Groen jjwartj- lOOjaar jong van
OLDEN TEN DRAAIT
DE LINDEBOOM
b
Zonnige openluchtmis
trok 700 parochianen
li
'O
Eerste zeehondje
geboren
rv
Catamaran moest
weer terug
Texel hele dag
op NCRV-radio
Zware hersenschudding
door val met brommer
Staatssecretaris opent
zeehondenopvang
De afgelopen nacht is in het
kraambass/n van het Natuurrecrea-
tiecentrum het eerste zeehondje
van dit seizoen geboren, enkele
dagen eerder dan was verwacht.
Moeder en kind maken het uitste
kend. Niemand is van de bevalling
getuige geweest. Het jong werd
vanmorgen liggend naast zijn
moeder aangetroffen. Het ziet er
naar uit dat binnen een dag of
tien nog negen zeehonden gebo
ren zullen worden, maar het is
niet uitgesloten dat één of twee
moederdieren tweelingen zullen
werpen.
^®AlCHT 15 SEPTEMBER 1887 - Nr. 10.189
DINSDAG 23 JUNI 1987
yertenties, abonnementen, etc
De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
(02220) 2741, na 18.00 uur 4881
Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon 02220-2741
werktijd deze week tot en met dinsdag a.s. Frans Hopman, Ongeren
urg, telefoon 02220 - 5472.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs ƒ19,20 per kwartaal; los 90 cent
Postgiro 652.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99 17.636
Rabobank nr 36.25.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
JLEVAR
chouwburgzaal van hotel De Lindeboom functioneert
het afgelopen weekend als speelzaal waar het Golden
pel kan worden beoefend. Dagelijks kan men er van
uur 's middags tot drie uur 's nachts een gokje wagen,
tg de justitie geen spaak in het wiel steekt. De kans op
aatste lijkt klein want nog steeds is niet tot in hoogste
ntie uitgesproken of Golden Ten een kansspel dan wel
jehendigheidsspel is.
ghouwburzaal is herdoopt in
[io Club 7". Het getal heeft te
i met het feit dat initiatiefne-
i medewerkers een groep
ven personen vormen. Het
wordt geëxploiteerd door de
in het leven geroepen „Ver-
g Club 7" met als voorzitter
Sertorelli uit het Friese Bui
lt, een Italiaan die sedert
ar in Nederland woonachtig
ijn brood verdient als restau-
uder in Groningen. Hij zegt
alden Ten-spel op Texel te zijn
nen als hobby met een idea-
kantje.
iten van het bedrijf wil ik ge-
om mensen die daartoe finan-
ilf met in staat zijn korte vakan-
te bieden, zoals gescheiden
n met kinderen die op de rand
t bestaansminimum leven. Die
worden uitgezocht door de
gmeester van de vereniging,
b ik het geld niet nodig".
Lidmaatschap
[il spelen moet tenminste 18 jaar
lid van de vereniging, wat di-
in de deur kan worden geregeld
10,—. De lidmaatschapskaart
t uit een groen pasje dat een
ildig is en recht geeft op toe-
ot de zaal. Eerst de kat uit de
kijken mag ook. Wie zich mis-
door bijvoorbeeld dronken de
nnen te komen of op een ande-
ïier de orde te verstoren krijgt
de kaart, wat een speelverbod
t. In de zaal zijn hapjes en alco-
|e drankjes verkrijgbaar. Dat is
en om die reden valt het Casino
nder de horecaregels en hoeft
aarom niet aan het sluitingsuur
iden. Sertorelli zegt dat de regels
jn speelzaal erop zijn gericht dat
in goed weten waaraan zijn be-
n als zij Golden Ten gaan spelen,
is op schrift gestelde spelregels
an de bezoekers door het zetten
un handtekening moeten verkla-
it er kennis van dragen, moeten
gadigden eerst minstens vijf spe-
irgvuldig volgen alvorens zelf aan
g te gaan. Wie meer dan
10,- op een avond wint, kan ver
orden geweerd ,,ter bescherming
e vereniging".
Hoe gaat het?
ftn Ten lijkt veel op roulette. Het
belangrijke verschil zit 'm in de
waarop het balletje draait. Bij
te is het volstrekt ongewis in
vak dat balletje uiteindelijk te-
komt en bij Golden Ten zou dat
de speler te beïnvloeden zijn door
etrachten van oplettendheid en
idigheid. Het zou mogelijk zijn
reer te bepalen in welk vakje het
je zal vallen en aan de hand
'an zijn inzetten te bepalen. Op
ratste moment is dat natuurlijk
■lijk, maar dan mag er niet meer
ield worden en klinkt het bekende
,,Rien ne va plus". De minimum inzet
bedraagt 72,50.
De Golden Ten-schijf waarop het bal
letje draait is het kostbaarste deel van
de inventaris. Het is een uitgewoon
nauwkeurig vervaardigd stuk dtaaiwerk
dat volmaakt horizontaal en trillingvrij
moet staan. Er zit dan ook een funde
ring onder van anderhalve kubieke me
ter beton en meerdere keren per dag
wordt de schijf met waterpas en mi
crometer gecontroleerd en zodanig ge
corrigeerd. Want als de schijf ook
maar iets scheef zou staan, zou er
sprake zijn van een diepste punt met
een grotere kans dat het balletje déér
terecht komt.
Gemeente en politie zijn niet blij met
Golden Ten op Texel. Uit juridische ad
viezen blijkt echter dat het niet waar
schijnlijk is dat ertegen wordt opgetre
den. De officier van justitie is terug
houdend, zolang onzeker is of Golden
Ten echt geen kansspel is. Dat is pas
het geval als de Hoge Raad uitspraak
heeft gedaan. De gemeente heeft tot
dusver dan ook niets anders onderno
men dan nagaan of aan de bouw- en
brandveiligheidsvoorschriften is vol
daan. Sertorelli heeft van de reeds uit
gevoerde en makkelijk weer ongedaan
te maken verbouwing van de schouw
burgzaal tekeningen moeten indienen.
Oproepkrachten
De croupiers, portiers en balleurs waar
mee de Italiaan zijn Casino runt,
bestaan uit van het vasteland af
komstige oproepkrachten die ervaring
hebben in dit vak en op Texel hotel-
verblijf genieten. Eigenaar W. Poortin-
ga van De Lindeboom is niet bij de
exploitatie betrokken. Van hem wordt
alleen de zaal gehuurd. De eigenaar
voelde wel voor het experiment omdat
de schouwburgzaal anders in het sei
zoen praktisch niets opbrengt. .Casino
Club 7" heeft de eerste avond al leuk
gedraaid, volgens Sertorelli.
Dat was een gevolg van reclame in de
vorm van bonnetjes die onder de rui
tenwissers van auto's werden gedaan.
Het waren waardebonnen die bij inwis
seling van de eerste honderd gulden
voor 725,— aan extra fiches opleverde.
Met Golden Ten kun je op een avond
duizenden guldens rijker worden, maar
ook duizenden guldens armer. De kans
op het laatste is uiteraard iets groter
want anders zouden er geen baten
overblijven om de behoeftige mini
mumlijders op vakantie te sturen. Pao
lo Sertorelli zegt gedekt te zijn tegen
ernstige verliezen voor het geval toch
eens veel meer zou moeten worden
betaald dan ontvangen. ,,lk heb vijf
kapitaalkrachtige relaties die in dat ge
val borg staan".
De afgelopen avonden was het stil in
Texels nieuwe Casino maar dat kan
veranderen als de grote toe-
ristenstroom op gang komt. Sertorelli
verkeert in de veronderstelling dat op
De openluchtmis die zondagoch
tend op het Texelse Boys-veld werd
opgedragen is vooral dank zij het
fraaie weer een succes geworden.
Ongeveer 700 Texelse katholieken
woonden het evenement bij en dat
is ruim twee keer zoveel als er
maximaal naar een hoogmis in het
kerkgebouw komen.
De parochieraad en het speciale comi
té dat met de organisatie was belast,
zijn dan ook overstroomd met opgeto
gen reacties zodat te verwachten is
dat het een jaarlijks weerkerende ge
beurtenis wordt. Het kortstondige
fraaie weer kwam dus precies op het
goede moment en duurde ook niet
langer dan nodig was. De eerste wol
ken pakten zich al samen toen de
„kermis" die op deze eucharistievie
ring aansloot, in volle gang was. Zoals
bekend werd de experimentele open
lucht mis gehouden om de naamdag
te vieren van Johannes de Doper, de
patroon van de R.K. parochie van
Texel. Het idee kwam van Jan van Tu-
nen die iets dergelijks kende van zijn
vorige woonplaats Heemskerk, waar
jaarlijks een openluchtmis ter gelegen
heid van Pinksteren wordt opgedragen.
Van Tunen die samen met Riet Witte
van hoeve „Leiden" de eerste stappen
zette, werd aanvoerder van het specia
le comité (bestaande uit vertegenwoor
digers uit alle dorpen). „Het was een
probeersel, maar het is geslaagd", al
dus Van Tunen.
Voor alle veiligheid stond het altaar
zelf niet in de openlucht maar op de
overdekte podiumwagen van De Koog
Promotion. Zitplaats voor de honder
den verwachte bezoekers werd gebo
den in de vorm van banken die onder
meer afkomstig waren van de kerk en
van De Koog, de gemeente en de
Oosterend Present-organisatie. Ook
waren er gemakkelijker zittende stoelen
voor de mensen die daar prijs op
stelden.
Het openluchtkarakter was niet het
enige bijzondere van deze door pastor
Kolkman opgedragen mis. Er was ook
een muzikale omlijsting van een groot
koor en dat was samengesteld uit alle
katholieke koren van het eiland onder
leiding van Johan Ran. Meegewerkt
werd ook door blazers van de
boerenkapel.
Verdeeld
In zijn preek vertelde pastor Kolkman
dat niet iedereen enthousiast was ge
weest toen het idee werd geopperd
om een eucharistieviering in de open
lucht te houden. Sommigen zagen het
als iets uit het verleden dat wat hen
betreft niet in ere hersteld hoefde te
worden. Anderen daarentegen waren
opgetogen en de vrees van sommigen
schare belangstellenden bij de openluchtmis op het voetbalveld.
Paolo Sertorelli ftweede van rechts! demonstreert het Golden Ten-spel in De Lindeboom. Links croupier Frenky Aronds en rechts balleur Herman
de Vries.
Texel een kapitaalkrachtig publiek komt
(„anders zouden ze wel naar Spanje
gaan") en verwacht met name veel
toeloop van Duitsers. Hij is wel ge
schrokken toen hij hoorde dat op het
eiland nog maar enkele jaren geleden
wél is opgetreden tegen een poging
om hier het Golden Ten-spel te intro
duceren. Het spel draaide korte tijd in
de kelderverdieping van het voormalige
strandhotel Juliana. Toen echter over
heerste bij justitie nog de opvatting
dat Golden Ten wel degelijk een
kansspel is, dat alleen in theorie door
de spelers kan worden beïnvloed. Na
dien is de al bestaande twijfel daarover
nog vergroot en stelt men zich af
wachtend op.
Een inwoner van De Cocksdorp, die
onlangs een catamaran van het strand
weghaalde omdat de man waaraan hij
deze boot had verkocht, nooit had be
taald, heeft de catamaran weer moe
ten teruggeven. De wanbetaler had de
boot namelijk alweer doorverkocht aan
iemand uit Volendam en die is nu
rechtmatig eigenaar. Het was dan ook
deze laatstgenoemde man, die naar
Texel was gekomen om aan de Ronde
deel te nemen en aangifte deed van
diefstal toen de catamaran was
verdwenen.
dat zo'n manifestatie een ongewenst
demonstratieve indruk zou maken werd
nauwelijks gedeeld. In het kerkblaadje
„De Vuurtoren" was te lezen dat ka
tholiek Texel best eens op die manier
naar buiten mag treden. „We hoeven
ons niet te verstoppen".
Veranderingen
Voor pastor Kolkman (dezer dagen
dertig jaar priester) was de gebeurtenis
aanleiding om in zijn preek terug te
blikken op de ingrijpende veranderin
gen die zich bij de geloofsbeleving in
de katholieke kerk in de afgelopen ja
ren hebben voorgedaan. In 1957, toen
hij tot priester werd gewijd, was er
nog sprake van het „rijke roomse le
ven": volle kerken, veel priesters en
grote zekerheid over wat je als katho
liek wel of niet mocht. Zeker geen pro
testen tegen het kerkelijk leergezag. In
de zestiger jaren kwam plotseling de
grote verandering, waarbij eigen ver
antwoordelijkheid en het eigen gewe
ten ruimte kregen, maar ook de tijd
waarin velen zich afkeerden van de
kerk en de overvloed aan priesters ver
anderde in een tekort. Toen Kolkman
vijftien jaar geleden op Texel kwam,
werkte hij nog samen met drie andere
pastores; nu is hij alleen. „In de zesti
ger jaren kon de pastoor er een kape
laan bijkrijgen, nu krijgt hij er een pa
rochie bij". Er waren ook positieve ont
wikkelingen. Brede groeperingen zijn
nu bij het kerkewerk betrokken; werk
groepen zetten zich op allerlei manie
ren in voor het wel en wee van hun
medemensen. Het eigen gezicht laten
zien en elkaar daarbij als hechte ge
meenschap vasthouden is daarbij be
langrijk. Pastor Kolkman wees er ook
op dat er bij alle veranderingen in de
kern van de zaak niets is gewijzigd.
Het gaat nog steeds om het evangelie
van Jezus. „Zijn blijde boodschap is
ruimer dan welk kerkelijk wetboek
ook". Het betrachten van dienstbaar
heid aan de naaste is een essentieel
onderdeel van die boodschap en dat
aspect kreeg ook gestalte op deze
openluchtmis en bij de festiviteiten die
erna plaatsvonden. De opbrengst van
de collecte, spelletjes en verkoopactivi
teit komt ten goede van het missie- en
ontwikkelingswerk van zuster Marita in
Tanzania.
In de „slotgedachte" die aan het eind
van de mis onder de aandacht van het
publiek werd gebracht, werd echter te
vens gewezen op de noodzaak om in
de eigen omgeving wat te doen aan
het tot stand brengen van rechtvaardi
ger verhoudingen, conform de bood
schap die Johannes bijna 2000 jaar ge
leden verkondigde.
Donderdag komt de NCRV-radio
naar Texel om rechtstreeks een
drietal programma's te verzorgen.
De microfoons staan in hotel De
Lindeboom, maar er is ook een
„mobiele" reporter, die vanaf aller
lei punten op Texel werkt. Het
door deze zendmicrofoons uitge
zonden signaal wordt opgevangen
door een relais-vliegtuig dat voor
doorzending naar Hilversum zorgt.
Dit vliegtuig zal tussen 13.00 en
17.00 uur voortdurend boven Texel
cirkelen.
Het gaat om de programma's „Van
daag donderdag" van 7.00 tot 8.00
uur, „Wie weet waar Willem Wever
woont" van 9.00 tot 10.00 uur en
„Coupe Soleil" van 13.30 tot 17.00
uur. Het is allemaal te beluisteren via
Radio II. Tijdens de hele uitzending is
publiek welkom in De Lindeboom. Het
is de bedoeling dat verschillende Texe
laars aan het programma meewerken.
Afspraken zijn onder meer gemaakt
met Saskia Eelman, Hannie Roos-
Schipper van de Rose Harmony Sin
gers en Cor van Heerwaarden. Daar
naast zullen er allerlei onverwachte bij
dragen zijn in de vorm van gesprekken
met Texelaars en toeristen op verschil
lende punten op het eiland. Tussen
16.00 en 17.00 uur is er een speciale
gast met een bekende naam. „Vooral
's middags zitten in het programma
veel speelse elementen", aldus produ
cer Imre Somogyi, die familiebindingen
met Texel heeft, omdat hij getrouwd is
met Margriet Breeuwer.
De 49-jarige Th. Dogger uit Den
Hoorn liep in de nacht van donder
dag op vrijdag een zware hersen
schudding op toen hij op het Bol
werk te Oudeschild een ongelukki
ge val maakte met zijn bromfiets.
Buurtbewoners hoorden tegen 03.00
uur een klap en gingen kijken. Ze von
den Dogger liggend naast zijn brom
mer. Hij wist niet wat er was gebeurd
en werd naar het Gemini-ziekenhuis
gebracht waar hij in eerste instantie
werd verpleegd op de intensive care-
afdeling. Hij maakt het thans redelijk.
De politie heeft de brommer meegeno
men voor onderzoek maar heeft de
toedracht nog niet kunnen achterha
len. Het is niet uitgesloten dat Dogger
is aangereden. Eventuele getuigen van
het ongeluk worden verzocht zich te
melden.
Staatssecretaris A. J. Evenhuis van
Economische Zaken zal woensdagmid
dag 15 juli de officiële opening verrich
ten van de nieuwe zeehondenopvang
van het Natuurrecreatiecentrum.
De plechtigheid begint om 14.15 uur.
Bij dezelfde gelegenheid zal het be
leidsplan voor het Natuurrecreatiecen
trum worden gepresenteerd waarin de
ontwikkeling van het NRC tot „Cen
trum voor Wadden- en Noordzee"
wordt beschreven. Tevens zal de nieu
we naam voor het centrum bekend
worden gemaakt.
De nieuwe zeehondenopvang nadert
momenteel zijn voltooing, nog juist op
tijd voor het geboorteseizoen waarin
op het vinden en aanspoelen van
„huilers" moet wonden gerekend.
Ook in de bassins van het NRC zelf is
een geboortegolf op komst. Als alles
goed gaat zullen tien zeehonden elk
tenminste een jong werpen. Zoveel te
gelijk zijn er in jaren niet geboren. Het
aantal zou nog groter zijn als het goed
was gegaan met een van de zwangere
zeehonden, die vorige week maandag
veel te vroeg en tweeling baarde, die
niet levensvatbaar was.