Cjrocn ^trnrtrjexels in het harL, l/ërliezen bij ui al weggewerkt u Chikvaidze verbonden voelt zich met Texel Akkoord rijk en VNG door Texel bevochten BLIKSEMBEZOEK SOWJETAMBASSADEUR Gecombineerde krant B en W vragen steun andere gemeenten Auto tegen huis GERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 10.376 DINSDAG 25 APRIL 1989 e; Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon 220-12741. ten werktijd deze week tot en met dinsdag a s.: Frans Hopman, Pater teplem 27, Den Burg, telefoon 02220 - 15472. nr advertenties, abonnementen, etc.: ineveld De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg, Joon 02220-12741 Telefax 02220 - 14111 Verschijnt dinsdags en vrijdags Abonnementsprijs f20.20 per kwartaal; los f\,— Postgiro 652. Bankrelaties: Amro Bank nr 46.99.17.636 Rabobank nr. 36 25 01.742; NMB nr. 67 34.60.398. so heeft over het afgelopen jaar f2.084.000,- winst geboekt, j verliezen die het verleden waren ontstaan, zijn nu wegge- srkt en er is zelfs f248.000,- overgebleven om in de reserve- it te storten. verliezen zijn anderhalf tot twee :r eerder opgeruimd dan zich oor- onkelijk liet aanzien, al moet in mmerking worden genomen dat dit ede is veroorzaakt door een stel- Iwijziging van de regering waar- ior de „egalisatierekening resteringspremies" is opgeheven het saldo geheel ten gunste van it eigen vermogen is geboekt. in en ander blijkt uit de gisteren rschenen jaarstukken van Teso, aruit ook naar voren komt dat de rsnelde opbouw van reserves hard idig is. Het is namelijk dat de be- ieling dat Teso de bouw van de iuwe dubbeldekker „Schulpengat" or 40% (24 miljoen gulden) met jen middelen financiert. Dat geld is rder nodig omdat de bouw van het hip een jaar naar voren is gescho- i, waardoor kon worden geprofi- rd van overheidssubsidie en ook 3 gebruik kon worden gemaakt nde WIR. Het ziet er naar uit dat dj twee jaar geleden nog opti- jstisch lijkende financieringsplan id zal komen, zodat directeur leo Hoogerheide blaakt van vertrou- n, Toen de bouw van de bestaan- dubbeldekker „Molengat" van iit ging, stond Teso er heel wat ■nder gunstig voor. Voor de rest 11 het geld zullen de Nederlandse I idenstandsbank en de Nederland- ie Scheepshypotheekbank geza- inlijk zorgen, zo is inmiddels in icipe overeen gekomen. (I voorbereidingen van de bouw van I nieuwe schip vorderen inmiddels r wens. Men is momenteel doen- met het uitzoeken van de onderle- 'anciers. Dat is een operatie larbij veel moet worden onderhan- fd, maar het ziet er toch naar uit ft de bouw omstreeks half mei van ïrt kan gaan. Tarieven J komst van het nieuwe schip zal op de tarieven van Teso minder in- sd hebben dan wel eens wordt Idacht. Teso schrijft op de bestaan- 1 twee oude enkeldekkers, die laks worden opgedoekt, namelijk fenveel af als op het nieuwe schip, nieuwe lasten zullen alleen be- jan uit extra rente van de lening en I hogere verzekeringspremie. Direc- iir Hoogerheide sluit niet uit dat 4n tariefsverhoging van 1 2% bo- fn de trend noodzakelijk zal zijn ker de komende twee jaar totaal, Jar als het vervoer blijft toenemen sis de afgelopen jaren het geval |s, hoeft men alleen maar de infla te corrigeren. vervoer, zo blijkt uit het jaarver- steeg in 1988 met 6% tot 1.000 eenheden en dat gebeurde la helemaal in de maanden buiten zomer. Het vervoer van persone- uto's steeg met 6,4% en het ver st van caravans met 10,8%. Het ichtautovervoer groeide 6% maar vervoer van opleggers daalde met fc. Het personentransport bleef uwelijks achter bij deze ontwikke- Teso vervoerde 2,3 miljoen per- *n, 5,6% meer dan in het jaar foor. aantal afvaarten bedroeg 13.612 h verband met het als werkdag uit dien van donderdag 4 mei (He- Mvaarstdag) worden de Texelse Uuranten van 2 en 5 mei sa mengevoegd. Deze gecombineerde krant zal verschijnen op woensdag 3 mei. Advertenties daarvoor kunnen tot ""«lijk maandag 1 mei, 10.00 uur worden ingeleverd. De directeur (toename 5%) waardoor de daling van het aantal vaarten in 1987 weer ongedaan is gemaakt. De gemiddelde bezetting per schip bleef ongewijzigd. Extra boten Wat spectaculair steeg was het aan tal extra afvaarten, 's avonds en 's nachts na 22.00 uur, voor spoed eisend ziekenvervoer. Er was totaal f 233.000,- mee gemoeid, een bedrag dat vrijwel helemaal ten laste van ziekenfonds en particuliere verzeke ringsmaatschappijen is gekomen. In het lopende jaar zal dit bedrag moge lijk hoger zijn, want Teso kwam on langs tot de conclusie dat het tarief voor een extra boot met kostendek kend was en heeft daarom een ver hoging doorgevoerd. Een extra boot kost thans f1100,-als deze vaart di rect aansluitend op de gewone dienstregeling en f4750,- later in de nacht. Ten tijde van de opheffing van het Ziekenfonds Texel wilde het Zie kenfonds Noordholland-noord weten hoe de prijs voor een extra boot is opgebouwd. Met de daarop door Te so verstrekte specificatie werd ge noegen genomen. Gevaarlijke stoffen Ook de 34 afvaarten die werden ge maakt uitsluitend voor het vervoer van gevaarlijke stoffen, waren niet kostendekkend. Het aantal afvaarten is daarom inmiddels met een vijfde teruggebracht (de gemiddelde bezet ting was 48%) en het tarief is extra opgetrokken. Ten aanzien van dit ver voer zullen in de nabije toekomst nieuwe beslissingen moeten worden genomen. Vooral als straks de twee enkeldekkers zijn afgestoten, wordt het transport van gevaarlijke stoffen een organisatorisch en financieel pro bleem. Het is niet aantrekkelijk om de grote dubbeldekkers hiervoor te gebruiken. Teso wil daarom wel af van dit vervoer. Benzine zou ook per tanker naar Texel gebracht kunnen worden. Bij autogas ligt dat minder eenvoudig. Het terugbrengen van het aantal vaarten leverde onlangs pro test op van een pompexploitant, die te weinig opslagcapaciteit heeft om de periode tussen twee transporten te overbruggen. Teso wil daar voorlo pig rekening mee houden, als de be trokkene intussen zijn best doet om de opslagmogelijkheid uit te breiden. Het is overigens wettelijk toegestaan dat gevaarlijke stoffen onder bepaal de voorwaarden met de gewone dienstboot worden vervoerd, dus sa men met passagiers en ander ver voer, maar directeur Hoogerheide vind dit toch te riskant en voelt er dan ook niets voor. Weinig pech Ook in nautisch en technisch opzicht ging het goed met Teso in 1988. To taal vielen door diverse oorzaken (zo als extreem laag water) niet meer dan tien vaarten uit, minder dan 1 promille van het totaal. Er was ook weinig pech. Het beleid om het on derhoud aan de schepen zo uit te voeren, dat storingen worden voorko men, heeft succes. In dat opzicht ging de meeste aandacht uit naar de „Molengat". Het onderhoud aan de twee enkeldekkers blijft na de grote opknapbeurt die ze destijds hebben ondergaan, beperkt tot het noodzake lijke wat nodig is om ze vaarklaar te houden. De schepen worden steeds minder gebruikt en kunnen worden afgestoten kort nadat de „Schulpen gat" in de vaart is gekomen. Teso heeft nog geen kopers, maar is wel in gesprek met buitenlandse geïnte resseerden. Het beleid in de komende tijd zal er sterk op gericht zijn om het „eigen" geld voor de financiering van het nieuwe schip tijdig bijeen te krijgen. Andere gewenste, maar niet dringen de investeringen zullen daarom even moeten wachten. Het jaarverslag en de andere jaarstukken van Teso kunnen vanaf heden door serieus belangstellenden worden afgehaald bij de banken. Ze zullen worden behandeld op de aan deelhoudersvergadering die op vrij dag 26 mei a.s. wordt gehouden in het Havenrestaurant van 't Horntje, aanvang 20.00 uur. Op deze verga dering is president-commissaris Bob Bakker aftredend doch herkiesbaar. Als tegenkandidaat staat Harry Ran op de voordracht. De ambassadeur legt een groot boeket rode rozen bij het portret van Cornelia Boon-Verberg. Joviaal lachend, grapjes makend maar af en toe ook zichtbaar geëmotioneerd bewoog sowjet-ambassadeur A.D. Chikvaidze zich donderdag over Texel. De uit Georgië afkomstige diplomaat be zocht de begraafplaats op de Hogeberg, het terrein bij Texla Ecomare en de vuurtoren en liet blijken dat hij zich bijzonder met het eiland verbonden voelt en prijs stelt op intensivering van de contacten. Voordat hij in Nederland werd be noemd, was Chikvaidze al van plan geweest om ooit een bezoek te bren gen aan Texel, dat in zijn geboorte land bekend staat als het eiland waar in april 1945 het Georgische bataljon in opstand kwam tegen de Duitsers en als plaats waar de bijna 500 Ge- orgiers die tijdens deze tragedie om het leven kwamen, begraven liggen. Hij aarzelde dus geen ogenblik toen B en W van Texel hebben per brief alle circa 700 collega-gemeenten op geroepen niet in te stemmen met ondertekening van een akkoord tus sen de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het ministerie van binnenlandse zaken. Het desbe treffende deelakkoord gaat volgens het Texelse college niet ver genoeg. Er wordt namelijk geen zekerheid ge boden omtrent de omvang van het gemeentefonds (fonds waaruit de rijksoverheid jaarlijks een bedrag aan alle gemeenten uitkeert). De ge meenten dreigen als gevolg daarvan veel geld mis te lopen. Evenals in de kwestie van de zogeheten „investe ringsimpuls" eind vorig jaar, heeft de gemeente Texel (onder impuls van gemeentesecretaris Piet Zoon) lande lijk het voortouw genomen. Naar aanleiding van de Miljoenennota van vorig jaar sprak de VNG-directie in oktober jongstleden het „onaan vaardbaar" uit. Deze politiek en bestuurlijk beladen term hield ver band met de wankele financiële si tuatie van het gemeentefonds. Sinds 1980 heeft de ontwikkeling van de algemene uitkering uit dat fonds een teleurstellende ontwikkeling doorge maakt. Telkens kregen de gemeenten minder dan door de Raad voor de Gemeentefinanciën aan het kabinet was geadviseerd. Volgens de VNG kregen de gemeenten in de loop der jaren zelfs f545,6 miljoen te weinig uitgekeerd. Dat komt onder meer om dat de algemene uitkering uit het ge meentefonds is opgebouwd uit componenten (zoals inwonertal van een gemeente, oppervlakte, land bouwgronden, woningvoorraad, enzo voort), die elk via een bepaalde berekeningsfactor worden meegewo gen. Dit ingewikkelde berekeningssysteem is te beïnvloeden door de politiek. Dat is de afgelopen jaren ook ge beurd. Hierdoor veranderde per saldo vaak niets in de hoogte van de uitke ring, en stilstand betekende in dit ge val achteruitgang. In vakkringen wordt deze ontwikkeling het „hometrainer-effect" genoemd: veel beweging, geen vooruitgang. De zelf standige positie van het gemeente fonds wordt hierdoor steeds verder uitgehold. Deze zelfstandigheid kan wèl worden gegarandeerd door bij voorbeeld de omvang van het ge meentefonds een vast percentage van het nationaal inkomen te laten zijn. Onvoldoende Volgens B en W van Texel heeft de VNG-directie onvoldoende vooruit gang geboekt in de onderhandelingen met het departement van binnenland se zaken. De VNG-directie denkt daar anders over en staat op het punt het bereikte deelakkoord te onderteke nen. Zij vindt dat er een compromis is bereikt, nadat de gemeenten vorig jaar door het rijk zijn tegemoetgeko men. Het rijk gaf een uitkering van f 45 miljoen in het kader van de zo genaamde „beleidsintensiveringen" en kende aan gemeenten met minder dan 25.000 inwoners alsnog een in vesteringsimpuls toe (zij het slechts voor de helft). De gemeente Texel, onder aanvoering van gemeentese cretaris Zoon, liep wat betreft dit laatste landelijk voorop bij het voeren van actie. Nationale discussie? Piet Zoon heeft goede hoop dat het nieuwe Texelse initiatief door andere Nederlandse gemeenten wordt opge pikt en er een discussie op nationaal niveau uitrolt. Mondeling heeft Texel al adhesiebetuigingen van andere (Noordhollandse) gemeenten ontvan gen. Ook deze collega's vinden dat de VNG-directie te snel genoegen neemt met het bekende „halve ei". Zoon: „Dit kan een discussie met ge weldige impact worden. De kwestie over de investeringsimpuls was een zaak van de kleinere Nederlandse ge meenten. Nu is de essentie van het gemeentefonds in het geding." Mogelijk heeft een en ander uiteinde lijk een hogere algemene uitkering voor de gemeenten tot gevolg. Voor de gemeente Texel zou dit wederom een financieel succes betekenen in onderhandelingen met het rijk. Eind vorig jaar kwam tweemaal f20.000,- investeringsimpuls op tafel, naar aan leiding van het bezoek van minister Brinkman kwam f60.500,- achterstal lige subsidie boven water en vorige week wist de gemeente dankzij een vergroting van de woningvoorraad een extra jaarlijkse uitkering van f70.000,- uit het gemeentefonds te bewerkstelligen (en een eenmalige uitkering van f100.000,-). Het is nu echter nog veel te vroeg om te jui chen. burgemeester A. Schipper hem daar voor uitnodigde Dat laatste gebeurde nadat de Texelse burgemeester ter gelegenheid van de jaarwisseling van de toen juist benoemde ambassadeur enkele geschenken had ontvangen en in de ambassade in Den Haag aan wezig was op de receptie die daar werd gegeven op 23 februari ter ge legenheid van de Dag van de Strijd krachten. Politieboot Het was voor het eerst sinds meer dan vijftien jaar dat een sowjetam- bassadeur voet op Texels bodem zet ten. Elk jaar op 4 mei komt een afvaardiging van de ambassade naar het eiland voor de traditionele kranslegging op de Georgische en de algemene begraafplaats, maar de am bassadeur is daar nooit zelf bij omdat hij aanwezig moet zijn bij een herden king in Amersfoort. Glasnost en perestroika hebben tot dusver geen eind kunnen maken aan de regel dat diplomaten van de Sow- jetambassade met een politieboot vanuit Den Oever naar Texel moeten worden vervoerd en niet met de ge wone veerboot vanuit de marinestad Den Helder mogen reizen. Ook Chik vaidze kwam donderdag dus met de politieboot. Het gemeentebestuur heeft onlangs wel gepoogd om aan deze zinloze en lachwekkende verto ning een eind te maken, maar het Ministerie van Buitenlandse zaken wilde daar niets van weten. Argu ment is dat Nederlandse diplomaten in Moskou ook beperkte bewegings vrijheid hebben. Nadat de politieboot om elf uur had afgemeerd in Oudeschild, reed het gezelschap direct naar de begraaf plaats op de Hogeberg. Daar bekeek Aan de Nieuwlanderweg reed in de nacht van vrijdag op zaterdag een 27-jarige Duitser zijn VW total loss tegen de muur van een woning, die daardoor ontzet raakte. Hij gaf als verklaring op dat hij de macht over het stuur verloor, nadat hij was uitge weken voor een overstekende haas. Hij werd mee naar het bureau geno men voor een blaastest en bleek flink te hebben gedronken: 685 mg. per li ter uitgeademde lucht. Maximaal toe gestaan is 220 mg. Chikvaidze op zijn gemak de Georgi sche, Russische en Nederlandse teksten op de diverse borden, maakte een gemoedelijk praatje met de pers en verklaarde daarbij de diepste ge voelens van respect te voelen voor Texel dat destijds de Georgiers heeft geholpen en nu de fraaie begraaf plaats in stand houdt. Hij trachtte duidelijk te maken dat de Texelaars hiermee zeer tegemoet komen aan de gevoelens van de mensen in Georgië, voor wie het een bijzondere tragiek betekent dat hun zonen in de verre Hollandse aarde liggen. De ambassa deur legde bloemen bij het gedenkte ken dat de herinnering levend houdt aan mevrouw Cornelia Boon-Verberg, de vrouw die in de sowjetrepubliek bekend staat als de „Moeder der Ge orgiers" en de verpersoonlijking is van alle Texelaars die de opstandelin gen destijds op een of andere manier hebben geholpen en daarmee zelf groot risico hebben gelopen. Reis naar Georgië? Namens de groepering „Contact Texel-Georgië" maakte Harry de Graaf van de gelegenheid gebruik om de ambassadeur op de hoogte te stellen van plannen om in mei 1990 ter gelegenheid van de 45-jarige be vrijding een groepsreis naar Georgië te organiseren. Eind vorig jaar heeft de groepering een brief naar Intourist en de voorzitter van de Vriend schapsvereniging in Tbilisi gestuurd met voorstellen en wensen inzake het reisprogramma. Hierop werd tot dusver geen enkele reactie ontvangen en De Graaf vroeg of Chikvaidze zijn invoed wilde aanwenden om de zaak alsnog in beweging te krijgen. De ambassadeur beloofde dat zonder aarzelen. Na enkele ogenblikken stilte in acht te hebben genomen bij het graf van Loladze, vertrok het gezelschap naar „Texla" aan de oude Kogerweg, waar even werd uitgestapt. Vervolgens werd een bezoek gebracht aan Eco mare waar de ambassadeur de zee honden bekeek en werd rondgeleid door directeur Jan Kuiper. De lunch werd gebruikt in „Opduin" waarna het vliegveld werd bezocht. De Eier- landse vuurtoren werd beklommen tot de derde verdieping. Hier nam Chikvaidze een kijkje in de spouw tussen de oude en de nieuwe buiten muur van de toren zodat hij de gaten kon zien die bij de beschieting van de toren in 1945 ontstonden. Het bezoek van Chikvaidze aan Texel had een bliksemkarakter. Omdat de ambassadeur wegens andere ver plichtingen uiterlijk 17.30 uur in zijn ambassade terug moest zijn, stond hij om 15.00 uur al weer op de poli tieboot voor de terugreis.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1989 | | pagina 1