,/t Is weer voorbij die slechte
SP*H?T
lei en
uitdagingen
Schone
nieuwe
Sponsoractie droeg bij
tot bijdraaien minister
Bas van der Beek:
Kees Maas stond in alle kranten
Nieuwjaarswedstrijd ZDH
Toernooi bowling
Lesroosterwijziging G.V.T.
Witte winnaar
Schaaktoernooi
SV De Koog houdt
nieuwjaarsreceptie
Leerhuislezing
VRIJDAG 1 JANUARI 1988
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
Programma dinsdag 5 januari
Veld A Mannen:
18.30 u. Mantje Sport-40+ Th.hoeve
19.05 u. Gemeente-Sup.Maas Mantje
19.45 u. Haarstudio-Tasiel Sup. Maas
20.25 u. Twaalf BalrPaal 9 Haarstudio
21.05 u. Teso-BCT Nissan 12 Balcken
21.45 u. Graaf SprVersluis BCT Nissan
22.25 u. De Krim- Paal 28 Versluis
Veld B Vrouwen en Mannen:
18.30 u. Smash'68-Gr. Slock 2 Casino
19.05 u. Casino-Drog.Mets Gr. Slock 2
19.45 u. Was. Best-Leydek. Drog Mets
20.25 u. Samen één-DA Leydekkers
21.05 u. Waterschap-Smash Samen 1
21.45 u. Stuc.WrMusic S. Watersch.
22.25 u. Kobeko-Molenk. Stuc.W.
Veld C Vrouwen:
18.30 u. Visser Bouw-Sportsh. Antiek
19.05 u. W en W- Antiek Sportshop
19.45 u. Meermarkt-Haarst. W en W
20.25 u. Mantje-Lindeboom Meerm.
21.05 u. Ass. Bremer-Hannibal Mantje
21.45 u. Zegel M.-Molenk Hannibal
22.25 u. Vinke-Retsina Zegel Mode
Wedstrijdleiding Agnes en Nico
Op nieuwjaarsdag heeft ZDH zijn tradi
tionele nieuwjaarswedstrijd tussen het
huidige ZDH 1 en oud ZDH 1. Vanaf
13.00 uur worden de spelers in de kan
tine verwacht, er is dan gelegenheid
om een kop soep te nuttigen. De
wedstrijd begint om 14.00 uur. Na af
loop van de wedstrijd is er in kantine
de Spil een nieuwjaarsreceptie.
De Bowlingbond Texel houdt voor
de elfde keer het jaarlijkse
kerst/nieuwjaars toernooi op zater
dag en zondag in bowling De Koo-
gel. De inschrijving verliep goed en
het maximum van zestig deelne
mers is bereikt.
Er worden vier games single en twee
games double gespeeld. De speelwijze
is volgens het handicap systeem. Het
kerst/nieuwjaars toernooi is vorig jaar
bij de dames gewonnen door Dinie Ni-
colasen en bij de heren door Henk
Plaatsman. De voorrondes zijn zater
dag van 14.00 tot 20.00 uur en zondag
begint de eerste serie al om 10.50 uur.
De zes hoogst geplaatste dames en de
zes hoogst geplaatste heren spelen
een finale over zes games ook op han
dicap basis. Deze finales zullen starten
op zondag 3 januari om 18.00 uur. Be
langstellenden zijn zaterdag en zondag
van harte welkom om eens een kijkje
bij de Texelse bowling sport te wagen.
Voor informatie kunt u bellen met
bowling de Koogel telefoon 02228-672.
In verband met het grote aantal kleu
ters van vijf jaar op de dinsdag hebben
bestuur en technische leiding van
G.V.T. besloten een lesroosterwijziging
per 1 januari in te laten gaan. De
groep 5-jarigen van de dinsdag zal
worden gesplitst in een groep meisjes
Ideze blijven op de dinsdag) en een
groep jongens (deze krijgen les op
donderdag van 16.30 tot 17.15 uur).
Door het tussenvoegen van deze
groep op de donderdag verschuiven al
le lessen op de donderdag een kwar
tier. Het rooster ziet er nu als volgt
uit:
Maandag:
15.40-17.00 uur jongens E.T.B.
17.00-18.30 uur jongens E.T.A.
18.30-19.30 uur meisjes 12 jaar
19.30-20.30 uur meisjes 13 14 jaar
20.30-21.30 uur dames recreatie.
Dinsdag:
15.45-16.30 uur kleuters 5 jaar
16.30-17.30 uur meisjes 6 jaar
17.30-18.30 uur meisjes 8 jaar
18.30-19.30 uur meisjes 10 jaar
19.30-20.30 uur meisjes 14 15 jaar.
Woensdag:
15.30-17.00 uur meisjes E.T.C
17.00-18.30 uur meisjes E.T.B.
18.30-20.00 uur meisjes E.T.A.
20.00-21.00 uur springuur.
Donderdag:
15.45-16.30 uur kleuters 4 jaar
16.30-17.15 uur jongens 5 jaar
17.15-18.15 uur meisjes 7 jaar
18.15-19.15 uur meisjes 9 jaar
19.15-20.15 uur meisjes 11 jaar
20.15-21.15 uur dames recreatie.
Vrijdag:
15.40-16.40 uur jongens 6 7 jaar
16.40-17.40 uur jongens 8 9 jaar
17.40-18.40 uur jongens 10 11 jaar
18.40-20.00 uur jongens E.T.A.
20.00-21.00 uur jongens 12-16 jaar
21.00-22.00 uur heren recreatie.
Zaterdag:
8.30-10.00 uur meisjes E.T.B.
10.00-11.30 uur meisjes E.T.A.
Het rooster voor de jazzafdeling blijft
ongewijzigd.
Kees Maas ,,lk zou die actie zo weer overdoen.
Er zullen weinig Texelaars zijn waarvoor 1987 een zo bewogen jaar
is geweest als voor de 60-jarige Bas van der Beek uit De Cocks-
dorp. Als leider van de grootste melkveehouderij van Texel, beleef
de de hij dat het hele bedrijf werd verkocht aan een overkantse
handelaar, waardoor een definitieve punt werd gezet achter zijn
bestaan als agrariër. In verband daarmee verloor hij zijn functie als
vice-voorzitter van de Melkunie, is van woning veranderd, geniet
nu een inkomen uit de VUT en zit met een vloedgolf van vrije tijd.
Een hele verandering - en dat is zwak
uitgedrukt. Echt léuk is het jaar 1987
voor de familie niet geweest, maar wie
denkt dat Bas van der Beek in deze
decemberdagen terneergeslagen over
het natte polderlandschap zit te sta
ren, heeft het mis. Hij is druk bezig
zijn leven een totaal andere inhoud te
geven. Binnenkort hoopt hij zijn man
netje te kunnen staan in een functie
die niets met agrarische bedrijvigheid
heeft te maken maar waarin hij zijn
ontegenzeggelijke kwaliteiten als
bestuurder kan gebruiken. Bovendien
heeft hij nog andere ijzers in het vuur.
Bas van der Beek wil daar niet veel
over zeggen. Het móet immers alle
maal nog. Een béétje koeienboer blijft
hij wel. Op die ene bunder grond die
hij heeft bij zijn zojuist betrokken bun
galow Vuurtorenweg 99 gaat hij als
hobby wat runderen houden van bij
zondere rassen.
Opzien
De lotgevallen van Bas van der Beek
hebben op Texel nogal wat aandacht
gekregen van collega-agrariërs. Begrij
pelijk, want het is niet zómaar wat dat
een bedrijf met een melkquotum van
maar liefst een miljoen liter van het ei
land verdwijnt. Het is een aanmerkelij
ke versmalling van de basis van de
agrarische bedrijvigheid en de persoon
lijke tragiek die daarmee samenhangt
kan menigeen zich voorstellen. Ook
het vervolg gaf stof tot praten: de ver
koop van de grond van „Buitenzorg"
aan de „buren", de veiling van het vee
en in laatste instantie de verkoop van
de grond bij „Labora" aan maar liefst
15 Nederlandse veehouders (waaronder
niet één van Texel!) waarbij het uiter
aard minder ging om de grond dan om
het daaraan verbonden melkquotum.
Voor wie het allemaal niet van nabij
heeft gevolgd of de verhalen in de
krant is vergeten een korte samenvat
ting van het voorafgaande.
Het traditionele oudejaarsschaak-
toernooi van schaakclub En Pas
sant dat maandagavond in de Lin
deboom werd gespeeld is op over
tuigende wijze gewonnen door Jan
Witte uit Den Burg. Met louter
overwinningen (zes punten uit zes
partijen) bleef hij in de sterk bezet
te hoofdgroep de toernooiwinnaar
van vorig jaar Lex van Aalderen en
de Texelse schaakkampioen Jaap
Dros twee punten voor.
Oud-Texels kampioen Joop Rommets
werd door pech achtervolgd. In de
eerste ronde verloor hij in de tijdnood
fase door het doen van een onregle
mentaire zet. Hij was daardoor blijk
baar aangeslagen, want hij verloor na
dien nog drie partijen achter elkaar.
Pas in de laatste ronden wist hij twee
zeges te behalen. In groep twee bleek
Mark Fonds oppermachtig. Hij behaal
de de maximale score van zeven uit
zeven in een veld van redelijk sterke
En Passant-schakers. Gerard Zoetelief,
Thijs Witte en Siebe Waaijer deelden
de tweede plaats met drie punten ach
terstand op de winnaar. Rogier Daan
toonde zich de sterkste in groep drie
met een score van vijf uit zes. Hij
bleef daarmee Ferry van Tatenhoven
die tweede werd een punt voor. In de
vierde groep namen En Passant-spelers
Karei Bakker en Klaas Bruining het op
tegen de aanstormende schaakjeugd.
Na felle strijd behaalde Bruining de
eindzege, op één punt gevolgd door
Onno Schoen, Karei Bakker en Niels
van Heerwaarden. Het toernooi trok 29
deelnemers.
Uitslagen: Groep 1: 1. J. Witte zes uit zes;
2. L. van Aalderen/J. Dros vier punten; 4. J.
Rommets/M Vittali/A. Terpstra twee punten; 7.
W. Hoekman één punt Groep 2; I.M. Fonds ze
ven uit zeven; 2 G Zoetelief/Th. Witte/S.
Waaijer vier punten; 5. P. Cornelisse/M. Witte
drie punten; 7. B. Heijnen twee punten; 8. K.
Kistenmaker één punt. Groep 3' I.R Daan vijf
uit zes; 2. F. van Tatenhoven vier punten; 3. T.
van Lingen/M. Keijser/E. de Visser/R. Terpstra
drie punten; 7. W. Pranger nul punten Groep 4:
I K. Bruining vijf uit zes; 2. O. Schoen/K. Bak
ker/N. van Heerwaarden vier punten, 5. H. de
Beurs twee punten; 6. M. Dros/N. Kager één
punt.
Bas van der Beek werd door velen be
schouwd als zelfstandige boer of
pachter van het indrukwekkende melk
veebedrijf dat gevormd werd door de
boerderijen „Labora" en „Buitenzorg"
in Texels noordpunt. Hij functioneerde
inderdaad als ondernemer, maar was
dat niet. Hij was werknemer in dienst
van de twee eigenaressen, de ge
zusters Jochems, dochters van de in
1975 overleden Mr. H. Jochems, die
meer onroerend goed in dit deel van
Texel had, waaronder de bekende villa
met waterpartij in de duinen bij1 de
vuurtoren. Bas van der Beek runde
sinds 1965 de zaken van het 112 hecta
re grote bedrijf en was als zodanig in
de voetsporen getreden van zijn vader,
die hier in 1941 begon. Een derde ge
neratie Van der Beken zou echter niet
aan bod komen, want de dames Jo
chems hadden geld nodig en schakel
den de makelaarsafdeling van de Hei-
demij in om een koper voor het bedrijf
te vinden. Bas van der Beek werd ook
in de gelegenheid gesteld een bod te
doen. Samen met bedrijfsvoorlichter
Jan Koolhof berekende hij het bedrag
dat maximaal op tafel kon worden ge
legd om het bedrijfseconomisch aan
vaardbaar te maken en dat was veel te
weinig. Het afgelopen voorjaar dien
den de gebroeders Van Willigen zich
aan met een voor de eigenaressen in
teressanter bedrag en die werden eige
naar, al vermeldt de koopakte „om ad
ministratieve redenen" de naam
„Mulder".
Liquideren
Al gauw werd duidelijk dat Van Willi
gen niet van plan was de boerderijen
te gaan exploiteren, maar dat hij er
handel mee wilde drijven, wat zou
neerkomen op liquideren. De grond bij
„Buitenzorg" bleef „Texels": 24 hecta
re werd overgenomen door de gebroe
ders Saai en 16 hectare door de ande
re buurman Jan van Heerwaarden van
„Axel", zwager van Bas van der Beek.
Het woonhuis van „Buitenzorg" en de
daarbij behorende bekende zeer bouw
vallige schuur werden eigendom van
de huurder Adrie Westdorp, vroeger
medewerker van Bas van der Beek en
tegenwoordig werkzaam bij de Firma
Van der Star. De grond bij „Labora" is
in erfpacht gegeven aan vijftien ver
schillende veehouders in het land die
daardoor het eraan verbonden melk
quotum van 20.000 liter per hectare
grond verwierven. De erfpacht geldt
26 jaar, maar het schijnt dat de eige
naars er al na drie jaar vanaf kunnen
als zij dat willen. Adviseur J. Schep
Minister Deetman van onderwijs
kreg in 1987 veel kritiek op zijn be
leid te verduren. Scholen pro
testeerden tegen een aantal bezui
nigingsmaatregelen en wie de op
merkelijkste actie bedacht, kon re
kenen op aandacht van radio en tv.
Zo stond eind februari de Sint Jo
zefschool uit Den Burg even in het
middelpunt van de landelijke be
langstelling met een sponsorac
tie" waarbij Texelse bedrijven wer
den gevraagd om een fonds te vor
men waaruit de vervangers van
zieke en afwezige leerkrachten ko
nen worden betaald. Kees Maas,
voorzitter van de Stichting Katho
liek Onderwijs Texel, blikt terug.
„Inderdaad, het gaf best een kick om
zoveel publiciteit los te maken. Het
was de kunst om origineel te zijn en
dat lukte ons. Drukke en spannende
dagen waren het. Kranten belden en ik
moest voor de radio komen, daar was
ik best wel zenuwachtig voor. In zeer
korte tijd moet je antwoord geven op
wat vragen, voor een uitgebreide uit
leg was geen tijd. Of het allemaal
goed overkomt, moet je dan maar af
wachten. Heel even was ik op deze
manier een bekende Nederlander, ja.
Mijn naam stond in alle kranten, tot in
de Achterhoek aan toe".
van de Gebroeders Van Willigen heeft
er zich zeer over verbaasd dat geen
enkele Texelse veehouder heeft ge
tracht op deze manier een stukje „La-
bora"quotum te verwerven. De veesta
pel van Labora/Buitenzorg ging al eer
der van de hand. De 260 runderen
werden openbaar geveild in Bunnik. Er
waren ook Texelse kopers, zodat een
veertigtal beesten uiteindelijk weer
naar het eiland terugkwam. Om de lu
cratieve verkoop van melkquota was
het de Gebroeders Van Willigen in de
eerste plaats te doen. Het staat wel
vast dat hun opzet is geslaagd. Alle
commerciële beslommeringen rond de
liquidatie van de boerderij zijn nu rond.
Alleen over de woning met bedrijfsge
bouw „Labora" aan de Hollandseweg
moet nog een beslissing genomen
worden.
De familie Van der Beek woont er niet
meer, want die verhuisde na enig juri
disch touwtrekken naar de bungalow
Vuurtorenweg 99, ook eigendom van
de gezusters Jochems.
Vóóruit
Al met al een roerig jaartje dus voor
Bas van der Beek, die door het ver
dwijnen van „zijn" bedrijf automatisch
werkloos werd en nu in de VUT zit.
Toch kijkt hij niet om in wrok. „Zoiets
grijpt diep in. Vooral toen duidelijk was
dat ik de koper niet kon worden, was
het een moeilijke en onzekere periode
met als emotioneel dieptepunt het af
voeren van de koeien op 12 oktober.
Maar ik heb er nu afstand van geno
men; ik kijk vóóruit. Ik ga andere din
gen doen".
Het beruchte „gat" waarin iemand
pleegt te vallen die werkloos wordt of
met pensioen gaat, is voor Bas van
der Beek extra diep omdat het stop
pen van de veehouderij automatisch
betekent dat hij ook zijn functie als
vice-voorzitter van de Melkunie moest
neerleggen. Regel is namelijk dat een
bestuurder van deze zuivelgigant in de
praktijk van de melkveehouderij bezig
moet zijn. Er is nog even overwogen
of die regel niet soepel kon worden
geïnterpreteerd zodat hij kon blijven,
maar dat wilde Bas van der Beek zelf
niet omdat hij door een vergelijkbaar
geval in het verleden wist dat daar
veel kritiek op zou komen. Het ge
wicht van Van der Beeks zuivelfunctie
is gelijk gegroeid met de schaalvergro
ting in die sector. Het begon allemaal
in 1967 als bestuurslid van de zuivelfa
briek De Eendracht. Toen die opging
in de CV Noordholland kwam Van der
Beek terecht in het bestuur van die
veel grotere organisatie en een nieuwe
promotie was een feit toen in 1980 de
Melkunie ontstond en de werknemen-
de, maar ondernemende Texelse melk
veehouder goed genoeg werd bevon
den om ook daarin bestuursverant-
woordelijkheid te dragen. Het kost
hem anderhalve dag per week. Veel
tijd gaat zitten in het bezoeken van de
bestuursvergaderingen die zes tot ze-
Tegenover de enorme publiciteit stond
een hoop kritiek vanuit de Texelse on
derwijswereld. „De actie speelt de mi
nister juist in de kaart", was het ver
wijt. Vooral was er verbolgenheid over
het feit dat de actievoerders op eigen
houtje aan de slag waren gegaan en
de gezamenlijke „coördinatiecommis
sie" niet hadden ingelicht. Bladerend
door een plakboek met kranteknipsels
en foto's, zegt Kees Maas: „Ondanks
het succes hadden we die eerste da
gen toch een wrange smaak in de
mond. We wilden graag dat de actie
het effect van een donderslag bij hel
dere hemel zou hebben, maar achteraf
was het wat te impulsief gegaan. We
maakten de fout de anderen niet op
de hoogte te stellen en daardoor kreeg
je tumult. Dat foutje hebben we ook
meteen ruiterlijk toegegeven. Maar
ook degenen die kritiek leverden, rea
geerden impulsief en werden later door
hun eigen achterban teruggefloten. Al
met al ben ik blij met de actie zoals
we die gevoerd hebben. De actie heeft
er mede toe bijgedragen dat de mi
nister deze bezuinigingsmaatregel een
paar maanden later terugdraaide. Als
ik moest kiezen zou ik het weer zó
doen, maar dan wel samen met de an
dere scholen."
„Afgesproken was dat de sponsors
voor de kosten van vervanging voor
Bas van der Beek de blik vóóruit
ven keer per maand in Woerden wor
den gehouden.
Iets heel anders
Bas van der Beek zal nu worden voor
gedragen voor een functie die hele
maal niets met de agrarische be
drijfstak heeft te maken. We zullen er
spoedig meer over horen.
Hij wil zich ook inspannen voor de ge
meenschap van De Cocksdorp en Eier-
-lend. Dat was al eens eerder gebleken
door zijn betrokkenheid bij het actieco
mité Eierland, maar hij vindt dat de
belangen van de noordpunt van het
gemeentebestuur nog altijd onvoldoen
de aandacht krijgen. „De bestuurlijke
afstand tussen Den Burg en De
Cocksdorp is te groot", zegt hij.
Politieke aspiraties heeft hij niet. Ooit
stond hij te boek als veelbelovend
VVD-lid dat zeker in de lokale politiek
terecht zou zijn gekomen als hij niet
had geweigerd. Hij had zo zijn eigen
gedachten over de ontwikkelingen bin
nen de plaatselijke partij-afdeling en
koos voor de zuivel. Liberaal zijn
houdt voor hem onder andere in dat
iemand in openbaarheid moet kunnen
zeggen wat hij denkt of vindt en niet
verketterd mag worden door mensen
die er anders over denken. Hij is al ja
ren geen partijlid meer.
Of Bas van der Beek straks echt hele
maal agrariër-af zal zijn, staat nog te
bezien. Het zo graag willen houden
van „wat koetjes" omdat hij geïnteres
seerd is in rundvee, wijst er al op dat
het bloed kruipt waar het niet kan
de rest van het schooljaar zouden zor
gen en dat de school geen enkele
commerciële verplichting jegens de
gulle gevers zou hebben. En zo is het
ook gegaan. De vijftien bedrijven die
hadden toegezegd, hebben uiteindelijk
samen 71750,— moeten betalen, ofte
wel 7115,— per sponsor. Ik zal geen
naam noemen, maar één sponsor
heeft uit betrokkenheid zelfs 71000,—
overgemaakt.... We hadden zelf voor
ongeveer 72500,— aan vervangings-
kosten ingecalculeerd, maar omdat de
minister de maatregel ongedaan maak
te, was al vóór de grote vakantie het
sponsorgeld niet langer nodig. Je kunt
uds zeggen dat het ons een paar
maanden wat heeft verlicht".
Deetman lijkt echter nog niet uitbezui-
gaan. Met meer dan normale interesse
heeft hij ook kennis genomen van de
oproep van het Nederlands Christelijk
Werkgeversverbond, die ex-managers
uitzendt naar ontwikkelingslanden om
daar agrarische ontwikkelingsprojecten
op gang te helpen en deze vervolgens
over te dragen aan lokale mensen.
„Dèt zou ik graag willen doen!", zegt
hij met stralende ogen.
SV De Koog houdt op nieuwjaarsdag
een receptie in de kantine, waarbij alle
leden en donateurs welkom zijn, aan
vang half vier 's middags. De actieve
voetballers worden al eerder verwacht,
voor een onderlinge wedstrijd die om
twee uur begint.
Traditiegetrouw houdt dr. Piet van
Boxel uit Werkhoven de eerste maan
dag na Nieuwjaar een lezing in het
leerhuis van Texel. Hij is docent Judai
ca aan de Rijksuniversiteit van Utrecht
en schrijft o.a. boeken over de rabbijn
se traditie. Maandag 4 januari gaat zijn
lezing over De menselijke voorstellin
gen van God, door de eeuwen heen.
Van Boxel deed daar onderzoek naar
in joodse en christelijke bronnen. De
lezing begint om 20.00 uur, in het
zaaltje bij de D.G. Kerk in de Ko-
gerstraat. Elke belangstellende is
welkom.
nigd. Heeft 1988 weer een actie in
petto? Maas: ,,We blijven alert. Het
schoonmaken van de schoolgebouwen
zou wel eens een heet punt kunnen
worden. Na de volgende bezuinigings
ronde komen we waarschijnlijk enkele
duizenden guldens tekort om de reini
ging te laten uitvoeren. Dat zal dan
blijvend door vrijwilligers moeten ge
beuren en dat is geen goede zaak. In
samenwerking met de gemeente zullen
we ons daartegen moeten verweren.
Ook de bezuinigingen op de schoolbe
geleidingsdienst baren zorgen. Sommi
ge bezuinigingsoperaties hebben best
een gunstig effect gehad, maar ze mo
gen nooit ten koste gaan van de kwa
liteit van het onderwijs".
