Dekbedden fabriek wordt
toeristische attractie
Bestuur Groene Kruis
Texel is opgeheven
Den Burg-centrum houdt
kleinschalig karakter
Uitleenmagazijn blijft
Langverwacht bestemmingsplan ter visie
/aterschap vergadert
Scouting Texel knot
wilgen in Twisk
INSDAG 27 NOVEMBER 1990
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
ie binnenkort te openen nieuwe Texeler dekbeddenfabriek in
)udeschild wordt zeer publieksvriendelijk. Op elk moment van
fe dag mogen belangstellenden er binnenlopen om het produk-
eproces gade te slaan, na eerst een film over het bedrijf te
ebben bekeken in een speciale ruimte.
Iat is bijzonder want in de meeste bedrijven is men niet zo
esteld op onverwacht bezoek van onbekenden. Heen en weer
pende mensen kunnen immers hinder en gevaar veroorzaken
O de aandacht afleiden. Ook is er kans dat er onder bezoekers
idrijfsspionnen zitten die in dienst staan van binnen- of buiten-
wdse concurrenten.
irecteur-eigenaar Dirk Graaf van de
nel groeiende Texelse Wol Onderne-
ling is echter over die bezwaren
eengestapt. Om zowel zakelijke als
leer idealistische redenen. „Het
oort bij het Texelse imago dat onze
rodukten moeten uitstralen. Natuur-
riendelijkheid, karakteristieke lande-
kheid, gastvrijheid en
gmoedelijkheid horen bij elkaar,
aarbij past niet een grimmig, ge-
imzinnig gebouw waar niemand
komt. Laat de mensen maar ko-
len."
zijn wel grenzen aan die openheid,
jor een deel bepaald door de ar-
iidsinspectie. Bezoekers moeten niet
m de machines kunnen komen en
jmmige onderdelen van het produc-
iproces houdt Dirk Graaf liever ver-
urgen voor de concurrenten, die een
oeiende belangstelling aan de dag
ggen voor het succesvolle en snel
ipanderende Texelse bedrijf. Gasten
ogen daarom niet komen buiten de
et stippellijnen op de vloer aange-
iven speciale bezoekersroute. Toe-
:ht wordt gehouden door een
leciaal daarvoor aangewezen mede
erker, die elk moment kan worden
opgepiept". Die geeft ook tekst en
tleg als groepen een bezoek bren-
>n, zodat het een volwaardige ex-
oensdag 28 november komen de
ofdingelanden van het waterschap
xel in het raadhuis in openbare ver-
dering bijeen, aanvang 20.00 uur.
agenda luidt als volgt:
Opening.
Vaststelling volgorde stemming.
Notulen.
Ingekomen stukken en medede
lingen.
Besluit verkoop grond P.C.
Troost-Bossers.
Besluit vaststelling kwijtschel
dingsregeling.
Besluit peilwijziging en tracé
aanpassing leindingvak 197.
Besluit ruiling grond met de ge
meente Texel.
Vaststelling van de begroting
van inkomsten en uitgaven
dienstjaar 1991.
Besluit tot vaststelling verorde
ning op de waterschaps
omslagen.
Besluit tot vaststelling jaarwed
den dijkgraaf, waarnemend dijk
graaf en heemraden,
presentiegelden hoofdingelan
den, schouwvergoeding schou
wers en vergoeding gebruik
privé-voertuigen per 1 januari
1991.
Opmaken voordracht voor twee
personen voor benoeming van
een heemraad. Aftredend en
herkiesbaar H. Flens JGzn.
Rondvraag.
Sluiting.
cursie wordt, aantrekkelijk voor
bijvoorbeeld mensen die per bus een
dagtocht naar Texel maken.
Geen koopdwang
Wie mocht denken dat die bezoekers
uiteindelijk wel op listige wijze naar
een plek zullen worden geleid waar
zij de dekbedden en andere Texeler-
produkten kunnen kopen, heeft het
mis. Dirk Graaf: „Dan zouden ze zich
verplicht voelen. Dat is niet goed.
Natuurlijk wil ik graag dekbedden
verkopen, maar niet hier. Laat de
mensen maar naar de winkels op
Texel of het vasteland gaan. Als ze
de adressen willen, geven we die na
tuurlijk maar ze moeten niet het ge
voel krijgen dat hen iets wordt
opgedrongen." (Op de muur in de vi
deozaal staan 1200 adressen aan
gegeven.)
Deze opvatting is zakelijker dan het
lijkt. Het staat wel degelijk vast dat
de bezoekers tijdens het bekijken van
de fabriek geïnteresseerd raken in het
produkt en daardoor later vaak tot
kopen overgaan. Om maar niet te
spreken van de promotie die teweeg
wordt gebracht als de mensen thuis
vertellen wat zij hebben gezien. Daar
kan men echter moeilijk bezwaar te
gen hebben.
Toeloop
De aantallen bezoekers zouden wel
eens heel groot kunnen worden. Hoe
wel er op dit ogenblik nog geen mo
gelijkheden voor bezoek zijn, dienen
zich nu al regelmatig nieuwsgierigen
aan bij het gebouw. Een bezoek aan
de fabriek is een leuke onderbreking
van een fiets- of wandeltocht. Aan
de mogelijkheid om de fabriek te be
zichtigen zal op allerlei manieren be
kendheid worden gegeven. Onder
meer zullen touringcarbedrijven die
regelmatig dagtochten naar Texel or
ganiseren, op de hoogte worden
gesteld. Gunstig is dat fietsers en
voetgangers de fabriek kunnen berei
ken via een speciaal weggetje vanaf
de door veel toeristen gebruikte IJs-
dijk. Ze maken gebruik van een spe
ciale deur „Bezoekers" en komen
dan in een kleine bioscoop. Daar
wordt op een groot scherm doorlo
pend de film vertoond, die Texeler
onlangs heeft laten maken door Vide-
olux Productions.
Film
Die film werd woensdag j.l. door
John Smit van Videolux op enigszins
officiële wijze overgedragen aan Dirk
Graaf. Smit vertelde daarbij dat hij de
opdracht met bijzonder veel plezier
had uitgevoerd, vooral omdat Graaf
hem maximale vrijheid had gegeven.
Zonder dat er een scenarioschrijver
aan tepas kwam kon Smit zijn film
bedenken en er zijn eigen ideeën in
verwerken.
Het resultaat mag er zijn.
Schoon...
Wat het meest opvalt bij deze tien
minuten durende bedrijfsfilm is, dat
de meeste opnamen niet in de fa
briek maar juist erbuiten zijn ge
maakt. De Texelse natuur en het
Texelse schaap staan centraal. Prach
tige landschappen met schitterende
Te laat. Een caféhouder in het cen
trum van Den Burg heeft in de nacht
van zaterdag op zondag een bekeu
ring opgelopen, omdat zijn zaak om
02.15 uur nog geopend was en er
nog klanten werden bediend.
Te hard. Twee bromfietsen van
17-jarige jongens uit Den Burg zijn in
beslag genomen voor een technisch
onderzoek. Ze werden aangehouden
omdat ze te hard reden in het cen
trum van Den Burg.
Afval. De avond „Berg je voor af
val" is niet zoals eerder gemeld werd
in De Poort maar in De Schakel naast
de Hervormde kerk.
Tegen de achtergrond van een blatend schaap op het grote videoscherm in de bioscoop van de Texeler-fabriek overhandigt John Smit {links) van
Videolux Productions zijn promotiefilm aan opdrachtgever Dirk Graaf.
wolkenluchten geven een indruk van
het onbedorven milieu op Texel en
van het winterharde superschaap dat
daar in vrijheid wordt gefokt en ge
houden. Zo wordt de aandacht ge
vestigd op die heel speciale
schapenwol, de eigenschappen ervan
en de wijze waarop deze wol tot
dekbedden en andere produkten
wordt verwerkt.
De film speelt in op de algemeen
heersende bezorgdheid over het leef
milieu en de toenemende vraag naar
„schoon en zuiver" zonder te over
drijven of demagogisch te worden.
Van de fabriek zelf zitten er toch nog
zoveel opnamen in dat de kijkers be
kend worden met de hoofdzaken van
het produktieproces. Zonder veel te
hoeven vragen begrijpen ze daardoor
goed wat er aan de hand is als ze
even later door de fabriek lopen en
alles in het echt zien gebeuren.
De Texeler dekbeddenfabriek in Oude-
schild is thans gedeeltelijk in gebruik.
Hoewel de verhuizing van de fabriek
van Den Burg naar Oudeschild pas
over enkele weken is voltooid, zijn
bezoekers er nu al welkom.
Begin jaren tachtig is het Groene
Kruis Texel gefuseerd met het Groe
ne Kruis Den Helder uit efficiëncy-
overwegingen. Hoewel men daardoor
de zelfstandigheid inleverde, bleef
nog wel een Texels bestuur bestaan.
Nu is echter door de overheid be
paald dat Groene Kruis verenigingen
in de Kop van Noordholland moeten
worden samengevoegd tot zg. Er
kende Regionale Kruis Organisaties
(ERKO's). Om die reden is het
bestuur van groene Kruis Texel vori
ge week opgeheven.
De opheffing en het verder samen
gaan van de kruisverenigingen heeft
Een geconcentreerd uitgaanscentrum
in het dorpshart van Den Burg, om
overlast voor de bewoners tot een
minumum beperkt te houden. Dat is
één van de doelstellingen van het
nieuwe bestemmingsplan Den Burg
centrum, dat vanaf half december
ter visie wordt gelegd in het raad
huis.
Het nieuwe bestemmingsplan kent
een lange voorgeschiedenis. Al meer
dan tien jaar is de afdeling ruimtelijke
ordening en huisvesting (ROH) bezig
met de ontwikkeling en uitvoering
van het ontwerp. Als opvolger van
het uit 1965 daterende Uitbrei
dingsplan Den Burg, wil b en w nu
meer vat krijgen op de planologische
ontwikkeling in het centrum van Den
Burg. „Er vond wildgroei plaats in het
centrum", zo verduidelijkt Albert Hut,
ambtenaar bij de afdeling ROH. „Het
vorige bestemmingsplan bood de
middenstanders daartoe alle mogelijk
heid." Hij becijfert dat vanaf 1981 al
leen al het aantal winkels met
veertien is toegenomen. „Weliswaar
betrof het hier voornamelijk klein
schalige zaken, toch had de gemeen
te weinig greep op de razendsnelle
aanwas van met name horecazaken.
In willekeurige straten in het centrum
bevonden zich langestrekte stroken
bebouwingen, waarin naar eigen in
zicht kon worden gewoond of bedrij
ven opgestart. Nu krijgt elk perceel
zijn eigen bestemming, woning of de
tailhandel. We hebben bij het vast
stellen daarvan gekeken naar de
functie die het desbetreffende pand
nu heeft."
Bij de ontwikkeling van dit nieuwe
bestemmingsplan is ervan uitgegaan
dat in het centrum van Den Burg ge
woond, gewerkt en gerecreërd moet
kunnen worden. Nadrukkelijk stelt de
gemeente dat bihne.i het centrum
overal gewoond moet kunnen wor
den. Daarentegen streeft men naar
concentratie van horecabedrijven, zo
dat het andere gedeeltes van de
dorpskern minder overlast ondervindt
van de verschijnselen waarmee die
bedrijvigheid soms gepaard gaat. Uit-
gaansbedrijven zullen zich uitsluitend
nog binnen het traject Zwaanstraat,
Groeneplaats, Vismarkt en Kan
toorstraat mogen vestigen. De ge
meente stelt wel zeer stringente
vestigingsvoorwaarden. Zo moet wor
den aangetoond, aan de hand van
een onderzoek, dat er een „markt" is
voor een extra horeca-gelegenheid. Er
mag geen sprake zijn van „broo
droof" onder de exploitanten in deze
zóne. Vestiging van nieuwe horeca
bedrijven anders dan in het bestem
mingsplan aangegeven is uitgesloten.
Vestiging van een nieuw uitgaansbe-
drijf in een bestaand horeca-pand
wordt wel toegestaan, mits daardoor
geen overlast voor de omwonende
veroorzaakt wordt.
Winkelroute
Winkeliers kunnen zich eveneens niet
meer naar eigen inzicht in het dorps-
hart vestigen. Nieuwe detailbedrijven
mogen volgens het bestemmingsplan
alleen nog maar binnen een aan
gesloten ringvormig gebied worden
gestart. Weverstraat, Parkstraat,
Groeneplaats, Vismarkt,Binnenburg,
Hogerstraat en d£ Waalderstraat zijn
achtereenvolgens de straten waar het
winkelend publiek de boodschappen
kan doen. „Dit is een route die lo
gisch op elkaar aansluit, waardoor
niet kris/kras door Den Burg winkels
verschijnen." De beslissing hiertoe
kent ook een commerciële achter
grond. „Het werkt storen op het win
kelende publiek als telkens naar
winkelstraten moet worden gezocht.
De met het bestemmingsplan beoog
de, aantrekkelijke en publieksvriende
lijke route heeft een positieve invloed
op de mensen, wat weer doorwerkt
in hun koopgedrag." aldus Albert
Hut. Ook de winkeliers moeten mid
dels een marktonderzoek aantonen
dat er behoefte is een een nieuw be-
drijf.ln de afgelopen jaren heeft de
gemeente bij afgifte van vergunnin
gen reeds ingespeeld op het nieuwe
bestemmingsplan, waarbij met name
de kleinschaligheid van de dorpskern
uitgangspunt was. Verschillende su
permarkten verdeelden vanuit dat
oogpunt de voorgevels in kleinere on
derdelen, waardoor deze pasten in
het straatbeeld.
levendig
Naast ruimte voor bedrijven moet
Den Burg-centrum voldoende plaats
bieden om te wonen. Om te voorko
men dat door oprukkende mid
denstanders het woningbestand in de
verdrukking zou raken, is het wense
lijk dat huizenbouw plaatsvindt. Het
bestemmingsplan geeft dat aan. Door
woningbouw die in de afgelopen ja
ren reeds heeft plaatsgevonden, werd
daar vroegtijdig op het woningtekort
ingespeeld. Waar ruimte vrij was, zo
als op het Pater Witteplein en de zo
genaamde. „Maasvlakte", werden
woningen gebouwd.De centrale lig
ging van deze huizen en de nabijheid
van veel voorzieningen heeft ertoe
bijgedragen dat vooral jonge mensen,
maar ook ouderen er hun intrek na
men. De gezinnen wonen vaak verder
bij het centrum vandaan.
Parkeerproblemen
Om het centrum voor voetgangers
geschikt te maken heeft een groot
schalige herbestrating van het cen
trum plaatsgevonden. De
toenemende verkeersdrukte werd niet
meer getolereerd. Parkeerverboden
deden hun intrede, maar de verkeers
drukte liep niet voldoende terug.
„Dat komt doordat de automobilisten
tijdens hun speurtocht zoeken naar
een parkeerplaats die dicht bij het
centrum ligt. Zo min mogelijk lopen
dus. Ze kunnen dan tijdenlang blijven
rondrijden, dat geeft overlast." aldus
Hut. De daadwerkelijke parkeerbezet-
ting het centrum nam af, terwijl de
parkeerplaatsen aan de rand van het
centrum slechts voor 75 procent be
nut worden. Om dat langdurig ron
drijden een halt toe te roepen zal het
toestromend verkeer via borden di-
rekt naar de grote parkeerplaatsen
worden gedirigeerd, overlast wordt
daardoor tot een minimum beperkt.
geen consequenties voor de Texe
laars. Het uitleenmagazijn, de diëtiste
en het consultatiebureau blijven op
de huidige wijze functioneren. Voor
malig voorzitter R. van der Bent:
„Het is alleen een management-
kwestie."
Voor de jaren tachtig had het bestuur
alles in eigen hand en zorgde men
bevoorbeeld zelf voor een nieuwe
kandidaat als een wijkverpleegster er
mee ophield. Na de fusering met Den
Helder had men alleen nog het be
heer over het eigen gebouw. Hierin is
niet alleen de wijkverpleging onderge
bracht, ook de tandartsen hebben
een deel in gebruik. Naar eigen in
zicht werd het gedeelte van de wijk
verpleegsters weer onderverhuurd
aan de bloedtransfusiedienst en ge
bruikt voor enige para-medische cur
sussen. Het beheer zal nu worden
overgenomen door de ERKO.
Centraal
Door de ERKO die in de Kop van
Noordholland gaat functioneren zal
één centraal uitleenmagazijn worden
gevormd. Maar Texel houdt wegens
de eilandpositie het eigen magazijn.
Van der Bent denkt dat een centraal
depót een verbetering is. „Daar kan
een voorraad worden aangelegd,
waaruit ook wij naar behoefte kun
nen putten. Dan hoeven we niet zelf
heel veel in reserve te houden."
Hij staat erg sceptisch tegenover de
andere veranderingen. „Hoewel de
mensen er weinig van zullen merken,
heb ik toch mijn twijfels over de sa
menvoeging. Kijk, de besturen werk
ten voor een onkostenvergoeding. Nu
wordt een duur managementteam in
gezet. Ik denk dat het er allemaal
niet goedkoper op wordt. En doordat
de financiering centraal wordt gere
geld, krijgen we allemaal te maken
met dezelfde richtlijnen. We komen
allemaal in hetzelfde strakke keurslijf,
zonder dat we naar eigen inzicht aan
een vraag kunnen voldoen".
Groene Kruis Texel heeft in het verle
den al een speciale stichting opge
richt, waarin bezittingen zijn
ondergebracht die testamentair zijn
nagelaten ten behoeve van het Groe
ne Kruis. Deze blijft gewoon in stand
en het geld dat door eventuele ver
koop vrij komt zal voor Texelse goede
doelen worden aangewend.
Vijf leden van de Rowans en Sherpa-
groep Texel zijn afgelopen zaterdag
naar Twisk gereisd om aldaar be
hulpzaam te zijn bij het knotten van
wilgen. Dit onderhoud is noodzake
lijk om te voorkomen dat de top
zwaar geworden knotwilgen om
zouden vallen.
Daar de wilgentenen niet meer in
dustrieel gebruikt worden, is het
knotten in feite overbodig geworden.
Hierdoor is aan veel eerder geknotte
wilgen achterstallig onderhoud ont
staan. Eigenaars van knotwilgen
doen derhalve steeds vaker een be
roep op vrijwilligers om onderhoud
aan de bomen te plegen.
De Texelaars werden goed ontvangen
en na een paar uur hakken, zagen en
slepen, was er voor iedereen soep
met stokbrood. Omdat het werk niet
op een dag geklaard was, vertrekt
over veertien dagen weer een groep
Texelse scoutingleden naar Twisk.
