§een zee meer te hoog
/oor musicalvereniging
Landbouw bijna klaar
met voorjaarswerk
hooie uitvoering loodzware „Anatevka"
tin},
>rf
1
■och drempels in
lieuwe Kogerstraat
Zon, maan en hoog water
Eventueel „wildredders" in bruikleen
feu
ENSDAG 11 MEI 1988 TEXELSE COURANT PAGINA 5
Beeld uit de mooiste scène. Golde IRonoo Begeert en Tevje ISlmon Drost deinzen verschrikt echterult In hun led/kent. els de geest (Mllly
Neutel ven de eerste vrouw ven de steger uit heer grefkist herrijst. Spoken, Megere Hein en de rebbljn kijken toe.
dochter overwint, ook al is dat tegen
de traditie
Dragende rol
Simon Dros had als Tevje de dragende
rol van het stuk. In vrijwel elke scène
verscheen hij ten tonele. Alleen al aan
rolkennis heeft Dros een zware kluif
gehad. Vrijdagavond was hij slechts
eenmaal zijn tekst kwijt, maar werd
vanuit de coulissen onmiddellijk gecor
rigeerd (er werd zonder souffleuse
gespeeld). Vanaf de eerste scène
slaagde Dros erin om zijn personage
van karakter te voorzien. Staande op
de rand van het toneel bespeelde hij
overtuigend de zaal, die daarmee de
innerlijke worstelingen van Tevje leerde
kennen en hem sympathiek begon te
vinden.
Qua zangtalent is Dros minder be
gaafd, in zijn solo-nummers klonk hij
soms zelfs onzuiver. In de duetten,
met de sterke zangeressen Renee Be
geer en Magda Brommersma, kon hij
zich echter weer tot een behoorlijk ni
veau optrekken. Achteraf kan daarom
worden gesteld dat de regisseur met
Dros een juiste keus heeft gedaan.
Renee Begeer had als Tevje's echtge
note Golde weliswaar een redelijk gro
te rol, maar vestigde minder de aan
dacht op zich dan in voorgaande mu
sicals, waarin zij telkens schitterde.
Ook nu was zij zingend en acterend
weer fantastisch op dreef, maar haar
zangpartijen waren te gering in aantal
om weer werkelijk dè ster te zijn.
Roddeltante
Geweldig was Ans Bonne als de koppe
laarster Yente. Niet van haar stuk te
brengen was zij als een eeuwig doorra
telende roddeltante, compleet met Jid
disch accent en éen trekkend been.
Wie ook last had van een been was
Wim van der Gracht, als de student
Perchik, die met zijn stadse" ideeën
het hart van dochter Hodel (Magda
Brommersma) verovert. .Verrek, het is
écht", constateerden velen na afloop
tot hun verbazing, toen zij Van der
Gracht met gipsen voet en krukken za
gen rondlopen. Half april was bij repa
ratiewerkzaamheden een landbouwma
chine op zijn voet terechtgekomen, die
daardoor op drie plaatsen brak.
De kwaliteit van Van der Grachts spel
en stem werd er niet door aangetast.
Ook de zang- en acteerkwaliteiten van
Magda Brommersma kwamen weder
om goed uit de verf. Het duet met Si
mon Dros op het station van Anatev-
ka, klaar voor het vertrek naar haar
geliefde in Siberië, was een aangrij
pend hoogtepunt.
Elsje Koorn vormde als de uitgehuwde
dochter Tzeitel het middelpunt van en
kele wat zwaardere scènes. Zij mist
enig zangvolume, maar haar spel was
natuurlijk.
Nisheetha Barnard speelde de derde
huwbare dochter Chava, die zeer te
gen de zin van haar vader verliefd is
op de niet-Jood Fyedka (Ruud Nooy).
Net als vrijwel alle andere medespelen
den acteerde zij overtuigend. Haar
zangaandeel was gering van omvang.
Kleermaker
Tot degenen die een grotere rol had
den toebedeeld gekregen, behoorde
Ger van Hoften als de sympathieke
jonge kleermaker Mottel. Komisch was
hij in de scènes waarin hij Tevje om de
hand van Tzeitel moet vragen. Een so
lo met het lied „Wonderen" had beter
gekund. Zijn kleermakers-atelier was
het meest kunstzinnige staaltje van de
corbouw.
In de kleinere rollen maakte Koos van
der Burgh een prima debuut als de
herbergier Mordcha. Wellicht kan hij in
één der komende produkties een gro
ter part voor zijn rekening nemen. Op
vallend was verder Peter Riteco, die
zich als kromme en manke bedelaar in
zijn element voelde. Van dit bijrolletje
wist Riteco met zijn gevoel voor over
drijving iets aparts te maken.
Fridt Blanken is een vaste keus voor
de wat grotere bijrollen. Ook nu kon
den zijn medespelers op hem bouwen,
al had hij als de slager Leiser Wolf nog
wat meer verbitterd kunnen zijn, toen
hij bemerkte dat de hem toegezegde
dochter zijn neus voorbij ging.
Verreweg de gekste rol had Milly Nau-
ta, als de geestesverschijning van
Fromme-Sarah, de eerste vrouw van
de slager. Met ijselijke gillen verrees zij
uit een doodskist in de mooiste scène
van de avond. Fluoriserende verf en
blacklight gaven een extra dimensie
aan hetgeen zich op het toneel af
speelde.
Bijrollen
De overige kleinere rollen werden
gespeeld door Irisabelle Bakker en Al
ma Legierse (als de twee jongste
dochters), Menno Stam (als de gort
droge rabbijn), Henk Jan van der Zee
(de zoon van de rabbijn), Gerard van
der Kooi (bijna onherkenbaar door een
fopneus), Lenie Bremer (grootmoeder),
Netty Jongejan (de moeder van de
kleermaker) en Rien van der Wilde
(veldwachter).
Een vertederende factor vormde de
aanwezigheid van een aantal kinderen.
Kim Bakker, Judith van der Zee, Mar-
tijn Visser, Eduard en Arthur van der
Gracht waren plechtig behulpzaam bij
de huwelijksvoltrekking van dochter
Tzeitel en kleermaker Mottel.
Als dorpelingen en Russen, zonder
tekst, namen deel: Lies Bremer, Anne
ke Brons, Jeanny van Groenigen, Els
van Hove, Rie Koorn, Toos Maas, Je
roen Nauta, Elly Visser, Mia Poster,
Piet Witte, Aris van Zeijlen, Judy
Nieuwland en Gijs Verschoor. Toch
mag men hun aandeel niet onder
schatten: voortdurend moeten deze
acteurs op het toneel ergens mee be
zig zijn, zonder dat de aandacht te
sterk van de hoofdrolspelers wordt af
geleid. Zij moeten tijdig „oh" of „ah"
roepen en zorgen dat ze op de juiste
plaatsen staan als er moet worden ge
zongen of afgemarcheerd.
Regisseur Sicco Geerdes is er in
geslaagd om alle activiteiten op het
toch redelijk krappe toneel op elkaar af
te stemmen en in goede banen te lei
den. Na drie musicalseizoenen houdt
de in Den Hoorn woonachtige Geerdes
het voor gezien. Voor de vereniging
ongetwijfeld een verlies, maar wie
weet werkt een nieuw gezicht als re
gisseur verfrissend. Het bestuur is in
gesprek met een mogelijke opvolger.
Druk bedrijf
Juul Swarthof had een druk bedrijf als
grimeuse. Wegens de veel te kleine
ruimte achter het toneel konden
slechts enkele spelers tegelijk worden
geholpen. Het meeste werk, en ach
teraf ook de meeste voldoening heeft
zij gehad aan het schminken van de
geestesverschijningen. Ed Combé en
Jaap van Vooren waren verantwoorde
lijk voor de belichting, die achterin de
zaal werd geregeld. Piet Hoogerheide
verzorgde de geluidstechniek. Het pro
bleem dat de stemmen soms verloren
gingen door de te krachtige muziek,
kon hij niet verhelpen omdat er nu
eenmaal niet met draagbare micro
foons werd gewerkt. Enerzijds kan de
vereniging de aanschaf daarvan niet
betalen, anderzijds worden dan ook de
zwakke stemmen versterkt. Slechts in
het geval van de geest Milly Nauta
werd zaterdag, compleet met holle
stem, een uitzondering gemaakt.
Nog niet vermeld zijn de orkestleden
Ria van 't Noordende (viool), Henk
van Atteveldt (altviool), Coja van Arkel
(fluit), Loes Bakker (fluit), Alex Bijma
(bas), Lucas Tijssen (slagwerk) en Jan
Nijman (cello). Henk Arendsen teken
de poster en de omslag van het pro
grammaboekje, dat uit de advertenties
kon worden bekostigd. Wim van Heer-
waarde deed de voorbewerking en Si
mon Dros de lay-out.
Hoogstwaarschijnlijk zullen er toch
jerkeersdrempels worden aange-
pgd in de Kogerstraat. Dat deelde
pethouder Daan Schilling gister-
Vond mee tijdens de raadsverga
dering. Hiermee wordt tegemoet
gekomen aan de wens van een
fieerderheid van de omwonenden,
Jecentelijk geuit tijdens een hoor-
fitting over de voorgenomen re-
lonstructie van de straat.
Pe verkeersdrempels zullen in elk geval
piet te hoog of van een te scherpe
pelling voorzien zijn. Anders zou het
weer klachten regenen van automobi-
isten, verklaarde Schilling.
)e voorgenomen wijziging van de
'oorrangsregeling op het kruispunt
'Bernhardlaan/Kogerstraat zal daarente
gen blijven gehandhaafd. Verkeer op
de Bernhardlaan krijgt dus voorrang op
liet verkeer op de Kogerstraat. „Moge
lijkheden voor een andere voorrangsre-
|9eling hebben we zeer serieus bestu-
I, maar alle alternatieven zijn ten
[sterkste afgeraden. De andere oplos
singen waren minder veilig en over-
tichtelijk. Daarnaast wil het college
vasthouden aan het rondweg-principe.
De Bernhardlaan maakt onderdeel uit
Ivan die voorrangsweg rond het cen-
trum van Den Burg. Volgens ons is dit
[dus de beste oplossing, maar het is nu
eenmaal onmogelijk om het iedereen
naar de zin te maken", aldus Schilling.
Ter vergroting van de veiligheid zal het
kruispunt wel enigszins worden opge
hoogd.
Verder wordt er een plan uitgewerkt
om parkeerruimte te creëren aan de
Bernhardlaan. De parkeerplaatsen zou
den tegelijk met de voltooiing van de
reconstructie van de Kogerstraat ge
reed moeten zijn. Ook wordt nog be
keken of voor de Algemene Begraaf
plaats een bezoekersingang aan de
Bernhardlaan kan worden gemaakt.
Schilling antwoordde hiermee op kriti
sche vragen van de raadsleden Poster
(Texels Belang) en Roeper (PvdA) in
hoeverre de gemeente rekening houdt
met de wensen van de Kogerstraat-
bewoners.
De zon komt 21 mei op om 4.37 uur
en gaat onder om 20.37 uur.
Maan: 15 N.M.
Springtij: 18 mei
Hoog water te Oudeschild:
Vrijdag 13 mei 7.28 en 19.27
Zaterdag 14 mei 8.34 en 20.30
Zondag 15 mei 9.25 en 21.29
Maandag 16 mei 10.05 en 22.18
Dinsdag 17 mei 10.35 en 22.56
Woensdag 18 mei 11.02 en 23.27
Donderdag 19 mei 11.31 en 23.50
Vrijdag 20 mei 12.03 en
Zaterdag 21 mei 0.06 en 12.36
Laagwater valt gemiddeld 6.15 uur na
hoogwater.
Aan het strand is het een uur eerder
hoog water.
Het ziet er naar uit dat alle gronden die voor de landbouw worden ge
bruikt, weer bezaaid en ingepoot zijn. Na een nat voorjaar is het vanaf 1
april droog geworden. Vrij algemeen konden de akkerbouwers hun tijd
afwachten totdat de gronden voldoende waren afgedroogd. Ondanks de
ze afwachtende houding, bleek dat de structuur van de bovengeploegde
grond niet optimaal was.
Na de bewerkingen en het inzaaien
kwam bij de meeste percelen een vrij
harde laag. In een enkel geval werd
deze korst gebroken door gebruik te
maken van een cambridgerol. Ook de
natuur hielp door middel van enkele
regenbuien. Zoals het zich nu laat aan
zien, komen alle gewassen redelijk tot
goed op, behalve op delen waar de
grond een volledige kluitstructuur
heeft. Het zaad en de pootaardappelen
liggen hier tussen de kluiten en heb
ben te weinig vocht om te kunnen kie
men. Aandrukken van de kluiten met
een cambridgerol kan verbetering bren
gen. Wèl zal daarbij dan nog enig re
genwater moeten vallen.
Met de opkomst van de gewassen ko
men ook de onkruiden boven. Om
goede resultaten te bereiken met on
kruidbestrijdingsmiddelen is het van
groot belang dat het onkruid in een
jong stadium wordt bestreden. Af
wachten totdat de laatste onkruiden er
staan, geeft meestal slechte bestrij-
dingsresultaten. De eerst opgekomen
onkruiden zijn dan te groot en reeds te
veel afgehard voor een goede bestrij
ding. En wanneer er teveel onkruiden
ontsnappen aan de bestrijding, lopen
de kosten meestal enorm op. Gezien
de prijsontwikkelingen in de akker
bouw is dit niet verantwoord. Getracht
moet worden om met zo weinig moge
lijk kosten de gewassen redelijk vrij
van onkruiden te krijgen. Naast de
middelenkeuze en de te gebruiken
hoeveelheden gewasbeschermingsmid
del kunnen de kosten nog enigszins in
de hand worden gehouden. Erg be
langrijk is het tijdstip van toepassen.
Grasgroei
Alles wijst er op dat de voederwinning
vroeg kan plaatsvinden. Het grasland
staat er over het algemeen erg goed
voor. De graszode heeft weinig tot
niets geleden van de winter en het uit
rijden van drijfmest. Daar waar op tijd
stikstof is gestrooid en het grasland
rust heeft gehad, kan vóór 15 mei ge
maaid worden, vooral als de tempera
turen oplopen tot boven de 20 graden.
In enkele dagen tijd zal er dan een dik
ke snede gras staan. Belangrijk is dat
dan op tijd wordt gemaaid: in het sta
dium dat de eerste grasaren te zien
zjn. Te lang wachten gaat ten koste
van de kwaliteit en van de hergroei
van het gras. Etgroen is weer nodig
voor goed gras voor de melkkoeien en
de schapen met lammeren. Steeds
meer veehouders hebben de becshik-
king over een maaimachine met daar
aan gekoppeld een kneus- of schudap
paraat. Deze gecombineerde machines
zorgen er voor dat het gras direct na
het maaien geschud op het land komt
te liggen. Dit heeft een positief resul
taat op het drogen van het grasgewas.
Snel drogen van het gras geeft minder
kwaliteitsverlies. Daar waar de mo
dernste machines nog niet worden ge
bruikt is direct schudden na het maai
en ook erg belangrijk. De oppervlakte
te maaien ïjras zal dan iets kleiner
moeten zijn vooral als het om een
mansbedrijven gaat. Het streven moet
er op zijn gericht dat het gras binnen
drie dagen van het veld is geruimd.
Als uitgangspunt geldt dat het in te
kuilen produkt een drogestofgehalte
heeft van minstens 40%. Dit is alleen
maar te bereiken door tijdens of direct
na het maaien het grasgewas te
schudden. Door intensief schudden
met droog weer kan het drogestofge
halte van 40% binnen drie dagen wor
den bereikt.
Gebruik wildredders
In het te maaien gras kunnen zich jon
ge vogels en andere jonge dieren op
houden. Om deze dieren de gelegen
heid te geven te ontsnappen, kunnen
een paar stokken met plastic zakken
helpen, die de dag vóór het maaien
geplaatst dienen te worden. De
verontruste ouders lokken de jongen
dan weg. En wanneer er dan van bin
nen naar buiten wordt gemaaid, kun
nen de dieren vluchten. Een aan de
cyclomaaier gemonteerde opklapbare
stang met kettingen Izg. „wildredder")
verjaagt hazen, broedende eenden, fa
zanten en andere weidevogels uit de
volgende maaibaan. Veehouders die
zelf geen wildredder ter beschikking
hebben, kunnen deze in gebruik krij
gen van de Wildbeheereenheid Texel.
Contactpersoon is A. J. Keyser, Onge-
ren. Het gebruik van het apparaat
vraagt weinig extra inspanning en zal
de weidevogelstand positief
beïnvloeden.
Parkeerbonnen
De politie heeft afgelopen weekend
streng gecontroleerd op de Groene-
plaats en er werden veertien parkeer
bonnen uitgedeeld.
ji zwangerschap van bijna negen maanden heeft musicalvereni-
io ,,Geen C te hoog" een wolk van een baby opgeleverd. Vrijdag
zaterdag genoot een uitverkochte schouwburgzaal van De Lin-
boom van een prachtige uitvoering van de musical-klassieker
\natevka". ,,Geen C te hoog" zette met deze loodzware opdracht
in vijf jaar opgebouwde reputatie op het spel, maar een inten-
ve voorbereiding wierp z'n vruchten af. De met de lustrum-
isical geleverde prestatie is te danken aan een enorme collectieve
\bitie van de leden en het plezier waarmee de repetities -ook in
laatste hectische weken- werden overheerst.
gen op het toneel, om het goede mo
ment van invallen te kunnen bepalen.
Voorts was het aan de negen muzikan
ten om de snelle verwisseling der de
corstukken tussen de bedrijven door,
met muziek op te vullen. Als de wisse
lingen niet vlot genoeg verliepen,
moest het tussenspel worden gerekt.
Dat gebeurde overigens maar zelden,
omdat ook de drie toneelmeesters Je
roen Nauta, Peter Hin en Edwin van
Straten hun „vak" goed verstonden.
Een minpunt waar sterk op moet wor
den gelet, was het feit dat het orkestje
de acteurs enige malen overstemde.
In
Call n
van alle terechte loftuitingen
s er -uiteraard- geen sprake van
professionele uitvoering. Voor
op de (solo-)zang zijn de nodige
hmerkingen te maken. Ook de
ns staat nog maar in de kinder-
hoenen. Maar met de mensen en
middelen die de vereniging ter
schikking staan, is een bijna
iximaal resultaat bereikt. En
ms deed het gebodene wel de-
lijk professioneel aan, met name
de scène waarin geestesverschij-
ngen het toneel bevolken. Enkele
troerende duetten na de pauze
ven voorts aan dat het publiek
:h danig had laten meeslepen.
tent
kenend voor de reputatie van de
g jonge vereniging is dat alle entree-
wijzen binnen acht dagen nadat de
tijke orverkoop was gestart, de deur uit
vullei
tren gevlogen. Dat betekende vier
[verkochte avonden, want ook ko-
>nd weekend krijgt „Anatevka" weer
n uitvoering. Om niet teveel mensen
moeten teleurstellen is besloten dat
ik de generale repetitie van morgen-
ond (Hemelvaartsdag) voor publiek
>rdt opengesteld. Deze avond krijgt
ardoor het karakter van een echte
roering. Het Texelse publiek is defi-
ef „plat" gegaan voor het feno-
;en musical van eigen bodem. De
irlijkse musical is een „must" ge-
)rden voor velen, onder wie ook veel
Fiddler on the roof
De nadruk lag op de strijkers, van wie
er één wel héél opvallend voor het
voetlicht trad: Gerard Smeenk. Hij was
aan het begin en het eind van de
voorstelling de violist op het dak,
waaraan de musical de bijnaam „Fidd
ler on the roof" ontleent. Een rol die
Smeenk op het lijf was geschreven.
De speelman verschijnt op het dak van
één der huizen van het kleine Russi
sche dorpje Anatevka, waar hoofdza
kelijk Joden wonen. Het musicalver-
haal uit 1905 speelt tegen de achter
grond van een historisch gegeven: de
uitwijzing van de Joden uit Rusland.
Centraal staat echter het alledaagse le
ven in het dorp, en meer in het bijzon
der dat van het gezin van de arme
melkboer Tevje. Hij is de vader van
liefst vijf huwbare dochters. Samen
met zijn vrouw Golde en de onver
moeibare koppelaarster Yente probeert
hij -volgens traditie- zijn dochters aan
de man te brengen. „Traditie" is het
sleutelwoord in de musical. Zo voelt
Tevje's oudste dochter meer voor de
jonge kleermaker Mottel dan voor de
oudere slager Leiser Wolf, met wie
Tevje in het plaatselijke café tot zaken
is gekomen. Tevje staat in hevige
tweestrijd, maar de liefde voor zijn
Èirlgente Tonneke Tellegen hield de hele avond het toneel neuwlettend in de geten. De samenwerking tussen orkest en acteurs was ernaar.
niet-regelmatige theaterbezoekers.
„Wie had vijf jaar geleden bij de
oprichting deze hausse kunnen voor
spellen?" zo vroeg „Geen C te hoog"
voorzitter Ruud Nooy zich na afloop
van de première in alle oprechtheid af.
Het succes is de leden niet komen
aanwaaien: tot dusver vloeiden voor
elke musical vele zweetdruppels. Ook
ditmaal was werkelijk alles zelf gedaan:
de decors, de kostuums, de program
maboekjes, enz. Voor het eerst in het
5-jarig bestaan kregen de leden een
uur per week les in beweging op de
bühne, verzorgd door jazzdansdocente
Ina Platte, die verantwoordelijk was
voor de choreografie van „Anatevka".
Verder was het uiteraard een kwestie
van tot in den treure repeteren.
Orkestje
Toen regisseur Sicco Geerdes acht
negen maanden geleden startte met
de eerste repetities, begon ook het be
geleidende orkestje onder leiding van
Tonneke Teilegen met het instuderen
van de muziek. Na een maand konden
sommige scènes al met muziek erbij
worden geoefend. Vooral pianiste Nel-
leke Schogt heeft veel vrije avonden
aan de gezamenlijke repetities opgeof
ferd. Het resultaat was er afgelopen
weekend naar. Dirigente Tonneke Teile
gen volgde vanuit haar positie in de
orkestbak nauwlettend de verrichtin-
