trandbewaking
ok bij slecht
eer paraat
oe wmJr™
Texel biedt
twee soorten
badmeesters.
mensen dachten dat de strandbewakers van
te pletter verveelden toen de zomer het tang-
afweten. Dat blijkt nu de weergoden zich wat
opstellen. Eindelijk weer wat te doen hè''
hen nu toe geroepen.
KADO'ih
I
ijverstand
PAGINA 5
IDAG 25 AUGUSTUS 1987
TEXELSE COURANT
waakzaamheid op bewakingspost paal 19: Frank Bersch middenuit Venlo
uit Zwolle en An/ta Kijf uit Borger.
Zeer sterke verhelen weren te horen op de reünie die de studenten-bedmeesterlj op Texel hield. Hier poseert een eentel reünisten bij het
pevlljoen De zeeester, eigendom ven de heren Schuurlnge en Groenendijk die ooit zelf op Texel kwemen els badmeesters van het USC-
werkkemp.
De nieuwe verblnd/ngsepperetuur Is een uit
komst. De partrou/llerende strand wacht kan
met de portofoon direct de hoofdpost waar
schuwen als er Iets loos la.
Het mag waar
de stranden de afgelopen
koude weken zeer dun be-
geweest en dat nog maar
mensen hun gezondheid
en door de wel erg frisse
In te stappen, er is die tijd
urvoor bijgegaan dat er niet
jnminste een paar mensen
ezwommen „Dat zijn de
kelingen die je altijd hebt
de badgasten, weer of geen
J)ie moeten we extra in de
A louden want daar zitten ook
IV ighalzen tussen die je terug
talen voordat het te laat is".
-* igt Cor Sluis (57), coördinator
Texelse reddingsbrigade,
lil wel toegeven dat zijn
jewakers het bij warm zo-
ler veel drukker zouden heb-
had en dat de stemming
nder de grauw regenmisère,
landerigheid te verdrijven
sgelmatig geoefend en ge
lieerd en handige doe het
onder de strandbewakers
Mpn verbeteringen en verfraai-
len in het interieur van de
ingsposten.
Realiteit
rt eindelijk (een beetje) zomer
verden de strandbewakers on-
k met de harde realiteit gecon-
rd. Ze kwamen in het nieuws
een geslaagde redding uitvoer-
peal 28 en toen ze zaterdag
en poging deden om een Duit-
w te redden die het water was
m om haar in nood verkerende
i te helpen. Het zag ernaar uit
vrouw op het laatste nippertje
sd en de reddingsbrigade was
zeer aangeslagen toen later
«rond werd vernomen dat ze
es overleden. De strandbewa-
de andere mensen die bij de
spoging waren betrokken, treft
ikele blaam want de actie werd
skende en verbluffend snelle
tgevoerd maar de tragisiche af
lakte het onmogelijk om daaro-
tevreden gevoel te hebben,
evallen hebben weer eens aan
doe gevaarlijk de zee kan zijn.
tan enkele strandbezoeker reali-
th dat voldoende. Vooral Duit-
hardnekkig van mening dat ze
jkel gevaar lopen bij het zwem-
'8 zijn boos als ze worden
toepen. Ik heb toch een zwem-
zeggen ze dan. Die mentali-
te maken met het feit dat
1 Duitsers ver van de kust
"t alleen zwembaden en bin
st gewend zijn als zwemwater,
saard speelt ook een rol. Ne
us zijn beducht voor de kracht
water; Duitsers veel minder,
'as geen overbodige luxe dat
"(bewakers als zij gebruik ma-
de geluidsinstallatie niet alleen
Nederlands maar ook in de
aanwijzingen geven.
Tot de heupen
angrijkste waaraan ieder zich
Duden is: niet verder dan de
ln bet water. Dat is diep ge-
|tte kunnen zwemmen. Wie
loopt de kans om door de
«worden gegrepen. Die stro-
voor een leek niet te zien
maar wel te voelen: het water „trekt".
Of er stroom staat hangt af van de
plaats, het tij, de windrichting en de
windkracht. Als meerdere factoren te
gen zitten wordt de blauwe vlag
(„zwemmen gevaarlijk") of rode vlag
(„zwemmen verboden") gehesen. Be
rucht is de stroming in de zg. muien,
dat zijn de gaten in de zandbanken.
Wie daarin terecht komt en te ver gaat
wordt in verbluffend korte tijd zomaar
honderd meter zeewaart gesleurd, zo
als die badgast op het strand bij paal
28 ervoer. Tegen de stroom inzwem
men om terug te keren lukt niet. Het
is beter energie te sparen door rustig
te drijven en de aandacht te trekken
van de mensen op het strand, door
een eindje evenwijdig aan de kust te
zwemmen komt men al gauw op een
plek zonder stroming en kan men
rustig naar de wal terug keren.
Cor Sluis noemt nog drie andere rede
nen om bij baden en zwemmen altijd
grond onder de voeten te houden:
„Je kunt getroffen worden door kramp
of onderkoeling. De kans daarop is de
ze zomer als gevolg van de lage wa
tertemperatuur nogal groot vooral als
er een stevige, noordelijke of noord-
westenlijke wind staat".
Twee soorten
Texel is als vakantieeiland vooral aan
trekkelijk door de enorme variatie op
het gebied van natuur, cultuur en ont
spanningsmogelijkheden. Het gaat
zelfs zo ver dat Texel over twee soor
ten strandbewakers beschiktl. De
strandslagen van paal 17, 15, 12 en 9
worden bewaakt door leden van het
werkkamp van het Utrechts Studen
tencorps terwijl het toezicht over de
overige slagen (dus paal 19, 20, 21, 28
en 30) wordt uitgeoefend door de red
dingsbrigade van de Koninklijke Neder
landse Bond tot Redden van Drenke
lingen. Dat is de officiële landelijke or
ganisatie die ook elders aan de kust
actief is en waarbij 165 plaatselijke red
dingsbrigades met totaal ongeveer
36000 leden zijn aangesloten.
Vóór 1979 bewaakten de Utrechtse
studenten alle Texelse stranden. Het
gedrag van de heren, tijdens en vooral
na de dienst, leidde tot klachten en
het gemeentebestuur besloot toen om
de helft van het bewakingscorps te
vervangen door KNBRD-bewakers.
Die gevoelige correctie heeft blijkbaar
geholpen want de studenten doen nog
maar zelden in ongunstige zin van zich
spreken. Beide soorten strandbewakers
vallen onder de verantwoordelijkheid
van de gemeente Texel en hebben Ab
Witte als gemeentelijke kontaktper-
soon. Verder vertonen beide clubs, die
geen enkel onderling kontakt onder
houden grote verschillen op het gebied
van organisatie, huisvesting, financiën
en uiterlijk vertoon. De studenten noe
men zich geen bewakers of strand-
wachten maar „badmeesters". Ze noe
men hun bedrijvigheid „badmeesterij"
en hun brigade heet „TEBO" (Texels
Eigen Badmeester Onderneming) ter
wijl het opperste gezag niet berust bij
de coördinator en de algemeen strand-
wachtcommandant zoals bij de
KNBRD maar bij de „president" en de
„vice-president". Andere verschillen:
De studenten badmeesters zijn kleiner
in aantal (totaal 19 man) en er zijn
geen vrouwèn bij omdat vrouwen geen
lid kunnen worden van het Utrechts
Studenten Corps. De dertig personen
omvattende KNBRD-groep bestaat
voor meer dan een derde uit meisjes.
Verder dragen de KNBRD bewakers
een uniform oranje T-shirt met het op
schrift Texelse reddingsbrigade terwijl
de meeste studenten dat liever niet
antrekken en dit jaar vooral worden
aezien in een paars shirtje, ook buiten
diensttijd. Ook voeren zij op hun kle
ding wel eens het woord Beach gu
ard". Van het gemeentelijke streven
om alle Texelse redders er uniform uit
te laten uitzien is dus weinig terecht
gekomen.
De studenten hebben hun onderko
men in een der schuren van „Scholle-
ten badhutten vervangen worden door
beter geoutilleerde onderhoudsvrije
cabines.
Motivatie
Voor de KNBRD-mensen en de stu
denten is het bewakingswerk geen rijk
makerij. Toch is er elk jaar meer dan
voldoende animo om alle posten te
bemannen. Het werk wordt leuk ge
vonden, niet in de laatste plaats we
gens de onderlinge gezelligheid tijdens
en vooral na afloop van de dienst. De
speciale aantrekkelijkheid van Texel
speelt ook een rol.
Vice-president Martin Wulpshaar (22)
van de Utrechtse Studenten vertelt
hoe de werving in zijn werk gaat.
„Een speciale commissie houdt zich
daarmee bezig. In Utrecht melden zich
elk jaar 150 nieuwe leden aan bij de
studentenvereniging en die benaderen
wij met informatie, dia's en films over
de badmeesterij op Texel. We doen in
het zwembad proeven om te zien of
degenen die zich aanmelden goed
(reddend) kunnen zwemmen en op de
sociëteit geven we instruktie op het
gebied van EHBO en reanimatie, met
behulp van een pop die we lenen van
het ziekenhuis. Ongeveer de helft van
de groep die uiteindelijk op Texel aan
het werk gaat, bestaat uit nieuwelin
gen, de rest uit oudgedienden die
vaak jaren achter elkaar naar het ei
land gaan en dus de meeste ervaring
hebben met het werk. Die dragen dan
hun kennis in de praktijk aan de ande
ren over. Aan het begin van het sei
zoen organiseren we een
kennismakingskamp".
Bij de KNBRD worden de strandbewa
kers aangetrokken door een brief van
het hoofdbestuuur aan de verschillen
de reddingsbrigades in het land. Daar
in wordt gewezen op de mogelijkheid
om zich voor Texel aan te melden en
dat heeft altijd veel meer sollicitanten
tot gevolg dan er geplaatst kunnen
worden.
Het is dus mogelijk om een beetje se
lectief te zijn en de groep zodanig sa
men te stellen dat op alle posten men
sen met ervaring komen. KNBRD-
leden die lid zijn van de Texelse Red-
dings brigade (contributie f2b,— per
jaar) hebben de voorkeur. Harde eis is
dat ze tenminste de diploma's „Bin
nenwater" A en B hebben en ervaring
bij een kustbrigade. Verder wordt ver
langd dat de bewakers minstens 18
jaar oud zijn, tenminste twee weken
meedoen op Texel en goed met men
sen kunnen omgaan. Als badgasten
worden teruggeroepen of op een an
dere wijze worden gecorrigeerd moet
dat vriendelijk en tactisch gebeuren,
anders ontstaat irritatie en ruzie.
De KNBRD-strandwachten zijn af
komstig van brigades van Wassenaar,
Vlissingen, Domburg, Bloemendaal,
Enkhuizen, Amsterdam, Naarden en
tal van andere plaatsen en komen uit
de meest uiteenlopende milieu- en be-
boe" van Johan Bakker nabij Den
Burg waar ze ook hun maaltijden be
reiden, terwijl de KNBRD slaapt en
vergadert in een gedeeltelijk door hen
zelf verbouwde schuur op het terrein
van de familie De Graaf in Everstekoog
en zij hun maaltijden gebruiken in
„Capri" in De Koog
Vrijwillig
De KNBRD werkt vrijwillig. De ge
meente betaalt de kosten van eten en
overnachten en verstrekt een tege
moetkoming in de reiskosten. De stu
denten krijgen een bepaald bedrag per
man en moeten daarvan zelf hun
logies; eet- en andere kosten betalen.
Echt belangrijk zijn die verschillen na
tuurlijk niet. Het gaat om de veiligheid
op het strand. Om te voorkomen dat
badgasten in moeilijkheden raken en
bij het daadwerkelijk optreden als er
toch iemand dreigt te verdrinken gaan
beide organisaties op ongeveer dezelf
de wijze tewerk. De gemeente is tevre
den over de inzet die beide organisa
ties aan de dag leggen. Wekelijks laat
gemeentewerken zich op de hoogte te
stellen van de gang van zaken. Een
goed functionerende strandbewaking
wondt van enorme betekenis geacht.
Jaarlijks wordt er van harte een kwart
miljoen voor uitgetrokken en de ge
meente is hard bezig met vernieuwing
van verbindingsaparatuur, boten en an
dere benodigdheden. Er zijn nu vier
nieuwe vletten in gebruik genomen; er
volgen er nog zes. De verbindings-
apparatuur is nu perfect. Ook de om
roepinstallaties zijn van de vereiste
kwaliteit en nu is er sprake van dat in
de komende jaren de eenvoudige hou-
Met voortdurend oefenen wordt de reddingsvaardigheid op peil gehouden. Hier wordt ge
demonstreerd hoe een door de storm meegevoerde drenkeling wordt opgepikt.
roepssferen. Naast middelbare scholie
ren bevinden zich dit jaar in de Texelse
brigade een leraar, politieinspecteur,
keurmeester, maatschappelijk werker,
laborant, automonteurs, opticien,
bouwvakkers en zelfs een beroepsgoo
chelaar. De studentenbadmeesters vor
men een wat minder bonte club. Het
zijn uiteraard allemaal studerenden
veelal rechten, tandheelkunde en
medicijnen.
Service
De taken van de strandbewakers blij
ven niet beperkt tot preventief en ac
tief reddingswerk. Allerlei andere vor
men van service worden ook gegeven.
De KNBRD verleende in het seizoen
1986 500 keer EHBO, verwees tien
mensen naar de dokter, twee naar het
ziekenhuis, haalde 40 surfers met ma
teriaalproblemen van het water.
Vishaken
De op het strand meest voorkomende
verwonding wordt veroorzaakt door
glasscherven, meestal afkomstig van
flessen die door balorige strandwan-
delaars zijn stukgeslagen. Patrouilleren
de strandwachten maken er een ge
woonte van om aangespoelde flessen
in de gemeentelijke vuilnisemmers te
doen om dit euvel zoveel mogelijk te
bestrijden. Nog vervelender zijn de
wonden die worden veroorzaakt door
in het water liggende vishaken, verlo
ren door sportvissers. Vorige week
kwam een vrouw in de badhut die in
een complete onderlijn met lood en di
verse haken was gestapt en niet be
paald zong van vreugde toen het vis
haakje met weerhaak uit haar voet
werd gepeuterd. Ook in andere opzich
ten zitten sportvissers en baders of
strandwachten wel eens vaker in el-
kaars vaarwater, zodat de brigade het
zou toejuichen als sportvissen op de
bewaakte strandgedeelten werd
verboden.
Vijftig keer kregen de badmeesters te
maken met kinderen die hun ouders
waren kwijtgeraakt. Zo'n kind wordt
dan in de bewakingshut zoetgehouden
tot de ongeruste ouders zich daar ook
melden. „Dat kan soms lang duren",
zegt Rob Rietveld, secretaris van de
Texelse KNBRD reddingsbrigade. „We
laten ze wat spelletjes doen of platen
inkleuren. Dat vinden ze prachtig. Het
is wel gebeurd dat zo'n kind niet eens
meer met de ouders meewilde als die
eindelijk kwamen". President André
Groenewegen van de TEBO vertelt dat
de studenten ook wel eens met de
kinderen op het strand zandkastelen
gaan bouwen. Kastelen en kuilen moe
ten tegen de avond wel weer zijn af
gebroken, resp. Dichtgegooid om het
strand begaanbaar te houden voor
spoedeisend verkeer en strandwande-
laars. Het is een van de verzoeken die
de badgasten, in twee talen te horen
Lees verder pagina 9
01 KüjG u
OFM n\i t
BVÏ
.i-x-oiv?
X-
Strandwacht Peter Vogel (21) uit Amsterdam Is In het dagelijks leven goochelaar en was net terug uit Japan waar hij gedurende 11 weken
260 voorstellingen had gegeven op de boot.Texel" In ..Holland Village" bij Nagasaki. Een serie fraaie trucs liet hij zien tijdens de brade
rie van De Koog waar de KNBRD een stand had om geld In te zamelen voor het altijd noodlijdende reddingswerk.
