Zondag vertrek voor tocht
in spoor Willem Barentsz
Drie Texelaars bij Spitsbergen-expeditie
8
vv
vv
jongens meisjes
IEN
XLE
.V.
V
a
slaagd
W
W
W
W
Kerkentocht
Tweede driekamp
atletiekvereniging
Aanrijding
Zomeravondconcert van
Rose Harmony Singers
Rommeltjesmarkt bij
Hoornder Donderdag
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
raat
il. 38
og een paar nachtjes slapen en dan wordt Jan Knippenberg's
mooiste droom werkelijkheid: een expeditie naar Spitsbergen per
zeilschip. De in Gerritsland woonachtige geschiedenisleraar wil
langs deze avontuurlijke weg een bescheiden historische re-
te ijszeeën bewerkstelligen. Onder zijn hoede scheept zich een
waalf man sterk gezelschap in voor een tocht van acht weken,
'UV^an boord van de tweemaster „Pandora". Behalve Knippenberg
jaan nog twee Texelaars mee: Jan Moens uit Den Burg en Peter
jock uit Den Hoorn. Zondagochtend is het vertrek, tussen elf en
j waalf uur vanuit de Oudeschilder haven.
168
e moderne ontdekkingsreizigers
reden niet helemaal in de voetspo-
in van Barentsz en diens reislusti-
e tijdgenoten. Van het oorspron-
lijke plan om met twee zeilsche-
en te vertrekken, moest noodge-
wongen worden afgezien, een be-
oekje aan IJsland werd om wille
sn het tijdschema geschrapt en
en barre overwintering op Nova
embla is (vanzelfsprekend) even-
nin in het draaiboek opgenomen,
r resteren echter nog voldoende
listorisch) interessante aankno-
ingspunten om er een geden-
waardige tocht van te maken.
banc
Als iedereen weer present is, dan is
het tijd voor het ultieme deel van de
reis: de tocht naar het vaste pakijs van
de Noordpool. Déér, op 81° NB, is het
begin van een onafzienbare witte vlak-
constructie van Willem Barentsz' ontdekkingsreis door de noordelij- te, die zich uitstrekt tot aan de andere
jterdagavond, ruim een jaar nadat
iet de voorbereiding werd begonnen,
jt de „Pandora" opgetuigd en vol-
estouwd gereed voor de verre reis.
pstappunt is de haven van Harlingen.
roeg in de avond wordt koers gezet
aar Oudeschild, waar expeditieleider
nippenberg als laatste aanmonstert,
indagochtend tussen elf en twaalf
ur worden de avonturiers uitgewuifd
leoPfoor familie en bekenden, die op de
itter TX 19 van Krijnen tot aan het
lolengat de „Pandora" uitgeleide
oen. Daarna moeten ze het twee
laanden lang zelf zien te rooien,
arste doel is om in zeventien dagen
d Longyearbyan, Spitsbergen's
Dofdstad, te bereiken, uitgaande van
rn schema van 100 mijl per dag (de
stand Oudeschild-Spitsbergen be
laagt circa 1600 mijl). Alleen maar
ater om je heen zien is echter ook
een lolletje, reden waarom enkele ver-
iten stukjes land langs de route even
nden aangedaan. Wazige stipjes op
kaart als de Shetland Eilanden en
sn Mayen krijgen bezoek van de Hol-
ndse delegatie. IJsland laat men let-
rlijk en figuurlijk links liggen. In
iste instantie was dat wel de bedoe-
maar bleek bij nader inzien een te
trte omweg.
pitsbergen is een eilandengroep,
aarvan het westelijkste eiland verre
eg het grootste is en West-
oitsbergen voor de vroegere ontdek-
ngsreizigers en Walvisvaarders de uit-
ilsbasis vormde.
Gevarieerd
ook thans voor Knippenberg en zijn
etgezellen. In de periode van 23 juli
t 6 augustus zullen zij op gevarieerde
ijze kuststrook en binnenland van
astelijk en noordelijk Spitsbergen na-
ir inspecteren. Daarbij wordt onder
Jan Knippenberg.
meer een bezoek gebracht aan het
roemruchte Smeerenburg op het
Amsterdam-eiland, het voormalige zeer
belangrijke Hollandse walvisvaart
centrum. Verder staan diverse impo
sante gletschers en fjorden op het pro
gramma. Reisleider Knippenberg leidt
zijn reisgenoten verder langs de neder
zetting Barentszburg, via Alesund
(waar het noordelijkste postkantoor ter
wereld is gevestigd) en het eilandje
Dansköja naar het walrussen-eiland
Moffen. We zijn dan inmiddels op de
tachtigste graad noorderbreedte aan
beland.
Volgens planning zal dan worden afge
daald naar de Woodfjord, alwaar een
deel der bemanning wordt afgezet. Zij
gaan het wagen om over het be
sneeuwde binnenland naar de oostelij
ker gelegen Wijdefjord te trekken. In
Nederland werd daartoe onder meer
een bergbeklimmings-instructie ge
volgd. De anderen varen met de „Pan
dora" een blokje om, waarna na drie
dagen de lopers weer worden opgepikt
in de Wijdefjord, die aan de oostzijde
door een reusachtig gletschergebied
wordt begrensd. In de fjorden ver
maakt een ander deel van de beman
ning zich met kanovaren, een grote
liefhebberij van de twee Texelaars Lock
en Knippenberg. Er zijn vier kano's aan
boord, geschikt gemaakt om verken
ningstochten mee te ondernemen.
zijde van deze aardbol. Hemelsbreed is
het van daaruit nog 700 kilometer tot
aan de feitelijke noordpool. Tegelijk is
dit ook het spannendste onderdeel van
de reis. De plannen staan weliswaar
mooi op papier, maar de omstandighe
den ter plekke kunnen de boel nog
compleet wijzigen. Wind, stroming en
drijfijs zijn de bepalende factoren. Bij
noordenwind is de situatie het on
gunstigst. Het drijfijs wordt dan in de
richting van noordelijk Spitsbergen
gestuwd, zodat een uitstapje naar
Spitsbergen gevoegelijk uit het hoofd
kan worden gezet. Sterker nog, in dat
geval zal voor het schip ijlings een vei
lige ligplaats moeten worden gezocht.
„Kruip in een fjord", luidt het advies
bij dergelijke omstandigheden.
Bij de bemanning bestaat overigens
goede hoop dat het wèl zal lukken. Dit
optimisme is gebaseerd op de zachte
winter en de huidige zeer zomerse
weersomstandigheden in Skandinavië
en omstreken.
Na de gehoopte schreden op de
Noordpool, gaat het langzaam maar
zeker weer zuidwaarts. Ook dén staat
echter nog allerminst vast of de ge
plande route inderdaad kan worden
gevolgd. Het is namelijk de bedoeling
om West-Spitsbergen aan de oostzijde
te passeren, door de Hinlopenstraat.
Deze doorgangsroute is nog slechts
door zeer weinigen genomen. Ijsgang
zou deze passage kunnen blokkeren,
waardoor de „Pandora" gedwongen
wordt om dezelfde route rond Spits
bergen te nemen als heenreis, maar
dan uiteraard in de tegengestelde rich
ting. Een oostelijker route is onwaar
schijnlijk, vanwege het vele drijfijs.
Wordt de Hinlopenstraat daadwerkelijk
genomen, dan wordt vermoedelijk het
eiland Wilhelmöja aangedaan, op weg
naar de Barentszee. De expeditie voert
en passant langs het grote eiland Ed-
geöya, waar vorig jaar oud-Texelaar
Sjors Visser en een collega eeg duel
op leven en dood met een ijsbèer uit
vochten.
Bereneiland
Mogelijk via Bereneiland wordt koers
gezet naar het noordelijkste deel van
Noorwegen, naar de Lofoten-eilanden.
Langs de Noorse kust gaat het gelei
delijk zuidwaarts, totdat op een gege
ven moment Nederland weer in zicht
komt. Dat moet tegen 3 september
het geval zijn. Schipper (en tevens
,,Pandora"eigenaar) Ben Veenstra uit
Harlingen wil op die datum graag in
zijn woonplaats terug zijn, omdat dan
de Visserijdagen aldaar worden beslo
ten. En wat is mooier dan een feeste
lijk onthaal door duizenden mensen op
de kade?
Voorbereiding
Dat zou de bekroning zijn op een lang
durige voorbereiding. Knippenberg, die
brf 'II 9j*r*
fhf«er» -
KBrvun
nhuhtn
Strfono*
O o kM
WmM|
"'it,
Sobjntf
ftorenti#yo
Pj"<Un
TUDUC
omtxrtbukta
SVALBARD
(To Norwêf)
1 4 000 000
6 iö ÏO To Statut* Milt
IÓ 10 32 40 Kilomttstt
O John Bartholomew Son ltd. Edinburgh
rletret
De route van en near Spitsbergen in grote lijnen
innemen.
Het expeditieteam dat nu op weg
gaat, bestaat naast de reeds genoem
de Knippenberg, Moens, Lock en
Veenstra, uit enkele ex-leerlingen van
Knippenberg (Bart van der Kolk en
Bertien Besteman uit Heemskerk, Si
mon Bos uit Castricum en Loek Bek-
ker uit Amsterdam), collega Robin Ver
beek uit Amsterdam, biologieleraar
Watze de Vries uit Uithoorn en de stu
denten Jan Tjeerd Groenewoud uit
Groningen en Ruud Albers uit Utrecht.
De laatste twee reageerden op een ad
vertentie.
Zenuwcentrum
Er werd een taakverdeling gemaakt,
met Knippenberg als „zenuwcentrum".
Onderdelen waarvoor speciale aan
dacht was vereist, waren: kanovaren,
wapens, bergbeklimmen, verzekerin
gen, medicijnen en voedsel. Bij dat
laatste kreeg men de hulp van Jan
Stolk van het Havenrestaurant, die een
voedingsschema opstelde met de daar
voor benodigde hoeveelheden.
Een wetenschappelijke expeditie kan
de onderneming niet worden ge
noemd. Voor de Texelse instituten
Nioz en Ecomare worden echter enkele
opdrachten vervuld. Het Nioz heeft ge
vraagd om water- en grondmonsters,
waaruit de vervuilingsgraad kan wor
den vastgesteld, en Ecomare vraagt
speciale aandacht voor de zeehon
denstand. Ook zijn er contacten met
Greenpeace, De commercie heeft zich
nog niet op de tocht gestort, de lan
delijke publiciteitsmedia evenmin.
Een enkele sponsor daargelaten, moe
ten de deelnemers de kosten zelf op
hoesten. De benodigde f3200,— lijken
echter een schijntje voor de enorme
ervaringen die ze ervoor terugkrijgen.
Peter Lock.
tcm.-f 1inoi-
Een meer gedetailleerd overzicht van de ..historische" zeiltocht rond Spitsbergen.
enkele jaren geleden al eens op Spits
bergen was en er toen zijn hart aan
verpandde, dacht in eerste instantie
aan twee schepen met een bemanning
van in totaal twintig personen. De
twee beoogde zeilschepen waren nog
in aanbouw en op een gegeven mo
ment werd duidelijk dat de aanvankelij
ke opzet moest worden losgelaten. De
inmiddels reeds aangeworven avontu
riers (grotendeels relaties van Knippen
berg) zagen weinig heil in alternatieve
bestemmingen, maar voelden evenmin
veel voor uitstel. Het aanbod van
„Pandora'-eigenaar Veenstra kwam
dan ook als geroepen. Het aantal deel
nemers dat zich aanvankelijk had op
gegeven, was intussen om diverse re
denen gereduceerd tot twaalf personen
en dat kwam goed uit. Onder hen ook
Texelaar Hans Roeper en diens dochter
Fenneke. Peter Lock, kano-vriend van
Knippenberg, meldde zich nieuw aan
en kon één der opengevallen plaatsen
c
Jan Moens.
de scholengemeenschap voor
Jelbaar Beroeps Onderwijs „De
sim" te Den Helder zijn de volgen-
ierlingen geslaagd:
de afdeling MEAO slaagden voor
estuurlijke richting: Marja Bakker
'etra Brouwer; de bedrijfsadmi-
atieve richting: Sylvia Barhorst,
de Vries, Gert Wieten en Kassen
de commerciële richting: Anita
Riemke de Vries slaagde voor
assurantie-B diploma,
de afdeling 1-jarige Intas zijn
ragd: Cynthia Boon en Susan
f.
de afdeling V.Z. zijn geslaagd: Mi-
Bruijn, Tanja Strik, Alice Visser,
)o van der Knaap, Petra Huisman
ire van der Vis. Voor de primaire
iding dameskappen zijn geslaagd:
te de Boer, Astrid Nauta, Margret
en Miriam Witte.
Ie associatie SMK te Eindhoven
|den voor het typediploma: San-
Souer, Simone de Ridder, Brenda
ikink, Barbera Houterman, Colin-
imit, Miranda Boon, Anuska van
erg, John van der Zwaag, Irene
en Renate Daman.
lm Bakker uit De Koog is geslaagd
de Hogeschool der Kunsten te
iem, afdeling architectonische
igeving monumentaal.
el van der Star uit De Cocksdorp
Alkmaar geslaagd voor de Mid-
ire Landbouwschool. In de officië-
slaagdenlijst stond zijn naam fout
«ld. Helemaal niet genoemd werd
Witte, die wel is geslaagd voor
ipleiding.
Kees van Heerwaarde, werkzaam bij
accountantskantoor NBC slaagde aan
de Hogere Economische School in
Den Haag voor het examen
Accountant-administratieconsulent.
2^.2jL
Anja Bakker uit Den Burg slaagde te
Amsterdam voor de opleiding Ago
gisch werk, richting semi-residentieel
werk.
2jL2jt
Jaco van Trigt uit Den Burg slaagde
aan de Economische School „De
Waegh" te Alkmaar voor het MMO-
diploma (Middelbaar Middenstands
Onderwijs).
Henri van Maldegem van 't Horntje
slaagde in Den Haag voor het vakdi
ploma „Grensoverschrijdend Vervoer".
Hij volgde deze opleiding aan het insti
tuut van NOB wegvervoer.
Aan de Opleiding voor leraren basison
derwijs te Alkmaar slaagde Niek Slijde-
rink jr. uit Den Burg voor het
einddiploma.
Op de Amsterdamse grafische school
is Marlon Bruin geslaagd voor de
opleiding reproductie-tekenen
Berny Boom is aan het Nautisch Tech
nisch College geslaagd voor het diplo
ma MTS-navigatie.
Judith van Ingen, thans woonachtig in
Den Haag, is geslaagd voor HBO
dans-theateronderwijs met als speciali
satie eurythmie.
Anneke Witte-Rienstra is in Rotterdam
geslaagd voor het modevakdiploma
costumière.
Maurits Bakker uit Den Hoorn en Est
her en Liesbeth Kop uit Den Burg
slaagden in het marinezwembad in
Den Helder voor het basis
zwemdiploma.
2jL2jL
Aan het Nautisch Technisch College
„Noorderhaaks" te Den Helder slaag
de Niels Kuiter uit Oudeschild voor het
diploma MTS electronica.
2^2*
Corine Boon uit De Cocksdorp is
geslaagd voor de 2-jarige opleiding
aan de Ecole International d'Hotesses
Tunon te Den Haag.
Dinsdag start vanaf De Schuilhut (ach
ter de N.H. kerk in De Koog) weer
een tocht langs de Texelse kerken, on
der deskundige begeleiding. De aan
vang is 14.00 uur. Deelnemers dienen
zoveel mogelijk voor eigen vervoer te
zorgen. Deelname is gratis.
Atletiekvereniging Texel houdt za
terdag de tweede driekamp van
deze zomer op het veld van Texelse
Boys. De laatste driekamp wordt
op 17 september gehouden.
De onderdelen zijn: verspringen, ko
gelstoten, sprint en 1000 meter. Om
13.30 uur begint de inschrijving en de
start is een half uur later. Ook niet-
leden van de vereniging zijn welkom
om mee te doen. De deelname is gra
tis en iedereen die meedoet, of dat nu
aan alle driekampen is of aan één,
krijgt na de laatste de leuke herinne
ring. Voor verdere inlichtingen: 02220 -
4388.
Op de Beatrixlaan ter hoogte van de
Kompasschool vond woensdag een
aanrijding plaats toen een 35-jarige
vrouw op een bromfiets komende van
uit de Keesomlaan de bocht te ruim
nam. Ze raakte een 12-jarige fietsertje
uit Den Burg, die schaafwonden in het
gezicht opliep; de fiets werd totaal
vernield. De vrouw had een pijnlijke
knie.
In de serie zomeravondconcerten
vindt dinsdag in de Nederlands
Hervormde kerk van Den Burg
weer een optreden plaats. De beurt
is aan het Texelse koor „Rose Har
mony Singers" onder leiding van
Hanny Roos. Medewerking wordt
verleend door lemke Roos (piano)
en Paula Bruining (harpsichord).
Het concert begint om 20.15 uur en
is gratis toegankelijk. De organisa
tie is in handen van de Raad voor
het Zomerwerk van de Texelse ker
ken. Het programma:
1. Te Deum (for St. Cecilia's day), H Pureed. 2.
Que moerebat en Que est homo uit Stabat Ma
ter, G. B. Pergolesi. 3- Deh, vieni non tardar uit
Le nozze di Figaro, W. A. Mozart. 4. Astri, mi
astri (Noors volkslied), K Nystedt. Over the
rainbow uit The Wizzard of Oz, Harburg, Arlen
en I. Roos. 5. In the shade of the old appletree,
Williams, v Altyne, Westman. 6. Potpourri van
Zuid-Amerikaanse liedjes, Parker, Hanmer en I.
Roos. O, foolish moon. Give her a rose, La cu-
caracha. Though his job has discomforts galore,
Girls adore them, Love, stay in my heart. 7.
Spiel ich die Unschuld uit Die Fledermaus, Haff-
ner, Gen ée, J. Strauss. 8 Potpourri van Operet-
temelodieèn: Leise, ganz leise, Dörman, Jacob-
son, O. Strauss; Dunkelrote Rosen, Stefann
Kneppler, Millöcker; Komm, Zigóny, Brannerm,
Grünwald, Kólmón; Vilja Lied, Léon, Stein, Lé-
har; Liebe, du Himmel auf Erden, Kneppler, Jen-
bach, Léhar, Reich mir zum Abschied noch ein-
mal die Hënde, Grünwald, Löhner, Abraham. Be
werking en zetting: lemke Roos.
De eerste Hoornder Donderdag gaat
om 19.00 uur weer van start en ten
bate van de restauratie van het beken
de Hoornder kerkje wordt voor „Ons
Huis", het verenigingsgebouw van de
kerk een grote rommeltjesmarkt ge
houden. Er is tevens een grote collec
tie gebruikte boeken te koop. De Her
vormde vrouwenvereniging van de
Prins Hendrikpolder en Den Hoorn
schenkt koffie met cake in „Ons Huis"
en verkoop zelfgemaakte handwerkarti-
kelen, waaronder de onovertroffen
sokken. Wie nog artikelen heeft voor
de grote veiling op 18 augustus kan
bellen naar Ferry Zwanenburg, tele
foon 02226 - 272.
Parkstraat 10
Postbus 11,
Den Burg-Tbxel
tel. 02220-2741
Langeveld en de Rooy zoekt voor deze zomer:
die op oproepbasis voor 15 uur per week
voor ons enquêtes willen afnemen en
andere voorkomende werkzaamheden willen
verrichten.
Wij verwachten:
een leeftijd van ongeveer 16-18 jaar
een redelijke Duitse spreekvaardigheid
flexibiliteit
dat zij deze zomer op Tfexel blijven
bij voorkeur in bezit van typediploma
Sollicitaties richten aan Langeveld en de Rooy
Parkstraat 10, 1791 CA Den Burg,
Of vanaf maandag telefoon 02220 - 2741,
vragen naar Sheila Struyck.
