yVe nemen straks knotten
exelse wol mee naar huis"
dere donderdagmiddag rondrit over het eiland
VD hekelt houding GS
zake 2e relatienota
RED
DE DIEREN IN
DE GOLF
dtimers
Plantengroei Waddeneilanden
in woord en beeld gebundeld
r
Ihssen dijk en duinenrij
Vrijwilligers voor
vakantie-activiteiten
Inbraak in tent
O.T.M.V.
Fuiken gestolen
Aanbestedingen
WSPA
OERPAP 23 MEI 1991
TEXELSE COURANT
PAGINA 11
ieten we bij u wezen voor de
|rjt?"( vraagt een mevrouw aan
hauffeur van een normale lijn-
stbus, die net bij het busstation
de Elemert is komen voorrijden,
e, mevrouw die komt dadelijk. U
ent hem zo. Hij is nogal grijs, zal
laar zeggen", luidt het antwoord,
is nog geen kwart voor twee.
nevrouw voegt zich weer bij de
mdere wachtenden. Ze heeft
ingeschreven voor een busron-
yan Autobus Onderneming Texel
die volgens de folder langs
iooiste plekjes van Texel voert,
i kwart voor twee komt de bus
ijden. Met „nogal grijs" is niets
I gezegd.
bus, bestuurd door Piet Kikkert,
iden zich AOT-bedrijfsleidster He-
de Boer en gids Martha Witte
iudeschild. Behalve de zes pas-
»rs, stappen ook VVV-
jnemers Henk Groenen en Ans
jssens in. De reserveringen voor
Dndrit (ƒ17,50 p.p.) lopen via de
en door de tocht eens mee te
»n, weet je tenminste waar je
praat, vertellen ze.
we voor het WV-gebouwtje in
loog stoppen, staan daar liefst
lassagiers klaar. Vriendelijk knik-
|,de meesten zijn de 55 jaar
gepasseerd, wordt een plaatsje
bus gezocht. „Miep, duik maar
op het eerste het beste plaatsje
je ziet", roept een vermoeid kij-
|e man naar zijn vrouw,
edereen zit, heet de gids de pas-
ers welkom. In het Nederlands én
d Duits stelt zij zich voor. „Ik
Witte. Een echte Texelse familie-
n. Op het eiland wonen ongeveer
D mensen die zo heten. Ook
iffeur Piet Kikkert heeft zo'n ech-
ixelse familienaam." Terwijl de
De Koog uitrijdt, gaat ze in op de
tnedenis van het dorp. De passa-
i kjjken aanvankelijk zwijgend uit
■nam. Als de duinen nabij de Rui-
m zicht komen, klinkt er voor
m\gemompel op. „Mooi,
idden-Eierland wordt gewezen op
si „En hier bevindt zich het
isfe kerkje van Texel." Alle hoof-
draaien naar één kant. „Nou, in-
aad. Het mag de naam niet
hebben", hoor ik iemand in m'n buurt
zeggen.
Uitproberen
Achter me blijken twee dames uit
Delft te zitten. Ze hebben vier vakan
tiedagen op het eiland achter de rug.
„We zijn hier om het eiland eens uit
te proberen," vertelt één van hen.
„Later dit jaar wil ik met m'n dochter
en haar kinderen terugkomen. Hoe
het bevalt? Nou, heerlijk. Het valt me
op dat alles hier zo verschrikkelijk
schoon is. Zelfs langs de wegen. Als
ik m'n familie hier had zitten, zou ik
best op het eiland willen wonen.
Maar in Delft heb ik sinds kort ook
een stukje Texel, want ik slaap onder
zo'n schapenwollen dekbed. En we
nemen straks natuurlijk knotten
Texelse wol mee naar huis. Om te
breien."
Terwijl ze me even peinzend aankijkt,
zegt ze opeenskordaat: „Moet je ho
ren, het is geen kritiek hoor, maar als
je toch een stukje gaat schrijven,
meldt dan even dat de bewegwijze
ring op de fietspaden hier op het
eiland te wensen overlaat. De rich
ting staat óf helemaal niet aangege
ven, óf is slecht zichtbaar omdat
delen van de pijlen op de paddestoe
len onleesbaar zijn geworden. Van de
week zijn we werkelijk bekaf thuisge
komen van een fietstochtje. We heb
ben kilometers te ver gereden, omdat
we totaal niet meer wisten waar we
zaten."
We naderen de Vlieland-boulevard.
De zon is helemaal verdwenen en uit
de loodgrijze lucht vallen de eerste
spatten. In het weiland links zitten
twee lepelaars. De gids maakt de
mensen op de dieren attent. De hele
bus rekt de nek uit. „Wat, ooie
vaars?" „Oh, ja, nu zie ik het! Goh,
ze zijn niet zo groot als ik had ge
dacht", wordt er geroepen.
Terwijl de gids honderduit vertelt, na
deren we even later het Wagejot.
„Door Texelaars ook wel het kluten-
poldertje genoemd." Er blijken veel
soorten vogels te zitten, maar de klu
ten laten het even afweten. Nergens
te zien. Op het laatste moment ont
waren we er één, met twee schrieli-
ge jongen in haar kielzog.
Aan de overkant van het gangpad zit
ten twee dames uit Rotterdam. Ook
zij vertellen al enige dagen op het
eiland met vakantie te zijn. „We loge
ren in een hotel in De Koog. Eergister
hebben we toevallig de Texelroute
met de auto gereden. Veel plaatsen
die we nu aandoen, hebben we dus
al gezien. Maar dit is interessanter,
omdat je nu het een en ander hoort
over wat je te zien krijgt."
Room op de koffie
Via Oosterend en De Waal rijdt de
bus voor een pauze naar Catharina-
hoeve, waar de mensen drie kwartier
de tijd hebben om een kopje koffie te
drinken en de benen even te strek
ken. Chauffeur Piet Kikkert komt
handenwrijvend binnen. „Zo'n rondrit
is nou echt de room op de koffie.
Het is niet te vergelijken met het
werk op de lijndienstbus. Dat komt
ook omdat je samen met een gids
werkt. Dat is gewoon gezellig. Als er
geen Duitsers in de bus zitten, ver
zorgen we als chauffeur ook wel
eens zelf het commentaar."
Kikkert, die sinds 1975 bij de AOT
werkt, vertelt dat een deel van de
route ook verreden wordt met de lij
nen 27 en 29, de toeristische routes.
„Dat zijn ook routes waarin je veel
contact met je passagiers hebt. Maar
dat heb ik eigenlijk altijd wel. Er
hangt erg veel van je instelling als
chauffeur af. Als je de mensen bij
binnenkomst niet begroet, is de kans
groot dat ze jóu ook zonder een
woord voorbijlopen."
Het idee om de busrondrit weer in
ere te herstellen is afkomstig van be
drijfsleidster Helena de Boer. In het
verleden combineerde zij haar kan
toorwerk bij de AOT met een weke
lijkse rondrit over het eiland, waarbij
zij als gids optrad. „Nadat we elf jaar
geleden met de rondritten zijn
gestopt, leek het ons leuk de draad
weer eens op te pakken. Er is nu in
vergelijking met vroeger één verschil.
Toentertijd huurde de VVV de auto
bus van de AOT, nuverzorgen we de
rondritten geheel zelfstandig en ver
zorgt de VVV alleen de reserverin
gen. Er is voor de rondritten altijd erg
veel animo geweest. Alleen in het
echte hoogseizoen, bij lekker strand
weer, liet de belangstelling te wensen
over."
Wandeling
Kwart over vier. De meeste passa
giers hebben na een korte wandeling
hun plaatsen in de bus weer ingeno
men. De sfeer is losser, het ijs is ge
broken. Er wordt hoorbaar
geconverseerd. We passeren hotel
Bos en Duin. Opeens vraagt iemand
waar nu het huis van Jan Wolkers
ligt. „Daar, dat witte huis met die
ronde uitbouw." Alle hoofden buigen
zich zijwaarts, naar de zoom van het
bos. Er wordt zwijgend gekeken. De
tocht gaat nu richting Den Hoorn.
„Texel is een prachtig eiland. Mijn
vrouw en ik genieten hier enorm. We
zijn nu voor de tweede keer op het
eiland," vertelt een toerist uit Ruinen
(Drente). „Of we met het openbaar
vervoer zijn? Nee, met de auto. Waar
om we dan in de bus zijn gestapt7
Nou, omdat je hier wat hoort over de
verschillende bezienswaardigheden.
Tot nu toe heb ik al heel wat op
gestoken."
Zijn buurman, afkomstig uit Dieren,
vertelt al voor de vijfde maal op Texel
te zijn. „Precies 23 jaar geleden kwa
men we hier voor het eerst. We wan
delen hier wat af, zeg. Gemiddeld
zo'n 20 kilometer per dag. Heerlijk."
Onder de stoelen ligt het hondje van
het echtpaar. Een groot deel van de
rit heeft hij op schoot gezeten. „Om
dat ik al zo vaak op Texel ben ge
weest, heb ik vanmiddag niet écht
veel dingen gehoord die ik nog niet
wist. Maar toch is zo'n rondrit leuk.
Wat ik minder leuk vind op dit eiland,
zijn de verschillende prijzen die voor
het eten worden berekend. De prijzen
lopen, afhankelijk van de gelegen
heid, sterk uiteen. Je kunt er, als je
ergens naar binnen gaat, geen peil
op trekken. Het zou fijn zijn als daar
wat minder verschil in zat."
Wonen
Gids Martha Witte vertelt onvermoei
baar door, vanuit het Nederlands tel
kens weer overschakelend naar het
Duits. Geen eenvoudige opgave. „We
zijn erg blij dat in Den Burg voort
gezet onderwijs bestaat. Onze kinde
ren kunnen na de basisschool hier
nog naar het Lbo, Mavo, Havo of
Atheneum. Op de andere Wadden
eilanden bestaat die mogelijkheid
niet. Ouders moeten hun kinderen
daar al heel jong op de vaste wal
aan een kostgezin toevertrouwen.
Hier kunnen we onze kinderen geluk
kig wat langer bij ons houden." In
stemmend geknik van de passagiers.
„Daar denk je wel eens niet bij na,
hè, als je met vakantie bent. Wat het
betekent om op zo'n eiland te wó
nen", zegt iemand. Als het eindpunt
van de tocht in zicht komt, het
busstation Elemert, slaat de regen
met kracht tegen de ramen. Het is
bijna half zes. De passagiers die in
De Koog zijn ingestapt, worden daar
natuurlijk ook weer ook afgeleverd.
We stappen met z'n achten uit. In de
plenzende regen bedenk ik dat zo'n
rondrit voor Texelse ouderen, die niet
over een auto beschikken en de deur
bijna niet meer uitkomen, ook een
uitkomst kan zijn. Een groot deel van
het eiland op een presenteer-blaadje.
En je hoeft je alleen maar te laten-
rijden.
M.B.
>f
door Klaas Bonne
terend langs 's Heren wegen
de trekkerkaravaan
men oud, maar nog gedegen
n der uit 't land vandaan
auto's en motoren
en ver vervlogen tijd
nen zij na veel gesleutel
uit de vergetelheid
fan kruipt het bloed weer even
het eigenlijk niet kan gaan
zelfs boer Dirk, al lang in ruste
niet bij weg te slaan
zei hij, met zo'n soort trekker
'te ik ooit mien debuut
ik kon 't verschil niet fiende
!n vóór en achteruut
ging het op de slootkant
es falikant verkeerd
en docht ik in het water
de kont van 't ouwe peerd
de baas dan op het land kwam
'k hij deur z'n grieze heer
m zei die, hoe is 't mogelijk
hele Dirk niet meer
Zoals elk jaar worden ook dit jaar
vakantie-activiteiten gehouden voor
de Texelse schooljeugd. Onder deze
activiteiten vallen de twee weken
bouwdorp, de hike en de kanotocht.
Voor deze activiteiten worden nog
medewerkers gezocht. Het gaat om
groepsleiders (-sters) en medewerkers
voor de huishouding. Bouwdorp 1
vindt plaats van 8 t/m 12 juli; bouw
dorp 2 van 15 t/m 19 juli en de hike
van 24 t/m 26 juli. Medewerkers
moeten minstens 16 jaar zijn. De ver
goeding voor de bouwdorpen is
Uit een tent van de Oude Trekker en-
Motoren Vereniging hebben onbeken
den twee
nooduitgangverlichting-units en een
autotelefoon-antenne ontvreemd. De
diefstal vond zondagochtend vroeg
plaats. De tent was ter gelegenheid
van de manifestatie van de vereni
ging opgezet aan de Nikadel. De da
ders hebben zich toegang verschaft
door in het doek te snijden. De scha
de bedraagt naar schatting 71500,-.
VD-afdeling Texel is „ontstemd
''ontrust" over de provinciale
ePt-nota „Globale begrenzing
de fase relatienota en natuu-
vikkeling op landbouwgrond".
Texel schrijft dat in een brief
gedeputeerde Staten van
Bholland. In de nota staat (zie
se Courant 14 mei j.l.) dat de
,nde jaren het aanwezige areaal
enotagebied moet worden ver-
®'d, ten koste van landbouw-
en. VVD Texel noemt de schaal
°P dit gebeurt „onver
oord".
(de VVD zich vooral over op-
ls door de provincie gehan-
8 Procedure. „Op geen enkele
r blijkt dat vooraf serieus over-
8 gorden gevoerd met het colle-
b en w van Texel. In het
•aurevoorstel staat dat GS de
gemeente 'slechts' schriftelijk op de
hoogte zullen stellen. Dit lijkt nergens
op! Zo ga je als overheden niet met
elkaar om!!", aldus schrijven de
Texelse liberalen.
VVD Texel wijst GS op de gevoelig
heid van het natuur- en landschaps-
beleid van rijk en provincie op het
eiland. „Al diverse keren zijn proble
men geëscaleerd. Aan dergelijke
escalaties hebben wij geen behoefte
meer." Vandaar dat wordt aangedron
gen op een zorgvuldige procedure.
„Maar dan wel een andere dan die u
in de concept-nota voorstelt", aldus
staat in de brief.
De VVD concludeert: „Als u met
succes uw beleid wilt invoeren, zult
u eerst draagvlak moeten creëren in
het betreffende gebied. Zoals u het
nu aanpakt, zal het bij voorbaat tot
mislukken zijn gedoemd."
7150,— per week, voor de hike is dat
7100,—. Alle medewerkers gaan ook
nog een keer met elkaar uit eten op
kosten van de zaak. Meer inlichtingen
(en aanmeldingen) zijn te verkrijgen
bij Andries Huberts, overdag te berei
ken op telefoonnummer 14300, 's
avonds 18972.
De politie kreeg zaterdagochtend zeer
vroeg een telefoontje dat een oranje
busje met daarin twee blote mensen
slingerend over de Pontweg in de
richting van de boot reed. De achter
volging werd ingezet en de wagen
kon worden aangehouden. De twee
inzittenden bleken inmiddels voorzien
van kleding en de bestuurder van het
busje, een 28-jarige Duitser uit Es
sen, had niet teveel gedronken. Wel
lag in de wagen een fuik met palin
gen, witvissen en een baars. De
Duitsers gaven toe de fuik te hebben
gestolen uit het kanaal bij de
Muyweg.
De renovatie van de riolering in de
Vliestraat te Oosterend is gegund
aan De Vries en van der Wiel uit Sint
Maartensvlotbrug. Er is een bedrag
van 7101.400,-mee gemoeid. Overige
inschrijvers waren de firma's Wester-
laken en Texel b.v. De werkzaamhe
den zullen op zeer korte termijn
beginnen.
De verbouwing en aanpassing van de
Thijsseschool is voor 7729.400,- ge
gund aan H. Daalder en zonen uit De
Cocksdorp. Bouwbedrijf Duin en Vis
sers bouw- en timmerbedrijf waren
de overige mededingers.
giro 5953980
World Society for the
Protection of Animals
Amsterdam
Kalverstraat II2, I0I2 PK Amsterdam
Liefhebbers van flora en fauna kun
nen hun hart ophalen aan een nieuw
boek. De rijkelijk geïllustreerde uitga
ve ,,De plantengroei van de Wadden
eilanden" brengt de vegetatie van
de waddeneilanden tot leven. Bio
loog prof. Viktor Westhoff en bo-
demkundige, dr.ir. M.F. van Oosten,
bundelden hun kennis tot een ruim
vierhonderd pagina's tellend stan
daardwerk. Een indrukwekkend boe
kwerk, waarin in drie gedeelten de
flora en fauna van alle in Nederland
bewoonde waddeneilanden tot in de
tail wordt beschreven. Vooral de
plantenliefhebber vindt er veel van
zijn gading in terug.
Het auteursduo betitelt het boek als:
„Ons levenswerk". „Een terechte
conclusie", aldus Adriaan Dijksen, bi
oloog bij EcoMare. „De samenstellers
zijn echte kenners. Bovendien maken
ze goed gebruik van de kennis van
Wilma Eelman uit Den Burg en Cees
Bruin uit Den Hoorn, de Texelse plan-
tenkenners bij uitstek."
In dertien afzonderlijke hoofdstukken
wordt de plantengeschiedenis en de
invloed van (micro)klimaat, bodem en
waterhuishouding (abiotische facto
ren) op de plantengroei uitgebreid on
der de loep genomen. Veel aandacht
voor de duinen, die per slot van reke
ning op alle eilanden, met uitzonde
ring van Texel, het grootste deel van
de oppervlakte uitmaken; Het ont
staan van de duinen en de invloed
van mens en dier in het duingebied.
Duidelijk worden de desastreuse ge
volgen beschreven voor prachtige en
zeldzame vegetaties door ontginnin
gen rond de eeuwwisseling (aanleg
Moksloot en aanplanten bos). Met
geen woord wordt echter gerept over
de directe en indirecte gevolgen van
de recreatie. „Wellicht viel dat buiten
de opzet van het boek", zo redeneert
Dijksen na bestudering. Wél tal van
boeiende beschrijvingen van de flora
van verschillende landschappen: dro
ge duinen, natte duinvalleien, wadden
en kwelders, leder eiland wordt af
zonderlijk beschreven, met telkens
veel aandacht voor de groei en ont
wikkeling van de vegetatie, zodat een
breed beeld ontstaat van de bijzonde
re en unieke eigenschappen daarvan
op de waddeneilanden.
Het boek is rijk geïllustreerd. Zo'n
170 afbeeldingen, waaronder zo'n
100 kleurenfoto's, ondersteunen de
teksten. Hier en daar valt de kwaliteit
van de foto's wat tegen - Texel heeft
met zijn grote, gevarieerde planten-
rijkdom voor de gemiddelde fotograaf
wel méér in petto. Niettemin zitten er
tal van mooie, karakteristieke plaatjes
tussen, die zeker de moeite van het
bekijken waard zijn. We concluderen
dan ook dat het boek een welkome
aanvulling is, zeker voor de wat meer
in het plantenrijk geïnteresseerde na
tuurliefhebber.
De kosten van het boek, dat is uitge
geven ter gelegenheid van het
90-jarig jubileum van de Koninklijke
NederlandseNatuurhistorische Vereni
ging, konden mede door donaties van
verschillende fondsen net beneden de
780,- blijven. Vogelaars
Voor natuurliefhebbers die de blik iets
hoger hebben gericht is er van de
zelfde uitgeverij, Uitgeverij Pirola uit
Schoorl, in oktober 1990 het boek
„Broedvogels van Noord-Holland"
verschenen. Net als de hierboven
omschreven uitgave over plantengroei
worden vragen over 178 algemeen
en zeldzaam in Noord-Holland broe
dende vogels op wetenschappelijke
wijze beantwoord. Ook qua omvang,
tekst en illustraties veel gelijkenis
waarbij een goed inzicht ontstaat in
de samenhang tussen met name het
Texelse landschap en zijn natuurlijke
bewoners. Het boek werd samen
gesteld door Wim Ruitenbeek, Kees
Scharringa en Piet Zomerdijk, in op
dracht van de Stichting Samenwer
kende Vogelwerkgroepen
Noord-Holland en het Provinciaal
Bestuur Noord-Holland. Prijs 747,50.
V.l.n.r. VW-medewerkers Henk Groenen en Ans Laurijssens. chauffeur Piet Kikkert. AOT- bedrijfsleidster Helena de Boer en gids Martha Witte.
