DE WITTE LIEU W
anzen met halsband en
taliaanse duinbeheerders
Da's mooi voordelig!
nu ƒ189,—
Bakker's Ijzerhandel b.v.
GEKNIPT
Marcos liet weer
zijn tanden zien
Duizend gulden meer
voor Jantje Beton
Oosters gebed op
begraafplaats
Gevonden voorwerpen
JS
i
Abonnementsprijs
Zwarte pietenfeest
in Oosterend
Zon, maan en hoog water
GEKNIPT
Repetities Waddensingers
OtrTVtn er nWóui g*an Soepelheid m hei opheffen I
iin regelt kunnen alleen si ach veroorloven die be- I
tchikkrn ener een onbedreigde Jooevoede grditcipii-
ncerde en grvchooUr bevolking Hier hebben we het
mei linden die geen wegen hebben geen bruggen
geen treinen geen auto'i, geen huilen geen winkels
geen waterleiding geen elektriciteit geen ges en geen
Zr kunnen noch schreven noch lean Eenvoudigr hy
giene een probleem En nu merken wi| grrrgrrd op
dit Je pur mensen die wel luinnen «hnurn de boel
ophouden Het is godgeklaagd vinden we. dit tfui day
and «ge dir ukken meel niet onmiddellijk ter piaaue
kunnen atn, inorbijgund im het leit dit ter plaatse'
«I per Jig i rnndert nomidm weet u wel
Pe werkplek is ook wit groter dl» Texel en daar kun
nen we il moeilijk komen Men moet eens kijken wit er
m Schotland gebeurt ils het even flink sneeuwt Voed
sel n mtuurliik een tcuul probleem m Alnki Mur u
hebben er meer
Nil voortgezet
ment
Maar ook de Leekster Courant
herbergt nieuws, dat men elders
^^■fett^u^al&antreffen. Met
beide benen in tegenwoordige
tijd" En het schijnen ook nog
hele fraaie benen te nin Oven-
Het is een soort folk. maar toch
ook
kV->
Accu boormachine
2 snelheden, 2 draairichtingen,
met oplaadapparaat, schroefbitsen
en setje boren
Extra accu nu f49,50.
tel. 02220 - 2346
PAGINA 7
Een passage uit het verhaal „Best
wil" uit de jongste verhalenbundel
„Fatsoen" van de Nederlandse
schrijver G.L. van Lennep. Voedsel
hulp aan Ethiopië is het (cynisch be
schreven) onderwerp. Zou de
opmerking over Texel illustratief zijn
voor de algemene mening in Neder
land?
TEXELSE COURANT
Op het moment dat Sint Nicolaas za
terdag voet op Texel zette, zette de
bijna 9-jarige Duitse herder Marcos,
in vermoedelijk zijn laatste wedstrijd,
zijn tanden in de mouw van de pak-
werker. Op het terrein van de hon
denclub Texel onder de rand van de
Dennen, sleepte Marcos zodoende
voor zijn begeleider Kees Krelekamp
het clubkampioenschap binnen. Zijn
totaal bedroeg 255 punten. Krele
kamp ontving de beker en wisselbe
ker uit handen van voorzitter Marius
Banda. Ook Willem ter Steege met
de Duitse herder Bas veroverde een
beker. Voor het onderdeel speuren
scoorde Bas 90 van de maximale
100 punten. Het pakwerk werd ge
wonnen door de hond Briggs (krui
sing Labrador/Rothweiler) van Koos
Tjepkema, die slechts twee punten
verspeelde op dit onderdeel. Van de
met-gecertifeerde honden was Groe-
nendaler Laos van Bert Bos de beste.
De keurmeester bij dit onderlinge
treffen was Jan Louweren, de
wedstrijdleider was Marius Banda en
Willem ter Steege en Koos Tjepkema
stelden zich beschikbaar voor het pa
kwerk.
De nationale jeugd collecte „Jantje
Beton" heeft op Texel liefst duizend
gulden meer opgebracht dan vorig
jaar. In de week van 7 tot 13 novem
ber werd f3152,40 opgehaald. Het
collecteren gebeurde door leden en
medewerkers van diverse Texelse
(jeugd)verenigingen. De helft van de
opbrengst komt ten goede aan deze
verenigingen. Met de andere helft fi
nanciert het Nationaal Jeugd Fonds
waardevolle jeugdprojecten in het
land.
it kan vriezen en het kan dooien. Voor november gaat dit ge-
gde in ieder geval op! Zolang het niet te streng vriest is er op
xel deze maand (en ook in december) veel, heel veel aan vo
ls te zien of te ontdekken. Vooral de lage weilanden langs de
istkust en de waterrijke gebieden zitten er vol mee. Met kievi-
n, wulpen en goudplevieren, met smienten, rotganzen en wa-
rsnippen, met kramsvogels en spreeuwen en noem maar op.
Zaterdag zijn de zwarte pieten uiter
mate actief in Oosterend. Op verzoek
van de gezamenlijke ondernemers
wordt er dan van 10.30 tot 12.30 en
van 13.30 tot 15.00 uur een „zwarte
pietenfeest"
gehouden. Vier pieten lopen door het
dorp en de winkels, waarbij zij de
jeugd zullen tracteren. Tevens kunnen
de kinderen op het adres Kerkstraat
1 (het voormalige winkeltje van Brou
wer) worden geschminkt, of kunnen
ze een zwarte pietenmuts maken,
sjoelen en andere spelletjes doen.
Chocolademelk is aanwezig. Tevens
begint 's middags om twee uur pop
penkast.
Vader Pachom van het oosters-
orthodoxe klooster ,,Sint Elias" in
het Brabantse Sint Hubert was
vrijdagochtend op de begraaf
plaats van de Georgiërs voor een
„pannychiada". Dat is een ge
bedsritueel van ongeveer een
kwartier voor de zielerust van de
overiededen. Het is een verkorte
vorm van het Russisch-orthodoxe
uitvaartritueel dat meer dan drie
uur duurt. Vader Pachom maakte,
terwijl hij het (Nederlandstalige)
gebed zong, een rondgang over
de begraafplaats, zwaaiend met
een wierookvat. De plechtigheid,
gadegeslagen door enkele Texe
laars, werd samen met broeder
voor het monu-
bij het graf van Loiadze.
Vader Pachom en de broeder wa
ren op Texel in verband met een
lezing die de avond tevoren was
gegeven in het zaaltje bij de
Doopsgezinde kerk. De lezing,
geïllustreerd door een videoband,
maakte veel duidelijk over de ge
schiedenis en achtergrond van
het oosters-orthodoxe geloof en
trok veel belangstelling. Een suc
ces was ook het optreden van
vader Pachom 's middags voor
de leerlingen van de Bruinvis-
school in Oudeschiid.
r|!
X-
2
i
A i
Tijdens dit onderdeel ven de hondenwedstrijd werden de reacties van de dieren in gezelschap getest (Foto: Antoon GoesI
>or een aantal Texelaars zijn ze mis-
hien een plaag, zorg of ergernis,
or anderen echter een bron van
azier, genot en verwondering: de
ote groepen wilde ganzen. Zeker
n ze ook een trekpleister voor veel
gelvrienden om naar ons eiland te
men. Van de zeven geregeld in Ne-
rland voorkomende soorten gan-
n, zien we op Texel eigenlijk maar
n drie soorten wat grotere aantal-
Natuurlijk van de alom bekende
tganzen, en bovendien van de grau-
e gans en de rietgans. Deze laatste
ort komt meestal wat later, vaak
s in december. Rotganzen en grau-
b ganzen zijn er nu volop. Dat wil
ggen, de „rotjes" tellen we in dui
nden, de „grauwen" slechts in en-
Ie honderden.
Broedvogel
i grauwe gans neemt onder de
mzen een uitzonderingspositie in
is land in. Het is de enige in ons
id broedende soort. Het is een
ihte moerasgans die in het verleden
ons land geheel is uitgeroeid. Te
el eieren werden geraapt, veel vol-
assen dieren werden gevangen en
ischoten. Ze zijn de laatste decen-
lis echter met succes op diverse
Kaatsen uitgezet. Na het ontstaan
fan de moerassen in de Flevopolder
nebben ze zich ook spontaan weer
gevestigd en zich over grote delen
van Nederland verspreid. Gelukkig
aar, want omdat ze graag wortels
n waterplanten en riet eten, hou-
n ze de moerassen open en bespa-
i ze de beheerders heel wat maai-
baggerwerk. Ook op Texel broe-
n nu in de natte natuurgebieden
rer diverse paren.
Bastaarden
k grauwe gans is de stamvader van
e tamme of boerderijganzen. Het is
nmer dat de echte wilde dieren
igal eens paren met los lopende
itte ganzen. Daardoor krijgen we op
it eiland langzamerhand steeds
eer merkwaardige gekleurde gan-
n. Net zoals bij de wilde eenden
e paren met parkeenden, zien we
i ook grauwe ganzen met veel te
iel wit in de veren. Het zogenaam-
Blok (het moerassige deel) en de
'esterkolk in de polder Waalenburg
omgeving zijn meestal vaste plaat-
in waar we de grauwe gans kunnen
iden. Vaak zitten in zo'n groep en-
Ie bonte exemplaren, de bastaar-
in. Bovendien een niet-Europese
tort (of een bastaard daarvan) en
n Noordamerikaanse sneeuwgans,
ize laatste is vrijwel zeker ontsnapt
een of andere waterwildcollectie,
it vervelende is dat sneeuwganzen
k wel eens op natuurlijke wijze in
iropa belanden. Vogelaars denken
larom bij het zien van de
'aalenburg-sneeuwgans dat ze een
izonderheid ontdekken.
Andere soorten
et is altijd goed een groep ganzen
led te bekijken. Er is namelijk een
delijke kans dat er toch een paar
eren van een andere, wilde, soort
issen zitten. Vorige week bijvoor-
leld ontdekte ik tussen de ganzen
j de Westerkolk drie brandganzen.
oms sluit zich bij de grauwe ook
'el eens een klein groepje of een fa-
Evenals andere bladen zal ook de
Texelse Courant per 1 januari 1989
de abonnementsprijs verhogen.
De prijs wordt f20,20 per kwar
taal, f40,40 per half jaar en
f80,80 per jaar.
Abonnees die automatisch over
schrijven, delen wij mee, dat de
bedragen door de banken en post
giro zullen worden aangepast.
Directie Langeveld en de Rooy
Grauwe gans. itekenlng Peter v/d WolfI.
milie van de kolgans of kleine riet
gans aan. Ganzen zijn erg sociale
dieren. De paren blijven - onvoorziene
omstandigheden daargelaten - hun
hele leven bij elkaar en de families,
ouders met jongen, in ieder geval tot
het voorjaar. Als zo'n klein groepje
door mist of slecht weer verdwaald
raakt sluit het zich daarna graag aan
bij een grotere groep. Ook al is het
een andere soort.
Ringonderzoek
De afgelopen jaren is men in de
Scandinavische landen gestart met
een onderzoek naar de trek van de
grauwe gans. Dergelijke onderzoeken
doet men bij grotere vogels steeds
meer door de vogels te voorzien van
opvallend gekleurde ringen. Op die
ringen staat dan een code: een letter,
een cijfer, dwarsstrepen of een com
binatie daarvan. We hoeven zo de
dieren niet meer te vangen of dood
te vinden, maar de onderzoekers en
iedereen die er op let, kunnen van
enige afstand de ringen herkennen.
Omdat iedere vogel een eigen code
heeft, kan ieder exemplaar individueel
gevolgd worden. Bij de grauwe gan
zen doet men iets dergelijks. Alleen
hier gebruikt men geen ringen om de
poten, maar een soort ring om de
hals: een vrij brede gekleurde hals
band. Deze band is van licht
kunststof gemaakt en voorzien van
een opvallende code. Meestal is de
afstand voor het aflezen van zo'n
band met een gewone verrekijker te
groot. Met een telescoop lukt het
vaak heel goed. Het voordeel van
halsbanden, waar de ganzen absoluut
geen last hebben, is dat ze ook af te
lezen zijn als de vogels door het lan
ge gras lopen, of zwemmen.
Zweden-Spanje-Nederland
Er zijn al hele reeksen van in Zweden
„gehalsbande" grauwe ganzen. In
mei van dit jaar zagen we zelf ook
zo'n exemplaar. In het grote Vlak liep
gans R 91. Hij bleek iets noordelijk
van Malmö in Zweden als jong ge
ringd te zijn. Op 31 augustus was hij
daar nog, maar op 30 december
werd de halsband afgelezen in zuide
lijk Spanje. Op 8 mei was deze gans
dus alweer een stuk noordelijker en
misschien nog wel op weg naar Zwe
den. Als er langs de trekroute vol
doende waarnemers zijn is zo'n
geringd dier dus helemaal te volgen.
Zilvermeeuwen
Nu we het toch over kleurringen heb
ben, let ook goed op Zilvermeeuwen.
Drie jaar lang zijn in alle Nederlanse
kolonies or^geveer 100 jonge diren
geringd met om iedere poot een
kleurring met code. Per kolonie wordt
een eigen kleurencombinatie ge
bruikt. Texel bijvoorbeeld heeft geel
groen. Onderzocht wordt waar de
jonge dieren heen gaan en waar ze
zich na drie of vier jaar als ze vol
wassen zijn vestigen. Belangrijk is op
te letten om welke poot welke kleur
ring zit en welke code op iedere ring
staat. Ook het doorgeven van datum
en plaats is belangrijk.
Duinbeheer
Nog even heel iets anders. Wande
laars langs het pad door de Nederlan
den kijken misschien verbaasd op als
ze een brede strook struikgewas
SOMS MOET JE de wereldprimeurs niet in de grote landelijke of internationale bladen hiell
men
dpi
zoeken, maar slaan ze achteloos weggedrukt "op een van "de laatste pagina's van een
streekblad Bijvoorbeeld in de Harlinger Courant, die de laatste tijd wat meer Texel in De Kro
zijn berichtgeving doet Een verstandige stap. want op Texel wonen unieke mensen, die Jmat
unieke wereldrecords vestigen. Neem nu riet Brouwer, die in Oosterend een kruide
nierswinkel had en daar nu mee opgehouden is. Volgens de Harlinger is Brouwer een
man op leeftijd. „Kruidenier stopt na 178 jaar!" is de kop boven het artikeltje.
langs de route gekapt zien. Nee, het
slag wordt niet twee- of driebaans.
Dat is zeker niet de bedoeling. Er
wordt ruimte gemaakt voor een
nieuw raster, dat ruwweg om het he
le vlakke gebied tussen het pad en
de Muyplas gezet wordt, zuidelijk tot
de Nol van Bertus. Geen raster om
Texelaars en toeristen uit De Muy te
houden, maar om de koeien er in te
houden! Het gebied gaat namelijk be
graasd worden door rundvee. Ver
wacht wordt, elders heeft men er al
ervaring mee opgedaan, dat deze die
ren de boom- en struikgroei zullen te
gengaan. Gehoopt wordt dat ze de
bijna dicht gegroeide vlakte zelfs
weer zullen „kaal" vreten, dat wil
zeggen dat er in ieder geval weer
grote open plaatsen zullen ontstaan.
De plantenrijkdom van weleer met
bijvoorbeeld veel grote muggenorchis-
sen zou dan weer terug kunnen
komen.
Piëmontese
Geen Italiaans kaasmerk dus, maar
een koeieras: de Piëmontese. De die
ren die in De Muy komen zijn een
kruising van dit Italiaanse ras met on
ze gewone koe. Ze kunnen leven van
wat de natuur biedt en hebben geen
rijke en opgefokte grasmat nodig.
Het zijn dan ook geen melkkoeien,
maar ze worden gehouden voor het
vlees. Vlees dat bijzonder smakelijk
schijnt te zijn. In de winter gaan de
dieren net zoals „gewone" koeien op
stal. Staatsbosbeheer wordt niet zelf
koeienboer. De dieren worden eigen
dom van de beheersboer Stark die
daarvoor speciale overeenkomsten
met de staat heeft gesloten. Het is
de bedoeling dat er in 1990 een kud
de in De Muy loopt van dertig vol
wassen dieren. Daar komt dan nog
een aantal jongen bij want de kalve
ren blijven gewoon bij de moeder.
Wandelaars (de groene winterroute
langs de Muyplas loopt deels door
het te begrazen gebied) hoeven in de
herfst niet bang voor de dieren te
zijn. Ze zijn njet zo heel groot en het
is een rustig en vriendelijk ras. Zou
den er problemen zijn, dan kan altijd
een oplossing gevonden worden door
het pad te verleggen of het raster
wat te verplaatsen. Dat laatste kan
ook als blijkt dat er plaatsen zijn
waar te veel of te weinig gegraasd
wordt. En nu maar afwachten wat
onze Italiaanse duinbeheerders er van
maken!
Adriaan Dijksen.
De zon komt 27 november op om
8.19 en gaat onder om 16.35 uur.
Maan: 1 december L.K.
Doodtij: 3 december
Hoog water te Oudeschiid:
Vrijdag 25 november 9.43 en 21.51
Zaterdag 26 november 10.20 en 22.22
Zondag 27 november 10.48 en 22.55
Maandag 28 november 11.08 en 23.30
Dinsdag 29 november 10.46 en
Woensdag 30 november 0.06 en 11.14
Donderdag 1 december 0.48 en 12.17
Vrijdag 2 december 1.39 en 13.28
Zaterdag 3 december 2.41 en 15.04
Laagwater valt gemiddeld 6.15 uur na
hoogwater.
Aan het strand is het een uur eerder hoog
water.
uit de Leeuwarder Courant van 2 no
vember j.l.
In de maand september werden bij
de Texelse politie de navolgende ge
vonden voorwerpen geregistreerd en
nog niet door de eigenaars afgehaald:
1108, zonnebril; 1115, goudkleurige
ketting met schakels; 1116, 1 porte
monnee met hol. en duits geld; 1125,
jack, kleur groen/blauw; 1127, 3 au
tosleutels en en kompasje; 1137, au
tosleutels in etui, merk Opel; 1140,
fotocamera, merk Praktica; 1146,
pocketcamera, merk Agfa Optima
5000 in etui; 1148, bolderwagen;
1151, balpoint, merk Parker; 1152,
siervelg kleur grijs; 1161, zwarte por
temonnee met inhoud; 1162, arm
band met schakels, doublé; 1176,
digital herenhorloge met zwart plastic
band; 1185, herenhorloge merk Seiko;
1192, tranmingsbroek; 1198, gouden
hanger met steen; 1212, benzine
aansteker opschrift „Harry"; 1215,
fietssleuteltje merk Assa, slotnr.
8190; 1220, metalen wieldop van
pers. auto, merk Opel; 1222, digital
tienerhorloge met calculator; 1223,
sleutel met label, nr. 43; 1225, sier
velg van pers. auto, merk Opel.
Kinderkoor „De Waddensingers" re
peteert nu op drie plaatsen. Dinsdags
op de zolder van de School met de
Bijbel in Oosterend, van 15.45 tot
16.30 uur. Woensdags van 19.00 tot
19.45 uur in het gebouwtje van de
Hervormde kerk in De Cocksdorp.
Vrijdags wordt gerepeteerd in Den
Burg in „De Poort" naast de Gerefor
meerde kerk. van 15.45 tot 16.30
uur. Nieuwe leden zijn welkom. In
lichtingen: mevr. Sytsma, tel.
02220-3969.
