,Als ik moest koken, stond
ik met twee linkerhanden"
Project Begeleid Wonen
zoekt vrijwilligers
envoudige, doch voedzame maaltijden bereiden:
at hob:
Kookcursus
55-plus
(Wf ütZKftj
Rookworst
/piJDAG 23 FEBRUARI 1990
TEXELSE COURANT
PAGINA 11
De Hoornders Ferry Zwanenburg en Kees Kok geven ,,vol gas
hun aanlokkelijk ogende boerenkoolstamppot
Mevr. Lutske Schipper-Koopstra
gelopen zaterdag heb ik thuis voor
het eerst macaroni gemaakt. Mijn
kleindochter, die op kamers aan de
vaste wal zit, hoorde van de plannen
en kwam speciaal voor die gelegen
heid over. Als opa kookt, wil ik erbij
zijn, zei ze tegen mijn vrouw. Nou, ze
heeft lekker zitten eten. Gelukkig
wel."
Bijna iedereen zit nu aan tafel te
eten. De heren Zwanenburg en Kok
hebben in het begin gekscherend ge
zegd me de resultaten straks op
smaak te laten keuren. Nadat ik al
meerdere borden vastberaden heb af
geslagen - tenslotte is het half vier
en heb ik tussen de middag hutspot
gegeten - komt Ferry met een bordje
boerekool aan. „Zo, en nu het uur
der waarheid," zegt hij. Ik schaar me
met mijn bord tussen de eters. Thuis
roep ik, als mijn man heeft gekookt,
voor de verandering wel eens „niet al
te vies", maar die kunsten durf ik
met al dat manvolk om me heen niet
aan. Het smaakt trouwens best.
Meenemen
Uit de tassen worden doosjes en
blikjes gehaald om de restanten van
de maaltijd in mee naar huis te ne
men. „Kunnen de vrouwen ook nog
even proeven."
Na het eten slaan de mannen aan
het afwassen. Omdat ik heb meege
geten, bied ik aan te helpen. „Ja, dat
moet je zeggen als we bijna klaar
zijn. Nou hoeft het niet meer. Onze
handen staan al krom van het sop."
Als alles blinkend schoon is, gaan de
schorten weer in de tassen. Het zit
erop voor deze week. „Ziezo," klinkt
het vanaf de gang. „Ik heb alweer
gekookt en gegeten. Dat werkt ten
minste lekker af. De rest van de dag
is mijn."
M.B.
De kookcursussen voor 55-plus
mannen gaan uit van de Stich
ting Welzijn voor Ouderen
Texel. Mevrouw Schipper, die
de kooklessen al enkele jaren
verzorgd, heeft inmiddels 75
mannen de eerste beginselen
van het koken bij gebracht. In
het najaar wordt weer een
nieuwe cursus gestart. Aanmel
dingen bij „De Buureton", Mo
lenstraat 2, Den Burg. Tel.
12696.
sneltreinvaart opgewipt. Opgelucht
worden ze weer neergelaten. Aan de
ze zijde van het grote lokaal is blijk
baar niets loos. „Het moet aan de
overzijde van het meer zijn," merkt
iemand op.
Smoesje
„Je vroeg me zonet waarom ik op
les ben gegaan," vervolgt Henk Bas
als de rust is weergekeerd. „Laat ik
de waarheid maar zeggen, want
waarom zou ik erom heen draaien?
Gewoon op aandrang van mijn.
vrouw. Ik had vroeger altijd wel een
smoesje om niet in de keuken te
hoeven staan, ik was altijd buiten.
Maar als je wat ouder wordt, en je
wilt samen zo lang mogelijk in je
eigen huis blijven, zul je daar ook
maatregelen voor moeten treffen.
Daarom ben ik hier. Ik wil me met
eten klaarmaken in ieder geval kun
nen redden."
De activiteiten achter de fornuizen
worden nu veelvuldig, de kooktijd na
dert de eindfase, en de custardtoet-
jes moeten worden klaargemaakt.
Voor mevrouw Schipper, die al die
tijd al van fornuis naar fornuis is ge
gaan, wordt het nu „primetime".
„Zodra de belletjes komen, mag het
poeder erin, maar denk erom roeren
blijven. Dat is het belangrijkste. An
ders krijg je een dik vel op de vla,"
vertelt ze. „Oh heerlijk," roept een
deelnemer. „Ik ben dol op vellen. Mij
kun je geen groter plezier doen."
Bedrijven
Het water loopt intussen bij de ra
men neer. Achter het volgende for
nuis wordt de laatste hand aan het
eten gelegd. „Ik sta er tegenwoordig
met mijn neus op als mijn vrouw
kookt," vertelt dokter Siebinga, on
derwijl de boerenkool fijnhakkend. „Ik
heb wel eens eerder gekookt, maar
dat is vijftien jaar geleden. Voor het
spreekuur zette ik dan de groente op
om even later de aardappels aan de
kook te brengen. Dat ging echt tus
sen de bedrijven door. Maar ik zou
het leuk vinden samen te koken. Of
haar te vervangen, zodat zij daarvan
ook eens vrij is. Ik ben eigenlijk op
„Ik op kookles?" zei ik tegen mijn vrouw, „Geen denken aan, ik
vind het niets, ik heb er zelfs een hekel aan."
Is je misschien denkt dat het een hobby van mij is, heb je het
|oed mis," luidde de repliek.
ja, en dan ben je uitgepraat. Ik heb me maar opgegeven. En
eet je wat? Ik ben het tot mijn eigen verbazing nog leuk gaan
vinden ook." Ferry Zwanenburg (67 jaar) uit Den Hoorn is één
jan de 14 mannen die op de beginnerscursus kookles krijgt van
levrouw Lutske Schipper-Koopstra, voormalig lerares landbouw-
en nijverheidsschool. Iedere dinsdagmiddag bekwaamt de groep
ich in het bereiden van eenvoudige, doch voedzame maaltijden,
ie deze kunst onder de knie heeft, kan zich in de vervolggroep
op donderdagmiddag verdiepen in het op tafel toveren van wat
;otischer gerechten.
De beginnersgroep houdt het deze
dinsdagmiddag echter nog bij het
'klaarmaken van boerenkoolstamppot
met saucijsjes. Bij binnenkomst lig
gen er keurig 14 gestencilde recepten
op tafel. Het loopt tegen twee uur.
De cursisten komen in kleine groep
jes het lokaal van de voormalige huis-
udschool aan de Haffelderweg
Innengedruppeld. „En hier is de poe-
kool dan," wordt er vanuit de gang
roepen. „Vers van het land, pet ge-
ukt." De mannen komen goedgehu-
leurd binnenzetten. Eén cursist torst
nog een zak met piepers. Als even
later een doos met boodschappen is
binnengedragen, zijn alle ingrediënten
pBnwezig.
„De mannen nemen om de kosten te
pukken wel eens zelf groente of
[jferdappelen mee van het land," ver
telt mevrouw Schipper, terwijl er op
n paar ontbrekende koks wordt ge-
lacht. „Ik laat ze bij toerbeurt de in-
pen verzorgen. Boodschappen
ien is namelijk iets wat bij koken
lort. Als er bijvoorbeeld rijst moet
rorden klaargemaakt, en je komt -
irwijl je nooit boodschappen doet -
in de winkel tegenover tien verschil-
'lende soorten rijst te staan, weet je
ook niet wat je nemen moet."
Schorten
Als iedereen present is, kan de les
beginnen. De mannen schuiven ach
ter de stenciltjes en het praten ver
stomd. Tijdens de instructie blijkt het
maken van het toetje, custardvla, nog
de meeste problemen op te leveren.
Het wordt om die reden door me
vrouw Schipper vooraf even gede
monstreerd. Nadat de hele gang van
zaken goed is doorgesproken, kan de
theorie in praktijk worden gebracht.
De mannen staan op, ritselen wat in
tasjes en hullen zich vervolgens in
een uiteenlopend scala van schorten.
Eén cursist heeft zich tegen eventue
le vetvlekken uiterst goed gewapend.
Het spierwitte schort loopt van onder
de kin praktisch tot op de schoenen
door Hij heeft nog een maatregel ge
nomen om niets aan het toeval over
te laten. Om zijn nek bungelen twee
fikse ovenwanten aan een koordje.
Koger horeca
Twee aan twee stellen de mannen
zich achter de kookeenheden op.
Terwijl Ferry Zwanenburg het zand uit
de boerenkool wast, ontdoet Hoorn
der Kees Kok (57 jaar) de aardappels
van hun schil. „Koken is heel leuk,
maar je moet er wel de tijd voor heb
ben," merkt hij voorzichtig schillende
pp „Wat ik hier heb geleerd, probeer
U thuis uit. Dat gaat uit de kunst."
Nan Huisman en Piet Eelman uit De
Koog vertellen hier niet toevallig te
ipti. „We zijn uitgezonden door de
Koger horeca. Dan kunnen ze zomers
els het druk is, een beroep op ons
doen." En tegen elkaar: „Wat valt
daar nu om te lachen? Ze lijkt het
wel niet te geloven."
Vrijheid
Jan Kuip (47 jaarl uit Den Burg en
Henk Bas (66 jaar) hebben de gang
er in. Het laatste restje boerenkool is
net, met aanhangend water, in een
nogal klein pannetje gedaan - echte
„stamppotpannen" zijn niet aanwezig
- en wordt nu aan de kook gebracht.
„Ik sta er thuis helemaal alleen
voor," vertelt Jan Kuip. „Dan moet je
dus wat. Ik heb een tijd bij hotel Den
Burg gegeten. Prima hoor, maar je
bent geen vrij man, want je moet er
op een bepaalde tijd zijn. Als tijdelijke
oplossing haal ik nu door de week
maaltijden bij Sint Jan af en kook ik
in het weekeinde zelf. Omdat het
eten van Sint Jan een aflopende
zaak is, ben ik op cursus gegaan. Ik
wil straks alles zelf kunnen. Om hele
maal vrij te zijn."
Brandlucht
Opeens maakt een pertinente brand
lucht zich meester van het intussen
behoorlijk bewasemde lokaal. „Zeg,
er brandt ergens iets aan, het is toch
niet bij jullie," vraag ik vlug, me on
middellijk schuldig voelend omdat ik
door mijn gevraag de aandacht van
de pannen afleid. Maar als ter con
trole de deksels van de pannen zijn
gelicht, blijkt de rooklucht ergens an
ders vandaan te komen. Overal om
ons heen worden nu de deksels in
les gegaan om er meer plezier in te
krijgen."
Kleine pannen
Terwijl de fijngehakte boerenkool met
een houten lepel door de aardappelen
wordt geroerd - stampen is in ver
band met de afmeting van de pan
niet mogelijk - zegt N.J. van Dam
thuis nooit te koken. „Tot nu toe heb
ik éénmaal thuis iets klaargemaakt.
Ik had er ook helemaal geen zin in, in
deze cursus. Maar ja, mijn vrouw
stond erop. Ik moet wel zeggen dat
het me meevalt. Maar ik ben bang
dat ik er straks thuis toch aan moet
geloven. Het is al de vijfde les die we
krijgen."
Mevrouw Schipper komt een kijkje
nemen en heeft lovende woorden
voor de stamppot van Siebinga en
van Dam. „Kijk eens," roept ze tegen
de overige cursisten, de open pan to
nend, „Deze is wel bijzonder goed
gelukt." De eigenaren van het pro-
dukt pakken een bord en bestek en
zetten zich als eersten aan tafel om
de stamppot op te eten.
Linkerhanden
Dirk Lap van het Hoorndernieuwland
en S. Bruin uit De Koog zijn bijna ook
zo ver. Bruin zegt op kookgebied
voorheen nooit wat te hebben ge
daan. „Wat wil je. Ik had vroeger
thuis zes zusters. Het gevolg was dat
ik nooit wat hoefde te doen. Toen ik
trouwde kookte mijn vrouw voor me.
Maar toen ze laatst door ziekte een
half jaar uit de running raakte, stond
ik met twee linkerhanden. We heb
ben voor een tussenoplossing geko
zen. Door de week maken we
gebruik van Tafeltje Dekje en in de
weekeinden kook ik zelf."
Dirk Lap vertelt dat zijn maaltijden
thuis in goede orde zijn bevonden.
„We hebben afgesproken dat ik
voortaan eens per week kook."
Cup-a-soup
Jan Kiljan uit Den Hoorn zegt voor
de aardigheid aan de cursus mee te
doen. „Hiervoor kon ik alleen aardap
pels koken en soep uit een pakkie.
Van die cup-a-soup, weet je wel.
Warm water erbij en klaar. Maar af-
De projectgroep Begeleid Wonen is
naarstig op zoek naar vrijwilligers,
die het een uitdaging vinden jonge
mensen te helpen. Jonge mensen
(van 20 tot 35 jaar) die, om wat
voor reden dan ook, niet in staat zijn
zelfstandig een huishouding te voe
ren. Vrijwilligers, die zich uit sociale
bewogenheid met de begeleiding van
deze mensen bezig willen houden,
dienen hiervoor gedurende minimaal
één jaar, ongeveer vijf uur per week
beschikbaar te zijn. Hier geldt dus:
vrijwillig, maar niet vrijblijvend.
Taken waarin vrijwilligers mogelijk bij
moeten springen zijn ondermeer hel
pen met huishoudelijk werk (toezicht
op het schoonhouden van de wo
ning), het runnen van financiële za
ken en helpen bij het leggen van
sociale contacten. Kortom, opvangen
waar nodig, vanuit het oogpunt dat
de mensen het zelf moeten leren
doen, om zodoende tot meer ont-
plooiïng te komen.
Van de vrijwilligers zélf wordt ver
langd dat zij geduldig zijn, tegensla
gen kunnen verwerken, praktisch en
zelfstandig zijn ingesteld, de nodige
levenservaring hebben en niet betut
telend optreden. Er wordt respect ge
vraagd voor de door de deelnemers
zelf genomen besluiten en tenslotte
dienen vrijwilligers er financieel of
materieel niet beter van te willen
worden. Kortom, iemand met een
normale dosis gezond verstand moet
met schromen zich aan te melden.
De projectgroep kampt op het ogen
blik met een groot tekort aan vrijwilli
gers. Op korte termijn zijn veel
mensen nodig. Het project ging twee
jaar geleden van start. De resultaten
tot nu toe zijn bemoedigend.
Vanuit het project is onder andere
een cursus zelfstandig wonen ont
sproten, die 15 deelnemers telde. Sie-
me Zijm, van het educatieve werk,
heeft vaardigheden als koken, het
werken met maten en gewichten en
omgaan met geld bijgespijkerd.
Mevrouw W. Keyser van de Immet-
jeshoeve is coördinatrice van het pro
ject. „Voor ouders is het een
verademing dat er iets dergelijks op
Texel is. Het wordt voor hen zoveel
eenvoudiger hun kind los te laten. Ze
weten dat er een instelling is die zich
met hun kinderen bemoeit," aldus de
coördinatrice.
De projectgroep Begeleid Wonen is
een initiatief van de sociaal-
pedagogische dienst (SPD). Het pro
ject is ontstaan uit een samenwer
kingsvorm (SPD, RIAGG en algemeen
maatschappelijk werk) die uniek is
voor Nederland en volledig is toege
spitst op de eilandelijke positie van
Texel. De projectgroep heeft onlangs
subsidie aangevraagd bij de gemeen
te. Als dit wordt gehonoreerd, krijgt
het project geen subsidie meer van
het ministerie WVC.
Deelnemers worden naar het project
verwezen door instanties als het RI
AGG en het maatschappelijk werk.
Soms melden zij zich ook zelf. Men
sen die zich als vrijwilliger aan willen
melden kunnen nadere inlichtingen
krijgen bij W. Keyser - coördinatrice
van zowel deelnemers als vrijwilligers
- Westerweg 20, tel. 14931. Of bij
het maatschappelijk werk, tel 14185.
Nt v»n butan veranrwoorj
van 0» radakt*
Wil diegene die door honger over
mand, en in het duister, prei, spruit
jes en boerenkool weg nam van mijn
land zich nog éénmaal tot mij wen
den, maar nu op klaarlichte dag. Zo
dat ik u een rookworst overhandigen
mag want één ding moet u weten
boerenkool wordt met worst gegeten.
Groetend P. Prins
De Cocksdorp
