Ook Texelse leliekwekers
ampen met arbeidstekort
Alcoholgebruik jongeren
moet worden beperkt
\rbeidspolitiek bollenteelt diepgeworteld
College wil overleg met horeca-ondernemers
I d
Verkeerd tijdstip
Texelaars lopen
van dam tot dam
menteraad maakt
edaags reisje
3 r België
GEEF DINSDAG
DE ZAK AAN MAX
Texelaars verzorgen
Telemann-avond
Terreinauto bekrast
Fietster licht gewond
Scheidsrechterscursus
eventueel op Texel
Bowlers op dreef
in Purmerend
Gymvereniging houdt
onderlinge wedstrijden
1jj INDERDAG 4 OKTOBER 1990
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
,k op Texel luiden bloembollentelers de noodklok. Nu de lelie
van start is gegaan dreigt een nijpend gebrek aan arbeids-
jchten. Door nieuwe voorschriften kunnen bollenbedrijven niet
ser op grote schaal Polen of andere niet-EEG-ers inzetten. Mi
lter De Vries van Sociale Zaken van mening dat ons land is
eer dan voldoende werklozen huisvest om het werk in de bol-
uit te voeren. Spoedig werd duidelijk dat dit een voorbarige
nclusie was.
e enorme emmer negatieve publici-
l_ die over de bollensector is leeg-
itort, heeft de situatie er niet
«kleuriger op gemaakt", aldus Jan
per. Als projectleider van de Stich-
j Bolwerk coördineert deze Texe-
[de arbeidsvoorziening voor de
gnbollenbednjven in de regio
Ofd-Holland-Noord. De stichting
ikt nauw samen met het Texelse
iidsbureau. Als consulent was
i Kuiper al bekend met de situatie
i. Nu vult hij zijn tijd met het voe-
van overleg tussen overheid en
ikers en brengt advies uit. Soms
slaat er wel eens vervelende si-
fes, die wel eens leiden tot scher-
opmerkingen richting pers. Kuiper:
in wand vol negatieve artikelen
iik in mijn kantoor hangen. Ik er-
mijn groen en geel aan dit soort
liciteit. Ons werk hier bij Bolwerk
rdt er niet eenvoudiger op, en dat
*i|l de kwekers er alles aan doen
het werk zo aantrekkelijk moge-
te maken. De werkomstandighe-
met name op de Texelse
lijven, laten niets te wensen over.
werk gebeurt hoofdzakelijk in
warmde schuren. De mensen wor-
met over de kop gejaagd. Be-
ig gaat volgens CAO-loon, of nog
ir. Daarbovenop krijgen de men-
die al langer dan een jaar werk-
zijn elke maand nog eens een
■•■Ie premie in het loonzakje. Nee,
■jj r ligt de oorzaak niet. Toch kun-
we niet aan de vraag naar perso-
:;ji voldoen." Bolwerk tracht met
ie door pagina-grote advertenties
sen te werven.
Polen
Trap, leliekweker uit Oosterend,
rat geen blad voor de mond. „Ik
in het verleden nooit gebrek aan
oneel. En dat kwam omdat ik,
it m'n vaste mensen altijd een
of tien Polen aan het werk had.
ssrkten hier graag en hard. Nu
met meer gaat zit ik met een
al lege plekken die nog moeten
den opgevuld. Via de stichting
werk zouden zeker tien werklozen
bij mij aan de slag kunnen. Maar wat
ik ook heb geprobeerd, geen enkele
reactie. En dat terwijl ik al twee zo
merhuisjes heb gehuurd om ze in te
huisvesten. Slechts een enkele vluch
teling uit Somalië, een Egyptenaar en
een Israëliër hebben toegezegd dat
ze zullen komen. Nu, pal voor de
oogst zoek ik nog zeker tien mensen.
Net zoveel als dat ik er vorig jaar aan
de slag had." Volgens Trap is zijn be
drijf slachtoffer van de Haagse poli
tiek. „Ze weten daar niet goed raad
met de werkloosheid, ik denk erover
om de 13 hectare lelies die ik nu
heb, volgend jaar terug te brengen
naar 8 hectare. Op deze manier kan
ik het niet meer bolwerken," aldus
een sombere Trap.
Toch Polen
Toch is er een mogelijkheid om een
beperkt aantal Polen voor het werk in
te zetten. Jan Kuiper zegt hierover:
„Alleen als een bedrijf precies de
voorgeschreven weg heeft bewan
deld, dus als de bedrijven de vacatu
res drie maanden voor aanvang van
het werk bij ons hebben aangemeld.
Er is op Texel een aantal bedrijven
dat zich de afgelopen tijd zeer actief
op de arbeidsmarkt heeft begeveven.
Ook in samenwerking met Bolwerk.
Die bedrijven kunnen ontheffing krij
gen van de bestaande regeling. Daar
mogen, weliswaar op bescheiden
schaal, niet-EEG-ers worden ingezet.
Er moet dan wel een vergunning
worden aangevraagd. Deze mensen
mogen niet elk werk doen, maar al
leen zogenaamde geschoolde func
ties, waar geen EEG-ingezetenen voor
zijn te vinden. Meestal zijn het die
posities aan de verwerkingslijnen,
waar het werktempo wordt aangege
ven." Zo'n verwerkingslijn bestaat in
het uiterste geval uit een imposante
batterij machines waar de juist ge
rooide bollen ingevoerd worden. In
een uitgebreide werkgang worden de
bollen geschoond, gesorteerd en
geteld.
Bij al deze handelingen zijn veel men
sen nodig om te assisteren.
Bloembollenondernemer Hans Witte
van „Rozenhout" reageert verbaasd.
„Geen enkel probleem bij mij om
mensen te krijgen. Ik heb er zelfs een
paar moeten weigeren. Nog nooit
heb ik gebruik hoeven maken van Po
len voor het werk. Nu voor het eerst
werkt hier een Pool aan de sorteer.
Maar die is inmiddels tot Hollander
genationaliseerd." Deze Adam Pie-
chowiak, komt direct informeren
wanneer hij zijn Poolse companen
kan verwelkomen op Texel. Hans Wit
te onderbreekt: „Bij mij werkt zelfs
een boer hier uit de buurt vandaan.
Na het melken komt hij hier nog wat
bij verdienen. Kijk, daar heb ik nou
bewondering voor." Hans Witte heeft
dit jaar fors geïnvesteerd in arbeids
besparende machines. Hij rooit zijn
bollen nu in grote voorraadwagens.
„Hierdoor zijn op het land nog maar
twee mensen nodig. Bijkomend voor
deel is dat ik minder grond hoef uit
te zeven. De bollen worden zo min
mogelijk beschadigd door de rooima-
chine, zodat ik minder ontsmet
tingsmiddel hoef te gebruiken. Dus
nog beter voor het milieu ook", aldus
Wltte Engelsen
Als het om nationaliteiten gaat, spant
Jaap Hoogenbosch (Rozendijk) de
kroon. „Via een Amsterdams uitzend
bureau heb ik een stuk of vijftien En
gelsen aan het werk. Buiten Bolwerk
om. Als dat niet was gebeurd, had
het er nu heel anders uit gezien. De
wervingskosten waren wel wat aan
de hoge kant, maar ik had geen
keus. Van de vaste wal is er hier zeg
ge en schrijve één persoon aan het
werk geraakt." Hoogenbosch heeft
zich middels pamfletten en adverten
ties door het hele land op de arbeids
markt begeven. Toch heeft dit, net
zoals de enorme inzet van Bolwerk,
onvoldoende resultaat gehad. In een
aantal gevallen, vooral daar waar het
Texelaars betreft is de opzet ge
slaagd. „Mensen van de vaste wal
houden vaak de boot af. Meestal
vormt het Marsdiep de grote belem
mering en vinden ze huisvesting te
duur. Ik kan in sommige gevallen wel
begrip opbrengen voor hun argumen
ten. De telers valt in dit opzicht mets
te verwijten, de mensen komen ge
woon niet opdagen," aldus Kuiper,
die terloops opmerkt dat zeker voor
vrouwen het werk in de lelies niet
onaangenaam is. Een Engels meisje,
afkomstig uit Leeds, bevestigt dit.
„Het werk is goed en er heerst een
gezellige sfeer, ja het valt mij reuze
«a
Met man en man worden de lelies op het ogenblik uit de grond gehaald
mee." Zij ontdoet passerende leliebol-
len van hun overtollige stengeldelen,
terwijl ze in bijna onverstaanbaar ac
cent verder babbelt met haar
buurvrouw. Onverstoorbaar
Naast Engelsen werken er bij Hoo
genbosch twee Tunesiërs en een
Spanjaard. Midden tussen het inter
nationale gezelschap staat Texelaar
Wilfried Commandeur. Onverstoor
baar raapt hij de kluiten tussen de
bloembollen vandaan. „Ja, in het be
gin is het even wennen, maar nu
gaat het redelijk. Dit is bovendien
een mooie kans om m'n kennis van
vreemde talen weer eens op te
frissen".
Lelieteler Maarten Koorn kent geen
personeelsproblemen dit seizoen. „Wij
zijn nog maar net begonnen, maar
kunnen personeel genoeg krijgen.
Doorgaans hebbben we elk jaar een
grote groep mensen die ieder jaar
weer terug keert. Of de Polen dit jaar
ook weer van de partij zijn is nog
even afwachten. Er komen steeds
sterkere geluiden deze kant op dat
een beperkt aantal Polen per bedrijf
toch wordt getolereerd. Als dat zo is
dan voorzie ik weinig problemen".
Net als collega's begint bij hem de
oogst met de vroege lelie Snow
Queen.
Jan Kuiper merkt tot slot op dat in
de bollenteelt nog zo'n dertig tijdelij
ke vacatures op Texel open staan. Hij
verwacht na de herfstvakantie nog
enige toeloop uit de horeca. Volgens
de bollenkwekers zal dit echter on
toereikend zijn.
In de krant van afgelopen dinsdag
maakten wij melding van doorrijden
'na aanrijding op de Vogelenzang. Het
door ons genoemde tijdstip was ech
ter niet correct De aanrijding, waar
bij een rode Opel schade opliep aan
de rechterzijkant, vond vrijdagmorgen
tussen 10.00 en 10.30 uur plaats.
Zes Texelaars deden afgelopen zon
dag mee aan de zesde Dam tot Dam-
loop. Bij deze massale trimloop over
tien Engelse mijlen 116,1 kilometer)
behaalden zij de volgende resultaten:
Norbert Eelman 1.04.50, Piet Schuijl
1.09.02, Herman Ploeger 1.13.29, Til
ly Eelman 1.18.03. Ingrid van Lubek
en Martien Baars startten vooraan bij
de wedstrijdlopers en finishten in
1.13.38 en 1.07.40.
„verbroederingsavond" is een
de onderdelen van een drie-
js reisje dat de gemeenteraad
«enteel maakt naar de gemeente
lene aan de Belgische Noord-
rust.
raorgen moesten de locale
taders al vroeg het bed uit,
fl rond 5.00 uur werden ze door
*JS van Robert Aris van Boven
ïhaald voor de eerste boot. Via
Haag, Goes en Middelburg reis
de raadsleden met hun respec-
Hijke levenspartners naar
-"gen voor de oversteek naar
lens en het laatste stukje naar
Ie recreatiegemeente Bredene, die
eveer evenveel inwoners telt als
emeente Texel. Aanleiding om
jaarlijkse raadsreisje naar deze
ische plaats te maken was een
lek van enkele leden van het ge-
ntebestuur van Bredene aan
in juni j.l.
inwezigheid van het college van
emeester en schepenen van Bre-
maakten de Texelse gemeente-
luurders vanmiddag een excursie
liet havengebied van Zeebrugge.
"ond is de reeds genoemde ver-
deringsbijeenkomst met receptie
gemeentelijke sportcentrum Ter
Aansluitend een „Breughel-
dIkoud buffet) waarvoor ook
den van de gemeenteraad van
*ne zijn uitgenodigd,
ïen gaat het gezelschap naar
lje voor een stadsrondleiding
boottocht. Het middagmaal
gebruikt in de 13e eeuwse kel-
Bn restaurant „Oud Brugge".
'6.00 uur begint de terugreis
Nederland. In Rotterdam wordt
dd ondergebracht in hotel Savoy
Avonds wordt in De Doelen een
•ifenconcert" bijgewoond van
"otterdams Philharmonisch Or-
net werken van Rossini, Mozart
't'auss, gevolgd door een bijeen-
inde hal, waarbij van gedach-
'Jn worden gewisseld met de
atleden. Zaterdag om 12.00 uur
Het gezelschap op Texel terug-
echt.
Het gemeentebestuur wil met be
trokkenen in de horeca van gedach
ten wisselen over het (overmatig)
gebruik van alcohol door jongeren.
Alle Texelse horeca-ondernemers krij
gen een brief waarin wordt gesteld
dat het van groot belang is dat het
alcoholgebruik door jongeren wordt
beperkt. „We rekenen op uw aller
medewerking", schrijft het college.
B en w vinden dat nu, na afloop van
het toeristisch seizoen, het tijdstip is
aangebroken om initiatieven te ont
wikkelen. Op korte termijn willen zij
rond dit onderwerp overleg gaan voe
ren met het bestuur van Horeca Ne
derland, afdeling Texel.
„Wij zouden het bijzonder op prijs
stellen," schrijven b en w, „wanneer
u zich, naast de handhaving van de
wettelijke voorschriften, ook zou wil
len inspannen om het gebruik van al
cohol door jongeren te beperken en
indien mogelijk te voorkomen."
Het college stelt voorts dat het ge-
Al kleding uitgezocht voor Max?
Wacht niet te lang en wees niet kin
derachtig. Alles wat u een jaar of
langer niet hebt gedragen, heeft u
niet echt nodig en kan dus voor het
goede doel worden afgestaan. Opge
ruimd staat netjes. Zet de zakken
kleding uiterlijk dinsdagmiddag om
15.00 uur buiten de deur, vlak aan
straat of weg zodat we ze vlot kun
nen inladen. Bij voorbaat dank.
De ophaalploeg.
bruik van alcohol op jeugdige leeftijd
een nadelige invloed op de volksge
zondheid heeft. „Overmatig gebruik
van alcohol is daarnaast vaak de oor
zaak van baldadig gedrag en overlast
op straat."
„Een meter bier"
Volgens het college kan het alcohol
gebruik door jongeren al worden be
perkt door te stoppen met acties als
„een meter bier", „happy hour", „pils
voor een piek" en „jaarfeesten".
De bedrijven zouden voorts door mid
del van posters en folders jongeren
attent kunnen maken op de gevolgen
van overmatig drankgebruik. Daar
naast is het wellicht mogelijk om de
mentaliteit van de jongeren („alcohol
gebruik is stoer") te doorbreken door
middel van de voorbeeldfunctie. „Die
u voor veel jongeren kunt vervullen."
In de brief wordt tevens verwezen
naar de voor deze winter op het pro
gramma staande discussie over de
leefbaarheid.
Elf Texelse amateur-musici geven za
terdag 13 oktober een concert in de
Hervormde kerk van Oosterend,
waarbij uitsluitend werken worden
uitgevoerd van Georg Philipp Te-
lemann.
De uitvoering begint om 20.00 uur
en is vrij toegankelijk.
Telemann, tijdgenoot van achttiende
eeuwse componisten als Bach en
Handel, is een vrij populair. Hij heeft
veel kamermuziek geschreven die
voor amateurs prettig te spelen is.
Uitvoering vraagt geen technische
hoogstandjes en de vaak wat „zan
gerige" muziek ligt goed in het
gehoor.
De instrumenten die door het Texelse
„elftal" in het veld worden gebracht
zijn orgel, clavecimbel, guitaar,
dwarsfluit, diverse blokfluiten, cello,
viool en altviool. Van de oorspronke
lijke groep moest mevrouw T.
Welboren-Schreuder afhaken wegens
ziekte van haar man. Haar plaats
werd ingenomen door Johan Ran, die
het clavecimbel bespeelt. De in wis
selende bezetting spelende groep
bestaat verder uit Marijke Bakker,
Heike Bremer, Hans Cadée, Nel
Koorn, Marijke Witte (zang), Aad Bak
ker, Jan Beijert, Jan Nijman, Dick
Schermer en Gerhard Smeenk.
Na afloop wordt een collecte gehou
den ter bestrijding van de kosten.
Een 36-jarige Texelaar ontdekte dins
dagmiddag dat zijn Suzuki terreinwa
gen was bekrast. De wagen stond
geparkeerd op de haven van Oude-
schild. De schade wordt op 71000,-
gulden geraamd.
Op de kruising Zwinweg/Schorren-
weg raakte dinsdag een fietster bij
een aanrijding licht gewond. Een
56-jarige inwoner van Den Burg die
over de Zwinweg richting Schorren-
weg reed, verzuimde voorrang te ge
ven aan een 17-jarig Texels meisje
dat op de Schorrenweg fietste.
De bestuurder heeft de Texelse door
de laagstaande zon waarschijnlijk niet
opgemerkt. Het meisje is door een
ambulance naar de huisarts gebracht.
Na behandeling kon zij naar huis
worden gebracht. De materiële scha
de bleef beperkt.
Roemenië. Nog in goede staat ver
kerende gedragen kleding kan zoals
bekend dinsdag aan de „Zak van
Max" worden meegegeven. Schoe
nen kunnen daarin niet terecht, maar
Jan Zwan weet daar wel een goede
bestemming voor. „Voor veel Roeme
nen zijn schoenen niet te betalen",
weet hij uit eigen ervaring. Wie nog
een redelijk goed paar schoenen kan
missen, hoeft slechts een telefoontje
naar Zwan (tel. 13567) te plegen,
dan worden ze afgehaald.
Duinen. Voorafgaande aan de
bespreking van het nieuwe be
heersplan voor de Texelse duinen, dat
is ontworpen door Staatsbosbeheer,
zullen de leden van de gemeenteraad
een kijkje in de praktijk nemen. Op
uitnodiging van SBB maken de
raadsleden een uitgebreide excursie
naar o.m. de Slufter en de Moksloot-
vallei.
Collecte. Ook op Texel wordt in de
week van 8 tot 13 oktober de jaar
lijkse collecte voor geestelijk gehandi
capten gehouden. De plaatselijke
inzameling wordt georganiseerd door
de VOGT, de Vereniging van Ouders
van Gehandicapten op Texel.
Vlooienmarkt. Op 16 oktober
wordt in de straten van De Koog een
vlooienmarkte door en voor kinderen
gehouden. Vanaf 10.00 uur kunnen
kinderen tot 12 jaar hun spullen aan
de man proberen te brengen. Volwas
sen kooplieden zijn op deze markt
niet toegestaan.
De Texelse voetbalclubs willen het
scheidsrechterscorps op het eiland
graag uitbreiden. Binnen de eigen
clubgelederen wordt reeds gezocht
naar geschikte kandidaten voor het
fluiten van wedstrijden van junioren
en lagere seniorenteams. Normaliter
moeten Texelaars, om officieel als
bondsscheidsrechter te boek te
staan, een KNVB-cursus volgen in
Den Helder of verderop in Noordhol
land. Maar bij een deelname van ten
minste vijf personen is de
voetbalbond bereid een cursus op
Texel te houden. Een dergelijke cur
sus neemt zes avonden in beslag,
waarna de deelnemers nog enkele
wedstrijden moeten leiden onder toe
ziend oog van oud-scheidsrechters.
De cursuskosten zijn gering en som
mige verenigingen vergoeden zelfs
(een deel van) de kosten. Wie be
langstelling heeft wordt verzocht
contact op te nemen met J. Kager,
tel. 13395.
Het Texelse Bowlingteam Opel Rente
naar en Paracentrum, bestaande uit
Cees Kooyman, Ton Witte, Rob
Beumkes, Joop van Hove en Klaas
Veldman, heeft het afgelopen wee
keinde met goed resultaat gespeeld
tijdens wedstrijden in Purmerend. On
danks de zware banen gooiden Kooy
man en Veldman een 200-game, wat
een aanzet was tot de in totaal 7 be
haalde punten. Witte scheen weinig
last van de zware banen te hebben,
terwijl Beumkes en VarrHove rustig
begonnen en sterk eindigden. De uit
eindelijke overwinning was mede te
danken aan de goede samenwerking
binnen het team.
De gehele volgende week worden
wedstrijden gehouden van de crea
tieve en selectiegroepen van GVT.
Maandag, dinsdag en donderdag zul
len de recreatieve groepen strijden
om de beste drie plaatsen, terwijl de
selectie woensdag in touw is. Vrij
dag vinden de finalewedstrijden voor
de nummers één en twee van de re
creatiegroepen plaats.
In deze finale zal blijken wie zich het
komende jaar clubkampioen van de
recreatieve groepen mag noemen en
een jaar lang de „Heerschapbeker" in
huis mag hebben. Tevens zal na deze
finale de aanmoedigingsprijs 1990
worden uitgereikt. Deze prijs is
bestemd voor een jong talent binnen
de vereniging, om hem of haar te sti
muleren door te gaan met de
turnsport. ledereen die belangstelling
heeft om bij één of meerdere uren te
komen kijken of aan te moedigen is
van harte welkom.
De kleuters (4 en 5 jaar) en de peu
ters hebben géén onderlinge wedstrij
den, maar houden in deze week open
huis of eigenlijk „open gymzaal." Dat
wil zeggen dat alle ouders en be
langstellenden van harte welkom zijn
om op de les te komen kijken. Als
gevolg van de onderlinge wedstrijden
vervallen alle lessen van de groepen
die wedstrijden hebben, alsmede het
springuur op woensdag en de aspi
rant heren op de vrijdag. De selectie
uren zaterdag gaan gewoon door,
evenals de dames van maandag en
donderdag.
Tevens is er voorafgaande aan de
onderlinge wedstrijden op zaterdag 6
oktober van 14.00 tot 16.00 uur een
instuif voor de jeugd vanaf 6 jaar in
de Beatrixzaal.
Rooster:
Maandag:
1 5 45-16.30 u. open huis kleuters 5 jr.
17.00-17.40 u. jongens 5-6 jr
17.40-18.20 u jongens 7 jr.
18 20-19.00 u. jongens 8 jr.
19.00-19.40 u. jongens 9 en 10 jr.
19.40-20.30 u jongens 11 en 12 jr.
Dinsdag:
15 45-16.30 u. open huis peuters
1 7.00-18.00 u. meisjes 6 jr.
18.00-19 00 u. meisjes 9 jr.
19.00-20 00 u. meiden 11 jr.
20.00-21 00 u, meiden 13 en 14 jr.
21.00-21.30 u. aspirant dames.
Woensdag
14.00-15.30 u. E.T, meisjes C
15.30-17.00 u E.T. meisjes B.
17 00-19.00 u. E.T. jongens A en B
19 00-21.30 u. E.T. meisjes A.
Donderdag
15 45-1-6.30 u. openhuis kleuters 4 jr.
17.00-17.30 u. meisjes 7 jr.
17.30-18.30'u meisjes 8 jr.
18 30-19.30 u. meisjes 10 jr.
19.30-20.30 u. meiden 12 jr.
Vrijdag
19.00-20.30 u. finale recratieve groepen
nummers 1 en 2.
