Cjrorn "Zwartsjexels in het hart-,
Cwalijke vertraging van
lachtelijk ziekentransport
Geslaagde bietencampagne
had de laatste afvaart
drst sleepboot; toen helikopter...
iel regelen
Suikergehalte hoogste van het land
Fa. ZIJM EN BLONK
Aanrijding
Nog meer woningen
voor asielzoekers
Overstuur
INFORMATIEDAGEN over
CENTRALE
LOKALE
VERWARMING
rZZZX^M
De politie werd dinsdagavond ge
waarschuwd dat er in de Waal-
derstraat een Texelse vrouw was
gesignaleerd, die thuishoort in een in
richting. Ze was volledig overstuur.
Per taxi is ze met de laatste boot
naar de overkant gebracht.
LOODGIETERS- en AUTOBEDRIJF
CENTRALE VERWARMING
Bernhardlaan 2a, Den Burg
tel. 02220-14576 hg.g. 15040
ERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 10.439
VRIJDAG 8 DECEMBER 1989
advertenties, abonnementen, etc.
aveld De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
5on 02220-12741, na 18 00 uur 14881. Telefax 02220 - 14111
ctie Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon
20-12741.
n werktijd deze week tot en met dinsdag a.s.
Hopman, Pater Wittepjein 27, Den Burg, telefoon 02220-15472
Postgiro 652
Bankrelaties Amro Bank nr. 46 99 17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; N.M.B. nr. 67.34.60.398
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs M0.40 per half jaar; Los f\
De laatste bietencampagne van de
jaren tachtig was een succesvolle.
Dankzij het grote aantal zonuren
werd op Texel een landelijk gezien
zeer hoog suikergehalte van 17,2
procent bereikt. De opbrengst be
droeg gemiddeld 53.000 kg netto
per hectare, terwijl de laatste jaren
50 ton gebruikelijk is. Woensdagmid
dag vertrok het laatste bieten
transport per schip uit de haven van
Oudeschild.
De opbrengst had nog beduidend ho
ger kunnen uitvallen, als de allereer
ste bietenoogst niet was
tegengevallen. Sommige agrariërs
wisten niet meer dan slechts 35 ton
netto (d.w.z. ontdaan van lof, tarra en
grond) van het land te halen. Wegens
het droge voorjaar, waardoor een
aantal percelen later werd overge-
zaaid, waren die bieten onvoldoende
gegroeid. Het suikergehalte daarente
gen was wel al op peil. De zogehe
ten „vroegleveringspremie" van de
Nederlandse Suiker Unie compen
seerde wel wat voor de desbetreffen
de boeren, maar niet genoeg.
De latere oogsten waren voortreffe
lijk, maar dat kon niet verhinderen
dat de gemiddelde opbrengst per
hectare achterbleef bij het landelijk
gemiddelde. Gevraagd naar een ver
klaring voor de goede oogst, zegt
landbouwvoorlichter Jan Koolhof:
„Zon, zon en nog eens zon. De groei-
omstandigheden waren dit jaar opti-
else artsen willen dat de gemeente een onderzoek instelt
ir de gang van zaken bij een recent nachtelijk transport van
ernstig zieke naar Den Helder. Als gevolg van misverstanden
kennelijke manco's in de organisatie of de uitvoering duurde
in de nacht van maandag op dinsdag j.l. meer dan twee uur
irdat een 72-jarige, in shocktoestand verkerende vrouw in het
tenhuis was.
mdagavond om 11.30 uur werd
ter R. Coutinho geroepen bij de
iw die aan een maagbloeding
en in zodanige toestand verkeer-
lat onmiddellijk vervoer naar het
snhuis noodzakelijk was. Van een
a boot kon geen gebruik worden
taakt, omdat de „Molengat" op
moment een reparatie onderging,
riag was nl. een storing in het
turingssysteem aan de dag getre-
en deze zou in de nacht van
mdag op dinsdag in samenwer-
met een expert van Siemens
den verholpen. Zoals gebruikelijk
argelijke gevallen stelde Teso tij
de alarmcentrale van Den Helder
de hoogte, zodat die ervoor kon
en dat helikoptervervoer paraat
staan voor eventueel spoed-
nd zieken- of gewondentransport.
Misverstand
tinho belde dus (om 23.45 uur)
larmcentrale en vroeg om een
:opter. Dat zou in orde komen.
24.00 uur kreeg Coutinho een
igenstelling tot veel andere zaken
tover wij ons op dit eiland plegen
te maken, is snel en hoogwaar
transport van ernstig zieken en
'0nden naar het ziekenhuis in Den
Ier écht belangrijk. Over het alge-
tn hebben we daarover niet te
en. Als regel ligt een gewonde
len een uur in het ziekenhuis, ook
achts, dank zij een systeem dat
i altijd perfect functioneert. Best
feit om trots op te zijn, in meni-
jiote stad gaat het niet sneller en
niet beter. Als er dan toch iets
hopt is er terecht reden om aan
lel te trekken, zodat herhaling
dt voorkomen. De gang van za-
bij het vertraagde transport van
in dag op dinsdag heeft een op-
lelijk punt aan het licht gebracht:
hxe/se arts en de marinearts
Hen in overleg beoordelen of een
iopter nodig is, dan wel met een
pboot kan worden volstaan,
mm eigenlijk? Omdat het wat
eft snelheid niet uitmaakt zou bij
'baat moeten vast staan dat een
tpboof wordt gebruikt, maar dan
een exemplaar dat voorzien is
beuren van de vereiste breedte
nentuele andere faciliteiten voor
onden- of ziekentransport. Tech-
b en financieel moet het mogelijk
om de bestaande boten daarvoor
tbikt te maken. In vergelijking
de helikopter zijn aan boot-
sport nogal wat voordelen ver
ben. Het is een stuk ruimer en
delijker, zodat de patient behoor-
door de (eigen) arts behandeld
worden. Het grootste voordeel is
ter dat ook de naaste familieleden
kunnenwat in een helikopter
it niet mag, maar toch heel be-
tijk is, vooral als het slachtoffer
"ensgevaar verkeert,
vergelijking met de andere Wad-
èlanden, waarvoor wel altijd een
topter beschikbaar is, gaat niet
De afstanden tot de wal zijn veel
er zodat een helikopter daar wel
sneller is en dus moet worden
'•ozen boven een boot.
om: laat die helikopter maar zit-
tenzij er sprake is van ijsgang of
fere omstandigheden waardoor
boot niet kan varen. Het bedrag
daarmee wordt bespaard kan
'den besteed aan aanpassingen
de sleepboten of het beschikbaar
den van boten die zonder meer
-bikt zijn voor deze vredestaak,
zou de gemeente zich sterk
kunnen maken.
telefoontje van een officier van het
marinevliegkamp Valkenburg die
informeerde wat er eigenlijk aan de
hand was. Hij verkeerde in de veron
derstelling dat een redding moest
worden uitgevoerd en wilde eerste
wel eens weten wie Coutinho was,
waar hij zich bevond, waar de patiënt
moest worden heengebracht, etc. Hij
bleek dus in het geheel niet op de
hoogte te zijn van de transportrege
ling. Nadat de arts het nodige duide
lijk had gemaakt werd toegezegd dat
de helikopter zou komen.
Zover was het echter nog lang niet,
want om half een 's nachts vernam
Coutinho van de alarmcentrale dat
het veel beter was een sleepboot te
sturen. Dat zou vlugger gaan dan
een helikopter. De arts nam daar ge
noegen mee, maar kreeg vervolgens
van ambulancechauffeur Ben Jas de
waarschuwing dat die marinesleep
boot wel eens volkomen ongeschikt
zou kunnen zijn voor het vervoer van
een op een brancard liggende vrouw.
Een jaar of vijf geleden was dat in
een soortgelijke situatie gebleken.
Een man werd toen op het bovendek
van de boot in de openlucht vervoerd
omdat de brancard niet naar binnen
kon, een incident dat destijds veel
stof deed opwaaien.
Geen zorg
Coutinho gaf van zijn ongerustheid
blijk jegens de alarmcentrale, die hem
doorverwees naar de marine in Den
Helder. Daar wuifde men de bezwa
ren echter weg. Meegedeeld werd
dat de marine inmiddels over nieuwe
boten beschikt die heel goed voor
zieken- en gewondentransport kun
nen worden gebruikt.
Dat er inmiddels met de communica
tie wat mis was gegaan bleek uit
een direct daarop binnenkomend tele
foontje van marinevliegkamp De
Kooij. Het was de marinearts die op
het punt stond in de helikopter te
stappen en van zijn Texelse collega
wat wilde weten over de patiënt.
Coutinho zei dat er een boot zou ko
men inplaats van een helikopter,
waarna de marinearts naar de haven
ging om aan boord te gaan van de
daar gereed liggende sleepboot.
De ambulance met de zieke vrouw,
haar echtgenoot, een verpleegster en
de bij Coutinho werkzame arts
assistent J. Koper, reed intussen naar
de veerhaven, waar even later de
sleepboot aankwam. Tot ergernis van
alle betrokkenen bleek deze nieuwe
boot ook ongeschikt te zijn voor zie
kentransport. De deuren waren te
smal voor de brancard. Door de mari
nemensen aan boord werd nog geop
perd om de zieke in de openlucht op
het achterdek of in een der gang
boorden te leggen. De toestand van
de vrouw was er intussen niet beter
op geworden, zodat men het er snel
over eens was dat dit onverantwoord
zou zijn, mede met het oog op de
temperatuur van slechts drie graden
boven nul. Er werd alsnog om een
helikopter gevraagd. Die kwam na
vijftig minuten. Dat het toestel op
het opstelterrein van de veerhaven
landde inplaats van op het daarvoor
aangewezen vliegveld Texel, werd on
der de gegeven omstandigheden voor
lief genomen. Op het vliegveld Texel
was trouwens helemaal geen reke
ning gehouden met de eventuele
komst van een helikopter in de
nacht, want de ambulancedienst die
er altijd voor zorgt dat het vliegveld
een seintje krijgt, had van de alarm
centrale niet gehoord dat de boot
niet kon varen en wist dus van niets.
Ook de gemeente was in tegenstel
ling tot het gebruik, niet door de
alarmcentrale op de hoogte gesteld
van het uitvallen van de boot.
Verontrust
De Texelse artsen zijn door deze gang
van zaken zeer verontrust en hebben
zich direct mondeling en vervolgens
schriftelijk tot het gemeentebestuur
gewend, als zijnde de instantie die
verantwoordelijkheid draagt voor het
welzijn van de bevolking. „Zoiets
mag nooit weer gebeuren", zegt dok
ter A. Waverijn, voorzitter van de ver
eniging van Texelse artsen.
„Dergelijke vertragingen kunnen men
senlevens kosten. We willen vóór 1
januari zwart op wit hebben welke
afspraken gelden bij spoedeisend
zieken-en gewondenvervoer in de
nacht, ook onder bijzondere omstan
digheden zoals in de nacht van
maandag op dinsdag".
Teso
Ongetwijfeld zal menigeen zich afvra-
Lees verder pagina 5
Een 31-jarige automobilist uit Ooster
end raakte gisteren op de Genteweg
verblind door de laagstaande zon en
reed tegen een VW bestelbus. Deze
werd bestuurd door een 18-jarige
scholier uit Den Helder. De Renault
van de Oosterender raakte zo zwaar
beschadigd dat er een takelwagen
aan te pas moest komen. De VW-bus
liep weinig schade op.
Ambulance alleen op het autodek van de Molengat" tijdens een nachtelijk ziekentransport. Vorig jaar voer 44 keer een extra boot en in bijna al
le gevallen lag de patiënt binnen een uur na het alarm in het ziekenhuis. Als de boot niet kan varen, gaat het wel eens minder snel. zo bleek de
ze week.
Deze week werden in Oudeschild de laatste bieten gestort om per schip naar de fabriek in Puttershoek te worden afgevoerd. (Foto: Dirk Kuiter
maal. Er zijn boeren op Texel die zelfs
een bruto opbrengst van 90 ton per
hectare wisten te behalen. Als je
daar dan tien tot vijftien procent af
trekt voor grond, koptarra en blad
massa, kom je aan prachtige netto
resultaten."
Winbaarheid goed
Koolhof zegt verheugd dat de Texelse
bieten in aanzien stijgen. „Vroeger
werd gezegd dat de bieten van het
eiland niet zo best waren, maar te
genwoordig kijkt men er anders te
genaan. Texel heeft kwalitatief goede
bieten, zo wordt nu gesteld."
Met name de zeer goede „winbaar
heid" van de Texelse bieten is een
belangrijk kenmerk. Winbaarheid is
het percentage suiker dat door de fa
briek daadwerkelijk uit de biet wordt
gehaald. Van de Texelse bieten kan
bijna alle suiker worden benut voor
suikerproduktie. Dit is sterk te danken
aan het feit dat de Texelse gronden
van nature niet rijk zijn aan minera
len. Op deze minder rijke grond kun
nen de bieten beter afrijpen.
34 afvaarten
In totaal werd 35.500 ton (inclusief
tarra en grond) bieten van Texel ver-
Het college van B en W streeft er
naar om voor het eind van het jaar
nog twee woningen voor opvang van
asielzoekers op Texel gereed te heb
ben. Er zijn al twee in gebruik.
Het ministerie van WVC heeft alle
gemeenten van Nederland die asiel
zoekers opvangen gevraagd om de
toegezegde opvangplaatsen in te
richten en zelfs uit te breiden. De
stroom van asielzoekers naar Neder
land is ongekend hoog.
Al in 1988 heeft gemeente Texel toe
gezegd dat maximaal 36 plaatsen,
verdeeld over 9 woningen, beschik
baar kunnen worden gesteld. Men is
echter afhankelijk van het aanbod
van leegkomende woningen. Dit valt
tegen.
In de Lieuwstraat zijn al twee wonin
gen voor asielzoekers vlakbij elkaar
en men wil er daar niet nóg een rea
liseren. De woningen aan de Noord
wester, de Vaargeul en de Golfslag
hebben een te hoge huur. Alle andere
huurwoningen in Den Burg met mini
maal drie slaapkamers zijn wel ge
schikt.
scheept naar de suikerfabrieken in
Puttershoek (Zuidholland). In de pe
riode 13 september-6 december von
den in totaal 34 afvaarten plaats,
gemiddeld bijna drie per week. De
vracht schommelde tussen de 800
en 1380 ton. Alle op Texel gerooide
bieten werden per schip afgevoerd.
Het transport naar Puttershoek
neemt 20 24 uur varen in beslag.
Het vervoer op Texel tussen het land
en de haven gaat per vrachtwagen.
Transportbedrijf Rien Bakker uit Ou
deschild zette de afgelopen maanden
vier vrachtwagens in (waarvan één
van collega-transporteur Leen Eel-
man). Vrijwel dagelijks vond het bie-
tenvervoer plaats.
Ron Blankenvoort die gedurende de
bietencampagne route-controleur is
voor de Nederlandse Suiker Unie en
kantoor houdt in Oudeschild, blikt te
vreden terug. „Het was een goede
herfst. We hebben niet teveel regen
gehad, zodat de bieten vlot van het
land konden, net als vorig jaar overi
gens."
Monsters
Van elke tien ton bieten nam Blan
kenvoort monsters en die gaven gun
stige resultaten. „Het suikergehalte is
verreweg het beste van Nederland",
stelt Blankenvoort vast. „Normaal zit
het gehalte op Texel achterin de 16,
maar nu is het zelfs 17,2 procent. Le
ken vragen zich misschien af wat die
paar tiende procent uitmaken, maar
op een ton bieten scheelt dat gauw
veel qua prijs."
Uitgegaan wordt van 16 procent als
basis. Voor elke procent suiker extra
ontvangen de producenten 79,-. Som
mige monsters toonden een suikerge
halte van zelfs 20 procent, zodat de
desbetreffende boeren 736,- extra
ontvangen per ton bieten. Het nadeel
van een hoog suikergehalte is echter
dat ook het quotum sneller volraakt.
De suiker die méér wordt geprodu
ceerd, wordt als zogeheten „C-
suiker" op de wereldmarkt aangebo
den. Hiervoor worden de laagste prij
zen betaald; vorig jaar 750,- per ton.
De beste kwaliteit suiker („A-suiker")
leverde vorig jaar 7125,- per ton op,
Deze prijzen zullen ditmaal in elk ge
val niet hoger zijn. Gezien voorstellen
van de EG zijn in de nabije toekomst
prijsdalingen te verwachten.
Zaterdag 9 december
van 10.00 tot 16.00 uur
Zondag 10 december
van 12.00 tot 17.00 uur
(Zie adv. elders in dit blad)