(groen Zwarte- tOOjaarvan narij
verlast vliegtuigen
ch te verminderen?
Bronzen kanon in
Berlijn op straat
mik ba re suggesties tijdens hoorzitting
Herstelwerk
aan vuurtoren
r
THE WALKERS
LL
at je ver haalt
kker
ƒ12,98
f 9,98
Run op gala-avond
„The Gospeltrain"
hervat repetities
Gedeputeerde Van Gelder
opent nieuwbouw P.E.N.
Coltof bouwt verder
in De Krim
Geen schouwburgreizen
Historisch zingen
Licht is september 1887 - Nr. 10.214
VRIJDAG 18 SEPTEMBER 1987
l Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon 02220-2741
rktijd deze week tot en met dinsdag a s.: Harry de Graaf, Pelikaan-
ïpe Koog, telefoon 02228 - 266.
trtenties, abonnementen, etc
jj& De Rooy BV, Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
1(02220) 2741, na 18.00 uur 4881.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs ƒ19,20 per kwartaal; los 90 cent
Postgiro 652
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67.34.60.398
nder die op noordelijk Texel wordt ondervonden van oe-
ide straaljagers kan misschien worden verminderd. Tij
de woensdagavond in Het Eierlandsche Huis gehouden
litting over dit onderwerp werden meerdere suggesties
irbetering gedaan en mogelijk zijn enkele daarvan
erbaar.
est haalbaar lijkt het voorstel
directe telefoonverbinding te
tussen de Eierlandse vuurtoren
ontroletoren op Vlieland, zodat
niddellijk kan worden doorgege-
de schietende vliegers te dicht
èxelse kust komen. Een ander
was dat kan worden gezorgd
ikens, waardoor de vliegers be
nen zien waar ze zitten zodat
oorgeschreven afstand van één
tot de kust nauwkeuriger in
nnen nemen. Ook het enigs-
leggen van de aanvliegroute in
ling Vlieland is misschien uit-
ir. Hetzelfde geldt voor het
van een in de zaal aanwezige
eger die uitlegde dat de contra
st correct vliegen het meest
if en nauwkeurig kan gebeuren
Veel publiek
rzitting had een geanimeerd
»ms ook emotioneel karakter,
ngstelling was zeer groot en
Klit het gevoel is geweest dat
een paar zeurpieten over het
jlawaai klagen, dan is nu het
iel bewezen. Luitenant kolonel
ebel (hoofd van de sectie ge-
der van de Luchtmachtstaf in
ag) die aanwezig was om na-
e luchtmacht te reageren op
en opmerkingen, had het verre
nakkelijk. Hij werd soms scherp
illen, vooral als hij de indruk
Ie klachten te bagatelliseren,
angrijkste verschil van mening
hem en het Cocksdorper pu-
itrof de vraag of het afwijken
route regel dan wel uitzonde-
In de zaal werd stellig beweerd
oefenende vliegtuigen haast
rend vlak bij de kust zitten en
ste hield vol dat dit slechts bij
sring het geval kon zijn.
Toename
over het vliegtuiglawaai in
irden van Texel zijn er al jaren,
ste tijd is er echter een bedui-
loename, zo vertelde milieu
aar Koos v.d. Burgh aan het
an de avond. Dat heeft moge-
taken met het steeds grotere
ïhe belang dat hier speelt. ,,Je
klagen als je gasten weglo-
i ambtenaar vertelde dat hij
ïngoed stukje vlees hoeft u ech-
zo ver.
toga's specialiteitenslagerij,
'van eigen slacht een keur aan
neden, waaronder de tot in alle
van ons land beroemde
esgerechten.
lagere runderlappen
undergehakt
Zaterdagmiddag i.v.m.
loornderfeest gesloten.
C parkeert uw auto
leivoon voor de deur.
Pecialist in BD levensmiddeler
sinds oktober 40 klachten heeft ont
vangen en volgens hem was dat
slechts het topje van de ijsberg.
Eén van de problemen is dat de
vluchtleiding op Vlieland de vliegers
niet in de hand lijkt te hebben, omdat
niet goed is te constateren dat ze af
wijken van de route. Een controlepost
op de Texelse vuurtoren zou dan sou
laas bieden.
Niet overdrijven
Overste Giebel zei met veel stelligheid
dat de luchtmacht de klachten serieus
neemt. Hij beloofde dat hij die avond
geen mooie beloften zou doen, die
toch niet kunnen worden waargemaakt
en deed een beroep op de het publiek
om toch vooral te waken tegen over
drijving van de ernst van de zaak. Vol
gens hem wordt er in deze kwestie
sterk overdreven. Hij bekritiseerde met
name de uitlatingen van mevrouw W.
M. Wagener in de Texelse Courant van
vorige week. „Deze overdreven india
nenverhalen doen de zaak geen goed,
want alleen met feiten kunt u ons te
gen de muur zetten."
De Cocksdorpers vonden echter dat
van overdrijving geen sprake was ge
weest en reageerden tamelijk geïrri
teerd op het ongeloof van de lucht
machtofficier. Die legde uit dat in ge
val van klachten, de situatie ter plaat
sen wordt beoordeeld, om te kijken of
er wat aan gedaan kan worden. Dat
was op Texel ook gebeurd. Giebel was
al een paar dagen op Texel en had on
der meer vertoefd op het terras van
strandpaviljoen Vliezicht van Gerard
Zoetelief. Het trof ongelukkig dat de
juist de laatste dagen niet zoveel hin
der was.
Of er lawaai is of niet, hangt van tal
van factoren af, vlieghoogte, windrich
ting en het soort vliegtuig. Het precies
de aanvliegroute volgen was volgens
Giebel niet af te dwingen. Dat wekte
onaangename verbazing, onder meer
bij reddingbootschipper en campingex
ploitant Jaap Groen, vooral toen later
werd meegedeeld dat tegen fout ma
noeuvrerende vliegeniers alleen wordt
opgetreden als ze het heel erg bont
maken.
Enige hoop wekte Giebels mededeling
dat het voorstel van B en W om een
controlepost op de vuurtoren in te
richten al „in het stadium van accep
tatie" is. Een beslissing is echter nog
niet genomen. Iemand uit de zaal riep
schamper dat dat nog wel twintig jaar
zou duren, maar Giebel zei te hopen
dat het antwoord al in november
komt. Die man op de toren moet dan
wel een objectieve figuur zijn, niet ie
mand die tegen defensie is.
Giebel vertelde ook dat het oefenge-
bied dat aan de vliegers is toegewezen
vroeger voor een deel boven de noord
punt van Texel lag, maar recentelijk is
dat gewijzigd zodat de noordpunt van
Texel er buiten valt. Niet duidelijk werd
of dat in de praktijk wat uitmaakt.
Snotneuzen
De veronderstelling dat die jachtvlie-
gers merendeels jonge snotneuzen
zijn, die het wel leuk vinden om extra
op het gaspedaal te drukken, werd
door het luchtmachtofficier ontkend.
„Het zijn streng geselecteerde mensen
van 20 tot 45 jaar". Later bleek echter
dat ook dat niet werd geloofd. Onder
andere Hans Roeper van de raadscom
missie voor ruimtelijk en huisvestings
beleid verwees naar publicaties waaruit
blijkt dat .joyvliegers" die zich niet
aan de regels houden wel degelijk een
probleem vormen in de militaire
luchtvaart.
Gerard Zoetelief geniet enige reputatie
bij de luchtmacht als zeer frequente
klager. Dat bleek uit het antwoord dat
De mannen van Bolldt aan het werk vanuit hun hooggeplaatste positie. De scheuren in de
pleisterlaag zijn duidelijk te zien.
"het eens. Den Hoorn is dich-
dan u denkt.
226) 252.
Een groepje Texelaars, waaronder
makelaar-duiker Hans Eelman,
kwam onlangs in Oost-Berlijn te
staan tegenover een oud bronzen
kanon, dat verbluffende overeen
komst vertoont met het beroemde
bronzen uit 1638 stammende kanon
dat vorig jaar uit de Waddenzee
werd opgehaald en nu te kijk staat
in het maritiem museum in
Oudeschild.
De Texelaars waren in Berlijn voor de
Funkausstellung. Bij een bezoek aan
het Oostelijke stadsdeel zagen ze het
op een trottoir opgestelde kanon, be
horend tot de collectie van een wa
penmuseum er vlakbij.
Ook het Berlijnse kanon, zo bleek uit
het latijnse opschrift, was gegoten
door Evert Splinter uit Enkhuizen, ech
ter niet in 1638 maar tien jaar eerder.
Het „Berlijnse" kanon is aanmerkelijk
groter dan het Texelse. Het weegt
3900 pond (het Texelse 2600). Het ka
non dat bij Texel is opgedoken was
gegoten in opdracht van de kamer
Hoorn van de Verenigde Oostindische
Compagnie, terwijl het in Berlijn aan
getroffen kanon van de Amsterdamse
admiraliteit was, de voorloper van de
marine.
Het tweede kanon werd ontdekt door
Hielke Bruining bij een eerder bezoek
aan Oost-Berlijn. Toen hij er later op
Texel over vertelde, geloofde Hans Eel
man dat maar half, want het leek niet
waarschijnlijk dat zo'n betrekkelijk zeld
zaam Hollands bronzen kanon zomaar
ergens op straat zou staan. Bruining
had echter geen woord teveel gezegd.
Hans Eelman tracht er nu achter te
komen hoe het wapen hier verzeild is
geraakt. Volgens hem is aan de oxida
tie van het brons te zien dat het in zee
moet hebben gelegen. Mogelijk is het
dus uit een wrak gehaald, net als het
Texelse kanon. Het is zelfs niet uit
gesloten dat een poging wordt onder
nomen om het kanon naar Nederland
te halen, als kan worden aangetoond
dat de Nederlandse staat (als erfge
naam van VOC en admiraliteit) recht
hebbende is. „Ik zal er eens over pra
ten met specialisten op dat gebied.
Misschien kan Nederland het kanon
ruilen tegen een spion. Weet jij nog
ergens een spion?"
hij van Giebel kreeg, toen hij zich on
tevreden toonde over de wijze waarop
zijn telefonische klachten werden op
gevangen en verwerkt. Giebel: „U
komt zo routinematig over. Als er een
telefoontje van Texel komt, weten we
al bijna zeker dat u het bent. Ik hoef
het allemaal niet steeds opnieuw op te
schrijven. Ik weet al wat u gaat
zeggen".
Zoetelief zei dat hij praktisch de hele
dag op het strand is en heel goed kan
zien of de vliegtuigen op behoorlijke
afstand van de kust zitten of niet.
„Die vliegtuigen hoeven van mij niet
precies over dat routelijntje te vliegen;
ze moeten er gewoon binnen blijven.
De vliegtuigen zitten altijd te dichtbij
en zijn dus altijd in overtreding. Het is
een unicum als het goed gaat. U
houdt zich niet aan de regels en u
houdt zich van de domme". Giebel:
„Doe uzelf een plezier en windt u niet
zo op. Emotie is een slechte
raadgever".
Martin Warnaar zei dat in elk geval
vast staat dat de vliegers vaak te dicht
bij de kust zitten: „De rode ton ligt
800 meter uit de kant en met de regel
maat van de klok gaan ze daar over
heen. Ze zitten dus fout."
De heer Stark kreeg gelegenheid om
op de kaart aan te duiden hoe de rou
tes zouden moeten lopen om minder
last te hebben: meer in de richting
Lees verder pagina 2
Jaap Boon, Hans Eelman, Jook Haute en Frits Langeveld bij het Hollandse bronzen kanon in
Oost-Beriijn. (Foto Hielke Bruining).
Sinds vorige week zijn medewer
kers van het bedrijf Bolidt uit Al-
blasserdam bezig met het dichten
van de vele scheurtjes die de afge
lopen jaren in de pleisterlaag van
de Eierlandse vuurtoren zijn ont
staan. Met een speciale ronde stei
gerconstructie (van „Skywork" uit
Rotterdam), die vanaf de torenrand
op elke gewenste hoogte kan wor
den neergelaten, kunnen zij elk
plekje van de toren bereiken.
De werkwijze is dat de scheurtje eerst
oppervlakkig worden afgesloten met
snel hardende kunststof. Vervolgens
wordt via een dun koperen pijpje dat
in de scheur worden gestoken, een
ander kunststofmengsel onder hoge
druk naar binnen geperst, zodat de
scheur volledig wordt gevuld. De
bouwkundige dienst van DGSM gaf
opdracht voor het werk omdat anders
ernstige schade aan de toren zou ont
staan. Als water dat in de scheuren
dringt, bevriest zou de aantasting van
de pleisterlaag snel verergeren. De
schade is ontstaan door krimpspannin-
gen, die door de substantie waaruit de
nog niet lang geleden aangebrachte
pleisterlaag bestaat, blijkbaar niet kun
nen worden opgevangen. Het ver
schijnsel is het sterkst aan de zuidkant
van de toren, waar de temperatuurs
verschillen het groots zijn.
Haast is geboden voor degenen die de
grootscheepse gala-avond op 1 okto
ber in De Lindeboom willen bijwonen.
De eerste publicaties hierover vorige
week hadden een run op plaatsbewij
zen tot gevolg, waardoor nu nog circa
veertig plaatsen resteren. Onder meer
heeft een aantal Texelse bedrijven op
het initiatief van Nico Erwich gerea
geerd, door meerdere kaartjes te
bestellen. Reserveren kan bij De
Lindeboom
Na de schoolvakanties is „The Gospel-
train" o.l.v. Hans Kievits de koorrepeti
ties weer begonnen. Er wordt gerepe
teerd op iedere woensdagavond om 8
uur in de R.K. kerk te Den Burg. Het
repertoire bestaat voornamelijk uit mo
derne geestelijke muziek, zoals
gospels, negro-spirituals enz. Ook
houdt men zich bezig met het zingen
van modernere missen. Er is bij dit
koor nog plaats voor enkele sopranen
en bassen. Aanmelden op de repeti
ties. Contactpersonen zijn: Joke
Boom, (02220) 5316, Hetty Graaf,
(02220) 3314.
Gedeputeerde drs. W. T. van Gelder
opent donderdag 24 september de
nieuwbouw van het PEN-bedrijf
Texel. Het gaat hier om de uitbrei
ding van het centralecomplex met
een gebouw, waarin drie dieselge
neratoren zijn geplaatst, waardoor
de overschakeling van „stoom"
naar „diesel" een feit wordt.
Door deze verandering in combinatie
met vermindering van het personeels
bestand in de loop van de komende
jaren, zullen de kosten die gepaard
gingen met electriciteitsproduktie op
Texel aanzienlijk worden terugge
bracht. Daardoor is het verantwoord af
te zien van een kabel naar het
vasteland.
De openingsplechtigheid begint 's
morgens om 10.00 uur. Het woord zal
onder meer worden gevoerd door Mr.
J. A. van Sandick en bedrijfsleider Ir.
W. ten Have, waarna gedeputeerde
Van Gelder zorgt voor het openings
woord en de openingshandeling. Ver
der wordt een rondgang gemaakt door
het bedrijf en zullen de genodigden
zich tegoed kunnen doen aan een buf
fet van Texelse produkten. Tenslotte
kan worden deelgenomen aan een
bustocht over Texel met bezoek aan
„Ecomare" of aan een boottocht naar
de marinehaven van Den Helder.
Het ziet er naar uit dat binnen afzien
bare tijd wordt begonnen met de
bouw van nog meer recreatiewoningen
in De Krim, op initiatief van project
ontwikkelaar Rene Coltof. Er staan
reeds 197 huizen; het overleg met de
gemeente inzake een nieuwe serie van
150 stuks is zojuist gestart.
Nu theater De Kampanje in Den Hel
der het gehele komend seizoen geslo
ten zal zijn wegens verbouwingsaktivi-
teiten, zal de Stichting Kunst, Kuituur,
Hobby en Amateuristische Kunstbeoe
fening gedurende deze tijd geen
schouwburgreizen organiseren. Teso
zal dan ook geen extra boten laten va
ren ten behoeve van dit overkantse
theaterbezoek.
De Kampanje biedt als „afscheid" nog
een toneelavond aan voor een speciale
prijs: op vrijdag en zaterdag 7 en 8 no
vember wordt het stuk „De Fantast"
met in de hoofdrol o.a. Johnny Kraay-
kamp en Donald Jones opgevoerd. De
toegangsprijs bedraagt f5,—. Voor in
formatie over reserveringen kunt u
kontakt opnemen met De Kampanje,
tel. (02230) 15224. Voor alle duidelijk
heid: voor deze avond zal geen late
extra boot worden ingezet.
De zanggroep van de „Historische
Vereniging" heeft haar zangavonden
hervat. De eerstvolgende bijeenkomst
is op maandag 21 september bij Janna
en Fer Roeper, Kogerstraat 20, Den
Burg. Nieuwe leden, met interesse
voor het historische lied, zijn van harte
welkom.
I I I I I I I I I I I I I I I
De Koog - De Koog - De Koog
A.s. zaterdag
Het beete TOP 40-oritest
van Nederland.
Entree f5,—
