De Schuilhuthet
andere recreatieteam
Publiek beleefde veel
plezier aan standwerkers
25 JAAR RUSTPUNT IN ZOMERSE DRUKTE
OOSTEREND
PRESENTj?
h
Laatste repetities
Busomleiding
Oefenen
Rectificatie
>i
PAGINA 2
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 29 JULI
Glimmende trainingspakken met sponsoropdruk ontbreken, evenals
een autobusje met spelmaterialen. En in plaats van zeventig jeugdi
ge helpers zijn dat er slechts twee. Toch kunnen ook zij worden
gerangschikt onder het zomerrecreatiewerk: de vrijwilligers van
,,De Schuilhut" in De Koog. Al 25 zomers vormen zij het andere
recreatieteam. Met kerketochten, dia-avonden en zomeravond kerk
diensten wordt in een behoefte voorzien. Daarbij doetDe Schuil
hut" z'n naam alle eer aan door desgewenst voor geestelijke op
vang te zorgen.
En dat uitgerekend aan de rand
van Texelse drukste buurt: de Ko-
ger Dorpsstraat, waar de café's en
souvenirshops elkaar verdringen en
je soms bij wijze van spreken over
de hoofden van de mensen kunt
lopen. Déór, op 'n steenworp af
stand van het gerenoveerde
dorpsplein, staat aan de achterzij
de van het gebouw van de Neder
lands Hervormde kerk aan de Par-
nassiastraat een houten barak die
voor een deel der Texelgangers het
rustpunt vormt in de zomerse
drukte.
Coördinator van het Schuilhut-werk is
pastoraal werker Bram Guiljam (34) uit
Apeldoorn, deze zomer voor de ne
gende achtereenvolgende maal in die
functie op Texel actief, hij zegt: „Het
gaat ons niet om grote aantallen men
sen. Speciale attracties om zoveel mo
gelijk toeristen te lokken, zul je hier
niet aantreffen. Belangrijker is dat de
mensen wéten dat dit er is. Dat zij tij
dens hun vakantie hier zomaar eens
kunnen binnenlopen voor een kopje
koffie en een goed gesprek. Wat dat
betreft is de ligging van ons gebouw
juist prima: 'n centraal aanlooppunt".
Guiljam doet het werk samen met zijn
echtgenote Maartje Idie hij tijdens een
kerkentocht leerde kennenl) en wordt
continu geassisteerd door twee meis
jes, de studentes Petra en Matty. De
laatste is momenteel ziek, maar arri
veert binnenkort. Dit vaste team wordt
ondersteund door een legertje vrijwilli
gers (waaronder enkele predikanten),
die ieder een specifiek onderdeel voor
rekening nemen. Een zestal Texelaars
doet om beurten een greep uit hun di
acollecties en vertelt daarbij over de
eilandelijke cultuur en natuur. En voor
bijvoorbeeld de kerkentochten is er
een roulatiesysteem van tien personen,
die van juli tot september enkele ma
len de gids zijn op een tevoren uit
gestippelde route.
Het activiteitenprogramma, waartoe
ook de wekelijkse avondgebeden (dins
dag 21.00 uur) en de boekenuitleen
(doordeweekse avonden van 19.00 tot
20.00 uur) mogen worden gerekend,
wordt samengesteld door de
Schuilhut-commissie. Daarin hebben
Bram en Maartje Guiljam met hun welbekende jeep voor het rustpuntin zomers De Koog. Een kwart eeuw geleden was een tent
door storm bijna de lucht werd ingeblazen, de eerste voorloper van de thans stenen ..De Schuilhut
De kerketochten worden door tien verschillende gidsen geleid, gedurende de zomer. Hier is dominee Knipscheer in actie bij de toegangs
deur van de Waalder kerk Zijn gehoor luistert ademloos.
afgevaardigden van de Texelse kerken
zitting.
Interkerkelijk
Het Schuilhut-werk is namelijk een in
terkerkelijke aangelegenheid. Guiljam
hierover: ,,'n Samenwerking zoals hier
op Texel is tamelijk uniek, je ziet het
zelden zo. Wellicht komt dat omdat je
op een eiland meer op elkaar bent
aangewezen. Hoe dan ook: de oecu
menische gedachte wordt hier behoor
lijk vorm gegeven". Het Schuilhut-werk
is één van de twee poten van de Raad
voor het Zomerwerk van de Texelse
kerken. Onder de verantwoordelijkheid
van deze overkoepelende organisatie
vallen ook de bekende zomeravond
concerten in de diverse kerken. Deze
zomer stond een serie van tien geva
rieerde optredens op het programma,
waarvan de helft inmiddels is
afgewerkt.
Een duikje in de geschiedenis leert dat
De Schuilhut er eerder was dan de
Raad voor het Zomerwerk. Een man
van het eerste uur (sterker nog: dé
animator van deze vorm van zomer
werk op Texel) was de Hervormde pre
dikant ds. A. W. F. Waardenburg. Re
centelijk werd van hem afscheid geno
men wegens het bereiken van de
VUT-leeftijd, in de gemeente Tubber-
gen. De nu 62-jarige oud-dominee was
van 1955 tot 1974 werkzaam op Texel,
in de hervormde gemeenten
Waal/Koog en Den Hoorn. Waarden
burg stond bekend als een zeer onder
nemende figuur, dankzij wie onder
meer een kerktoren verrees in De Waal
telefoon (02223) 837, o.
b.g.g. (02223) 221.
Voor het historisch spel moeten thans
de puntjes op de ,,i" worden gezet.
Zaterdagavond om 19.00 uur is er een
spelrepetitie op het feestterrein achter
de Mulderstraat. De deelnemers wordt
verzocht zoveel mogelijk spelattributen
mee te brengen. Vervolgens, op
woensdag 3 augustus, aanvang 18.30
uur, is de generale repetitie op het
feestterrein, ledereen moet volledig in
kostuum verschijnen en de benodigde
attributen meenemen.
Van 2 tot en met 6 augustus zullen de
AOT-bussen in verband met Oosterend
Present niet door dat dorp rijden. Op
de Koningsweg komen haltes bij Ze
venhuizen en de Oosterender weg.
Het oefenen van de opening door de
kinderen is zaterdag in kleding om
12.00 uur op het schoollandje. Dinsdag
moeten zij om 10.00 uur repeteren in
kleding op het feestterrein.
In de Oosterend Presentkrant staat dat
het avondprogramma voor donderdag
4 augustus met optredens van Donna
Lynton en Lee Towers om 20.45 be
gint. Dit moet echter 20.00 uur zijn.
De standwerkers die woensdag
meededen aan het door de Folklo-
restichting georganiseerde stand
werkersconcours op de Groene-
plaats in Den Burg, hebben het pu
bliek veel plezier bezorgd. Het was
bijzonder leuk om te zien en te ho
ren hoe de zeventien deelnemers
hun zeer uiteenlopende waar aan
de man en de vrouw trachtten te
brengen. Het was pure volkscul
tuur met veel gein en dramatiek,
zoals je het op Texel eigenlijk maar
zelden meemaakt.
Bij de organisatie was de Centrale Ver
eniging voor ambulante handel (de be
langenorganisatie van marktkooplui en
straatventers) betrokken die een speci
ale afdeling voor standwerkers heeft.
Deze afdeling organiseerde de inschrij
ving voor het concours. Dergelijke
concoursen worden meer gehouden en
er is altijd veel meer animo voor dan
er plaatsen kunnen worden toegekend.
Voor het evenement op Texel hadden
wel zeventig standwerkers ingeschre
ven, vertelde ons één der deelnemers,
maar er konden er niet meer dan 21
worden toegelaten. Uiteindelijk werden
het er zeventien omdat enkele gega
digden het wegens ziekte moesten la
ten afweten.
De prestaties die de standwerkers in
hun diverse staletjes leverden werden
beoordeeld door een jury, waar folklo-
respeaker Gert Coevert deel van uit
maakte. Daarnaast kreeg ook het pu
bliek de gelegenheid een oordeel uit te
spreken door het invullen van een
waarderingslijst. Het gezamenlijk oor
deel van publiek en jury was bepalend
voor het aantal toe te kennen punten.
Eerste
Onder de deelnemers zaten enkele
zwaargewichten, zoals de Europees
kampioen H. Goppel die zijn bijzondere
groenteschaven op zodanige wijze wist
te verkopen dat hij de eerste prijs
kreeg. Tweede werd Rob Dirkzwager
uit Amsterdam die veel lachers op zijn
hand kreeg door de manier waarop hij
stofzuigermondstukken verkocht. Der
de was J. Huizing, ongetwijfeld de be
kendste van alle kandidaten want hij is
de marktkoopman in het KRO tv-
programma „Brandpunt in de markt".
Huizing verkocht messenslijpers.
Bekers
De burgemeester reikte om vijf uur de
prijzen (in de vorm van bekers) uit aan
de drie winnaars. Alle deelnemende
standwerkers kregen van de Folklore
een fles „Kleintje van Gert" en na
mens de standwerkers werd door Hans
Goppel een fles wijn en een portie pin
da's overhandigd aan de burgemeester
en de folklore-organisatoren Toos
Maas, Bob Loos, Henk van der Belt,
Ed Stiekema en Gert Coevert.
Het standwerkersconcours was een
geslaagd nieuw onderdeel van het fol-
kloreprogramma dat zich leent voor
herhaling. Jammer was het dat de be
langstelling van het publiek niet erg
groot was. Het mooie, overwegend
zonnige weer was daarvan de oorzaak.
en het kerkje van De Koog van een or
gel werd voorzien.
Wortels
Hij herinnert zich dat „persoonlijke
liefhebberij" mede aan de basis van
het Schuilhut-werk heeft gestaan. „Ik
heb altijd veel interesse gehad in ie
ders individuele geloofsleven. De Koog
zou naar mijn mening veel mogelijkhe
den bieden tot het leggen van contac
ten. Op een gegeven moment zijn we
in de zomer wat gaan doen voor de
mensen met jonge kinderen. In de ou
de school hielden we instuiven voor
voornamelijk gastenkinderen, hoewel
ook de Koger jeugd daaraan kon mee
doen. 's Zondags was er kinderkerk.
Deze bezigheid was de eerste wortel".
Waardenburg noemt nog twee activi
teiten uit de „pré-Schuilhut" periode,
die eveneens tot de „wortels" kunnen
worden gerekend. Ten eerste was dat
de zang- en muziekavond, op woens
dag en donderdag. Dominee Waarden
burg: „We wilden iets bezinnends
doen. Aanvankelijk gebeurde dat te
strak, maar toen de opzet wat losser
werd, bracht dat veel enthousiasme te
weeg. Muziekinstrumenten werden
meegenomen en de mensen mochten
vragen stellen. De kerk zat regelmatig
vol; men stond zelfs op straat voor de
open deur om nog een glimp op te
kunnen vangen."
De derde wortel werd gevormd door
de eerste Duitse diensten. „Het Duitse
publiek wilde graag van de kerk ge
bruik maken en daar hebben we toen
op ingespeeld. Ik heb menige camping
afgestroopt op zoek naar Duitse
dominees...."
Kiosk
Officieel en dus niet als „hobby" van
dominee Waardenburg, startte het ker
kelijke zomerrecreatiewerk in 1963.
Aanleiding was een brief van de Ne
derlandse Bijbel Kiosk Vereniging aan
de Texelse Ring van Hervormde predi
kanten. De BKV wilde haar activiteiten
naar zomers Texel uitbreiden en vroeg
de lokale geestelijkheid om steun,
'n Kolfje naar Waardenburgs hand.
Het eerste jaar werd een BKV-tent
naar De Koog overgescheept, die te
gen de muur van de N.H. kerk werd
geplaatst. „Bij het eerste het beste zo-
merstormpje werd ik opgetrommeld
om de tent te helpen vasthouden,
want die dreigde de lucht in te vlie
gen", schetst Waardenburg de primitie
ve omstandigheden in het geboortejaar
van het Schuilhut-werk. Logisch dat
Va
een jaar later een houten directiek m.
de plaats van de tent had ingenon
De naam „de Schuilhut" was toer te|
snel bedacht.
De tent was vooral een bibliotheel
(met voornamelijk geestelijke lectu ar
en kinderboeken) annex kinderopp Op
Ouders hadden zo de handen vrij
een uurtje te winkelen.De Schuilt*
was al gauw een centrum voor ve
activiteiten, zoals de nu nog beker
dia-avonden. Later werden ook gi
bezochte bonte avonden gehoudei
Waardenburg: „Dat gebeurde vare
het geloof, namelijk dat je elkaar
hoort te helpen. Vanuit die princip
houding probeerden wij als kerk ie
voor de gasten te doen. Het acce j'j
lag niet op evangelisatie. Maar alsr
vragen kwamen over het geloof,
gen we daar wel op in".
:ur
ec
rui
Andere kerk
Het Schuilhut-werk was dus in
beginne een Hervormde aangeleg^
heid. De Gereformeerde en Doops 'ol
zinde kerken sloten zich er vrij vlo
aan. De Oosterender J. van der B
moet in dit verband als een stimu'
rende persoonlijkheid worden ge
noemd. In laatste instantie sloot o (L
de Roomskatholieke kerk zich bij i :p,
organisatie aan, die zich inmiddels /e
verenigd in de Raad voor het Zom ai
werk. Waardenburg was daarvan i 22
zitter. Ook hedentendage is hij noj
bestuurlijk actief op „zijn" terrein
wel als voorzitter van de Provincia
Interkerkelijke Recreatie Commissis
(PICR) van Overijssel.
Hij blikt met plezier terug op zijn
Texelse dienstverband. „Aan het
Schuilhut-werk heb ik blijvend leul an
contacten overgehouden, zowel Tf
laars als toeristen. En niet te vergs
het jaarlijkse koor van medewerker lur
vakantievierende jongeren en studf P°
ten voor het serieuzere werk. Ovei
mo hadden we nooit te klagen. Et
ren er telkens acht tegelijk, voor ti
drie weken. Dus je kunt wel nag ;pr
dat ik in de loop der jaren meer d: g(
honderd assistenten heb gehad. °|5.(
het Texelse jongerenkoor The Mes
gers zetten zich voor De Schuilhul
Aan het eind van het seizoen was
telkens bekaf, maar dan begon mijln
normale werk als dominee weer dt
aandacht te vragen. Eigenlijk had
een zomer-en een wintergemeente
Toen ik Texel verliet merkte ik pas
veel energie ik had verbruikt".
Niet unit
„Uniek" is het kerkelijk recreatiew! 'Pn
volgens Waardenburg niet te nome aoi
„We waren wel één van de eerster
trouwens. Maar in andere kustger
ten gebeurde hetzelfde. Althans,
idee was dezelfde, de uitvoering n«
Zoals wij het deden in De Koog, a
gebeurde het elders niet. Karakter»
was dat wij naast de kerk opereert
in plaats van op campings. Weetji
wat ik het mooiste vond van dat
werk? Dat mensen tijdens hun vafcj/oo
tie zich leerden thuisvoelen in de
geestelijke omgeving van de kerk.
Thuis is de kerk doorgaans iets
ernstigs. Op vakantie, met onze losten:
stijl van kerkdiensten en aanverwan
ontspanningsmogelijkheden, kon
contacten hebben zonder verplicht#
gen, dat werkte heel bevrijdend.'
De Schuilhut had ook een pastora!
functie, zij het een marginale. „Be
paalde problemen kwamen in een
gesprek wel eens ter tafel, maar ni
in de mate die je misschien zou ver
wachten. Het was niet de moeite
een spreekuur te houden", aldus do r.
nee Waardenburg.
Hob Dirkzwager uit Amsterdam voert zijn act met stofzuigermondstukken op temidden van een geamuseerd publiek Hij won er de twee
de prijs van het standwerkersconcours mee.
Anoni»
Anno 1988 ligt dat anders, zo maat
Bram Guiljam duidelijk. Activiteiten
de kinderopvang zijn zelfs van het p
gramma afgevoerd, omdat er op da'
gebied op Texel inmiddels voldoend
gebeurt. De Schuilhut als pastoraal
heeft daarentegen grotere beteken»
gekregen. Bram Guiljam: „Er is eer
Lees verder pogln
)e i
fcnti
"001
:rim
in<
Cl
