rnr f iwiir
- - - -
Bestrijding ongedierte
dit najaar weer actueel
wpasschool viert eerste lustrum
Ictie voor school
Tanzania
Containers juist middel tegen ratten
lycatcher
JU III I I I
'Tt- FVhbb
Op de kiek met Oranje
r
:,|aG 29 SEPTEMBER 1989
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
tfsschool
Gemeentewerken is van plan deze herfst weer een intensieve
campagne te voeren tegen ratten. Een jaar geleden werden de
zaken -met succes- groot aangepakt omdat toen sprake was van
een ware rattenplaag. Nu bestaan daarvoor (nog) geen aanwij
zingen, maar het zou onverstandig zijn de aandacht te laten ver
slappen. Vandaar dat over ongeveer een maand weer met
voorlichting wordt gestart.
(ompasschool" in Den Burg herdenkt binnenkort het vijfja-
istaan als zelfstandige openbare school voor speciaal on-
js. Tevens zullen de kantoor- en werkruimten waarmee de
j| zojuist is uitgebreid feestelijk worden ingewijd en boven
aan het jubileum een aktie verbonden ten bate van een
in Tanzania.
He reden voor een feestje want
ooi draait prima. Er zijn nu 41
pn verdeeld over drie groepen
iet voortbestaan niet wordt
ld. Grote voldoening heeft het
n dat de regeringsmaatregel
0 was gericht het voor vergoe-
aanmerking komende leerlin-
ital op 39 te bevriezen, door
iter ongedaan is gemaakt.
or kon het aantal formatie-
n van 3,2 naar 3,4 worden
tt. Dat betekende een extra
iweek werk voor een leer-
Het aantal leerlingen zou nog
kunnen uitgroeien, maar er zijn
nngen dat het huidige aantal
meer stabiel zal zijn.
Geschiedenis
de Kompasschool op Texel
ktandige gemeentelijke school
was er twee jaar lang (naast
inog bestaande Beatrixschool
1 ernstig leerlingengebrek
leen dépendance van de Hel-
lompasschool. Die was onder-
it in het voormalige
lebouw aan de andere kant
Beatrlxlaan en begon in ja-
982 met 16 leerlingen. Deze
n reisden vóór die tijd dage-
it een busje naar Den Helder,
imet de stichting van de
i Kompasschool verdween de
school De leerlingen van bei
den werden samengevoegd en
lige stabiele school voor spe
ll bowling dagen
9 De Koogel houdt weer drie
owlingdagen, om iedereen ge-
«teloos en vrijblijvend met de
jsport kennis te laten maken,
deze dagen kan er van 12.00
30 uur worden gebowld. Ver-
er iemand van de Bowling-
fael aanwezig zijn om vragen
vereniging te beantwoorden.
jbond-leden zijn ook van harte
voor een paar gratis
Buurtjes. De drie open bow
len zijn op zaterdag 30 sep-
zondag 8 oktober en
114 oktober. Aanstaande za-
zal tevens bowlingtrainer Saar-
mwezig zijn. Het is de
ng om zo vroeg mogelijk met
'dngsschema te beginnen.
graag onder begeleiding
«Hen leren bowlen, worden
zaterdag verwacht. Informa-
de open bowlingdagen en
Dsn: tel. 17672.
ciaal onderwijs was een feit. Het
leerkrachtenteam van de school
bestaat nu uit Ad vd Snepscheut (di
recteur), Hans van Heerwaarden, Nel
Kant, Annet van Boven en Marian
Schneider, afgezien van de vakleer
krachten voor gymnastiek, de logope
diste e.d. die ook ten dienste van de
andere scholen staan. Als concier-
ge/admimstrateur is sinds kort Jan
Dekker aan de school verbonden.
Opening
Donderdag 12 oktober zal de zojuist
voltooide uitbreiding van de school in
gebruik worden gesteld. Het betreft
een aanbouw aan de achterzijde
waarin zich het kantoor van de direc
teur, een magazijntje en de ruimte
voor de concierge/administrateur be
vindt. Het gebouw kon op het laatste
nippertje worden gerealiseerd. „Als ze
er bij de afdeling onderwijs van de
gemeente niet snel achteraan waren
gegaan zou de bouwstop die het mi
nisterie heeft afgekondigd al van
kracht zijn geweest", vertelt directeur
v.d. Snepscheut. Voor de opening zijn
vertegenwoordigers van het gemeen
tebestuur, de inspectie en diverse
mensen die bij het onderwijs op Texel
zijn betrokken, uitgenodigd.
De rest van de dag zijn er sport- en
spelaktiviteiten voor de leerlingen.
Dat is ook vrijdag het geval. Boven
dien is er dan een koud buffet voor
de leerlingen. Vrijdagavond van 19.30
tot 21.30 uur kunnen oud-leerlingen
en ouders van oud-leerlingen de
school komen bekijken en genieten
van een hapje en een drankje.
Statiegeld
Alle leerlingen zijn betrokken bij een
actie ten bate van een in zeer be
hoeftige omstandigheden verkerende
school in Mbeija in Zuid Oost Tanza
nia. Maandag, dinsdag en woensdag
bezoeken ze zoveel mogelijk huizen
op Texel om te vragen naar lege
flessen en potten met statiegeld
waarde. Die worden verkocht en van
de opbrengst worden leermiddelen
gekocht voor de Afrikaanse school.
Gehoopt wordt dat de mensen reke
ning zullen houden met het bezoek
van de leerlingen en alvast wat fles
sen en potten apart zullen houden
inplaats van ze zelf in de winkel in
te ruilen.
Ten bate van hetzelfde goede doel zal
een sponsoractie worden gehouden.
Sponsors zullen in de gelegenheid
worden gesteld een bedrag toe te
kennen voor prestaties die de leerlin
gen leveren op de hindernisbaan bij
de school. Er zal een maximum be
drag worden vastgesteld zodat de
sponsors weten dat de door hen af
te dragen bedragen niet al te hoog
kunnen worden.
Verder zullen de leerlingen op allerlei
andere manieren geld inzamelen, bij
voorbeeld door het uitvoeren van kar
weitjes tegen betaling.
Rechtstreeks
De school in Tanzania wordt geleid
door de zusters Franciscanen van De
nekamp, die gebrek hebben aan de
meest eenvoudige leer- en hulpmid
delen. Het idee om deze school te
steunen ontstond omdat de vlak bij
de Kompasschool in de Molenstraat
wonende mevrouw Witte-Vollebrecht
er zich al jaren als kontaktpersoon
voor inspant. Ze onderhoudt een
briefwisseling met de zusters in Tan
zania en weet daardoor precies waar
aan behoefte is. Elke maand worden
vier grote pakken met spullen, bijeen
gebracht door het Katholiek Vrou
wengilde, naar Mbija gestuurd. Die
pakken zijn vijf maanden onderweg
maar komen altijd aan. Grote voldoe
ning geeft dat een dergelijke aktie
een zeer groot rendement heeft. Er
blijft niets aan de strijkstok hangen
en er worden alleen spullen gestuurd
die in een direkte behoefte voorzien.
Het team van de Kompasschool ziet
de actie ook als een effektieve en
leuke manier om de kinderen te con
fronteren met de problematiek van
de ontwikkelingslanden.
Het is niet helemaal zeker of de kin
deren er maandag, dinsdag of
woensdag in slagen alle adressen op
Texel te bezoeken Wie niemand aan
deur krijgt of niet thuis is kan daar
om flessen en potten ook zelf bij de
school bezorgen, liefst nog dezelfde
week. Het is de bedoeling de op
brengst tijdens de feestelijke herden
king op 12 oktober aan mevrouw
Witte te overhandigen.
Piet Bolier, chef buitendienst van ge
meentewerken, kondigde dit aan in
een reactie op uitlatingen van het
raadslid Henk Beumkes, eerder deze
week. De PvdA'er waarschuwde dat
een nieuwe rattenplaag dreigt als
gevolg van het op verkeerde wijze
omgaan met afvalcontainers op
campings, vooral in De Koog en om
geving. Navraag leerde dat Beumkes
met name op de RST-camping Ko-
gerstrand doelde. RST-directeur Men-
no Hofmann wijst de kritiek van de
hand. Hij stelt dat het gebruik en le
gen van de containers niet verschilt
van de wijze waarop dit op andere
campings gebeurt. Verder zegt Hof
mann te kunnen aantonen dat de
rattenbestrijding op de camping op
de juiste wijze gebeurt. Hij vindt het
daarom onterecht dat de beschuldi
gende vinger uitsluitend op camping
Kogerstrand is gericht. „Het is een
algemeen probleem."
Bolier is het daarmee eens. Hij merkt
ook dat naar aanleiding van de actie
van 1988, nu al mensen bij gemeen
tewerken om gif komen, hoewel het
eigenlijk nog iets te vroeg is om
daarmee te beginnen Inschatten
hoeveel ratten er zijn, kan Bolier niet.
Hoewel de knagers vorig jaar in grote
aantallen zijn gedood, mag op basis
van de zachte winter worden veron
dersteld dat het er nog altijd velen
zijn. „Het heeft geen zin nu in paniek
te raken. Een gunstige teken is dat
bij het maaien van de slootkanten
door het Waterschap Texel weinig
ratten zijn gesignaleerd Vorig jaar za
ten er wel honderd op sommige plek
ken", aldus Boller.
Van onderschatting mag echter geen
sprake zijn. Bolier. „Het mag niet bij
een eenmalige actie blijven. Vorig jaar
hebben we de zaak intensiever dan
voorheen en in samenspraak met het
waterschap aangepakt. Voortzetting
van de bestrijding is wat mij betreft
zeker nodig, we zullen een soortgelij
ke campagne als vorig jaar moeten
voeren."
Juiste wijze
De taak van de gemeente zal op de
eerste plaats bestaan uit het geven
Een foto van het Nederlands
elftal in de Texelse Courant
Maar het is toch al meer dan
een jaar geleden dat dit team
Europees kampioen voetbal
werd? Inderdaad, dat is dan
ook niet de reden. Wie goed
kijkt, ziet tussen de O ran je-
sterren het gezicht van een
aankomend Texels voetbalta
lentje. Woensdagmiddag was
het op het SVT-terrein namelijk
mogelijk om op de kiek te gaan
met een levensgroot uitvergrote
poster van het Nederlands elf
tal. Het was één van de trek
pleisters van de „KNVB Voetbal
Truuk" die bij SV Texel was
neergestreken. De komst hier
van was een primeur: SVT was
de eerste voetbalvereniging in
Noordholland. Het kostte de
club tenminste f500,-, een be
drag dat uit sponsorgeld voor
de jeugdafdeling kan worden
betaald. De jeugd beleefde er
in elk geval een plezierige mid
dag door. Vrijwel alle D-, E en
F-junioren van SV Texel waren
woensdag twee uur lang bezig
op diverse spelonderdelen, zo
als koppen, schieten en 4 te
gen 4 Ook namen ongeveer
vijftien jongetjes die geen lid
van SV Texel waren, deel aan
de Voetbal Truuk.
rei f
nadrukkelijk door een gro-
Ja't bij zich te dragen waarop
r' en afvliegroute was aange
ven wat andere richting,
**de vliegers veel minder
®e gevreesde Tmijlszone langs
^oostkust van Texel zouden
•pen. Gerard vertrouwde ons
'<fe de luchtmachtofficieren de
"'"igsbijeenkomst eerst in zijn
a wilden houden. „Maar dat
!|door omdat ze meenden
'raar daar niet zouden kun-
Blaan vanwege het vliegtuig
bat was een grapje, dat
ivrouw Knoppers-
®aten van de Defensievoor-
snel werd gecorrigeerd: „Niet
We hebben in het tele-
'<een willekeurig horecabe-
®e Cocksdorp opgezocht. We
naam De Rog en we dach-
vast een aardige gele
iets over de gang van zaken tijdens
de schietoefeningen. Daarbij werd
uitgelegd hoe de vliegers vanuit zuid
oostelijke richting komen aanvliegen,
de Vliehors kruisen, linksom draaien,
hun wapens afvuren en vervolgens
het circuit nog een of meerdere ma
len afleggen om tenslotte in zuid
oostelijke richting terug te vliegen,
waarbij ze tenminste een mijl (1853
meterl uit de kust van Texel moeten
blijven. Motshagen zei dat zich in
Europa maar enkele terreinen bevin
den die geschikt zijn voor dergelijke
oefeningen. De Vliehors, die ter be
schikking staat van alle Navo-landen,
kan niet worden ontbeerd; het zou
een verlies van een kwart van de oe
fencapaciteit betekenen. De Vliehors
is zelfs de enige range waar „life
weapons" kunnen worden gebruikt.
Als welwillende reactie op de her
haalde klachten van het gemeente
bestuur heeft staatssecretaris J. van
Houwelingen de Flycatcher naar Texel
gedirigeerd om te kijken of de vlie
gers zich houden aan de restrictie
van tenminste een mijl afstand van
de kust. „Meten is weten", aldus
Motshagen.
Techniek
De Flycatcher is een indrukwekkend
staaltje techniek van eigen bodem,
zo bleek uit een toelichting van ma
joor H. van der Heide van de operati
onele directie van de Luchtmachtstaf.
Het is een sneldraaiende rondzoekra-
dar, waarmee objekten in het luch
truim kunnen worden gevonden.
Zodra de lichtende stip van een vlieg
tuig op het radarscherm verschijnt,
kan worden omgeschakeld naar een
andere antenne die dit objekt auto
matisch gaat volgen en daarbij exact
hoogte, afstand e.d. vaststelt. De
meetresultaten worden samen met
andere gegevens, zoals het tijdstip,
door de computer geregistreerd. Later
worden deze gegevens uitgewerkt en
het eindresultaat is een landkaartje
met coördinaten waarop de route van
het betreffende vliegtuig precies is
aangegeven. Aan de hand van het
eveneens geregistreerde oefenpro
gramma kan tevens de identiteit van
de betreffende vlieger worden vast
gesteld, zodat hij op het matje kan
worden geroepen.
Het betrappen van uit de bocht vlie
gende piloten is met de belangrijkste
taak van een Flycatcher. Het appa
raat is meer bedoeld voor de verdedi
ging van vliegvelden tegen
luchtaanvallen en is dan gekoppeld
aan een kanon, dat daardoor zeer
trefzeker kan vuren. Zo hard wil men
tegen foute vliegers nog niet optre
den. Inplaats van een kanon zit er
daarom op Texel registratieapparatuur
aan. De Luchtmacht werkt samen
met het Nationaal Lucht- en Ruimte
vaartlaboratorium uit Amsterdam,
woensdag vertegenwoordigd door
technisch medewerker C.S. Beers. De
Luchtmacht voert de metingen uit en
de verwerking ervan is in handen van
het NLR.
Permanent
De luchtmachtmensen die de installa
tie de afgelopen twee weken hebben
bediend hadden het druk. Omdat drie
personen elkaar afwisselden kon het
inspannende werk (alle oefendagen
van 9.00 tot 16.00 uur) voortdurend
worden uitgevoerd.
Practisch alle vliegtuigen die aan de
oefeningen deelnamen werden ge
volgd en geregistreerd. Woensdag
waren totaal 121 vluchtpatronen
vastgelegd Nog met kon worden
meegedeeld of daarbij overtreders zijn
geweest, dat blijkt pas bij de uitwer
king. Wat er met de uitgewerkte re
sultaten zal gebeuren staat nog niet
vast. De Luchtmacht moet die resul
taten ter kennis te brengen van de
opdrachtgever, de staatssecretaris. Te
verwachten is dat die de conclusies
zal doorgeven aan het gemeente
bestuur.
De Luchtmacht beschouwt de twee
meetweken als representatief. Het
was mooi weer waardoor er veel kon
worden gevlogen. De persvertegen
woordigers die woensdagmiddag een
kijkje namen bij de in werking zijnde
Flycatcher hadden echter pech, want
er zat net een pauze in de oefening
en uiteindelijk was de middag zo ver
gevorderd dat er die dag helemaal
geen vliegtuigen meer zouden ko
men. Toch kon de verbluffende wer
king van het ding nog even worden
gedemonstreerd met als doel de
luchtmachthelikopter die zorgt voor
het vervoer van personeel tussen Fly
catcher en Vliehors. De wegvliegende
Alouette III kon prachtig worden ge
volgd, waarbij op het videoscherm al
le cijfers verschenen met betrekking
tot afstand, hoogte e.d.
Als straks zou blijken dat alle vliegers
zich tijdens de meetweken keurig aan
de voorgeschreven route hebben ge
houden, is daarmee niet bewezen dat
afwijkingen van de route nooit voor
komen. Men hoeft niet zo erg argwa
nend te zijn om de verdenking te
koesteren dat de vliegers via eigen
informele kanalen wel hebben ge
hoord van de Flycatcher en zich
daarom extra gedisciplineerd gedra
gen, waardoor het onderzoek juist
van voorlichting. Als mensen/bedrij
ven niet zélf de noodzaak om in te
grijpen inzien, kan de gemeente bo
vendien dwang uitoefenen. In het ge
val van Kogerstrand is dat niet nodig,
zegt Bolier. Hij bevestigt het verhaal
van RST-directeur Hofmann. Een
week of vier geleden heeft een regio
nale voorlichter van het ministerie
van VROM met de Kogerstrand-
beheerder en een medewerker van
gemeentewerken de ongedierte-
bestrijding op de camping ter plekke
bekeken. De conclusie was dat zich
op Kogerstrand ratten ophouden
maar dat de bestrijding op de juiste
wijze gebeurt.
De deskundige had geen aanmerkin
gen op de containers. Integendeel: hij
achtte dit juist een doeltreffend
systeem om van het vuil af te ko
men. Voorheen werden her en der op
de camping losse vuilniszakken in
open houten kisten gedeponeerd.
Meeuwen en ratten hadden daar vrij
toegang. Bolier: „Het enige dat we
dus kunnen doen is het voortzetten
van de huidige bestrijding."
Verplicht
Henk Beumkes had de kritiek van
een bewoner van De Koog vernomen.
Deze informant vertelde ons dat hij
vindt dat de RST verplicht is afdoen
de maatregelen tegen ongedierte te
treffen. „Als er ergens stankoverlast
is, trekt dat van heinde en verre on-
dierte aan, dat staat vast. Nu het sei
zoen langzamerhand voorbij is en de
mensen van de camping wegtrekken,
zullen de ratten op zoek naar voedsel
gaan. Ze zullen daarom het dorp in
trekken, want daar zijn mensen. De
stichting moet nu dus iets doen om
dat te voorkomen." Hofmann zou de
kwestie aan de orde steller de
bestuursvergadering van de RST, die
dinsdagavond werd gehouden. Los
van inhoudelijke bezwaren vindt Hof
mann dat Beumkes de verkeerde weg
heeft bewandeld. „Als meneer Beum
kes problemen heeft, kan hij die aan
kaarten bij de vertegenwoordigster
van de gemeenteraad in het RST
bestuur, mevrouw Krijnen."
Eenheid van aanpak
Hofmann wijst er verder op dat de
bestrijding van ongedierte niet alleen
het probleem is voor de RST, maar
voor heel Texel. „Naarmate een be
drijf groter is, zijn ook dergelijke pro
blemen groter. Bij kleinere bedrijven
of particulieren zijn die problemen
kleiner, waardoor ze niet zo opvallen
en er al gauw minder aan wordt ge
daan dan bij een groot bedrijf. Nu
wordt de grote nagewezen, maar
men moet niet vergeten naar zichzelf
te kijken in De Koog. In dit geval is
een eenheid van aanpak dringend ge
wenst", aldus Hofmann.
Rattenkistjes
Gif wordt verstrekt door de dienst
gemeentewerken, in de werkplaats
op het Wezenland. Het gif moet in
zgn. „rattenkistjes" worden gedaan,
die te koop zijn maar ook zelf kunnen
worden gemaakt. De kistjes moeten
worden neergezet op plaatsen waar
zich regelmatig ratten ophouden. Wie
last heeft van ratten moet ze niet al
leen verdelgen, maar er ook voor zor
gen dat de vestiging van nieuwe
ratten onmogelijk wordt. Verdelging
en wering gaan hand in hand. Vorig
jaar werden hierover voorlichtingsa
vonden gehouden voor Texelse agra
riërs en recreatie-ondernemers.
helemaal niet maatgevend is voor de
normale situatie. Jachtvliegtuigen
hebben trouwens apparatuur aan
boord waarmee de aanwezigheid van
een dergelijke radarinstallatie kan
worden vastgesteld. Volgens de offi
cieren die woensdag de briefing ga
ven zijn echter de nodige
voorzorgsmaatregelen genomen en
kan men vertrouwen hebben in de
aanpak. „We hebben er immers zelf
ook belang bij dat het probleem
wordt opgelost".
Als straks zou blijken dat gedurende
de metingen met de Flycatcher geen
enkele piloot over de schreef is ge
gaan, is daarmee in elk geval bewe
zen dat het MOGELIJK is om het
verboden luchtruim bij Texel te ont
wijken, ook met straaljagers van min
der wendbaar type. Milieuambtenaar
Koos vd Burgh kreeg woensdag des
gevraagd van de luchtmachtofficieren
te horen dat dit een reden zal zijn om
voortaan extra streng op te treden
tegen vliegers die toch de
1-mijlsgrens overschrijden. De vraag
hoe zo'n overtreding moet worden
geconstateerd bleef echter open,
want het verzoek van de gemeente
om blijvende radarbewaking is door
staatssecretaris Van Houwelingen
van de hand gewezen.
