per liter zuivere
alcohol, zodat het niet moeilijk is uit te
rekenen dat grote bedragen in het ge
ding zijn bij een weekproduktie van
4000 liter. De illegale alcoholproduktie
is een wijdverbreide ondergrondse acti
viteit in de zuidelijke provincies, waar
achter een hechte en beproefde orga
nisatie schuilgaat. Die organisatie is in
het zuiden voortgekomen uit kringen
van botersmokkelaars. Toen in de bo
tersmokkel de klad kwam, werd door
velen op alcoholproduktie
overgeschakeld.
Duistere kanalen
De alcohol vindt via duistere kanalen
afzetgebied in België maar tegenwoor
dig ook in Nederland. De stokerij zelf
is het meest vatbaar voor ontdekking.
Het hele samenstel van ketels, tanks,
branders, grondstofvoorraden, e.d.
neemt al gauw een paar honderd vier
kante meter in beslag en het gebouw
waarin de installatie staat moet een
hoogte hebben van ca. negen meter
omdat de destilleerkolom er moet kun
nen staan. Verder moet de inrichting
voorzien zijn van vluchtwegen, afvoer
voor het afvalwater, onopvallende aan-
en afvoerwegen voor respectievelijk
grondstoffen en produkt en vooral ook
een voorziening om de zeer typische
gist- en alcoholdampen zo hoog mo
gelijk in de buitenlucht af te voeren.
Menige stokerij heeft zich in het verle
den door zijn geur verraden. Aan al
die eisen voldoet een afgelegen boer
derij. Blijkbaar hebben de initiatiefne
mers de kans op ontdekking extra
klein willen maken door hun bedrijvig
heid op Texel te vestigen, de laatste
plaats waar men zo'n stokerij zou ver
moeden, ondanks het risico dat dan
ontstaat door veel langere aan- en
afvoerwegen.
De Texelse stokerij bevond zich op de
zolder van de schuur. Beneden lagen
aardappelen opgeslagen en van hieruit
was de stokerijruimte via een laddertje
te betreden. Politie en douanerecher
cheurs vermoeden dat de verschillende
onderdelen van de stokerij elders in
het land zijn vervaardigd en op Texel
zijn geassembleerd, nadat ze via de
wagendeuren van de boerderij naar
binnen waren gebracht. Wat op Texel
afweek van het gebruikelijke beeld was
dat de installatie geheel op olie werd
gestookt, ook in de meest kritische
laatste destilleerfase, waarbij door
gaans van gas gebruik wordt gemaakt.
Bij het onderzoek, dat onder leiding
staat van de officier van justitie in 's-
Hertogenbosch wordt getracht er ach
ter te komen wie deze illegale alcohol
produktie financierde, wie de exploi
tanten waren, de stokers en de afne
mers. Het onderzoek begon in Brabant
waar men op het spoor kwam ,van de
onwettige alcoholproduktie. Hoe dat
spoor naar Texel leidde, wordt in het
belang van het onderzoek niet meege
deeld. Om te voorkomen dat de ver
dachten onderling contact krijgen en
daardoor het onderzoek kunnen be
moeilijken, zijn ze op verschillende
plaatsen in het land ondergebracht,
onder andere Wassenaar, Alphen aan
de Rijn en Haarlem.
Routine...
Voor douanerechercheur Schansman is
het oprollen en onderzoeken van ille
gale stokerijen routinewerk. De boer
derij aan de Kadijksweg is het 56e of
57e geval (,,lk ben de tel zowat
kwijt") in zijn loopbaan, die begon in
de jaren dat de botersmokkelaars op
alcoholproduktie overschakelden.
Schansman geldt als expert die alles
weet van de techniek van de alcohol
bereiding en het milieu waarin de be
trokkenen zich doorgaans ophouden.
Hij vertelde ons dat de eigenaar van
de boerderij meestal alleen als verhuur
der van het gebouw met de zaak heeft
te maken. Doorgaans zijn ze bezweken
voor de financiële verleiding, want de
alcoholbazen zijn bereid gemiddeld
rond 73000— huur per maand te beta
len voor een gunstig gelegen schuur.
Niet alleen politie, douane en FIOD
hebben beroepshalve belangstelling
getoond voor de alcoholboerderij.
Gisteren verschenen ook ambtenaren
van de gemeente op het erf, volgens
eigen zeggen om te bepalen of de hin
derwet was overtreden
Piet Bakker van het Hoogheemraad
schap Uitwaterende Sluizen kwam kij
ken hoe de stokerij zich heeft ontdaan
van de duizenden liters afvalwater die
wekelijks moeten zijn geloosd. Dat ge
beurde op een vrij primitieve manier,
via leidingen die in een put op het
achtererf uitkwamen. Het water werd
hier door de grond geabsorbeerd wat
gezien de niet giftige en afbreekbare
samenstelling van het afvalwater waar
schijnlijk geen ernstige gevolgen voor
het oppervlaktewater in de omgeving
heeft gehad.
Zaterdag hielp de politie bij het vangen
van een hond die tussen de schapen
liep op een weiland aan de Oostkaap.
Dat was op tijd want er waren nog
geen ongelukken gebeurd. De politie
heeft met de eigenaresse van de hond
contact opgenomen.
Douanerechercheur Schansman met het meetinstrument dat in elke stokerij wordt aange
troffen. Het is de snotneus" waarmee het soortelijk gewicht van het destillaat en dus het
alcoholpercentage wordt bepaald.
De achterzijde van de schuur aan de Kadijksweg die enkele jaren geleden door de huidige eigenaar werd gekocht als uitbreiding van zijn
aan de Laagwaalderweg gelegen boerderij. In de opening van de wagendeuren is een ketel te zien die op het moment van de inval naar
buiten zou worden getakeld.
,3 in de stokerij enkele uren na de inval. Links de oliegestookte verwarmingsketel. Op de grond rechts liggen isolatiedekens, waar-
J*l afgevoerde destilleerkolom was verpakt.
Een kijkje in een andere hoek van de illegale stokerij. Links gisttanks waarop matrassen liggen die als slaapplaats hebben
personeel".
gediend voor het
