Cjrom ^wartr jexeh in het harL,
Voorspoedige start
ran juttersactie
Ontwerp-streekplan ter
discussie voor inwoners
teel publiciteit: pers, radio en TV
Toch effect PCB's op
virusziekte zeehonden?
Presentatie onderzoek in Ecomare
Donderdag informatiebijeenkomst in Den Helder
HHSSRl
Autogordel-actie
Deserteur?
Auto-emblemen
ïnsveiling
Inbraak
ERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 10.372
DINSDAG 11 APRIL 1989
r advertenties, abonnementen, etc.:
ipveld De Rooy B.V., Postbus 11. 1790 AA Den Burg,
'oon 02220-12741 Telefax 02220 - 14111
ictie Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon
20 12741.
in werktijd deze week tot en met dinsdag a.s Frans Hopman, Pater
pplem 27. Oen Burg, telefoon 02220 - 15472.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs f20,20 per kwartaal; los f\—
Postgiro 652
Bankrelaties Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25 01.742; NMB nr. 67.34 60.398
bfcs/ag zes uur maandagmorgen bij de vuurtoren. Matige wind,
i beetje regen, een redelijke temperatuur, laag water, scheme-
Vol optimisme startten Wilko Bergmans, Maarten en Sil
"on en Gerard Zoetelief aan een tocht, die woensdagmiddag
et eindigen met een bezoek aan minister Neelie Smit-Kroes.
i voorspoedige start, want alles liep volgens schema.
licitair is de actie nu al een suc-
gisteravond waren de Texelse
irs te zien in het NOS-journaal.
jer waren verschillende kranten
egenwoordigd, zond de NCRV op
2 een deel van een interview
jat Ben Koning tijdens eerste
van de rit maakte, was er een
trter van Radio Noordholland bij
Hok, en maakt Vara televisie on-
veg opnamen, evenals de NOS
leronica's Nieuwslijn.
sctie van het viertal is bedoeld
de aandacht te vestigen op de
ite toestand van de Texelse dui-
De tocht met de markante huif-
en de Fjordenpaarden Dorus en
begon gisteren stipt op tijd. Dat
ist ook wel, omdat was afgespro-
dat de jutters tegen tien uur op
/lok zouden zijn, om met twee
lingsvaartuigen van de Joost
was inderhaast een terrasje op het
strand gezet met versterkende koffie,
warme chocola en een versnapering
voor de paarden. Het oponthoud was
maar kort, want het gezelschap
moest op tijd bij De Mok zijn.
Het water kwam snel op, maar het
strand was nog net breed genoeg om
er geen last van te hebben. Om het
voor de paarden zo licht mogelijk te
maken werd steeds langs de waterlijn
gereden, waar het zand èen goede
harde ondergrond vormt.
Radio
Bert Koning maakte voor Radio Texel
een interview met de initiatiefnemers,
terwijl hij enige tijd meereed in de
huifkar. Later werd Koning telefonisch
door Gerard van der Berg van NCRV-
radio het één en ander over de actie
gevraagd en was een deel van Ko-
nings interview te horen. Bergmans,
meende krachten werd de huifkar op het landingsvaartuig geduwd.
lein-kazerne naar de overkant te
den gebracht. Daarnaast was het
imend water en kon, door het
ge tijdstip van vertr ek, de Sluf-
eul nog zonder problemen wor-
doorgewaad door de paardjes.
eis langs het Texelse strand ver-
vlot: om kwart over acht passer-
nen paal 15 en om kwart voor
en paal 12. Veel publieke belang
ing was er niet. De huifkar werd
ileid door een jeep van de Texel-
iolitie en een wagen met pers.
swaterstaat-medewerkers kwa-
een paar maal met hun
istauto kijken of alles goed ging.
aviljoen Drie van familie Zoetelief
Zoetelief en de broers Boon volgden
het verslag via een kleine draagbare
radio in de huifkar.
Bij paviljoen paal 9 verliet men het
strand en werd de tocht voortgezet
door het natuurgebied bij De Geul.
Zo werd een grote omweg over de
Hors vermeden.
Verse paarden
Op De Mok stond een trailer klaar
met twee „verse" Fjordenpaarden
van Martin Kikkert en André Bakker.
Twee landingsvaartuigen waren be
schikbaar voor het vervoer van deze
dieren en de huifkar met bijbehoren
de bemanning. De paardjes werden
met trailer en auto op het vaartuig
gereden door Sjaak den Holder. Dat
viel niet mee, want de trailer hield
aan beide zijden maar luttele millime
ters ruimte over. Den Holder bleek
een prima chauffeur, want met aan
wijzingen van de aanwezige mariniers
werd het geheel zonder schade op
de boot gemanoeuvreerd.
Om tien voor tien arriveerde de huif
kar op De Mok. De paardjes Ferdi en
Dorus werden uitgespannen en voor
zien van een warme deken. Zij kre
gen rust tot drie uur, waarna ze per
trailer met de „gewone" Tesoboot
naar de overkant werden gebracht
om het loopwerk weer over te
nemen.
Zwemvest
Intussen werd de huifkar op de twee
de landingsboot gezet en kreeg ieder
een die mee ging een zwemvest om.
Alleen de twee paarden in de trailer
moesten het zonder doen, want in
die maat waren geen reddingsvesten
voorradig bij de mariniers.
Burgemeester Schipper was naar De
Mok gekomen om de actievoerders
uit te zwaaien en een geschenk mee
te geven voor de minister. Dit was
(zeer toepasselijk! een fles Juttertje
en een brief, waarin hij mevrouw
Smit-Kroes nog eens herinnerde aan
de penibele toestand van de Texelse
duinen. Hij ging niet met het lan
dingsvaartuig naar de overkant maar
Lees verder pagina 2
y//'
Burgemeester Schipper zwaait ..zijn onderdanen" uit bij De Mok.
Evenals in de rest van Noordholland
is gisteren op Texel de actie
autogordel gestart. De komende tijd
zal door de politie verscherpt worden
gecontroleerd op het gebruik van de
gordel.
De Texelse politie hield donderdag op
verzoek van de Koninklijke Mare
chaussee een 19-jarige dienstplichti
ge uit Den Burg aan die zich na het
weekend niet meer bij zijn legeron
derdeel meldde. De reden waarom hij
op Texel was gebleven is niet bekend.
De interesse voor auto-emblemen is
de afgelopen week weer toegeno
men. Vrijdag werd de Mercedes-ster
van een auto aan de Beatrixlaan ge
broken. Dezelfde dag werd het em
bleem van een auto aan de
Keesomlaan gestolen.
Onderzoeker dr. Peter Reijnders, ver
bonden aan de Texelse vestiging van
het Rijks Instituut voor Natuurbeheer
(RIN), heeft in samenwerking met
toxicoloog dr. Bram Brouwer van de
Landbouwuniversiteit Wageningen
via een wetenschappelijk onderzoek
aangetoond dat de weerstand van
zeehonden tegen virusinfecties aan
zienlijk wordt aangetast door de
aanwezigheid van PCB's (polychloor-
bifenylen). Dit verband was al eerder
verondersteld, maar kon nog niet
wetenschappelijk worden aange
toond. De conclusie betekent overi
gens niet dat de PCB's ook de
oorzaak van de virusinfectie zijn, die
vorig jaar tot een ramp leidde voor
de zeehondenstand in de Wadden
zee.
'eilingcommissie van de Lionsc-
ïexel is enthousiast over de ma-
waarop de inbrengers van kavels
iren op de nieuwe inbrengmo-
heden. Dit jaar kunnen namelijk
het eerst de in te brengen goe-
van te voren worden inge
ven. Dat deze mogelijkheid
(preekt blijkt wel uit het feit dat
inschrijfadressen reeds ruim
kavels zijn ingebracht, de helft
l0t maximum aantal te veilen
Is.
'rganisatie vindt de kwaliteit van
igemelde artikelen duidelijk be-
voorgaande jaren en hoopt
trend zich met de resteren-
ibreng zal voortzetten. Onder de
'^geschreven goederen bevin-
lch boeken als Verkade-albums
b3nt van Texsel, schilderijen van
van der Velden, een verzameling
edagenveloppen, een verzame-
van 200 lepeltjes en twee „an-
Solex-bromfietsen. Wie nog
wil inschrijven kan, na telefo-
overleg, terecht bij Paul Kikkert,
°n 11707, bij Frans Boersen, te-
n "3016 of bij Reisburo Texel,
ion 12242. In de krant n 21
al via een grote advertentie in
rant bekend worden gemaakt
de goederen bij het veiling-
kunnen worden gebracht.
Het ontwerp-streekplan Kop van Noordholland en Texel, waarin
in grote lijnen is vastgelegd hoe onze regio er de komende tien
jaar gaat uitzien, is in concept klaar. Ter tafel ligt een nogal
abstract beleidsplan, dat op tal van onderdelen vaag is en der
halve vragen oproept. Donderdag van 18.30 tot 20.00 uur kun
nen de inwoners van Texel hierover hun zegje doen tijdens een
voorlichtings- en discussiebijeenkomst die wordt gehouden in
theater „De Kampagne" in Den Helder. De Noordhollandse ge
deputeerde voor ruimtelijke ordening, Margaretha de Boer, is
aanwezig om vragen te beantwoorden. Het plan ligt bij de ge
meente ter inzage.
Het is ook mogelijk om schriftelijk
op het concept-ontwerp te reageren.
Exemplaren zullen tot 10 mei in het
gemeentehuis (afdeling ruimtelijke
ordening) en de openbare bibliotheek
ter inzage liggen. Verder worden ook
overheidsinstanties en een aantal
maatschappelijke groeperingen om
hun mening gevraagd. Dat gebeurt
op 12 mei. Volgens de planning zul
len Gedeputeerde Staten van Noord
holland het ontwerp-streekplan in
september vaststellen. Na opnieuw
een inspraakronde, waarin bezwaar
schriften kunnen worden ingediend
en hoorzittingen worden gehouden,
stelt de provincie in mei/juni 1990
het definitieve streekplan vast.
Centraal in het nieuwe plan staan de
woon- en werkomstandigheden.
Hoofddoel is handhaven en zo moge
lijk verbeteren van het huidige leefkli
maat van onze regio, die gekenmerkt
wordt door een relatief schoon en stil
milieu. Belangrijk zijn voorts de plan
nen om het teruglopen van het inwo
nertal een halt toe te roepen.
Mensen moeten aan de streek wor
den gebonden door verbetering van
de werkgelegenheid, het bouwen van
voldoende woningen en realisatie van
een goed voorzieningen-niveau.
Wat betekenen deze mooie voorne
mens voor Texel?
Opvallend is de grote aandacht voor
het landschap. De provincie pleit voor
het opstellen van een gemeentelijk
beleidsplan hieromtrent. Dat beleid
moet zich richten op behoud en ont
wikkeling van de karakteristieke ken
merken van Texel. De gemeente werd
enkele jaren geleden al door de pro
vincie verzocht een dergelijk be
leidsplan te ontwikkelen. Wethouder
Daan Schilling besloot toen daarvan
af te zien, omdat hij het bestem
mingsplan buitengebied voldoende
achtte. Uit het nu ter tafel liggende
concept-streekplan valt niet af te lei
den of de provincie hiermee een
nieuwe poging doet Texel in de rich
ting van een landschapspark te stu
wen.
Voorts overweegt de provincie Oost
en De Waal als provinciaal dorpsge
zicht aan te wijzen, vanwege de „cul
tuurhistorische kwaliteiten" van deze
dorpen.
Omzetting grasland
Een ander hekel punt is de mogelijk
heid tot permanente omzetting van
gras- in bollenland. Enerzijds wil de
provincie „de agrarische mogelijkhe
den optimaal benutten", maar stelt
daarbij dat het behoud van grasland
uit landschappelijk en ecologisch
oogpunt belangrijk is. Landschappelijk
omdat dorpsgezichten, tuinwallen,
kolkjes en dergelijke het best tot uit
drukking komen in combinatie met
grasland. Ecologisch bijvoorbeeld in
gebieden met duinrellen, kreken en
soortenrijke sloot- en oevervegetaties
bepaald door kwel. Deze plantegroei
ontwikkelt zich het best in grasland
gebied. Bij kortstondige omzettingen
is herstel mogelijk, bij permanente
omzettingen niet, aldus de provincie.
Texel is in drie soorten graslandgron-
den opgesplitst: omzettingsgebied
(daar kan grasland zonder meer per
manent in bollenland worden omge
zet), consolidatiegebied (daar is
omzetting absoluut niet toegestaan;
voorbeelden zijn het Hogeberg-
gebied, de natuurgebieden en de
agrarische duin-enclaven) en uitwer-
kingsgebied (daar willen GS even
tueel wisselteelt toestaan). Deze
laatste mogelijkheid is nieuw en kan
worden beschouwd als een tege
moetkoming van GS aan de gemeen
te Texel, die zich op het standpunt
stelt dat in het uitwerkmgsgebied
(het hele oude land en de omgeving
van De Krim) omzetting van gronden
moet kunnen. GS willen middels het
huidige voorstel een vinger in de pap
houden. Meer in het algemeen is het
provinciaal beleid er overigens op ge
richt de bollenteelt te bevorderen, ge
zien de goede vooruitzichten en de
daarmee samenhangende werkgele
genheid.
Kamperen bij de boer
Voor het kamperen bij de boer zijn
drie mogelijkheden aangewezen. Zó
ne I: kamperen niet toegestaan; zóne
II: in bepaalde delen maximaal vijf
kampeereenheden; zóne lil: in princi
pe bij alle A-blokken maximaal vijf
kampeerpiaatsen. Op Texel zijn uit
sluitend de zones I en III van toepas
sing, conform de regeling waarmee
GS hebben ingestemd. Zoals bekend
is bij 29 A-blokken in „landschappe
lijk gevoelige gebiedsdelen" kampe
ren bij de boer niet toegestaan.
Binnenkort kunnen tegen dit voorne
men bezwaarschriften worden inge
diend, als het herziene
ontwerp-bestemmingsplan in het ge
meentehuis ter inzage wordt gelegd.
De aankondiging hiervan verschijnt
binnen 14 dagen in deze krant.
Duinen
De zinsnede „De provincie wil graag
de Natuurbeschermingswet toegepast
zien op de duinen en de daarmee sa
menhangende gebieden" kan uiteen
lopende consequenties hebben. Bij de
gemeente is althans onbekend wat
de provincie precies bedoelt. Momen
teel is de Natuurbeschermingswet
daarop niet van toepassing. Deze wet
geldt bijvoorbeeld wel voor de Wad
denzee. Enkele jaren geleden was de
kwestie actueel in hoeverre klein
schalige menselijke activiteiten zoals
pierensteken daar nog mochten
plaatsvinden. Prioriteitsgebieden zijn
De Hors, het duinterrein rond de
Mokbaai, de Haneplas en duinterrei
nen bij De Cocksdorp. Wenselijk zijn
aangepast beheer van graslanden aan
Lees verder pagina 2
Reijnders en Brouwer presenteerden
hun onderzoeksresultaten vanochtend
in Ecomare, waar deze week een na
scholingscursus eco-toxicologie
wordt gehouden. Dr. Brouwer heeft
bij proeven met ratten aangetoond
dat blootstelling aan PCB's leidt tot
een gebrek aan vitamine A en schild
klierhormoon. Een gevolg daarvan is
dat de weerstand tegen virusziekten
afneemt. Toen naar aanleiding van
deze uitkomsten Reijnders enkele
oude bloedmonsters, afkomstig van
een onderzoek uit 1986 naar het ef
fect van PCB's op de vruchtbaarheid
van zeehonden, op de aanwezigheid
van vitamine A en schildkllerhormoon
onderzocht. Deze stoffen bleken in
dezelfde geringe concentratie voor te
komen. PCB's tasten dus ook het af
weersysteem bij zeehonden aan, luidt
de conclusie. De aanwezigheid van
PCB's kan tevens de oorzaak zijn van
een stijging van de gewone ziekten
onder dieren in de Waddenzee. „Een
honderd procent wetenschappelijk
bewijs hebben we daarvoor niet gele
verd, wel een bijzonder sterke hypo
these", aldus Reijnders.
Aan de nascholingscursus wordt
deelgenomen door 45 eco-
toxicologen uit diverse Europese lan
den. Vooral Skandinavië is ruim verte
genwoordigd. Eco-toxicologie is de
studie van de effecten van vervuiling
op dier en plant (de mens niet). Het
is voor het eerst dat voor afgestu
deerde wetenschappers op dit nog
jonge vakgebied een nascholingscur
sus wordt gegeven. De belangstelling
is dan ook groot. Een tiental De or
ganisatie berust bij het Post
academisch Onderwijs Natuurweten
schappen. Ecomare werd niet hele
maal toevallig als lokatie uitgekozen,
want mede-organisator prof. dr. J.H.
Koeman (Wageningen) kent Ecomare-
directeur Jan Kuiper goed. Kuiper
promoveerde bij professor Koeman.
Het belangrijkste doel van de nascho
lingscursus is uitwisseling van kennis.
Voor de wetenschappers is het be
langrijk dat zij van de jongste ontwik
kelingen op de hoogte zijn. De
uitgenodigde sprekers zijn alle koplo
pers op hun specifieke terrein. Aan
ontspanning wordt ook gedacht: tij
dens de drie congresdagen zijn er di
ners, een borrel (aangeboden door de
gemeente) en excursies naar
het RIN, Nioz en TNO in Den Helder.
Het congres begon zondagavond en
is donderdagochtend ten einde De
deelnemers verblijven in hotel Op-
duin.
In een toiletgebouw en een bouw
keet op het terrein van camping Ko-
gerstrand is in de nacht van
woensdag op donderdag ingebroken.
De daders kwamen binnen door een
ruit in te gooien. Er werden pakken
koffie en wat klein bouwmateriaal
gestolen.