'iet de Wolf over de Noordzee:
,ll< wilde uitleggen waar
%/ve ons druk over maken
eijser en Beumkes
kampioen bowlen
~9T-
WW
Informatie-avond
over Assen-Texel
Tabaksshop v/d Vis
wint van Question
Voetbaluitslagen
Marjan Merkelbach verrast
in Zwaan-darttoernooi
UNoordzee
UNA 5
TEXELSE COURANT
DONDERDAG 8 MAART 1990
v
- Ji
Piet de Wolf: ..Het is een boek met een boodschap"
op enorm vergrootte foto's. De
noordzee heeft een zand- en slibbo-
dem die rijk is aan diersoorten. „Het
is een rijke zee. In bijna alle kust
zeeën zitten veel voedingsstoffen van
het land. In de Noordzee zitten er al
teveel. Het kustwater is als het ware
„ontspoord". Denk maar aan het
schuim van de veel te grote algenpo-
pulatie.
Ook aan de vissen en de visserij zijn
aparte hoofdstukken gewijd. „Dankzij
de visserij weten we veel van de vis
sen in de Noordzee. Het grote pro
bleem van het moment is de
overbevissing. Dat wordt uitgebreid
uitgelegd. Het gaat nog steeds ber
gafwaarts. De kabeljauwen die tegen
woordig worden gevangen zijn vaak
nog met eens een halve meter en
hebben nog nooit eieren gelegd, ter
wijl volwassen exemplaren wel an
derhalve meter kunnen worden....Er
staat trouwens nog een stukje uit de
Texelse krant in. Over het steeds toe
nemende motorvermogen van de vis
sersschepen." De zeevogels en de
zeezoogdieren zijn beschreven door
Cees Swennen en Peter Reijnders.
De invloed van de mens op de
Noordzee staat in het laatste deel.
Naast visserij neemt de speurtocht
naar olie en gas een groot deel voor
z'n rekening. Natuurlijk is ook aan
dacht besteed an de vervuiling, zowel
de zichtbare als de onzichtbare. „Het
zichtbare vuil is een rotgezicht op het
strand, maar je kunt het opruimen.
Door een chemische analyse zie je
het onzichtbare vuil. PCB's bijvoor
beeld. Het is één van de ernstigste
problemen. Maij-Weggen is het roe
rend met me eens, want ze heeft tij
dens de conferentie die nu nog aan
de gang is gepleit voor een verbod
op het gebruik. Maar nu het pro
bleem: Duitsland wil pas in 1995, de
Belgen in 1998 en de Fransen in
2005. Lekker uitstellen.
En er is nog wat: PCB's zijn voor het
eerst gemaakt in de dertiger jaren en
we hebben er ongeveer iets meer
dan een miljoen ton van gemaakt.
Tien procent daarvan zit in zee en de
rest is nog elders. Het „open" ge
bruik ervan is verboden. Het zit niet
meer in drukinkten, verven enzovoort.
Maar in ieder TL-armatuur van ouder
dan vijf jaar zit 28 gram PCB's. Via
geknapte slangen van hydraulische
apparatuur in Duitse mijnen kwamen
PCB's in onze rivieren en dus de zee.
Daar wordt nu een andere stof ge
bruikt, die weliswaar geen PCB's be
vat, maar eveneens hardstikke giftig
is' We zijn dus geen moer opgescho
ten. Dat is het juist: men neemt dan
maar wat anders, want alles moet
wél doordraaien!"
Recreatie en reddingsdiensten zijn in
één hoofdstuk ondergebracht. De al
lerlaatste bladzijde is gewijd aan
bestuur en beheer.
Het boek is af. Zal er nog eens een
deel twee komen? „Ik weet het niet.
Ik moest nog altijd eens een boekje
maken over die voordracht die ik eni
ge tijd geleden in Ecomare heb ge
houden over het Texelse landschap.
Dat is volledig uit de klauwen gelo
pen: het dreigt een boek te wor
den....En ik heb ook nog in mijn
hoofd om een heel ander boek over
de zee te maken. Er is op het Nioz
vreselijk veel kennis over allerlei ver
schillende zeeën. Er worden regelma
tig oceanografische expedities
gehouden. Ik zou wel eens een boek
willen maken over wat al die mensen
op het Nioz nou eigenlijk doen. Dat
wordt natuurlijk iets totaal anders
dan „De Noordzee". Dat is een boek
met een boodschap.
,,De Noordzee" is uitgegeven door
Terra uit Zutphen. De oplage be
draagt 10.000 stuks. Het kost
f49,50 en is ook op Texel ver
krijgbaar.
ee dagen lang leverden zestig bowlers fel strijd in bowling De
'ogel om het Texels kampioenschap. Al tijdens de zes games
llende voorrondes werd flink hoog gegooid. Uiteindelijk werden
inneriet Keijser en Dennis Beumkes kampioen in de A/B-klasse,
en Ingrid Witte en Harry van Splunter in de C/D-klasse.
De C/D-damesklasse liet al mooie ga
lles zien. Erna van der Star plaatste
rich met 169 en 164 net niet voor
B finale, Monique van Splunter gooi-
B met 192 de hoogste game. Rodie
Ifitewes gooide nog 170. De zes
l0gst geplaatste dames speelden
irna een finale over zes games. Rix
fdman zakte in de finale iets terug
6n kwam daardoor op een zesde
Paats te staan, terwijl Hanneke Veld-
lan haar eerst positie wist te behou
den. Angelien Bakker wist door
tistant spel en een game van 170
naar de vierde plaats te klimmen,
"aar Marja Burgman wist dit nog te
'ertroeven. Onder luide aanmoedi
gen klom zij naar een derde
iats Monique van Splunter en In-
gnd Witte maakten er een spannende
eindstrijd van, die uiteindelijk door In-
Witte werd gewonnen.
ffl de C/D-herenklasse gooide Dirk
Pap de hoogste game tijdens de
voorronde (229I, maar ook de finales
van deze klasse riepen de nodige
spanning op. De tijdens de voorron
des zo beheerst gooiende Simon Ver-
seput liet een steekje vallen en
moest met een zesde plaats genoe
gen nemen. Ook Marcel Witte bleef
onderin het klassement steken, en
bezette de vijfde plaats. Ard Plaats
man wist de vierde plaats te behalen
en Marcel Bakker behaalde een eer
volle derde plaats. Harry van Splunter
en Dirk Trap tenslotte gaven elkaar
geen duimbreed toe, maar uiteindelijk
ging Harry van Splunter met de
hoogste eer strijken.
De finale van de A/B-damesklasse
zorgde voor de nodige 200-games.
Dinie Nicolasen begon de finale iets
te laag en bleef steken op de zesde
plaats. Corine Plaatsman werd vijfde
en Marjan van der Vis begon goed
met een game van 188, maar zakte
al snel weer terug naar de vierde
plaats. Gerry Verseput klom voor
spoedig naar de derde plaats, terwijl
Loes Zutphen in de laatste game al
les op alles zette. Toch moest zij An-
neriet Keijzer met acht pins voor
laten gaan.
De heren van de A/B-klasse gooiden
in de voorrondes maar matig. Kenne
lijk spaarden zij hun krachten, want
de lage worpen werden in de finale
goedgemaakt. Het publiek kreeg het
ene 200-game na het andere voorge
schoteld. Rob Beumkes zakte door
gebrek aan conditie naar een zesde
plaats en Joop van Hove moest ge
noegen nemen met een vijfde positie.
John van Schaik, die tijdens de voor
rondes de hoogste game noteerde
(234), eindigde uiteindelijk als vierde.
Ton Witte, die vooraf was getipt als
kanshebber op het kampioenschap,
zette zijn beste beentje voor, maar
wist ondanks zijn games van 204 en
233 niet hoger dan de derde plaats
te komen, daar hij in de voorrondes
de juiste spares miste. Rudy Mattner
gooide beheerst en kwam als tweede
uit de bus. Kampioen werd Dennis
Beumkes, die in de finale 215 en 222
wist te noteren.
Maandagavond 12 maart wordt er in
De Schakel een informatie-avond over
de sportieve tocht Assen-Texel gehou
den. Aanvang: 19.30 uur. Mensen die
hebben geaarzeld zich op te geven,
kunnen dat ter plaatse alsnog doen.
Het bowlingteam Tabaksshop v/d Vis
Den Burg heeft door een 4-1 over
winning op bowlingteam Question
de aansluiting met de top behouden.
Hotel de Weal legde BBT met 4-1
over de knie en blijft zo op de eerste
plaats. Verseput Verzekeringen liet
een steekje vallen tegen de Kegel
vreters.
Theo Zuidewind (204) hielp zijn team
naar een 3'/j-1V4 overwinning. Met
name Kees Keijzer was voor Verseput
Verzekeringen met zo op dreef. Maai
ke Lobato gooide voor Dubbel El de
twee laatste games wat hoger en
bracht zo een basis voor de 3-2 op
La Casserole. Bij Tatenhove gooide
eerst Marcel Schuil 204, gevolgd
door Corine Plaatsman 224 wat ge
lijk een baanrecord op baan drie be
tekende. Tiffany pub tegen Texel BV
was ondanks de 5-0 voor Tiffany
Pup, een spannende wedstrijd (Ton
Witte 794, Piet Kok 712 serie). Pieter
Jan Zijm zette daar voor Texel BV
een 722 serie tegenover. Anneke Vis-
man verbeterde voor de Lamperije
haar persoonlijk record met een
204-game en 182 gemiddeld en te
vens 5 punten op Reisburo Texel.
Dinsdagleague
Slagerij De Boer was deze week
goed in vorm (Reina van Hoorn 189
Zaterdag 3 maart:
KNVB afdeling Noord-Holland:
Junioren:
Reigerboys A1-Texel Al 2-1
Texel BTFIevo B1 1-2
Texel CTZap C1 4-2
Petten B1-Texel B2 afgelast
Oosterend B1-ZDH BI 6-0
Tex.Boys Bi-Geelzwart B2 1-0
Tex.Boys C1-WGW C2 2-5
Oosterend C1-HCSC C2 2-2
Texel C2-Geelzwart C2 3-1
Zondag 4 maart:
KNVB:
Texel-SVW 3-1
KNVB afdeling Noord-Holland:
Vesdo-De Koog 1-1
Tex.Boys-Twisk 3-1
HRC 3-Texel 2 0-4
Sint Boys 2-Texel 3 2-4
Oosterend 2-Succes 5 uitgesteld
Call.oog 4-Tex.Boys 3 1-5
Texel 4-Flevo 4 afgelast
en lepe de Boer 192). Theo van
Hoorn 187 zegevierde met 3-2 op
Hotel 't Koogerend. De Koogel was
te sterk voor de Top Oldies.
Klavervier pakte goed uit. Met Alie
van Splunter 160 werd Tabakspec
Mets met 4-0 opgerold. Roely Holte-
wes 138 en 141 hielp de Pins naar
3-1 op BTS Hordifood. CCM had in
Mieke Eelman (176, 156 en 170) de
drijvend ekracht 4-0 zege op de
T-Fords.
Dames:
Zeevogels 2-Tex.Boys
Recreatie:
Texel-Cocksdorp
Oosterend-Tex.Boys
3-0
3-1
2-1
Zondag werd in café De Zwaan het
jaarlijkse Zwaantoernooi gehouden.
De opkomst was overweldigend; 30
personen hadden zich ingeschreven,
eerst werd er in poules van vier en
vijf personen gestreden om de eerste
twee plaatsen van de poule. Deze
gingen door en toen ging het „koek
out-systeem" in. Het niveau van de
wedstrijden was weer hoog. Dit
kwam tot uiting in de vele hoge sco
res, met als uitschieter Jan Duinker
(die het presteerde om twee keer de
maximale score van 180 punten te
gooien). Bij de laatste acht wonnen
Ed Witte, Arie Eelman, Marjan Mer
kelbach en Rick Nichols, zodat zioj
door gingen naar de halve finales.
Hierin verloor Witte van Eelman en
Merkelbach won van Nichols. De
strijd om de derde en vierde plaats
ving tussen Witte en Nichols (in de
competitie spelen beide voor De
Zwaan). Nochols won in een heel
vlotte partij. In de finale ging het ge
lijk op. Merkelbach, die verrassend de
finale haalde, speelde onbevangen.
Arie Eelman won toch nog met 2-1
en mag zich dus kampioen van De
Zwaan noemen.
roei op schei
onderzocht,
erzoek naar
chterhalen,
>ostkust
omgeving beschreven. De aardrijks
kunde met onder andere zeekaarten
en hoe deze worden gemaakt. In het
hoofdstuk geologie wordt ingegaan
op het „wandelen" van de Noordzee.
„Het grappige is dat deze zee vier
honderdmiljoen jaar geleden onder de
evenaar lag. Het verschuift met een
centimeter per jaar, dus het duurt
nog even voor we op de noordpool
zitten!"
Temperatuurgolven, klimaat, stromen
en getijden worden behandeld in een
stuk over de natuurkunde. Veel satel
lietfoto's dienen als illustratie. Er
wordt zeer duidelijk uitgelegd hoe de
ze worden gemaakt.
„Niet alle vervuilende stoffen in de
Noordzee zijn er door de mens inge
bracht. Een deel zat er van nature al
in. In zeewater zit eigenlijk alles. Ook
zink, lood en cadmium. Alleen de
concentraties maken uit of het om
verontreiniging gaat", aldus De Wolf
over het hoofdstuk cherme.
Geen leraar
Na het „dode" deel van de Noordzee
komt het leven aan bod. Als eerste
de voedselketens en het ecosysteem.
„De uitleg begint eenvoudig, maar
het wordt steeds moeilijker. Het is
net een lessysteem. Het is niet be
doeld als leerboek, maar het geeft
uiteraard een stuk voorlichting. Gek
genoeg heb ik me tijdens mijn studie
bewust afzijdig gehouden van het le
raarschap. Ik dacht toen: dat wil ik
nóóit. En om er maar zorgvuldig voor
te zorgen dat ik geen leraar zou kun
nen worden heb ik nooit vakken als
didaktiek en pedagogiek gevolgd. Nu
vind ik het eigenlijk erg leuk en ik
bleek het ook nog te kunnen!"
Het plantenleven in zee wordt zowel
met foto's en tekeningen aangege
ven. Bij het dierlijke plankton staan
enige vervaarlijk uitziende monsters
Jongensboek
tweeënhalf jaar heb ik er continu aan
gewerkt!"
Het is nooit de bedoeling geweest
een soort „Waddenboek" te maken.
„Dat zou ook veel te duur worden.
Daarnaast kennen veel mensen de
Waddenzee. Velen denken ook dat ze
de Noordzee kennen maar dat is na
tuurlijk helemaal met waar. Hij is veel
groter en het aantal mensen dat de
Noordzee, dus niet de kust en het
stukkie water dat je daarvanaf kan
zien, heeft gezien is klein. Wat vis
sers, zeelui en off-shore werknemers,
maar die gaan zich echt niet verdie
pen in de zee waarop ze werken".
De Wolf wil in het boek iets van de
Noordzee laten zien, niet van het
strand. Zeker een maand liep hij te
piekeren over hoe hij het zou doen,
hoe hij de mensen zou kunnen be
trekken bij die zee. „Ik wilde geen
wetenschappelijk boek maken. De
wetenschappers die iets weten willen
hebben andere bronnen. Ik wil aan
een groot publiek laten zien wét de
Noordzee is en waar we ons druk
over maken".
Propaganda en meningsvorming is er
zorgvuldig uitgelaten. „Het is zelfs
geen „groen" boek geworden, in de
zin van milieubewustheid. Er staat
niet in: doe dit, laat dat. Maar ieder
een kan het er wel uit afleiden. Men
moet zelf maar stelling nemen. TNO
praat eigenlijk net zoals Greenpeace,
men hanteert alleen andere
middelen".
In het boek staan veel illustraties.
Aan de hand daarvan wordt een veel
voud aan onderwerpen kort en duide
lijk uitgelegd. „Ik had ook van ieder
hoofdstuk één boek kunnen maken,
maar ja, het moet verkoopbaar
blijven".
Zeekaarten
In het eerste gedeelte is de „dode"
pe belangstelling voor de zee ont-
al in zijn kinderjaren. „Als jon-
van een jaar of negen heb ik
boek gelezen van A.M. de Jong.
titel weet ik niet meer, ik heb
jortgeleden nog geprobeerd dat te
maar ik ben er niet ach-
fer gekomen. Er wordt een tocht met
Sen IJmuidense trawler in de twinti-
of begin dertiger jaren in be-
Ichreven. Ik weet er met alles meer
San, maar wat me is bijgebleven is
lat ze in Grimsby aan de Engelse
een deel van hun vangst af-
Bverden En hij beschrijft hoe ze in
lie vangst een stel zeewolven naar
soven haalden. Dat zijn grote kabel-
auwachtigen met verschrikkelijke
Ze leven namelijk van
schelpdieren, die ze met enorme kie
ken vermalen,
herinner me de wreedheid van de
sserslui die een stervende zeewolf Minister Maij-Weggen neemt het boek in ontvangst onder het toeziend oog van de auteur
Ik heb er een boek over samengesteld en nou zit ik er toch
og steeds over te praten.../' Met glimmende ogen gluurt de bij
na zestigjarige bioloog Piet de Wolf over zijn leesbril. Dinsdag
overhandigde hij het eerste exemplaar van het boek De Noord-
\ee" aan minister Hanja Maij-Weggentijdens de ministersconfe-
I wtie die momenteel in Den Haag wordt gehouden. In het boek
I lordt geen stelling genomen tegen aspecten als vervuiling.
I Het is een voor iedereen begrijpelijke uitlegwaarna men zelf
lijn conclusies kan trekken". De teksten zijn geschreven door
\oornamelijk Niozmedewerkers, onder redactie van De Wolf. „Ik
Heb met harde hand geregeerd, maar het is dan ook geworden
I /at ik in gedachten had".
op het dek een bezemsteel lieten ka-
potbijten. En ze schoven twee van
die beesten met de bekken in elkaar,
zodat ze elkaar verrot beten. Dat in
trigeerde me mateloos. Het was
enerszijds afgrijzen, maar ook
nieuwsgierigheid. Ik heb me eigenlijk
pas kortgeleden gerealiseerd dat mijn
belangstelling voor de zee daarmee is
begonnen".
Kamerleden
Aan het boek over de Noordzee ging
een directe aanleiding vooraf. Een
jaar of vier geleden, net voor de vori
ge gemeenteraadsverkiezingen, kwa
men enkele PvdA-kamerleden naar
Texel. Ze bezochten ook het Nioz.
„Daar was een duidelijke reden voor:
we hadden geld nodig voor het nieu
we onderzoeksschip dat nu inmiddels
wordt gebouwd. Ik raakte daar nog
even aan de praat met Marcel van
Dam. Hij begon erover dat het Wad
denboek, dat een jaar of tien geleden
door de Waddenvereniging is uitgege
ven, voor een deel door Niozleden is
geschreven. Hij zei: als je nou op den
duur iets duidelijk wilt maken, maak
dan net zo'n boek over de
Noordzee....
Ik dacht, in mijn onnozelheid, dat doe
ik even. Dat viel vies tegen. Bijna
voorzijde van het boek. dat sinds kort ver
is.
liet de Wolf werkt voor TNO, maar
L al sinds 1956 „uitgeleend" aan het
Eerst in Den Helder, later op
„Alles wat ik in mijn werk heb
|edaan heeft te maken met de zee",
hij. „In de tijd dat niemand
nog erg vond heb ik gewerkt aan
Ie dikte van speklagen van walvissen
lie werden gevangen door de Willem
|arentsz in de Zuidelijke IJszee. Ik
me ook bezig gehouden met ha-
en de visserij daarop. De tijd dat
nog met de vleet werkte. Aan-
en en zeepokken heb
Daarnaast deed ik on
naar zeevervuiling in relatie
de mossel. Redactiewerk voor het
van het Nioz heb ik gedaan
de laatste tweeënhalf jaar heb ik
op dit boek gestort".
