De kennis en ervaring van
uderen niet onbenut laten"
f
fethouder Piet Zegers:
V
k
V
CULTUUR, SPORT EN ALGEMEEN WELZIJN
i
0
»S
ii
LEEFTIJDSOPBOUW GEHELE GEMEENTE
31-12-1988
:w
Medische post en
gymzaal in nieuw
Koger dorpshuis?
t
V
Enquête: laag peil
belastingen Texel
!Er|pAG 3 NOVEMBER 1989
TEXELSE COURANT
PAGINA 11
t0£
erir
Ka
toekomst van de welzijnssector ziet er niet zo rooskleurig uit.
tosten rijzen de pan uit en de vergrijzing van de bevolking zet
Piet Zegers, die aan zijn zevende jaar als wethouder voor
CDA bezig is, legt in mei volgend jaar zijn taken neer. Toch
It hij zich nu nog volop bezig met de toekomst. Vooral het
renbeleid heeft zijn aandacht. „Mijn spreuk is altijd: je bent
te oud om te leven. Er komen steeds meer ouderen. Vroe-
werkte iemand tot hij niet meer kon, nu gaat men met pen-
n of in de vut. Maar dan moet hij niet worden beschouwd als
md die niet meer van nut is voor de maatschappij."
ken]
isha
n 0
rs wil de kennis en ervaring van
"ren niet onbenut laten. „Er zijn
in stichtingen en instellingen
e v, jtten te wachten op hulp van
est illigers. Als ouderen bewust
jen ingeschakeld voelen ze zich
ger en is het niet meer van: je
met pensioen, je mag nergens
aan meedoen."
helemaal geen schrikbarende verho
ging, al is het natuurlijk nooit leuk."
Verder rekent de gemeente op vol
doende vergoeding van het rijk.
Onderwijs behoort ook tot Zegers
portefeuille. Hij hoopt dat het voort
gezet onderwijs qua kwaliteit en plu
riformiteit op het eiland gehandhaafd
kan blijven, maar vreest dat dat een
moeilijke zaak wordt. De Rijksscho
lengemeenschap, die waarschijnlijk in
1992 aan de gemeente wordt over
gedragen, heeft wel voldoende leer-
het ouderenbeleid wordt door de
ente jaarlijks al een flink bedrag
ed. B en W willen liefst nog
uittrekken. De begroting voor
Haat een overschot zien van
I.697,-. Eénvierde deel van dat
:g willen B en W voor toe-
itig ouderenbeleid reserveren,
de raad het hiermee eens is.
is nodig. Maar voor we aan
W den van dat geld toekomen,
eerst beleid worden vast-
>ld, waarin de prioriteiten zijn
sgeven."
Welzijnswerk
verzelfstandiging" van het wel-
«erk vindt Zegers ook een be-
jke zaak die is bereikt in zijn
larige periode als wethouder. Hij
t groot voorstander van het leg
en verantwoordelijkheden bij de
»s zélf. „We kunnen natuurlijk
imeente plannen bedenken,
ik vind dat eerst moet worden
ten naar wat onder de mensen
waar men behoefte aan heeft."
seste zaken waarvoor hij zich
heeft gemaakt, zijn inderdaad
and gekomen. Toch aarzelt hij
titel „zeer succesvol wethou-
„Dat moeten anderen maar uit-
i. Het is inderdaad niet zo gek
at al die jaren".
Kosten stijgen
Zegers wethouder werd, zei
tegen hem dat het niet zou luk
te uitgaven in de welzijnssector
t1{| trsbaar te maken. Dat lukte ech-
„De kosten stijgen wel
fs meer. We krijgen nieuwe ta-
0 toebedeeld van het rijk en dan
f dus ook meer uitgaven. De
ieding die er tegenover staat is
altijd voldoende. Dat is een pro-
in en dan is het college wel eens
«dzaakt om niet zulke leuke
regelen te nemen."
«minder subsidie beschikbaar is,
tn instelling moeten bezuinigen
trsoneel of op activiteiten. Ze-
best voor het eerste. „Als je
geld hebt voor activiteiten kun
tent wel sluiten. Aan alleen per
il heb je niets, dus is de keus
Zegers, gezeten temidden van stapels paperassen aan zijn bureau, waarschuwt dat op lichame
lijke opvoeding In het basisonderwijs niet mag worden bezuinigd. „Kinderen hebben na een
goede gymles meer zin om weer aan het werk te gaan."
niet zo moeilijk, hoe onprettig dan
ook."
Tarieven verhoogd
Dit soort bezuinigingen biedt echter
geen oplossing voor de toekomst van
de welzijnsinstellingen, want hiermee
kan men niet doorgaan. Er moet
méér geld binnenkomen. Het college
van B en W heeft bijvoorbeeld beslo
ten de tarieven voor binnen- en bui
tensportaccommodaties met 5
procent te verhogen. Dit levert
f12.171,25 op.
„De tarieven zijn hier laag, in vergelij
king met de rest van het land. Het is
per
MANNEN
VROUWEN
TOTAAL
lingen, maar het lager
beroepsonderwijs dreigt verschillende
afdelingen wegens gebrek aan be
langstelling te verliezen. „Het LBO zal
niet verdwijnen, maar als er geen ex
tra faciliteiten komen van de kant
van de minister, vrees ik dat er méér
dan alleen de landbouwafdeling zal
verdwijnen en dat weer leerlingen
naar de overkant naar school
moeten".
Fusie
Volgens Zegers is het maar de vraag
of een fusie tussen LBO en RSG de
problemen oplost. „Als het alleen een
optelsom is van twee scholen, dan
blijven de problemen bijna gelijk. Het
heeft alleen zin als er iets extra's te
genover staat van het rijk, zodat je
met minder leerlingen een afdeling in
stand kunt houden."
In het openbaar basis-onderwijs loopt
het aantal leerlingen terug. Het bij
zonder onderwijs heeft er tegenwoor
dig meer. Eén van de oorzaken is dat
de vroegere openbare school in De
Koog tegenwoordig een algemeen bij
zondere school is. Daarnaast is een
Vrije School opgericht. „De wet staat
toe dat er verschillende soorten
basis-onderwijs bestaan. Ik zit er niet
op te wachten, maar ik kan niet te
gen iemand die volgens de wet han
delt zeggen dat hij met iets verkeerds
bezig is. We willen het openbaar on
derwijs meer promoten door voorlich
ting te geven over wat er allemaal
wordt gedaan. Daarnaast ben ik
voorstander van een soort overkoepe
lende medezeggenschapsraad van al
le openbare scholen, waarin
gemeenschappelijke zaken worden
behandeld."
Eén grote pot
Zegers is al enige jaren bezig het
openbaar onderwijs anders te organi
seren. Vroeger ging al het geld voor
deze scholen in één grote pot en wie
wat nodig had diende een aanvraag
in. Er werd niet zo op gelet of een
school veel meer nodig had dan een
andere.
De wethouder wil de scholen zelf
een budget geven, dat ze naar eigen
inzicht moeten beheren. „Het geld
dat voor een school beschikbaar is,
blijft dan voor die school."
Bewegingsonderwijs op de basis
scholen heeft hoge prioriteit op het
lijstje van de wethouder. Naast de
geest wil hij ook het lichaam niet
vergeten. „Wie ook mijn opvolger
wordt, ik hoop dat hij of zij het hoge
niveau van bewegingsonderwijs dat
we op Texel hebben zal handhaven.
Lichamelijke opvoeding wordt hier
door vakleerkrachten gegeven, niet
door de meester of de juf. Het be
lang van deze lessen wordt naar mijn
mening in Nederland onderschat." De
wethouder zou het liefst willen dat
iedere dag gymnastiekles wordt ge
geven, maar dat is financieel niet op
te brengen. „Het kost nu al zo'n
kwart miljoen. Een enorm bedrag,
waar wel eens tegenaan wordt ge
hikt. Maar als men vraagt of het niet
wat minder kan, ga ik rechtop zitten
en zeg: ho even, dat moet niet ge
beuren. Ik weet uit mijn eigen erva
ring in het onderwijs dat de kinderen
na èen goede gymles meer zin heb
ben om weer aan het werk te gaan."
Zegers betreurt het zeer dat lichame
lijke opvoeding in het voortgezet on
derwijs een „stiefkind" is
(geworden).
Raamsubsidies
Zegers is een groot voorstander van
zgn. „raamsubsidies". „We geven één
bedrag en men mag zelf uitzoeken
hoe dat wordt besteed. Reserveren
voor iets nieuws hoort daar ook bij.
Je maakt de mensen zo veel
zelfstandiger en het bespaart de ge
meente werk."
De beheersbaarheid van subsidies
voor investeringen boven f20.000,- is
een heet hangijzer. Wie een geldige
aanvraag indiende, kreeg tot nu toe
25 procent van het te investeren be
drag. De laatste jaren bleek de
755.000,- die ervoor beschikbaar
was niet voldoende. Het college van
B en W wil de raad voorstellen die
755.000,- iets te verhogen. Het uit
eindelijke bedrag wordt ieder jaar in
een fonds gestort en als er niet te
veel aanvragen worden ingediend,
kunnen alle verenigingen worden ge
holpen. Is er niet genoeg geld dan zal
het percentage van uitkering worden
verlaagd.
Kinderopvang
Dat er kinderopvang op Texel moet
zijn, staat voor Zegers vast. Maar
dan wel volgens een goed plan. „Het
aantal plaatsen, de financiering en
waar het moet komen wil ik eerst op
een rijtje hebben. Ze zijn nou wel be
gonnen in Oudeschild, maar mis
schien wijst onderzoek uit dat het
beter is om iets op te zetten in Den
Burg."
Texel zal waarschijnlijk wel geld van
het rijk krijgen voor kinderopvang,
maar het is nog niet bekend hoeveel.
„We kregen een brief van het mini
sterie dat we wél plannen klaar moe
ten hebben, anders krijgen we
sowieso geen geld. En wét we even
tueel krijgen is alleen bestemd voor
nieuw werk." Dat zou betekenen dat
het centrum in Oudeschild niet in
aanmerking komt. De wethouder
vindt dit raar. „Ze straffen de men
sen die eigen initiatief tonen, vreemd
toch? We zullen proberen hier een
oplossing voor te vinden."
Dorpskelder
In De Koog werd vorig jaar een
dorpskelder als alternatief voor een
dorpshuis in gebruik genomen. Ze
gers streeft naar een betere voorzie
ning waar ook een
sportaccommodatie bij zit. „In de
winter is de Kaapsnol beschikbaar
om te gymmen, maar in de zomer
niet. En alleen een gymlokaal voor de
school neerzetten vind ik niet verant
woord. Dan kun je de kinderen net
zo goed in de bus naar Den Burg ver
voeren voor gymnastiekles."
Tussen de nieuwe bungalows in 't
Stappeland en de dorpskern is nog
ruimte. Zegers denkt aan een multi
functioneel gebouw op die plaats,
vergelijkbaar met de andere dorpshui
zen op Texel. „Een soort Eierlandse
Huis, maar dan zonder school. Dat is
een slechte combinatie gebleken."
In dat gebouw zou dan ook een me
dische post kunnen worden gesticht.
Omdat De Koog geen huisarts heeft,
bestaat daaraan behoefte. Zegers is
al enige tijd bezig met zo'n eerste
hulp-post. „Er zijn zóveel mensen zo
mers, het is nodig. Nu worden soms
provisorisch spreekuren door een
huisarts gehouden, maar dat is niet
ideaal. We hebben al een paar pand
jes op het oog gehad, maar we stuit
ten op financiële problemen."
Molenkoog
Velen beweren dat het een harde
dobber zal worden om zwempark
Molenkoog open te houden. „Dat valt
ook niet mee, maar het is een stok
paardje van mij om het wél open te
houden. Ik vind dat het in een be
LEERLINGENVERLOOP li - 12 JARIGEN) OP TEXEL
VANAF 1970 TOT HEDEN
PEILDATA PEP JAAP 16 JA NU AP]
f
1
la
'7C
J
71
AP
■77 '73 '7i
76 ~r
71
77 W
r a.
13
'67 M
hoefte voorziet."
De concurrentie van de andere
zwembaden op Texel wordt flink ge
voeld. Toch vindt Zegers de voorzie
ning zó belangrijk voor Den Burg en
de zwemlessen van de scholen, dat
hij er alles aan wil doen om het bad
open te houden. Een lichte tariefver
hoging van 5 procent is niet te ver
mijden.
Sociale Dienst
De Sociale Dienst timmert nooit zo
aan de weg. Toch is het een voorzie
ning waar veel Texelaars mee te ma
ken hebben. De regelgeving van
hogerhand over het werk van de So
ciale Dienst is zó strikt, dat er weinig
gemeentelijk beleid aan te pas komt.
Alleen over de bijzondere bijstand
heeft men op lokaal niveau nog wat
te zeggen.
Wie in de bijstand zit krijgt een vaste
uitkering. Deze is de laatste jaren
steeds lager geworden, waardoor
mensen soms niet in staat zijn extra
uitgaven te doen. Voorbeeld: iemand
moet een nieuwe bril, waarvan maar
een klein deel wordt vergoed door
het ziekenfonds. Omdat de brildrager
niet genoeg geld heeft kunnen spa
ren, kan hij de rest van het bedrag
niet zelf opbrengen. In zo'n geval
komt hij in aanmerking voor bijzonde
re bijstand, die voor 90 procent door
het rijk en voor 10 procent door de
gemeente wordt betaald. Het komt
steeds meer voor dat om deze reden
een beroep op de sociale dienst
wordt gedaan.
Ramp
Het rijk wil in de toekomst nog maar
80 procent vergoeden en dan draait
de gemeente dus op voor de reste
rende 20 procent. „Voor gemeenten
met veel werkloosheid wordt dit een
ramp. Ik kan me echter wel voorstel
len dat het rijk van zulke „open eind-
financieringen" af wil. Momenteel is
geeft de gemeente toestemming tot
bijzondere bijstand en dan betaalt het
rijk de grootste mep Beperkingen zijn
er niet, of er nu één of honderd ge
vallen zijn. Als men straks de ge
meente één doeluitkering geeft
In vergelijking met de andere
gemeenten in de kop van
Noordholland steekt het niveau
van de gemeentelijke belastin
gen op Texel gunstig af. Dat
blijkt uit een enquête die eer
der dit jaar door de Kamer van
Koophandel werd gehouden.
Samen met de gemeente
Schermer deelt Texel de vierde
plaats van onderen. De onroe
rend goed belasting op Texel is
zelfs het op één na laagst van
alle gemeenten ten noorden
van Alkmaar. De reinigings
rechten behoren ook tot de
laagsten in de kop, maar op
Texel was wél sprake van de
sterkste stijging van het tarief
35% vorig jaar). Met het ri
oolrecht staat de gemeente
Texel opvallend hoog geno
teerd; het blijkt echter dat met
het Texelse tarief lang niet alle
rioleringskosten worden ge
dekt. Het tarief zou welbe
schouwd dus zelfs nog een
stukje hoger kunnen.... Directe
oorzaak van het lage dek
kingspercentage is dat op
Texel de afgelopen jaren veel
is geïnvesteerd in de verbete
ring van de riolering. De Texel
se belastingbetaler krijgt dus
waar voor zijn geld, zo zou de
conclusie kunnen luiden.
waaruit alles moet worden betaald,
dan moeten wij het binnen de eigen
begroting oplossen."
Mochten er in de toekomst dus erg
veel aanvragen voor bijzondere
bijstand binnenkomen, dan moet de
gemeente uit eigen middelen bijpas
sen. Een maatregel, waarover de
wethouder vanzelfsprekend niet staat
te juichen.
„Er wordt wel eens gemopperd op de
sociale voorzieningen. Ze zijn ook wel
wat aan de lage kant tegenwoordig,
hoewel dat in vergelijking met andere
landen wel weer wat meevalt. Weet
je wat het is? Ze zijn zo hoog ge
weest."
Zegers noemt het een veelgemaakte
fout dat in tijden van welvaart te roy
aal wordt uitgedeeld. „Als men krap
komt te zitten mag een ander het
weer terug draaien."
De Bolder
De zelfstandigheid van sociale werk
plaats De Bolder stemt Zegers tevre
den. De wachtlijst van
arbeidskrachten baart hem echter
zorgen. „Het valt niet mee om vooral
voor de wat zwaarder gehandicapte
mensen zinvol werk te creëren. Het
is niet bedoeld als een soort bezig
heidstherapie. Er moet worden gepro
duceerd en verdiend."
Zegers komt graag in De Bolder. Hij
kent bijna alle medewerkers bij naam
en toenaam en maakt geregeld een
praatje. „Ze kunnen aan mij alles
kwijt, ook als ze iets te mopperen
hebben. Ik vind dat contact heerlijk.
Als je me nou vraagt wat ik zal mis
sen als ik straks wethouder-af ben,
dan is het De Bolder."
Onderwijs
elke school een eigen budget („for
matiebudgetsysteem'
derde lokaal voor de Redmer IJska-
school
ingrijpend onderhoud Thijsseschool
en Bruinvisschool
het schoonmaken van schoolge
bouwen kost de gemeente teveel.
Indien mogelijk moet het schoon
maken worden uitbesteed aan het
bedrijfsleven
Cultuur en recreatie
tarieven binnen- en buitensportac
commodaties optrekken met 5
procent
budget voor investeringssubsidies
wordt vergroot
beleid ontwikkelen voor de ouderen
op Texel
voor kinderopvang wordt 710.000,-
gereserveerd; het beleid op dit punt
is echter nog niet duidelijk
aandringen op een scheepsarcheo
logisch depot, op kosten van het
rijk
bezuinigen op de exploitatiekosten
van het Noordzeestrand; tevens
huurverhoging voor de strandex-
ploitanten
7150.000,- bijdrage aan de Stich
ting VVV Texelpromotie. Het nieu
we contract mag langer dan vijf
jaar duren
meer geld voor ontwikkelingshulp
projecten (op basis van initiatieven
binnen de Texelse bevolking)
Sociale voorzieningen
en maatschappelijk werk
De Bolder: normaal investeren, op
basis van beleidsplan
gebruik maken van diensten van
een „sociaal rechercheur", die in
Noordholland opereert
vooralsnog niet meer geld voor
maatschappelijk werk, in afwach
ting van een onderzoek naar bun
deling van krachten in de kop van
Noordholland