Groen c^warLr Jexels in het L,
Kindturbines moeten over
ie maanden draaien
Ruim een ton voordeel
voor gemeente per 1992
de bolder
Dankzij toegenomen bouwactiviteit:
Het is feest in De Lindeboom
TESSELSE BIERKELDER
9
1drijfsleider
)eg eerste paal
Programma van bezoek
minister Maij-Weggen
Toch moet gemeente
acht ton ombuigen
-
TUssen dijk en duinenrij
De belt
cc
D
op 30 april gaan de deuren open
van de enige echte
5
IERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR 10575
DONDERDAG 25 APRIL 1991
advertenties, abonnementen, etc
pld De Rooy BV„ Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
kon 02220-12741 na 18.00 uur 14881 Telefax 02220 - 14111
cue Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon
0-12741.
•tie buiten werktijd
Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog, telefoon 02220-17266
Postgiro 652
Bankrelaties Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742, N M B. nr. 67.34.60.398
Verschijnt dinsdags en donderdags.
Abonnementsprijs M3,95 per half jaar; Los 1\,20
aanleg van het Texelse windturbinepark is begonnen. Vóór 1
ustus a.s. zullen vier windmolens op de dijk bij de PEN-
trale in Oudeschild beginnen met het maken van stroom uit
en daarmee voorzien in minstens 12% van de totale elec-
teitsbehoefte op Texel.
ten Have bezig met het heien van de eerste paal.
ermiddag sloeg bedrijfsleider Ir
ten Have van de Texelse PEN-
rale de „eerste" paal van de
lering van een der molens, waar-
het startsein voor de bouw
gegeven. Het was een officieu
lechtigheid, waarbij het unieke
kter van dit projekt werd on-
treept. Er zijn intussen meer en
ere windparken van het PEN in
rdholland, maar alleen op Texel
irake van een combinatie van
Ivermogen en dieselvermogen,
die reden wordt het Texelse
Imolenpark voor 50% gesubsi-
rd. Afhankelijk van de hoeveel-
stroom die door de
turbines wordt geleverd zorgen
ieselaggregaten van de centrale
aanvulling. Dat betekent een
jkse besparing van 400 ton olie
en navenant minder grote uit-
van stikstof- en zwavelverbin-
n.
van 1,7 kilowatuur per jaar dekt on
geveer de behoefte van 640 huishou
dens. Dat is een aanzienlijke bijdrage,
die de noodzaak tot uitbreiding van
de electriciteitscentrale overbodig zou
maken als er altijd voldoende wind
zou zijn. Maar zelfs op Texel staat
wel eens weinig of geen wind, zodat
de capaciteit van de gewone centrale
afgestemd moet zijn op de maximale
vraag die zich dan kan voordoen. Bij
warmtekrachtkoppeling, een andere
bron van electriciteit buiten de gewo
ne centrale, ligt dat anders.
De genoemde opbrengstcijfers van
het Texelse windmolenpark zijn voor
zichtig geraamd. De direct betrokke
nen verwachten dat er in de praktijk
nog meer zal uitkomen.
Knallend
Voorzien van helm en oliejas bracht Ir
Wim ten Have gisteren om 14.00 uur
het heiblok van de gebroeders Vroom
B.V. uit Middelie in werking, waardoor
de vijf meter lange „eers te" paal op
een van de vier locaties in snel tem
po de bodem werd ingedreven. Tradi
tiegetrouw werd direct daarop een
partij vuurwerk die aan het heiblok
was bevestigd, tot ontsteking ge
bracht.
In werkelijkheid werd begin deze
week al met het heiwerk begonnen,
zodat deze fase van het projekt in
middels is voltooid. De palen vormen
kransen waarop een laag van 1,25
meter beton wordt gestort. Aldus
ontstaat het voetstuk van de molen
die er met bouten aan wordt be
vestigd. Een van de palenkransen
moest dubbel worden uitgevoerd we
gens de slechte structuur van de on
dergrond ter plaatse; hier bevond zich
vroeger een „waal" of een slenk.
Het betonwerk wordt uitgevoerd door
besparing in de aandacht worden
gebracht. Ten Have vertelde gister
middag dat de schoolkinderen van
Texel bij die activiteit betrokken zul
len worden. Dat heeft te maken met
de twee jaar geleden gelanceerde
(maar helaas mislukte) actie om gel
den in te zamelen voor een „scholen
molen". Bovendien wordt de
betrokkenheid van de jeugd belangrijk
gevonden voor de maatschappelijke
bewustwording op energiegebied en
voor het stimuleren van alternatieve
energiebronnen.
640 huishoudens
De vier windturbines die straks in
Oudeschild draaien zijn van het type
Newinco Aerotech 23-PI 250. Ze
hebben elk een vermogen van 250
kilowatt, een ashoogte van 30 meter,
een rotordiameter van 23,1 meter (de
totale hoogte is dus meer dan 40
meter) en een gewicht van 32 ton.
Zodra het harder waait van 5 meter
per seconde (windkracht 3) gaat de
molen draaien. De wieken maken dan
43 toeren per minuut, wat ook het
geval is bij hogere windsnelheden.
Dit vaste toerental is nodig om de
frequentie van de opgewekte stroom
gelijke tred te laten houden met de
stroom die door de diesels in de cen
trale wordt opgewekt. De opbrengst
'gebruikneming van het windmo
rk zal pas in oktober of novem
("orden gevierd tijdens een
fgie-actieweek" waarbij ook an
PEN-initiatieven voor energie
voor.
geïnteresseerden
belangstellenden
sollicitanten
familie
vrienden
klanten
leveranciers
kooplustigen
Drijver Bouw B.V. uit Den Burg. Hij
fungeert als onderaannemer van aan
nemer Van Ooms uit Avenhorn, die
destijds als laagste inschrijver uit de
bus kwam. Met dit onderdeel van het
werk is een naar verhouding groot
deel van de investering gemoeid. Ook
P.Daalder Aannemingsbedrijf kan wor
den beschouwd als een Texels bedrijf
dat een graantje meepikt. Het hele
windturbinepark kost f2,45 miljoen.
De helft van dit bedrag wordt gesub
sidieerd door de EG en de NEVEM
(Nederlandse Maatschappij voor Ener
gie en Milieu).
Bewezen kwaliteit
De voorbereiding en uitvoering van
het windturbinepark valt onder de
verantwoordelijkheid van projektma-
nager Ir J. Duizend van het PEN. On
der zijn hoede kwamen ook de drie
andere (veel grotere) windmolenpar
ken tot stand, die het electriciteitsbe-
drijf inmiddels tot stand heeft
gebracht. Molens van het type dat
op Texel wordt geplaatst, hebben hun
betrouwbaarheid inmiddels bewezen.
Ze staan onder andere in het wind-
park Enkhuizen. Ir ten Have blikte tij
dens de borrel na afloop van de
plechtigheid nog even terug op de
soms moeizame strijd die aan deze
dag vooraf was gegaan. Toen hij vijf
jaar geleden begon over een windtur
binepark op Texel, werd hij nauwelijks
serieus genomen. Windenergie werd
aanvankelijk afhoudend benaderd.
Het was immers concurrentie voor de
gewone centrale. Sindsdien is de
mentaliteit drastisch veranderd. Het
electriciteitsbedrijf spant zich nu juist
in voor alternatieve energie en het af
remmen van de vraag naar stroom.
Het park op Texel heeft in eerste in
stantie vooral tegenwind gehad van
de provincie. Gedeputeerde Staten
vonden de molens aan de rand van
de Waddenzee lelijk en lagen hard
nekkig dwars. Gemeente Texel en de
Organisatie voor Duurzame Energie
tekenden vergeefs beroep aan. Het
licht kwam alsnog op groen te staan
toen Provinciale Staten vorig jaar pla
nologische beslissingen namen die
het plaatsen van windmolens moge
lijk maakten.
Inmiddels is het definitieve program
ma bekend van het bezoek dat mi
nister Hanja Maij-Weggen van
verkeer en waterstaat maandag aan
Texel brengt. De minister komt naar
het eiland om de expositie „40 jaar
zeehondenopvang" in EcoMare te
openen. Dit zal tussen half vier en
vier uur gebeuren.
De minister arriveert om ongeveer
15.15 uur per politieboot in de haven
van Oudeschild. Om 15.30 uur wordt
zij ontvangen door bestuur en direc
tie van EcoMare, waarna een wel
komstwoord volgt door burgemeester
Schipper, in diens functie als voorzit
ter van de Stichting Texels Museum.
Vervolgens zal directeur Kuiper van
EcoMare een korte toelichting geven
op de achtergronden van de Texelse
zeehondenopvang. Minister Maij-
Weggen zal volgens schema om
15.50 uur de officiële openingshan
delingen verrichten. Naar verwachting
zal zij een als „spectaculair" betiteld
cadeau meebrengen. De bewinds
vrouw zal hierna in select gezelschap
In vergelijking met drie jaar geleden is de bebouwde oppervlakte
op Texel met ruim 60.000 vierkante meter toegenomen. Recente
metingen van 's lands topografische dienst hebben dit uitgewe
zen. De toename heeft voor Texel financieel gunstige gevolgen.
De gemeente krijgt hierdoor met ingang van volgend jaar jaarlijks
ruim f100.000,- méér via de zg. „algemene uitkering" uit het
gemeentefonds van het rijk.
De bebouwde oppervlakte bedraagt
volgens de nieuwste gegevens
932.647 m2. De vorige keer kwam
de topografische dienst tot 871.875
m2. Bij de berekening van de alge
mene uitkering wordt uitgegaan van
een rijksbijdrage van 71641,- per
1000 m2. Verder tonen de metingen
aan dat de gemiddelde hoogte van
de bebouwing op Texel met twee
centimeter is gestegen. Dit levert de
gemeente vanaf volgend jaar
720.000,- extra op.
Onder druk
Momenteel bedraagt de algemene
uitkering circa 712,5 miljoen. Vanwe
ge de door het kabinet gepiesenteer-
de „tussenbalans" staat de
geldstroom van rijk richting gemeen
ten echter onder druk. Ook de ge
meenten zullen hun steentje moeten
bijdragen aan de landelijk noodzakelij
ke bezuiningsoperatie. Ook voor de
„rijke" gemeente Texel zal dit de ko
mende jaren leiden tot begrotingste
korten, als er geen maatregelen
worden genomen. De afdeling finan
ciën van de gemeente heeft berekend
dat het tekort voor volgend jaar nog
wel meevalt, maar dat in 1993 een
gat van 71,1 miljoen moet worden
overbrugd, In dit cijfer is de verho
ging van de algemene uitkering met
ruim een ton wegens de uitbreiding
van de bebouwde oppervlakte nog
niet verwerkt.
B en w hebben dinsdag over deze
kwestie vergaderd. Het college kwam
tot de conclusie dat het „gat" min
der groot is dan op grond van de
eerste berekeningen wordt aangeno
men. Naast de genoemde meevaller
van ruim 7100.000,- denken b en w
dat door het stijgend toerisme jaar
lijks nog een bedrag van 7100.000,-
extra beschikbaar komt uit de op
brengst van de toeristen- en woonfo-
rensenbelasting. Verder verwacht het
college dat de overname van wegen
van het waterschap zal leiden tot een
efficiencyvoordeel van eveneens
7100.000,-. Totaal dus extra beschik
baar circa drie ton, waardoor het te
kort in 1993 geen 71,1 miljoen maar
7800.000,- zal bedragen, aldus b en
w.
Voorstellen
Met andere woorden: de gemeente
moet in 1993 voor ongeveer acht ton
bezuinigen. B en w spreken liever
over „ombuigen", omdat dit meer het
beleidsmatige aspect aangeeft, terwijl
„bezuinigen" een puur financiële
klank heeft. Het college wil het doel
bereiken via een „integrale herover
weging van taken". Alle gemeentelij
ke taken worden daarbij kritisch
onder de loep genomen. Burge
meester Schipper en de wethouders
Krijnen-Baijs, Barendregt en Terpstra
zullen spoedig zelf met voorstellen
komen inzake de beleidsonderdelen
die voor ombuiging in aanmerking ko
men. Tevens moeten zij aangeven
welke taken zij niet voor ombuiging
geschikt achten. B en w zullen voor-
door Klaas Bonne
De vuilnisbelt is opgeheven,
De meeuw pikt vruchteloos in het
slijk,
Ons afval gaat in de container,
Bij de Ouweschilder dijk.
Waar de inhoud van de wagen.
Zorgvuldig afgewogen wordt.
En daarna zorgt Van Tatenhove,
Voor het verdere transport.
En de Texelse bevolking,
Wacht met engelengeduld,
Op de chemische reactie.
Van de afgedekte bult.
En het beeld zal straks vervagen,
Bij 't schijnsel van het Licht van
Troost,
En hopelijk zal geen nazaat vragen.
Wie die troep daar heeft geloosd,
Maar wie weet, zien zij in donkere
nachten.
Als de stormwind door de Mokbaai
huilt.
Op de berg de geest van opa,
Die de rotzooi heeft vervuild.
een rondgang maken door het cen
trum. Daarbij zal gelegenheid zijn
voor een gedachtenwisseling over de
visie van EcoMare en het beleid van
Verkeer en Waterstaat. De rondgang
neemt ongeveer een uur in beslag,
waarna de minister vertrekt naar de
zandsuppletie nabij De Koog. J. Ree
der, hoofd dienstkring Texel van Rijks
waterstaat, zal ter plaatse tekst en
uitleg geven. De minister zal om
17.30 uur haar bezoek beëindigen en
naar de haven van Oudeschild ver
trekken.
stellen doen een totale kostenbespa
ring van een miljoen te zien geven.
Dus twee ton meer dan eigenlijk no
dig is. Het college geeft hiermee de
gemeenteraad de mogelijkheid om
keuzes te maken. De raad kan dan
aangeven welke zaken belangrijk ge
noeg zijn om toch uit te voeren, zon
der dat de ombuigingsoperatie van
acht ton in gevaar wordt gebracht.
Toeristenbelasting
Eerder in dit artikel is aangegeven dat
Lees verder pagina 5
De Bolder is een
fantastisch bedrijf
s» Koninginnedagprogramma voor
het hele eiland
Waterschap verving laatste
brug door duiker
Drie dagen paardesportfestijn
rond manege
Zeehondensymposium in
EcoMare
th Twee echtparen zestig jaar
getrouwd
Derde verjaardag zet klif
op stelten
PAUWELKWAKKUPPERSKOLSCHHERTOGJANRIDDER PAUWELKWAKKUPPER
C3
CC
z>
CD
t-
CD
X
O
O
cc
w met meer dan 60 soorten bier waarvan 6 van de tap
En op de eerste dag doen wij het zo,
U krijgt het eerste glas Witbier van ons kado.
Geopend van woensdag t/m
zondag van 17.00 tot 02.00 uur.
x
O
O
z
z
O
D
O
r
cn
di
co
LU
z
z
D
O
D
CC
00
z
LU
5
0
j
1
X
O
O
z
z
O
DUVELWIECKSEWITTEWESTMALLEAMSTELBECKSURQUELL DUVELWIECKS