tOO jaar jon a van hart)
£wart>-
ESO verscherpt
eiligheidsinstructie
IP
Cjroen
Clubschip waterdicht
gemaakt met pur-schuim
ïmm-wm
UBLIEK ONGERUST DOOR OPEN DEUREN
Puntjes op de i
Wereldprimeurin haven
TB
Deur blijft
open bij
boot Texel
Punten op de i zetten. Aldus
worden door Teso de nieuwe
veiligheidsinstructies genoemd
waarover het Teso-personeel
vorige week is geïnformeerd.
Het vervoer van gevaarlijke
stoffen zal voortaan het hele
jaar apart geschieden. Het was
al gebruikelijk dat hiervoor een
boot buiten de dienstregeling
om werd ingezet (de „gas-
boot") maar in rustige perio
den van het jaar kon van de
gewone passagiersovertocht
gebruik gemaakt worden. Dat
is nu dus niet meer mogelijk.
Verder mag niet meer met
open of half open rljdekdeuren
worden gevaren; bovendien
moeten de deuren worden
„gekneveld". De twee kleine
deuren ter weerszijden van de
autodeuren moeten boven
windkracht zes tijdens de vaart
ook gesloten zijn. Deze kleine
deuren hebben een 60 cm ho
gere drempel dan de autodeu
ren. Op het autodek moet tij
dens de hele vaart een brand
wacht aanwezig zijn die er on
der meer op let of ieder zich
houdt aan het rookverbod. Bij
de aanvang van elke dienst
(dus 's morgens en 's middags)
moeten bij slecht zicht (minder
dan 1000 meter) de werking
van de zelfsluitende deuren in
de waterdichte schotten van de
enkeldekkers worden
gecontroleerd.
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Abonnementsprijs f 19,20 per kwartaal, los 90 cent
Postgiro 652.
- - Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.9917 636
^y y {y Rabobank nr. 36.25.01 742; NMB nr. 67.34.60 398.
Marsdiep een slagzij van 36 graden
kan maken zijn ondenkbaar. En als ze
al ooit zouden dreigen voor te komen,
dan wordt er natuurlijk niet gevaren. In
tegenstelling tot schepen die grote af
standen afleggen en op elke weers-
omslag tijdens de reis moeten zijn
voorbereid, hoeft een Teso-kapitein
niet langer dan een half uur vooruit te
kijken. Een enkele keer per jaar komt
het voor dat een Teso-veerboot niet
uitvaart wegens zware storm uit een
ongelukkige windrichting. Dat is niet
omdat het schip zelf dan gevaar loopt,
maar wegens ongerief en schade die
aan boord kan ontstaan. In de salons
gaat het serviesgoed aan scherven, de
mensen worden ziek en bang en de la
ding op vrachtwagens kan gaan schui
ven. Het is wel eens gebeurd dat een
partij bakstenen van een vrachtwagen
van Rab op het autodek stortte. Zoiets
levert risico op voor mensen die er
toevallig langslopen en het geeft een
enorme chaos en vertraging. Gevaar
voor het schip komt er niet uit voort.
De stabiliteit van een veerschip
komt wel in gevaar als de auto's
zelf gaan schuiven als gevolg van
extreme slagzij. Maar ook dan is er
in tegenstelling tot andere roll-on-
roll-off schepen bij Teso niets aan
de hand, want het rijkdek is niet
één grote ruimte, maar is voorzien
van twee middenschachten. Auto's
kunnen dus niet van bakboord
naar stuurboord of omgekeerd glij
den, want zij worden tegengehou
den door één van de schachten.
Overigens gaat een auto niet zomaar
glijden. Daarvoor is bij de enkeldekkers
Lees verder pagina 7
Pur-schuim was tot dusver alleen bekend van gebruik in de
bouw. Donderdag kwam daar in de Oudeschilder haven ver
andering in. Het clubschip „Wrijfhout" van de Watersportver
eniging dat daar al enige dagen in het dok van Hans Boom's
scheepsreparatiebedrijf lag, werd met het synthetische goed
je behandeld en is voor zover bekend daarmee het eerste
schip dat van een pur-laag is voorzien. Het gebeurde op initi
atief van het bestuur van de watersportvereniging, dat spoed
moest zetten achter de verbetering van de in slechte staat
zijnde onderkant van het 100 jaar oude schip.
Zoals in de vorige krant al werd ge
meld, ging het schip voor het eerst in
13 jaar in dok omdat enkele lekken
moesten worden gedicht. In het dok
werd echter geconstateerd dat Wrijf
hout" eerder .Wrakhout" mocht wor
den genoemd, in zo'n slechte conditie
verkeerde het onderwaterdeel. Als
noodmaatregel werden er enkele pla
ten gelast, maar het bestuur voelde
dat het iets moest ondernemen om
het clubschip weer blijvend waterdicht
te maken. Daarbij was haast geboden,
omdat het schip niet onnodig lang in
het dok kon blijven liggen, daarmee
het werkschema daar doorkruisend.
Voorzitter Meijert Boon van de wa
tersportvereniging^Toendachten we
aan pur. Ik ken dat spul uit de bouw.
Het wordt gebruikt om ruimten te iso
leren, bijvoorbeeld bij vriescellen. Op
Texel is het onder meer gebruikt bij de
aardappelbewaarplaats. Bovendien
hadden we het bewijs dat het spul
niet door zeewater wordt aangetast.
Een paar jaar geleden had ik een paar
drijvers met pur laten bespuiten. Die
drijvers liggen hier in de haven en toen
we ze van de week boven water haal
den, bleken ze nog in prima staat te
zijn. De purlaag vertoonde totaal geen
aangroei".
,,Pur" is de populaire afkorting van
polyurethaan, een op tempex gelijken
de substantie met isolerende kwalitei
ten. Verder is het waterdicht en water-
afstotend. Donderdag kwamen twee
medewerkers van het bedrijf ,,Frecisol"
uit Nijmegen naar Oudeschild om de
wereldprimeur in praktijk gestalte te
geven. Het hele onderwater-gedeelte
van het 46 meter lange en circa 8)4
meter brede schip werd aan de buiten
kant van een drie vier centimeter
dikke laag purschuim voorzien, het
geen omgerekend neerkomt op zo'n
twaalf kuub pur.
Mooi weer
De twee Nijmegenaren waren om tien
uur op het eiland aangekomen en wa
ren om ongeveer vijf uur 's middags
klaar. Zij hadden het geluk dat het ge
durende het karwei mooi weer was.
Nauwelijks waren de spuiten opge
ruimd of natte sneeuw en regen be
gonnen Oudeschild te teisteren. In
dergelijke omstandigheden had de pur
niet aangebracht kunnen worden.
Door de vorm van de boot werd het
spuiten bemoeilijkt en nam meer tijd
dan gebruikelijk in beslag. De pur
werd met een temperatuur van onge
veer 60 graden Celsius aangebracht en
was in recordsnelheid keihard: binnen
twee seconden. Wegens de vrijkomen
de gassen die bij inademen schadelijk
kunnen zijn, droegen de Nijmeegse
spuitspecialisten gasmaskers. Voor het
gezicht werd boven de waterlijn nog
een teerlaag aangebracht door do
kwerkers van Boom. Het clubschip
kon vrijdag weer uit dok en werd naar
de vertrouwde positie in de jachthaven
gesleept.
De ..Texelstroomvarend met open deuren om een paar auto's extra te kunnen meenemen. Dit plaatje is nu historie, want de deuren moeten
voortaan altijd dicht zijn, hoewel de Teso directie ervan overtuigd is dat dit voor de veiligheid geen rol speelt, fFoto Dirk Kuiter).
Donderdagmiddag vijf uur, de Nijmegenaren kunnen lachen: de pur zit erop.
éso-directeur Th. Hoogerheide acht het uitgesloten dat met
lén van de Texelse veerboten hetzelfde kan gebeuren als met
Ie „Herald of free enterprise" die ruim twee weken geleden
tij Zeebrugge kapseisde. „Onze schepen zijn niet te vergelij-
:en met de veerboten van Townsend Thorensen. De Molen-
iat zou een slagzij van 39 graden moeten maken om via de
-j leuren van het autodek water naar binnen te krijgen, dat is
invoorstelbaar.
Teso-veerbootMarsdiepslingerend in een zeer zwore noordwesterstorm. Het schip
maakt hier een (kortdurende) slagzij van ongeveer 12 graden. Pas bij 36 graden is water
scheppen via de rijdekdeuren mogelijk. Typerend voor de stabiliteit is dat het schip zich
zelfs bij een slagzij van 60 graden weer opricht.
commentaar", aldus Hoogerheide. ,,lk
kon die zaak niet in een paar woorden
afdoen. Het is veel gecompliceerder
dan de mensen denken."
Hij wil echter wel op wat feiten wijzen
om aan te tonen dat bij het ontwerpen
van de Teso-veerboten terdege reke
ning is gehouden met de veiligheid,
zelfs veel meer dan wettelijk is voorge
schreven. De voorzieningen die in het
belang van de veiligheid zijn getroffen
maken hier en daar zelfs een overdre
ven indruk, al spreekt Hoogerheide lie-
(Foto Jaap Mets).
ver van ,,overbemeten". Ook sommige
gedragslijnen die naar aanleiding van
de ramp met de Engelse veerboot bij
Teso zijn omgezet in instructies en hier
en daar aangescherpt worden door Te
so zelf niet echt noodzakelijk gevon
den, zoals dus het harde verbod om
met open deuren te varen. ,,Maar het
is ook belangrijk dat de mensen aan
boord niet alleen veilig zijn, maar zich
ook veilig vóelen".
Weersomstandigheden waarbij een
Teso-veerboot op het water van het
f advertenties, abonnementen, etc
De Rooy B.V., Postbus 11. 1790 AA Den Burg,
(02220) 2741, na 18 00 uur 4881.
Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon 02220-2741
werktijd deze week tot en met dinsdag a s Harry de Graaf, Pelikaan
De Koog, telefoon 02228 266.
In mocht er op een ANDERE ma-
lier water het schip binnendringen
lan kan de stabiliteit daardoor
leen gevaar lopen, want alle sche
ien bestaan beneden uit verschil-
snde gedeelten die waterdicht ge-
icheiden zijn. Bovendien bevindt
ich rond het schip ter hoogte van
Ie waterlijn een krans van droge
anks, waarvan er meerdere kun-
len lekraken zonder dat het schip
laardoor in gevaar komt".
ich heeft de Teso-directie naar aan-
ling van de ramp bij Zeebrugge een
od uitgevaardigd om met open rij-
;deuren te varen. Hoogerheide:
Dat hebben we besloten omdat de
isagiers anders misschien ongerust
den. Direct na de ramp bij Zee-
igge is een niet afgesloten rijdek-
r als oorzaak genoemd en nu
•dt algemeen gedacht dat zoiets ge-
(rlijk is, ook bij onze boten. Het is
luut niet riskant als Marsdiep,
elstroom of Molengat met een
in deur vaart. De deur zit drie me-
boven de waterspiegel en door de
m van de boeg stort het schip zich
:waar weer als het ware óp de gol-
en duikt er dus niet in. Er kan al-
wat buiswater naar binnen spat-
absoluut geen grote massieve wa-
assa die invloed zou kunnen heb-
op de stabiliteit van het schip,
at blijkbaar niemand weet is dat de
ren bij de Teso-schepen geen wa-
;erende functie hebben. Het zijn
,..»ar spatschermen".
Samenloop
Hoogerheide vindt het niet waarschijn-
ijk dat het binnendringen van water
via de rijkdekdeuren de énige oorzaak
s van de ramp met de Engelse veer-
ooot. „Professor Wagenaar heeft hon
derd scheepsrampen onderzocht,
waarbij bleek dat geen van die rampen
door één oorzaak ontstonden. Niet
minder dan 23 factoren die elkaar ver
sterkten, speelden een rol. Ik denk dat
dat ook bij Zeebrugge het geval was,
maar je kunt wel begrijpen dat ik ra
zend nieuwsgierig ben naar de resulta
ten van het officiële onderzoek. Pas
dan kan ik met zekerheid zeggen of
bepaalde factoren die daar een rol
hebben gespeeld ook bij ons aandacht
moeten krijgen. Voor zover ik het nu
kan overzien, hoeven wij ons niet on
gerust te maken.
Ongelukkig
Tegenover een ANP-journalist legde
Hoogerheide kort na de ramp uit waar
om het varen met open deuren bij
Teso niet gevaarlijk is en hij voegde er
aan toe dat er voor Teso dan ook
geen reden is om de deuren voortaan
potdicht te houden. Gewoonlijk vaart
Teso met dichte deuren, maar het
komt wel eens voor dat nog net een
paar auto's meer kunnen worden mee
genomen als de deur helemaal of een
stukje open blijft. Dat is dan ook meer
dan eens gebeurd. In het bericht in di-
DEN BURG (ANP) De drie
veerboten van Texel* Eigen
Stoomboot Onderneming (TESO),
dl* Jaarlijks twee miljoen bewo
ner* en toeristen en- ft&o.ooo au
to* tussea Den Helder en Texel
overvaren, blijven voorlopig pen
delen met licht geopende laad deu
ren.
Dat zei gisterochtend TE SO-di ree-
teur T Hoogerheide naar aanleiding
van het kapseizen van jle Herald of
Free Enterprise.
C*nfvondw vn onder Ne
derland** vl*f varende ^rii-oo-rii-
aT'-veerboten hebben de «triktê
onttr pm t« vtnrtmm wmnwr
xe skb ervan hebben overtuigd dat
zowel de laadklep dkbt b ak de
achter die klep bevindende water
dichte deur. Dat zegt S. I
hoofd van de S
bij bet ministerie van Verkeer en
Waterstaat Er is overigens geen
automatische voorziening waar
door een schip niet zou kunnen
varen wanneer laadklep en deur
niet dicht zijn.
Zo'n waterdichte wand moet
ook bij de vergane Herald of Free
Enterprise aanwezig rijn geweest,
omdat bet schip voigsns de inter
nationale eken is gebouwd.
In dt prakrijk wordt kty sommi
ge buitenlandse rederijen met
open laadklep (en waterdichte
deur) weggevaren om de uitlaat-
Het was een combinatie van deze twee persberichten die bij veten begrijpelijke verbazing
en wrevel wekten.
verse dagbladen bleef de uitleg van
Hoogerheide achterwege. Er stond
botweg dat Teso met open deuren
blijft varen, kort nadat in alle kranten
had gestaan dat open deuren de ver
moedelijke oorzaak van de ramp bij
Zeebrugge waren én na publicaties
over andere onder Nederlandse vlag
varende roll-onroll-off schepen waar de
strikte order geldt dat de kapitein er
zich van moet overtuigen dat de deu
ren bij vertrek dicht zijn. Zo werd de
indruk gewekt dat de eigenwijze Teso-
directeur lak had aan veiligheidsvoor
schriften en blijkbaar geen lering wilde
trekken uit de ramp bij Zeebrugge. Het
was niet bepaald een fraai staaltje
Texel-promotie, zoals ook bleek uit
reacties die de redactie van deze krant
kreeg. ,,Als Texelfans die regelmatig
met de Teso naar Texel varen hebben
wij nu toch niet meer zo'n rustig ge
voel. En zo te horen zijn wij niet de
enigen", aldus de schrijver van een in
gezonden stuk dat wij niet konden op
nemen omdat het anoniem was. Ook
de kamervragen die door het CDA zijn
gesteld vertolkten de ongerustheid.
Slagzij
Een grote hoeveelheid water scheppen
via de rijdekdeur kan dus niet bij de
Teso-boten. Want de slagzij van 36
graden (bij de Molengat zelfs 39 gra
den) is zó extreem dat deze zich zelfs
in de meest barre omstandigheden op
de lijn Texel-Den Helder niet kan voor
doen. Een slagzij van een graad of
twaalf is al uitzonderlijk en komt zel
den voor. Hoogerheide realiseert zich
dat zijn geruststellende uitlatingen met
enig cynisme kunnen worden ontvan
gen. Het zou de eerste keer niet zijn
dat wordt beweerd dat een bepaald
schip ,,onzinkbaar" is terwijl in de
praktijk het tegendeel blijkt door een
samenloop van omstandigheden waar
mee geen rekening is gehouden, zoals
destijds bij de Titanic. Hij had dan ook
liever niets gezegd in afwachting van
de resultaten van het officiële onder
zoek naar de ramp met de Herald of
Free Enterprise, maar hij werd in de
dagen na de ramp min of meer
besprongen door journalisten die van
hem wilden weten of zoiets ook met
de Texelse boot kan gebeuren. Want
dat is immers ook zo'n roll-on-roll-off
schip?
De Teso-directeur kon moeilijk ant
woord weigeren aangezien dat een
verdachte indruk zou maken. Dus leg
de hij heel omstandig en analytisch uit
hoe de vork in de steel zit wat betreft
de Teso-veerboten, met de conclusie
dat het dus niet nodig is om maatre
gelen te nemen om een ramp als die
bij Zeebrugge te voorkomen.
Gecompliceerd
De journalist vond het verhaal blijkbaar
te lang en te ingewikkeld met het ge
noemde resultaat. Voortaan weiger ik