Eerst red ik de katten;
dan mijn viool
Violist Gerard Smeenk:
Mesterij 260 stieren in
nieuwe schuur 'Agnes'
Boot duikclub
als blusboot
Theatervoorstelling in
De Vergulde Kikkert
Sky Channel zond
„Ronde" uit
Cursus tekenen en
schilderen
Zwemclub naar
Marinebad
Zon, maan en hoog water
Opvallende uitbreiding in deze tijd
In bioscoop/theater De Vergulde
Kikkert vindt zondag voor de
eerste maal sinds de opening eind
november een grote theater
voorstelling van een overkants ge
zelschap plaats. Vanaf 20.30 uur
treedt het Theater van het Woord
op met een stuk van de beroemde
19e eeuwse schrijver Oscar Wilde:
,,Salomé"
Het is een omstreden stuk met een
bijbels thema, n.l. de onthoofding van
Johannes de Doper aan het hof van
Herodes. Het centrale motief in dit
drama wordt gevormd door de passie
van Salomé (de stiefdochter van Hero
des) voor het onbereikbare. Oscar Wil
des kijk op het gegeven is op zijn
beurt weer bewerkt door regisseur Pe
ter van der Linden. Volgens theater
exploitant Rob Valkenburg zal een mo
dern en visueel aantrekkelijk
Via de satellietzender Sky Channel
werd op de middag van nieuw
jaarsdag een reportage van ruim
een uur uitgezonden over de cata
maranronde om Texel. Het was
hetzelfde programma (van John
de Mol-produkties) dat eerder
door Veronica op de buis werd ge
bracht, echter aangevuld met wat
extra reclame en informatieve toe
ristische beelden van Texel. De to
taalindruk was uitstekend en zal
ongetwijfeld werken als een effek-
tieve reclamespot, vooral door het
zeer gelukkige tijdstip van uitzen
ding. Sky Channel kan worden
ontvangen door iedereen die op
de kabel is aangesloten. Op Texel
zijn dat er uiteraard nog maar wei
nig, maar het aantal mensen el
ders in het land dat de reportage
(met Engels commentaar) heeft
gezien, moet in de honderdduizen
den lopen. Er is zelfs sprake van
miljoenen kijkers als ook het bui
tenland wordt meegerekend.
VRIJDAG 9 JANUARI 1986 TEXELSE COURANT PAGINA 7
Iedere maand staat bij de openbare bibliotheek in Den Burg een mu
ziekinstrument centraal. Er wordt dan een expositie over gehouden en
er is een avond met levende muziek tijdens de uitleen. Sinds 6 januari
staat een viool in het middelpunt van de belangstelling. De viool is een
zeer oud strijkinstrument, moeilijk te bespelen, maar geliefd bij veel
Z^mensen. De laatste jaren neemt het aantal vioolleerlingen bij de mu
ziekscholen in ons land toe. Gerard Smeenk uit De Cocksdorp speelt
al 37 jaar viool met vee! plezier.
De 48-jarige onderwijzer Smeenk
woont vanaf 1961 op Texel. Hij is in
Zutphen geboren en is op elfjarige
leeftijd begonnen met vioolspelen.
,lk zat toen op een kerkkoor en de
leider daarvan vond mij nogal muzi
kaal. Hij had een klein driekwartsvi
ooltje en vroeg of ik daarmee geen vi
oolles wou nemen. Thuis had de fa
milie Smeenk het niet erg breed, dus
werd dit aanbod met beide handen
aangegrepen. Gerard kreeg drie jaar les
van A Huisman uit Zutphen.
Doordat de HBS veel van zijn tijd
opeiste, en omdat zijn grootmoeder
waar hij bij inwoonde een hekel had
aan het geluid van de viool, kwam er
van oefenen niet veel meer. Pas vlak
voor zijn eindexamen pakte Smeenk
viool weer op, toen een leraar wis
kunde hem vroeg voor het Zutphense
Symfonie orkest. Gerard ging hieraan
meedoen en dat beviel goed. ,,Het
vereist discipline want je moet dan
precies de voorgeschreven muziek spe
len", aldus Gerard.
Zigeuner
In de driekwartsviool zat weinig geluid.
Van de eerste violist van het Zutphens
symfonie orkest leende hij een grotere
/iool, die hij later van zijn eerstverdien-
de geld kocht. Het is een „Magini",
een Italiaans instrument. ,,Magini was
een leerling van de beroemde Stradiva
rius. Zijn violen zijn niet zo duur en
hebben een veel zachter geluid. Daar
om zijn ze niet zo geschikt voor solo-
muziek, maar kamermuziek kun je er
prachtig mee spelen", volgens
Smeenk. ,,Deze viool is eens door een
zigeuner uit elkaar gehaald en die
heeft het bovenblad uitgevijld. De
toon is daardoor dieper geworden,
maar de handelswaarde lager".
Smeenk vertelt dat hij zeer aan dit in
strument is gehecht. Bij brand red ik
eerst de katten en dan de viool". Hij
heeft dan ook veel beleefd met deze
viool. Ik volgde een volksdanscursus,
en daar had ik hem mee naartoe ge
nomen, want ik speelde ook af en toe
mee in de begeleiding. Op een gege
ven moment had ik hem even op tafel
gezet omdat ik ging dansen, en toen
is hij eraf gevallen. Er zat een barst in
het blad, vreselijk", aldus Smeenk. Ge
rard Balster uit Alkmaar zorgde voor
perfecte reparatie. Van deze vioolbou
wer heeft Smeenk nog niet zo lang
geleden een altviool gekocht, een Bail-
ly. Een Frans instrument met een war
me diepe klank
Gerard Smeenk speelt zonder een
kussentje" onder de kin. ,,lk heb niet
zo'n lange nek en zo heb ik veel meer
gevoel," beweert de violist. Vroeger
moest ik van mijn leraar met zo'n
halsstuk spelen, maar nu doe ik het
nooit meer."
Vioolspelen is moeilijk. De een leert
natuurlijk sneller dan de ander, maar
het kost toch tussen de drie en vijf
jaar voordat er echt wat gespeeld
wordt dat het aanhoren waard is. De
techniek is dan nog onbeholpen. Door
jarenlange oefening moeten de vingers
en het gehoor worden getraind.
Smeenk heeft een klassieke muziek
opleiding gehad. Hij speelt nu ook wel
volksmuziek, maar dat doet hij louter
op het gehoor. Zijn vioolleraar heeft
dat altijd aangemoedigd. Ik mocht
van hem uit mijn hoofd spelen. Hij
kon het zelf alleen van papier", zegt
Smeenk. ,,lk ben onlangs bij hem ge
weest Hij is nu bijna blind en vindt
het heel erg jammer dat hij niet uit zijn
hoofd kan spelen"
Leerlinge
Ik componeer niet echt, maar ik heb
een leerlinge en daar schrijf ik zelf het
lesmateriaal voor", aldus Smeenk. Het
leukst om te doen vindt hij het musi
ceren in klassieke trio's of kwartetten.
,,lk speel al acht jaar samen met de
gitarist Jan Beijert uit De Cocksdorp.
We voelen elkaar helemaal aan", vol
gens Gerard. ,,ln een kleine bezetting
komt iedereen aan zijn trekken. Je
kunt dan van tevoren je muzikale
ideeën bespreken. In een orkest heerst
discipline en daar is geen ruimte voor
zoiets".
Gerard Smeenk speelt zelden solo.
Doordat veel moeilijke dubbelgrepen
elkaar opvolgen in een solostuk, is het
moeilijk zuiver te blijven spelen. Hij
heeft geen vioolles meer, maar stu
deert al spelende. Iedere maandag oe
fent hij met Jan Beijert, om de week
speelt hij mee in een groepje bestaand
uit de hiervoor genoemde gitarist, flui
tiste Coja van Arkel, pianiste Fien Wei-
dinger en cellist Jan Nijman. Tussen
door speelt hij nog met pianiste Wei-
dinger samen.
Vioolspelen is voor doordouwers",
vindt Gerard Smeenk. ,,Het duurt lang
voordat je resultaat hoort Je moet er
echt een beetje eigenwijs voor zijn."
Vrijdagavond 30 januari speelt Gerard
Smeenk met Jan Beijert in de openba
re bibliotheek tijdens de uitleen van
19.00 tot 21 00 uur.
Bij deze informele uitvoering kunnen
vragen worden gesteld aan de
muzikanten.
Nu de gemeente Texel is uitgebreid
met 40.000 ha. watergebied, is men
ook verantwoordelijk voor de hulp
verlening en assistentie bij ongeval
len in dat gebied. Brandweercom
mandant D. van Wilsum maakte
hiervan melding in een advies aan
het college van B en W.
Voor wat de haven van Oudeschild be
treft kan vanaf de wal door de vrijwilli
ge brandweer hulp worden geboden,
zoals bij het leegpompen van een wa
ter makend schip. Voor assistentie bij
moeilijkheden op het water van de
Waddenzee en het Molengat dient
naar andere mogelijkheden te worden
gezocht. In genoemd advies stelt Van
Wilsum voor in die gevallen gebruik te
maken van de ,,Brakestein", het mo
torschip van de duikclub Texel Het
schip is oorspronkelijk een blusboot
met twee gescheiden motoren, waar
van er één voor de aandrijving zorgt
en de ander kan dienen om te zuigen
en persen. Bovendien staat op het
achterdek het statief voor een bluska-
non. Het bleek eenvoudig te zijn van
de ,,Brakestein" opnieuw een blusboot
te maken. Onder de leden van de club
zijn zes mensen die bevoegd zijn het
schip te varen. Van Wilsum doet de
suggestie met deze mensen een rege
ling te treffen, ongeveer gelijk aan die
voor de vrijwillige brandweer, zodat de
zes oproepbaar zijn en inzetbaar voor
hulpacties op het water. Tevens stelt
hij voor een vergoeding aan de duik
club te geven voor het beschikbaar
stellen van de boot. Het advies aan B
en W de brandweercommandant te
machtigen hiervoor een regeling te
treffen, is door het college nog met
opgevolgd. B en W willen alvorens
een besluit te nemen de mening horen
van de Rijkspolitie te Water, de kust
wacht, het reddingswezen en de Ko
ninklijke Marine.
schouwspel worden opgevoerd, dat al
in vele plaatsen in Nederland te zien is
geweest.
De entreeprijs bedraagt ƒ12,50 per per
soon. Het filmprogramma van de zon
dagavond vervalt.
Bij voldoende deelname begint de
laatste week van januari weer een se
rie van 8 lessen tekenen en schilderen:
tekenen maandagavond 26 januari;
schilderen woensdagavond 28 januari.
Er wordt gewerkt met eigen materiaal.
Op de cursus schilderen: meestal olie
verf of aquarel, naar stilleven, bloe
men, figuur of portret.
De cursus kan vanaf half mei verlengd
worden met vier middagen buiten
landschap schilderen.
Wie nog wat moeite heeft met de
eerste opzet en de vormbeheersing
wordt aangereden te beginnen met de
cursus tekenen. De opzet van deze
cursus is het leren zien van het onder
werp en dit schetsmatig kunnen weer
geven. Beide cursussen worden ge
houden in Dorpshuis d'Ouwe ULO,
van 19.30 - 21.30 uur. Een eventuele
middagcursus schilderen van 13.30 -
15.30 uur. Kosten ƒ65,—. Opgave zo
spoedig mogelijk bij Frans T. Voskuil,
Pontweg 118, tel. (02220) 3296.
Zondag gaat de zwemclub voor de
maandelijkse trainingsmiddag naar
het marinebad in Den Helder. Be
halve aan de normale conditietrai
ning wordt deze keer ook aan
dacht geschonken aan de nieuwe
diploma's. De technische leiding
van ZPC wil in maart proberen een
aantal leden voor het basis- en
nieuwe zwemvaardigheidsdiploma
1 af te laten zwemmen.
Rommeltjesmarkt
Ook in 1987 wordt de traditionele ZPC
TX 71 rommeltjesmarkt gehouden. De
geplande datum is zaterdag 6 juni. Al
lerlei spulletjes worden na een tele
foontje direct opgehaald: (02220) 3875.
De zon komt 11 januari op om 8.45
uur en gaat onder om 16.50 uur.
Maan: 15 jan. V.M 2 jan. L.K.
Doodtij: 9 jan.; springtij: 17 jan.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
Vrijdag 9 januari 3.15 en 15.09
Zaterdag 10 januari 4 08 en 16.13
Zondag 11 januari 5.13 en 17.53
Maandag 12 januari 6.23 en 18.57
Dinsdag 13 januari 7.18 en 19.46
Woensdag 14 januari 8.02 en 20.26
Donderdag 15 januari 8.39 en 21.01
Vrijdag 16 januari 9.11 en 21.34
Zaterdag 17 januari 9.45 en 22 08
Aan het strand is het ongeveer een
uur eerder hoog water.
Laagwater valt gemiddeld 6.15 uur na
hoogwater.
de bouw bedragen ƒ378.000,—. Hierbij
moeten de aankoop van nuchtere kal
veren, de voederkosten en de aan
schaf van een voerwagen worden
opgeteld
Financiering
In totaal een enorme investering, die
Witte bij de bank gefinancierd kon krij
gen Hij heeft in eerste instantie nog
wel onderhandelingen gevoerd met
een veevoer-fabrikant, maar kon niet
tot een akkoord komen over de voor
waarden. Achteraf betreurt Witte dat
niet, want nu blijft hij eigen baas" en
kan de bedrijfsvoering zelf uitstippelen.
Momenteel wordt de ruimte nog niet
maximaal benut. Naar schatting is dat
over twee maanden het geval, als een
deel van de aangekochte nuchtere kal
veren voldoende is opgefokt". Het
duurt volgens Cor Witte nog een half
jaar voordat hij de eerste lichting
meststieren ter slacht kan aanbieden.
bij heeft. Ook de voerprijzen zijn overi
gens gedaald. Tegenover lagere op
brengsten (door de dalende vleesprij-
zen) staan dus ook lagere kosten,
constateert Cor Witte.
Nuchter
Een nuchter" kalf (van een week
oud) is wél aan de prijzige kant:
ƒ800,— Voor zijn mesterij koopt Witte
nuchtere kalveren die in de bestaande
schuur worden opgefokt (met o.a.
kunstmelk) tot zij vier maanden oud
zijn. De stierkalfjes komen met in de
buitenlucht. In de nieuwe schuur wor
den de stieren verder gehouden tot
een leeftijd van ongeveer zestien
maanden. Het mesten geschiedt in
hokken, waarin ruimte genoeg is voor
zo'n tien jonge stieren en zes oudere.
De dieren worden verkocht aan Neder
landse slachthuizen, waarna het vlees
wordt geëxporteerd naar de andere
EG-landen (Griekenland). In ons land
zelf is geen markt voor dit vlees, dat
van hoge kwaliteit is, met een lager
vetgehalte dan ander rundvlees. Daar
door is het vlees wel duurder.
Cor Witte, die in 1978 met de mesterij
begon, gaat op dezelfde voet verder
met de melkkoeien. Hij wordt in het
bedrijf geassisteerd door zijn vrouw,
terwijl ook zijn broer en buurman Mar-
tien, die loonwerker is, tijdens sommi
ge perioden van het jaar een helpende
hand kan toesteken. De uitbreiding
van het bedrijf houdt in ieder geval
geen vergroting van het aantal ar
beidsplaatsen in. Het accent van de
bedrijfsvoering is verschoven van het
melkvee naar de mesterij. Voor het
verkrijgen van een volledig inkomen
schiet de capaciteit echter tekort
Daarvoor is het mesten van tussen de
drie- en vierhonderd stieren noodzake
lijk. Op zichzelf valt de omvang van
het mestbedrijf dus wel mee, maar in
combinatie met het houden van melk
vee is het wel degelijk groot.
Op Texel heeft verder alleen Klaas Eel-
man uit Het Noorden stierenmesterij
als hoofdfunctie van zijn bedrijf.
Snelle bouw
De snelle bouw van de nieuwe schuur
dient geheel op het conto van het be
drijf De Jong B V. uit Ursum te wor
den geschreven. Het gebouw rust op
stalen spanten en een betonnen fun
dering, waarin zich een mestkelder van
1500 m3 bevindt. De aldus opgeslagen
mest is geheel voor eigen gebruik.
Langs de lange zijden van de schuur
zijn de hokken opgesteld, met in het
midden het brede voerpad. De schuur
is voorzien van electriciteit en water.
Geïsoleerd is het complex met, omdat
de mesterij in tamelijk frisse omstan
digheden moet plaatsvinden. Het ge
bouw werd pas twee dagen voor de
kerst overkapt. De bouw was namelijk
even opgehouden door het stormweer
in december, waardoor de bouwkraan
niet kon functioneren. De kosten van
In een tijdsbestek van vijf weken verrees bij „Agnes-hoeve" aan de
Nieuwlanderweg een nieuwe schuur van niet geringe afmetingen. Het 80
meter lange en 14 meter brede gebouw zal worden gebruikt voor het
mesten van stierkalveren. In totaal is er ruimte voor 260 jonge stieren.
Het betekent een aanzienlijke uitbreiding en accentverschuiving voor ei
genaar Cor Witte (35). Tot dusver hield hij. naast 50 melkkoeien, zo'n 80
meststieren.
Wat beweegt een veehouder om in
een tijd van dalende rundvleesprij
zen, deze stap te zetten? De markt
wordt momenteel namelijk fors
beïnvloedt door het vlees van over
tollig melkvee. Dat wordt afgesto
ten als gevolg van de superheffing.
Cor Witte: „Eerlijk gezegd waren
de vooruitzichten op het moment
van beslissen, augustus/september,
beter. Toen waren de prijzen nog
goed: ƒ8,50 per kg. Nu is de
vleesprijs gezakt tot ƒ7,50. Het was
een kwestie van de knoop door
hakken. De schuur moest namelijk
voor 1 januari klaar zijn, in verband
met het inwerking treden van de
nieuwe mestwet. Na die datum
zou ik namelijk geen toestemming
hebben gekregen om m'n bedrijf
zover uit te breiden als nu. Het had
dan slechts half zo groot mogen
worden. Volgens mijn becijferingen
is dat ongunstig, want bij een klei
ner aantal stieren zit je met naar
verhouding hoge vaste kosten".
Fosfaat
De nieuwe mestwet houdt in dat een
bedrijf niet mag worden uitgebreid als
het meer dan 125 kg fosfaat per hecta
re produceert. Witte overschrijdt dit
„kengetal" nu. Het bevreemdt hem
overigens dat het rijk bij het bepalen
van het aantal hectares niet het ge
huurde land meerekent. Het kengetal
zou dan beduidend lager komen te
liggen.
Witte voert nog andere redenen voor
de uitbreiding aan. De misschien wel
meest doorslaggevende is dat hij de
stierenmesterij gewoon leuk vindt. Ik
heb daar meer interesse in dan in da
gelijks de koeien melken". Voorts ziet
Witte een belangrijk efficiency-
voordeel. Het voederen van de 80 stie
ren die hij tot voor kort mestte, was
namelijk een tijdrovend karwei. Het
voer moest in de krappe schuur er
naast met een kruiwagen worden
rondgereden. De ruimte tussen de
hokken in de nieuwe schuur is dusda
nig breed, dat er een tractor met voe
derwagen heen en weer kan rijden.
Om een indruk te geven: elke stier
heeft 2% kg krachtvoer per dag nodig,
dus bij een maximale bezetting van de
schuur gaat er dagelijks zo'n 700 kg
doorheen. Tezijnertijd zal er bovendien
vijf ton snijmais per dag worden aan
gevoerd voor de dieren van een jaar
en ouder. De mais wordt door Witte
zelf verbouwd, het krachtvoer wordt
betrokken bij de firma Bakker uit Ou
deschild, die er dus een goede klant
