Vadexcursies: natuurles
Ip ongerept stukje Texel
w
Geen wielrenners in
32ste Zuidema-Ronde
)|T PLANTJE IS ZOUTER DAN DE ZEE, PROEF MAAR"
temmen bij Paal 33
Tally Ho wedstrijd
Ringsteken
Prijzen verloting
College niet blij
met bedelbrief
Oud-internationals nemen
Georgiërs onder handen
|0ERDAG 2 AUGUSTUS 1990
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
leens op het wad geweest? De meeste Texelaars zullen deze
waarschijnlijk met „nee" beantwoorden. Buitendijks ga je
pit pierensteken of met een verrekijker fouragerende vogels
fieden. Voor een wandeling op zondagochtend kiezen de
ijlen liever voor bos, strand of Hogeberg. Wadlopen is syno-
voor prutbaggerenEen minderheid denkt er anders over:
then is de ogenschijnlijk saaie, grauwe massa zand en water
boeiend stuk natuurschoon. Tot en met 12 augustus kunnen
iwsgierigen worden ingewijd in de geheimen van het wad,
be hand van twee ervaren gidsen.
jmelpunt is het monument dat
Kiert aan de dijkverzwaring, aan
jengweg ten zuiden van De
■sJorp Op een kaartje, dat je
5 na betaling van vijf gulden aan
she van EcoMare, staat waar je
%s moest zijn. Een man of vijf-
wintig kijkt zoekend om zich
[en intelligent ogende jonge-
ran tussen de 25 en 30 jaar
(t zich dan bekend als gids. Zijn
Frank van Es, volgens de
tsre-info een ervaren wadgids.
foep wordt in tweeën gesplitst:
I neemt de Nederlanders en Bel-
toor rekening en zijn assistente
Uzermans gaat met de Ameri-
in het gezelschap op pad.
het wad is het een stuk kouder
jp het eiland. Daarom is het ver
een extra trui en een regen-
te trekken", aldus het
ïtja Gezien de tropische tempe
en eerder op de dag hebben
ij deelnemers zich iets van dit
>s aangetrokken. De meesten
■Juinen in vrij luchtige kledij. Om-
tok de gids zomers gekleed gaat
broek, overhemd), houd ik mijn
hgsjasje opgeborgen in de rug-
Mocht het inderdaad fris zijn op
«ad, dan kan die altijd nog aan.
mee dan om verlegen.
Verrekijker
hi om me heen kijkend, blijkt
t attributen ik nog meer had
en meenemen: een verrekijker
wbeeldof een stok om de diep
te te peilen. De rugzak is in elk
teen goede keuze: zo houd je je
handen vrij en droge kleding, foto
toestel, autosleutels en een appel zijn
paraat. Belangrijk is verder het
schoeisel. Ongeveer de helft heeft
laarzen aangetrokken, de anderen
doen het op half hoge gympies.
We lopen de dijk over, inderdaad
wordt het iets frisser. Koud is de zee
wind echter allerminst, zodat de trui
en en jasjes in de rugzakken kunnen
blijven. Frank houdt stil bovenop de
dijk. „Kijk", wijst hij, ,yjit is nou de
Waddenzee. Wat valt u op, wat hoort
u, wat ziet u?" Hij dwingt de deelne
mers na te denken. Ondanks het ge
ronk van een vliegtuig is het
gekwetter van talrijke vogelsoorten
goed hoorbaar. „Vogels, juist. En wat
doen ze daar? Inderdaad, meneer, ze
zoeken naar voedsel, ze fourageren."
Pasklaar
In deze trant zal de verdere excursie
gaan: de gids doet een beroep op
het waarnemingsvermogen van de
deelnemers. Op alles wat zij zien en
vinden heeft hij pasklare antwoorden.
Een ervaren wadloper in onze groep,
een leraar scheikunde uit Groningen,
is onder de indruk van Franks kennis:
„Die jongen weet werkelijk alles."
Onze tocht zal naar een kwelder voe
ren, een uitloper van een van Texels
fraaiste natuurgebieden, de Schorren.
Wc steken het wad op. De angst om
natte voeten c.q. smerige schoenen
te krijgen verdwijnt al gauw. Dege
nen met laarzen hebben geen proble
men Iwe hoeven geen geulen te
doorwaden), wie schoenen draagt
moet eraan geloven, maar de nattig
heid went snel.
Dit is dus het wad. Een stukje Texel
dat maar zelden wordt betreden. Mis
schien maar goed ook, zo blijft het
exclusief en ongerept. In je eentje
zou er ook weinig aan zijn, bedenk ik
me. Weliswaar kun je genieten van
de wijdsheid en 'wordt je geest als
het ware schoon gewassen, te zien
valt er voor de leek weinig. Anders is
het met een uitstekend geïnformeer
de gids.
Pieren
We zijn nog geen paar meter op het
wad, of Frank houdt al stil. „Heeft
iemand enig idee wat die sliertjes op
de bodem zijn?", vraagt hij. „Uit
werpselen van wadpieren", probeer ik
wijs. Het blijkt te kloppen. Frank
steekt zijn vork in de prut en woelt
wat aarde omhoog. Inderdaad, de
pieren zijn voor het opscheppen.
„Wadpieren leven in een U-vormige
buis van ongeveer twintig centimeter
in de bodem", legt hij uit. „Wist u
dat de staartjes van wadpieren een
geliefd voedsel vormen voor piepjon
ge scholletjes? Tachtig procent van
hun voedsel bestaat uit wad-
pierstaartjes." Frank gaat onverdroten
door. In de omgewoelde prut treft hij
ook een zandkokerworm aan en een
zeeduizendpoot. Van elk diertje weet
hij een wetenswaardigheid op te die
pen. Een klein meisje komt aanzetten
met een kokkel. Zoveel medewerking
moet worden beloond, dus geeft
Frank haar uitgebreid uitleg. „Ja, ik
zou m'n hele verhaal hier kunnen ver
tellen. Maar het gaat ook om het lo
pen. Je moet het wad proeven",
beëindigt hij de sessie.
Strandgaper
Nu we een beetje oog hebben gekre-
gen voor het soms miniscule wadle
ven, wordt de ene na de andere
vondst gemeld en vraag gesteld.
Twee pierenspittende jongens blijken
een strandgaper te hebben opgegra
ven. Enthousiast wijst Frank op deze
schelp met slurf", die soms wel
zestig centimeter in de bodem leeft.
We buigen ons over de vondst. In de
Frank van Es toont da rijkdom van hat wad. De excursiedeelnemers hengen aan zijn lippen.
slurf bevinden zich twee gaatjes, één
voor het omlaag pompen van water
(met zuurstof en plankton), de ander
voor het weer naar boven pompen
van het gefiltreerde water. Hardstikke
interessant tobh. „In het wad", do
ceert onze gids, „heeft alles zijn
eigen plaats. Hier leven de pieren en
strandgapers, daar waar het wat ho
ger en droger wordt vinden we de
slikgarnaaltjes."
De eerder genoemde scheikundele
raar die bij Terschelling en Schier
monnikoog reeds vele wadtochten
maakte en ook met leerlingen praktij
klessen op het wad doorbracht, vult
deze informatie aan. „Ik liet mijn leer
lingen eens één vierkante meter wad
bodem onderzoeken. We groeven 30
centimeter af en zeefden de grond
met een centimeter maaswijdte. De
telling stopte pas bij 200 diertjes!
Dat is toch het bewijs van de onge
looflijke rijkdom van dit gebied. De
Waddenzee is werkelijk dé kraamka
mer van vis in Europa."
Pionier
We zijn de kwelder (drooggevallen
wad aan de dijk dat alleen bij spring
tij onder water staatdicht genaderd.
Dat is te merken aan de plantengroei.
We stuiten namelijk op de zeekraal,
een pionier van de kwelder. Dit
plantje is zouter dan de zee, proef
maar", zegt Frank. Inderdaad. In dure
restaurants kun je zeekraal als groen
te geserveerd krijgen; de chefkok
hoeft dan beslist geen zout naar
smaak toe te voegen!
Op de kwelder krijgen we wederom
een interessante biologieles van
Frank, die evenwel geen bioloog is,
maar student geneeskunde aan de
Universiteit van Maastricht. De stu
diemethoden wijken daar nogal af
van de traditionele. Frank geeft toe
dat hij zijn manier van excursies lei
den daarop baseert. Op de kwelder
besluit hij zijn „les"; de informa
tiestroom wordt anders te groot. Het
accent ligt tijdens de terugtocht op
het inademen van de sfeer. Vragen
stellen mag nog wel. „Je zou het
ook nog over bedreigingen van het
wadleven hebben." Frank: „Ja, maar
daar zie ik van af. Mijn ervaring is
dat de mensen daarvan terugschrik
ken, ik wil hen die informatie daarom
niet opdringen. Op deze wadexcursie
zien de deelnemers wat er nou zo
bijzonder is aan het wad. Pas als je
weet wat er allemaal leeft, is het zin
vol om over bedreigingen te praten.
Ik geef de voorkeur aan het uitdelen
van folders achteraf."
Goed bevallen
Folders van de Landelijke Vereniging
tot Behoud van de Waddenzee, ofte
wel de Waddenvereniging. Het is niet
Franks bedoeling om een lidmaat
schap aan te smeren. De excursies
zijn een particulier initiatief, verklaart
hij. Na deze zomer drie weken rond
leidingen te hebben verzorgd op het
wad bij Terschelling, leek het hem
gewoon leuk hetzelfde bij Texel te
doen. EcoMare was zo vriendelijk
medewerking te verlenen. Het initia
tief is hem goed bevallen. „Wat mij
betreft, doen we het volgend jaar ze
ker weer", aldus Frank. Wie nog deze
zomer voor vijf piek een verademen
de en leerzame vakantiebelevenis wil
meemaken, doet er verstandig aan
snel te boeken.
F.H.
i mm m M
BRIEVEN VAN LEZERS - BUITEN VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE REDAKTIE
dat wij van catamaranclub CKZ in
der jaren wel enig idee heb-
jekregen van de situatie bij
doordat wij daar al 10 jaar zijn
stigd, menen wij ook het recht
ebben onze mening over „zwem-
ij Paal 33" te geven. Wij willen
•ooral doen, omdat in de ingezon-
stukjes nogal wat hele en halve
""Jaatheden staan.
heer Zoetelief het prettig zou
knals het zwemverbod bij „33"
di opgeheven kunnen wij ons wel
stellen. Dat hij daarvoor echter
'I* Je stellingen verkondigt die on-
tijn of op zijn minst zeer twijfel-
ig. is zeer betreurenswaardig. De
jasten worden erdoor in verwar-
gebracht, wat de veiligheid niet
i komt. Dat de heer Ver-
d zich voor dit karrege laat span-
verbaast ons wel heel erg. Zijn
s immers de veiligheid zo opti-
1 mogelijk te maken. In twijfelge-
i behoort iemand in zo'n functie
uitspraken te doen zoals hij ge-
heeft in het artikel in de Texelse
'ant van 1 juli.
hs ons hebben we er allemaal
"9 bij dat onze gasten hun va
ra veilig mogelijk kunnen door-
K gen op Texel. Ongelukken en
Ongelukken bezorgen Texel een
'ts naam. De heer Zoetelief be-
1 dat door verzanding het
'9 zoveel veiliger is geworden en
stroom pas op geruime af-
dvan de kust gevaarlijk sterk is.
'ervaring is, dat dit niet waar is.
st'oomgedrag langs het strandje
'sktisch niet gewijzigd. Doordat
ten branding is krijgen veel men-
ten onrechte het gevoel van vei-
waardoor de situatie in
rijkheid ra gevaarlijk wordt.
ets: een gewaarschuwd mens
de stroom wèl zeer sterk is kan
'elf zien als men naar het drijf-
"voor Paviljoen Vliezicht kijkt.
Hebeurt herhaaldelijk dat het ba-
Jwr de stroming onder water
"getrokken. Natuurlijk zijn er al
tmensen bij „33" in het water
iJn, maar omdat er een zwem-
gold en er steeds voor de ge
werd gewaarschuwd, bleef het
Praktijk bij pootjebaden.
CorrV Boon ok mag beweren
!se Courant 17 juli), wij hebben
J® „vele Cocksdorpers" zien
"men. Cocksdorpers zullen wel
want zij kennen de gevaren
van de stroming. Als Corry beweert,
dat er nog nooit iemand is verdron
ken, heeft ze gelijk. Wat zij waar
schijnlijk niet weet, is dat wij van
CKZ al enkele malen mensen uit zee
hebben gehaald, die echt in gevaar
verkeerden. Haar stelling, dat door de
catamaranzeilers de drukte op het
strand steeds meer toeneemt is niet
juist. Ons ledental en aantal boten is
al jarenlang tamelijk constant. Waar
om ze wil suggereren, dat moeder en
kindertjes „automatisch" over gaan
tot het verboden zwemmen, is ons
een raadsel. Het is een pertinente on
waarheid. Veel moeders zeilen zelf
ook en kennen dus het water. Hoog
stens mogen de kinderen met een
garnalennetje langs de kant door het
water lopen, maar beslist niet te
diejx Als club stellen wij hoge eisen
aan de veiligheid. Zouden ze dus
echt gaan zwemmen, dan zouden wij
dat wel proberen tegen te gaan.
Wat betreft het „speciale pad van de
camping in de buurt" begrijpen wij
niet, wat dat met de zaak te maken
heeft. Waarschijnlijk wil ze daarmee
suggereren, dat gasten van De Rob-
benjager door de eigenaar van de
camping worden aangemoedigd bij
„33" te gaan zwemmen. Niets is
minder waar. De eigenaar van de
camping kent zijn verantwoordelijk
heid. Hij heeft tegenover ons ver
klaard, dat hij zijn gasten steeds
wijst op de gevaren bij „33" en dat
hij ze sterk afraadt daar te gaan
zwemmen. Haar bewering dat de ca-
temaranclub een afmeerstrook heeft
van 200 meter is ook niet juist.
Hoogstens is het 100 meter. Om vei
ligheidsredenen hebben wij dat stuk
aangegeven door er borden te plaat
sen. Steeds werd er rekening met
ons gehouden.
Nu echter bij „33" een post van de
strandbewaking is gevestigd en er
door sommigen wordt gesuggereerd,
dat zwemmen er geen gevaar ople
vert, zijn er ook bij ons zeer gevaarlij
ke situaties ontstaan. Afgelopen
zondag werd voor het eerst druk ge
zwommen, ook bij ons voor de club.
Niet voor niets is het voor catama
rans verboden op willekeurige plaat
sen aan te landen en hebben ze de
verplichting op behoorlijke afstand
van het badstrand te blijven. Er is
weinig fantasie voor nodig, om zich
een voorstelling te maken van wat er
gebeurt, als een catamaran met volle
snelheid over een zwemmer vaart!
Door uitlatingen van onverantwoorde
lijke mensen is dit gevaar bij onze
club nu levensgroot aanwezig. Wij
hebben de aanwezige strandwachten
erover aangesproken en ze op hun
verantwoordelijkheid gewezen. Wij
kregen als antwoord, dat ze niet in
staat waren het nog steeds geldende
zwemverbod te handhaven of een en
ander in goede banen te leiden. De
arme jongens waren totaal ontmoe
digd door de kritieken die ze van di
verse zijden kregen. Dit in
tegenspraak met hetgeen de heer
Zoetelief in Texelse Courant van 17
juli beweert. Catamarans en zwem
mers dicht bij elkaar vraagt gewoon
om ongelukken. Omdat een catama
ran vaak niet haaks op de kust naar
zijn landingsplaats kan varen (recht
tegen de wind in gaat nu eenmaal
niet), kan er dus zelfs niet vlak naast
een catamaranstrand veilig worden
gezwommen.
Door onze club worden de hoogste
eisen aan de veiligheid gesteld. Nie
mand mag van „ons" strand afvaren
zonder een zwemvest te dragen. Ook
dient iedere zeiler noodsignalen bij
zich te hebben. Deze verplichting
geldt ook voor passanten die enige
tijd bij ons willen zeilen. Ook hebben
wij zeer intensief contact met de
kustwacht. Op deze manier proberen
wij er alles aan te doen de veiligheid
voor onze eigen zeilers en onze
gasten zo goed mogelijk te waar
borgen.
Wij zouden het dan ook zeer betreu
ren, als door de gemeente toestem
ming zou worden verleend om bij
„33" te zwemmen. De bewaking bij
„33" zal ook strenger moeten optre
den. Wij hopen in ieder geval, dat on
ze Texelse overheid de veiligheid van
onze gasten voorop zal blijven stellen
en niet zal toestaan, dat door twijfel
achtige beweringen onzekerheid over
de gevaren bij „33" ontstaat.
Bestuur C.K.Z.
De Cocksdorp
De Tally Ho die maandagavond in De
Koog werd gehouden trof uitgelezen
weer. Ondanks de warmte kwam er
redelijk veel publiek op af. Kampioen
van Texel werd Claudia den Draak
met Karsja.
Overige uitslagen:
Kleine pony's: 1. Claudia den Draak met Kars
ja, nOO,—2. Petra Noppert met Loes,
/75,—3. Damelle Witte met Karei, f50,—;
Troostprijs: Miriam de Haan met Truus, zak
biks. Grote pony's: 1. Laurens Rienkes met
Flower; 2. Leonie Gieles met Mira; 3. Soraya
v.d. Meer met Loes, Troostprijs: Marijke ten
Toorn met Sabrina. Paarden: 1. Rikkemien
Posthuma met Sultan; 2. Audrey Kouwenho-
ven met Twickel; 3. Tatjana Hönig met Raldin;
Troostprijs: Birgit Bormuth met Alma.
De 32ste Ronde van Zuidema in De
Cocksdorp wordt zaterdag afgewik
keld zonder een wielrenwedstrijd. De
Texelse wielervereniging vindt de
Kikkertstraat na de herinrichting te
gevaarlijk voor een wedstrijd waarin
vaak hoge snelheden worden
behaald.
Als alternatief werd een route aange
dragen die iets buiten het centrum
van De Cocksdorp ligt, maar dit voor
stel is door de dorpscommissie van
de hand gewezen. Men is bang dat
daardoor het dorpse karakter en de
gezellige sfeer zal verdwijnen.
Geen wielrenners dus. Maar uiteraard
is er altijd een Dikke Bandenrace en
die gaat wèl door.
Om 19.30 uur begint het inschrijven
bij de startwagen in de Kikkertstraat.
Dan begint tevens een wedstrijd Tob
besteken. Deelnemen aan de Dikke
Bandenrace kost 71,- voor kinderen
tot 12 jaar en f2,50 voor vol
wassenen.
Verkleed
Kinderen tot en met 7 jaar starten
om 20.00 uur en kinderen van 7 tot
Het ringsteken in Oosterend is vrijdag
wederom gewonnen door Rein Eel-
man met steekster José. Tweede
werd het echtpaar Du Porto en derde
werden André Bakker en Nancy
Wetsteen.
John van der Zwaag kreeg de extra
dagprijs voor de leukste combinatie.
Vandaag wordt in De Cocksdorp
gestoken. Het begint om 19.00 uur,
maar de rijders moeten een uur van
tevoren aanwezig zijn.
Het opstelterrein is aan de
Klimpstraat. De te volgen route voor
het steken is: Klimpstraat-
Kikkertstraat-Ploosterstraat-
Langeveldstraat.
Bij de verloting van Ons Huis die
werd gehouden tijdens de Hoornder
Donderdag, vielen prijzen op de vol
gende nummers: blauw 699, 334,
574, 407, 567, 425. 319, 221, 164,
377, 250, 634. De prijzen kunnen
worden afgehaald bij Ferry Zwanen
burg, Naalrand 9, op Naalrand 7, of
tijdens de Hoornder Donderdag bij
Ons Huis in de Herenstraat.
12 jaar om 20.15 uur. Ze moeten drie
rondes afleggen via de Kikkertstraat,
Ploosterstraat en Teenstrapad.
De volwassenen moeten vijf rondes
over de Kikkertstraat, Langeveldstraat
en Ploosterstraat.
De deelnemers, die op fietsen zonder
versnelling moeten meedoen, horen
verkleed aan de start te verschijnen.
Ook toeristen zijn welkom om mee te
doen. Bij de start zijn fietsen verkrijg
baar, beschikbaar gesteld door Fa
Van der Linde en Veldman. Er zijn
door de plaatselijke ondernemers di
verse premies beschikbaar gesteld.
Het college van B en W is niet blij
met de brief die de Texelse stran-
dreddingsbrigade aan diverse bedrij
ven heeft gestuurd met het verzoek
geld te storten voor de aanschaf van
reddingsmateriaal. „De gemeente
stelt hen materiaal ter beschikking
dat aan alle normen voldoet. Dat is
een gemeentelijke taak. B en W zijn
hoogst ongelukkig met de brief", al
dus gemeentwoordvoerder Stam.
Cor Sluis van de Texelse reddingsbri
gade legt uit dat het gaat om een
actie van de jubileumcommissie, die
het tienjarig bestaansfeest van de
brigade organiseert. „Men wil het
bestuur iets geven, iets waar we
werkelijk wat aan hebben. Dat is een
Landrover".
Met de wens voor een dergelijke
auto is de Texelse Reddingsbrigade
ook al eens naar de gemeente ge
gaan, maar het budget voor materiaal
van de strandreddingsposten laat de
ze kostbare aanschaf niet toe „We
hebben zelfs wel geprobeerd zo'n
door de gemeente afgeschreven Lan
drover te krijgen, maar er waren geen
mogelijkheden voor overname", ver
telt Sluis.
De brief waarin bedrijven om sponso
ring wordt gevraagd is overigens vóór
de verspreiding op grote schaal al ter
lezing aan P.Plug, directeur gemeen
tewerken aangeboden. Sluis: „Ik kan
me niet voorstellen dat die nu zo ne
gatief reageert. Het gaat ons met om
ander reddingsmateriaal, want dat
wordt door de gemeente geregeld.
Dat wij onze eigen tien jaar oude
brandingsboot ieder jaar meenemen
is onze eigen zaak".
De Georgische voetballers van FC Di-
gomi kregen dinsdagochtend een bij
zondere training voorgeschoteld. Niet
hun eigen trainer had het hoogste
woord, maar de bekende Nederlandse
oud-profvoetballers Gerrie Mühren en
Piet Schrijvers. Met handen en vooral
voeten wisten de balgoochelaar en
doelman hun Georgische pupillen
goed duidelijk te maken wat van hen
werd verlangd. Onmisbaar voor een
goede uitleg van de oefenstof was
daarbij de hulp van delegatieleider
Kakha Imnadze, die weliswaar de
voetbaltechniek nauwelijks machtig is
maar het Engels beter beheerst dan
alle Digomi-voetballers bij elkaar....
Volgens Imnadze werd de training er
varen als een schot in de roos. „Ne
derlandse voetballers zijn altijd heel
populair geweest in Georgië, vooral
na het Europees Kampioenschap van
1988. Het is voor ons fantastisch om
met zulke persoonlijkheden in contact
te komen."
Gerrie Mühren toonde zich tevreden
over de trainingsmzet. „Je kunt zien
dat deze mannen discipline gewend
zijn. Ze proberen onze raadgevingen
direct in praktijk te brengen", aldus
de Volendammer, die de technisch
toch behoorlijk onderlegde Georgiërs
verbaasde met onnavolgbare trucjes.
De voetballers werden vooral getraind
in het afwerken op het doel. In de
eerste wedstrijd die zij in Nederland
speelden, afgelopen maandag tegen
de Helderse selectie in Den Helder,
brak het slordige omspringen met
doelkansen de Georgiërs namelijk op.
De wedstrijd ging met 2-1 verloren.
De kracht van het team werd door
Schrijvers ingeschat als „behoorlijk
amateurniveau". Digomi schijnt overi
gens vijf van de beste spelers te mis
sen wegens studieverplichtingen.
Vanmiddag om 16.30 uur treedt Di
gomi voor het eerst aan op het
gasteiland in een wedstrijd tegen
Texel 2. De hoofdwedstrijd volgt om
18.30 uur: Texel 1-SVV.
De Reddingsbrigade heeft de Landro
ver nodig voor het vervoeren van ge
wonden naar de plek waar ze door
de ambulance kunnen worden over
genomen, het vervoeren van de boot
door het mulle zand en het opsporen
van ouders van verdwaalde kinderen.
„Het is niet eens ons eigen idee, uit
verschillende lagen van de Texelse
bevolking kwam naar voren dat het
eigenlijk zonde is dat we niet zo'n
ding hebben. We willen heus geen
geld om een feestje van te vieren,
we willen iets waar echt behoefte
aan is".
