las Texel eens een koninkrijk?
9
sportenvereniging
st trainingen
fj
/5 56> 552,
°"L
v
Kosten chemisch afval
worden nog niet
volledig doorberekend
Gymvereniging Oudeschild
heeft zaterdag feest
Eilandcompetitie tennis
Ringsteken
Cocksdorp
Recordaantal lopers in
jubileumcross ZDH
Watersportweekend
bij strand paal 17
Wieleruitslagen
Training Boys-jeugd
Van Arnhem blijft
Vinkes de baas
Bekladding
:RDAG 8 AUGUSTUS 1991
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
n TC-abonnee Leo Maas uit Den Burg het boek Where
once stood" van Iman Wilkens las, trof hij verrassen
ds een verwijzing aan naar de oorsprong van de naam
het eiland Texel. Wilkens is een Nederlander die woont
werkt in Parijs en in zijn vrije tijd geschiedkundig onder-
li verricht. Zijn populair-wetenschappelijke boek bevat
compleet nieuwe theorie inzake de beroemde heldenge-
1 ten „Ilias" en „Odyssee" van de oud-Griekse schrijver
mus. Volgens deze theorie zou Texel ooit een koninkrijk
geweest, waaraan de koning, Thessalus, zijn naam heeft
even. Maas klom in de pen en vatte in bijgaand artikel
eie interessante elementen uit Wilkens' theorie samen.
jaren geleden werd ons rusti-
laan in de kop van Noordhol-
igeschrikt door de opkomst
militante splintergroepering
(rij". Hoewel het hier een lou-
ludieke actie betrof, zullen
m hebben vermoed dat reeds
millenia terug deze „status
van Texel en de andere
ilige waddeneilanden een feit
zijn geweest. En, nog opmer-
Texel zou zelfs een heus ko
zijn geweest. Dit althans wil
lilkens. schrijver van de con-
iële historische studie „Where
ice stood" (Waar eens Troje
vond), uitgegeven door Rider
ons doen geloven.
gestie betreffende de oor
van de naarri Texel is slechts
ir zijdelingse. Wilkens noemt
n bij zijn uitvoerige en indruk-
ide poging om de Ilias en
e een nieuwe interpretatie te
Deze, door generaties gymna-
bestudeerde, klassieke hel-
ichten werden circa 800 jaar
t begin van onze jaartelling
iven. Of de gedichten daar-
k rond die tijd zijn „gecompo-
waagt Wlkens in twijfel te
Trojaanse oorlog
de verhalen voor een goed
ithisch van karakter zijn, doet
'tailleerde verslaggeving van
se de Trojaanse oorlog -
lend in de verplettering vön
or middel van de befaamde
het Trojaanse paard- vermo
et toch een historische ge-
s aan ten grondslag moet
gelegen. Verondersteld wordt
ral de Ilias gebeurtenissen in
e Griekenland beschrijft, Van-
dag zijn nog een groot aan-
itslnamen terug te vinden die
edicht voorkomen. Er zitten
taken en ogen aan: afgelegde
art kloppen soms niet met
genoteerde reistijden, enkele
aanduidingen zijn met elkaar
tspraak, enzovoort.
Cambridge
echter probeert in zijn boek
luffende wijze aan te tonen
gehele strijdtoneel zich, on-
1200 jaar voor Christus, niet
xjde Griekenland, maar in on-
n Westeuropese streken heeft
ield. Hij situeert Troje nabij het
Engeland gelegen Cambridge,
izijn theorie bevatten de rei-
i Odysseus een verkapte zee-
ior bevaarders van de
iche Oceaan.
i baseert zijn conclusies niet
>P tastbare, door opgravingen
legde voorwerpen als stille ge-
van het verleden. Ook stelt hij
'togen van de Meersporten-
^9 Texel (MST) beginnen in
van 19 - 24 augustus met
lin9en. Nieuwe leden zijn wel-
lesprogramma is als volgt:
Mastiek-
taal:
meiS|es 5 jaar
pngens 5 jaar
longens E.T A en B
meisjes E.T. A
"Ismes recreatie
Mvters 3 |aar
meisies 6 jaar
meisies 9 raar
ms'sies 11 jaar
meisjes 13 |aar
i5P. dames vanaf 14 jaar
meisjes E.T. C
meisjes E.T. B
iengens E.T. B
OTgens E.T. A
rpnnguur
Outers 4 jaar
"nisjes 7
Visies
jaar
"«"hes 10 gaar
"*lsi« 12 iaar
«mes recreatie
lenpens 6/7 iaar
m9ens 6 jaar
""Sens 9 gaar
»9sns 10/11 )aar
m9ens 12/13 jaar
heren/heren
r
meisjes ET. A en B
dat door mondelinge overlevering in
formatie uit voorbije periodes be
waard is gebleven. Hij doelt niet
zozeer op oude volksverhalen, als wel
op allerlei geografische benamingen.
In de namen van steden, dorpen, ri
vieren, bergen, enzovoort, zouden -
veelal op zwaar verminkte wijze-
historische persoons- en plaatsnamen
doorklinken. Hier komt ook de naam
Texel om de hoek kijken.
Calydne
Het toenmalige Texel zou onderdeel
zijn geweest van de Calydnische ei
landen, waar de naam „Calydne" te
genwoordig nog in het „Caliant" van
de plaats Callantsoog te beluisteren
valt. Zoals uit dit voorbeeld blijkt, is
de uitleg van historische namen een
rekbare zaak. Toch bestaan in dit
„spel" van woord-vervor
ming wel degelijk enkele regels. Net
zoals slingers vrij zijn om te bewegen
behalve in die punten waar ze zijn
opgehangen, worden doorgaans ook
woorden „opgehangen" aan een be
perkt aantal medeklinkers. Terwijl de
klinkers van een woord in de loop der
tijd of van plaats tot plaats (dat wil
zeggen van dialect tot dialect, van
taal tot taal) gemakkelijk wijzigen,
blijven de medeklinkers vrijwel onver
anderd. Dit is ook nu nog vaak de
overeenkomst tussen verwante woor
den in onze moderne talen, zoals valt
op te maken bij vergelijking van bij
voorbeeld een Nederlands woord als
,,deur" met het corresponderende
woord in de Engelse of Duitse taal:
resp. „door" en „Tur".
Hel
Met inachtneming van nog enkele re
gels, zoals de letter h die doorgaans
als een stomme h kan worden opge
vat (en dus net als de klinkers ge
makkelijk kan wijzigen of verdwijnen)
en de gelijkstelling van de harde d en
t en van ch en k heeft Wilkens pro
beren te achterhalen hoe bepaalde
namen zich zouden kunnen hebben
x \StES
HELLESPONT
- Helle Sin -
(North Sen)
(See Map 12)
8 Trachis
Cos 20
THRACE
III
Calydne 21
Lcninos
(Lemmer)
Acgac 41
•/42
]9U L
54
Issylus R
(Ijssel R
30
35
HELLAS
DELOS
(Dcclcn)
16>36
II 52
Siren hint R
Scuros
14Ron
PYLOS I
(Peel)
(Sec Map 8)
33c, d
15 Antron (Antwerp)
fSelielilc)
4" Laconia
f> Alos
(Lackcn)
'era nK
Boudeion
7 Alopc
(Modern names in brackets)
References:
R - Rotterdam; B - Brussels)
Approximative map
Nederland In het bronzen tijdperk. Naast Thessaly alias Texel zijn (met wat fantasie) o.a. de vol
gende namen te herkennen: De Kooy (Cos), Callantsoog (Calydne), Egmond (Aegae) en Delft
(Delphi).
ontwikkeld tot hedendaagse plaats
namen. Zo interpreteerde hij Walkü-
ren als Walcheren en Circe als
Zierikzee.
De meest opmerkelijke benadering
(althans vanuit Nederlands perspec
tief) is evenwel zijn conclusie dat de
naam Holland uit deze periode da
teert en is afgeleid van Hel van Hel
las, de oude benaming voor
Griekenland. Wilkens maakte een
overzicht van tal van andere plaats
namen in West-Europa, beginnende
met Hel. In Nederland zijn dat bij
voorbeeld Hellevoetsluis, Hellegat,
Helmond, (H)Elburg en (Den) Helder.
Archeofictie
Het mag geen verwondering wekken
dat „professionele" archeologen, om
het zwakjes uit te drukken, enige
moeite hebben met het beamen van
Wilkens' theorie. Hoe fantastisch zijn
gehele -door sommigen wellicht liever
als „archeofictie" te typeren- ge
schiedschrijving ook klinkt, het is een
bewonderenswaardige poging om één
van de klassieke meesterwerken der
mensheid op waarde te schatten en,
letterlijk, te onttrekken aan het rijk
der fabelen.
Koning Thessalus
Wat betreft de oorsprong van de
naam Texel, zoals opgemerkt mogelijk
afgeleid van koning Thessalus (ge
noemd in Ilias II, 676-683), ligt het
voor de hand om je af te vragen of
er in onze contreien andere namen
bestaan die zijn afgeleid van een
historische naam. Zo relateert Wil
kens het woord „Mars" in Marsdiep
(en de wijk „De Mars" in Den Burg?)
aan de god Mars (die later door de
Grieken zou zijn geadopteerd). Ook
vestigt hij de aandacht op het woord
„nol", wat gewoon „duin" betekent,
maar volgens Wilkens is afgeleid van
„nul". Dit woord zou staan voor het
symbool van dit getal, namelijk de
cirkel, die een bijzondere plaats in
nam in de Keltische godsdienst (dit
geloof zou de bron hebben gevormd
voor het hele mythische heldendom
van de Grieken). Zit er dus méér ach
ter een onschuldige naam als „Fon-
WHERt i ROY ONCE STOOD PARTj
Regiment 20
And they that held Nisyrus and Crapathus and Casus and Cos, the
city ofEurypylus, and the Calydnian isles, these again were led by
Pheidippus and Antiphus, the two sons of king Thessalus, son of
Heracles. And with them were ranged thirty hollow ships.
II. 676-80)
L Assuming that the territory of King Thessalus was called Thessaly, i
-hen this name is preserved in the island of Tessel in the north ofl
Holland. The five place-names mentioned by Homer can all still be
traced in that area. Nisyrus is Niezijl on the Lauwerszee, now drained,
(between the provinces of Friesland and Groningen. Cos is Kooy,
suburb of Helder. Homer calls it a 'well-situated' place (II. XIV, li
j and XV, 28), as well it might be, for it controlled the sea traffic betwd
j the North Sea and the inland sea, and indeed still does, Helder bejfi
Viavy base. Crapathus is Krabbendam ('crab dyke') 20 kn
ldelder. Casus is Castricum. a deceptively Latin-loo'-
Wilkens beweert dat op het toenmalige Texel een regiment van het Egeïsche leger was gele
gerd. Dit dertig schepen tellende legeronderdeel stond onder bevel van Pehidippus en Antiphus
en bewaakte het gebied noordwest Nederland.
teinsnol" (hoezo fontein: een bron,
of?), of meer exotische namen als
Sibors- en Setingsnol?
Extremistisch
Hoe het ook zij, met dergelijke spe
culaties over de vroegere staat van
Texel worden de niet geheel en al on
besproken vondsten uit de Bronstijd
die op ons eiland zijn gedaan, in een
ander licht geplaatst. Hoewel opgra
vingen op Texel uit deze periode niet
veel van de grandeur van een voor
malig koninkrijk weerspiegelen, moet
menig Texels notabele in een stil mo
ment toch enige weemoed niet kun
nen onderdrukken, wanneer hij denkt
aan de „royale status" die hij op
Texel in een vervlogen tijd had kun
nen genieten. In onze tijd van een
alom groeiend nationaal bewustzijn
zal een nog op te richten variant van
de „Texel vrij"-beweging, de extre
mistische „vereniging tot herstel van
het koninkrijk Tessel", zich in ieder
geval van hun stilzwijgende instem
ming verzekerd mogen weten....
Bron: Where Troy once stood (The mystery of
Homer's Iliad and Odyssey revealed) - Iwan
Wilkens. Rider, 1990. ISBN 0-7126-2463-5.
G.V.T. Jazz:
De Ferrever:
Maandag:
17.30 u. jeugd 8-10 jaar
18.30 u. jeugd 10-12 jaar
19.30 u. jeugd 14-18 jaar
Woensdag:
19.15 u. jeugd 12-14 jaar
20.15 u. dames beginners
21.15 u. dames gevorderden
Volleybal Tevoko:
Burgemeester De Koninghal:
Maandag:
1 7.00 u. mini's
20 30 u. heren 2
21.30 u. heren recreanten
Dinsdag:
16 30 u. jongens B
17.30 u. meisjes A (dames 4) en B
21.30 u. dames 3
Woensdag:
16.30 u. jeugd C
19.30 u. dames 1 en 2
21.00 u. heren 1
Donderdag:
19.30 u. dames recreanten
Vrijdag:
16.30 u. selectie mini's en C-jeugd
17.30 u. selectie A en B-jeugd
Honkbal Texla:
Het vijfde veld (Ijsbaan):
Donderdag:
1 7.30 u. softbal jeugd
18.30 u. honkbal heren senioren
Basketbal De Mareis:
Burgemeester De Koninghal:
Dinsdag:
18.30 u. kadetten
19.30 u. dames/meisjes
20.30 u. heren/jongens
Tafeltennis Tetak:
De Ferrever:
Donderdag:
19.00 u. jeugd
18.45 u. senioren
Karato:
De Ferrever:
Dinsdag:
17.30 u. conditietraining
Vrijdag:
1 7.30 u. beginners
18.30 u gevorderden
Judo Shima:
De Ferrever:
Woensdag:
13.45 u. jongens/meisjes witte band
14 45 u. jongens/meisjes gele band
15.45 u. jongens/meisjes gevorderden
Zaterdag:
09.00 u. gehandicapten
B en w wachten nog even met het
volledig in rekening brengen van de
kosten die zijn gemoeid met het in
zamelen en afvoeren van chemisch
bedrijfsafval.
Momenteel worden slechts het tarief
van het verwerkingsbedrijf Ecotech-
niek en de administratie- en opslag
kosten van Gemeentewerken in
rekening gebracht maar de bedrijven
die het afval aanleveren (12.000 kg
per jaar) zouden eigenlijk ook moeten
betalen voor de arbeid en de inzame
lingsmiddelen van gemeentewerken.
Het tarief zou daardoor van f2,80
naar f3,80 per kg gaan, exclusief
btw.
B en w hebben echter besloten daar
mee te wachten tot na 1 januari
1992 en de situatie tegen die tijd op
nieuw te beoordelen, mede in het
licht van de algemene financiële
toestand van de gemeente.
Gymnastiekvereniging Oudeschild
houdt in verband met het 25-jarig
bestaan zaterdag een feestdag voor
de jeugd. Aanvankelijk was de dag
in oktober gepland. Omdat de kans
op regenachtig weer dan groter is.
heeft de vereniging besloten het
feest deze week te houden. De
festiviteiten starten om 11.00 uur.
De verdere activiteiten rond het jubi
leum vinden wel in oktober plaats.
Na het oplaten van vele ballonnen
wordt de gym-jeugd verzocht plaats
te nemen in het treintje van Bruining,
waarna de tocht richting bos gaat.
Daar worden ondermeer een speur
tocht, een barbecue en spelletjes ge
organiseerd. Als het treintje weer in
Oudeschild is teruggekeerd, wordt de
dag besloten met een poppenkast
voorstelling in dorpshuis 't Skiltje.
Lesrooster
Met ingang van maandag 12 augus
tus gaat, tenzij anders vermeld, on
derstaand lesrooster in. De lessen
vinden plaats in de gymzaal van Ou
deschild. Nieuwe leden zijn van harte
welkom.
Maandag: 16.00 - 17.00 uur, Jeugd-
volleybal vanaf 10 jaar o.l.v. Agnes
Blom (vanaf 19 augustus).
Dinsdag: 14.00 - 15.00 uur, Dames
recreatie o.l.v. Tiny Zuidewind (vanaf
3 september); 16.00 - 17.00 uur,
Kleuters 4-5 jaar, o.l.v. Nico Stoter;
17.00 - 18.00 uur, Jongens en meis
jes 8/9 jaar, o.l.v. Nico Stoter; 18.00 -
19.00 uur, Selectie jongens en meis
jes, o.l.v. Nico Stoter.
Woensdag: 19.30 uur - 20.30 uur,
Volleybal dames, o.l.v. Sieme Dros;
20.30 - 21.30 uur Volleybal dames,
o.l.v. Sieme Dros.
Donderdag: 10.15 - 11.15 uur, Condi-
tiegym dames, o.l.v. Nico Stoter;
15.00 - 16.00 uur. Peuters (3 jaar)
o.l.v. Henny Koopman en Dia van
Beek; 16.00 - 17.00 uur, Jongens en
meisjes 6/7 jaar, o.l.v. Nico Stoter;
17.00 - 18.00 uur, Jongens en meis
jes 10/11 jaar, al.v. Nico Stoter; 18.00
- 19.00 uur, Meisjes 12 t/m 16 jaar,
o.l.v. Nico Stoter; 19.00 - 20.00 uur,
Heren conditie, al.v. Dirk Witte.
Zaterdag: 15.00 - 16.00 uur. Basket
bal, o.l.v. Karin Zegers.
Zondag 11 augustus
Deuce
J. Zoetelief-H. Maas
W. Vos-H. Schraag
Oosterend
S. Amende-Arjen Saai
19.00 uur
9.00 uur
9.00 uur
Op vrijdag 16 augustus vindt de prijs
uitreiking plaats van de Eilandcompe
titie. De poulewinnaars en belangstel
lenden worden verwacht in De
Cocksdorp om 20.00 uur in het Eier-
landsche Huis.
Vanavond vinden in De Cocksdorp
ringsteekwedstrijden plaats. Aanvang:
19.00 uur. De wedstrijd telt mee voor
het Texels kampioenschap. Het par
cours is als volgt: Klimpstraat, Kik-
kertstraat, Ploosterstraat en
Langeveldstraat. Het Keidelplein is in
gericht als opstelterrein.
De jubileumcross van s.v. ZDH ter ge
legenheid van het 60-jarig bestaan
van de vereniging trok afgelopen vrij
dag een recordaantal van 161 deelne
mers. De feestelijke entourage en de
extra prijzen voor deze loop hebben
hier waarschijnlijk aan bijgedragen.
Vooral de deelname aan de éénmali
ge 12 km was groot.
Vrijdag is de voorlaatste ZDH-
crossloop van dit seizoen. Om 19.30
uur wordt gestart vanaf het ZDH-
terrein aan de Witteweg.
UITSLAGEN
12 km: 1. Lutz Lohse 42.39, 2. Minne Goënga
43.46, 3. Heijo Fetten 44.22.
8 km, vrije inschrijving: 1. Remko Nagtegaal
30 05; 2. Remmert Drijver 30.20; 3. Dennis
v.d. Worp 33.12.
8 km, veteranen: 1 Jan Slijkerman 30.55, 2.
B. Sijbom 32.10; 3. Douwe Dijker 33.29.
4 km, vrouwen vanaf 15 jaar: 1. Reinhilde
Denninger 17.42; 2. Tilly Eelman 18 22; 3.
Angeline Smit 18.34.
4 km, mannen vanaf 15 jaar: 1. Norbert Eel
man 14.21; 2. Frank von Hebei 14.31; 3.
Bastiaan von Hebei 15.11.
4 km, jeugd t/m 14 jaar: 1. Rob Schraag
16.58; 2. Robert Bakker 17.21; 3. Sieme Zijm
17.58.
1 km, miniloop t/m 10 jaar: 1. Jankees Ver
gouw 3.30; 2. Claudia Hollënder 3 32; 3. Fa-
rid Wieringa 3.45.
Bij paal 17 wordt komend weekend
voor een watersportweekend gehou
den. Zaterdag en zondag zijn er
wedstrijden en andere activiteiten
voor catamaranzeilers, surfers en ka
novaarders. Deelname staat open
voor zowel Texelaars als waterspor
ters van het vasteland. Men moet
zelf voor materiaal zorgen.
Het weekend wordt vrijdag geopend
bij de organiserende kustzeilvereni-
gmg Westerslag met koffie en een
borrel. Zaterdag zijn er wedstrijden
op zee. Wedstrijdleider bij de catama
rans is Martin Warnaar, met assisten
tie van Martin van der Wal. De
organisatie van de surfwedstrijden is
in handen van Wieb v.d.Berg, met as
sistentie van Eddy Bakker. De kano
activiteiten worden georganiseerd
door Jo-an van Vijfeijken. Een
barbecue-feest besluit de zaterdag.
Tevens is 's avonds de jaarlijkse bar
becue voor clubleden. Tussen de hap
jes door klinkt muziek van de Texelse
band Legendary Late Inbetweenies.
Belangstellenden zijn eveneens van
harte welkom. Zondagochtend is het
weer de beurt aan de sport, waarna
het programma rond het middaguur
wordt besloten.
Deelnemers kunnen voor het hele
weekend, maar ook voor onderdelen
inschrijven. In het laatstgenoemde
geval zullen uiteraard de prijzen wor
den aangepast.
De uitslagen van de wielerwedstrij
den die op 6 augustus op de wieler
baan in Den Burg zijn verreden, zijn
als volgt:
A-Jeugd: 1. Thijs de Boer; 2. Jan-Werner
Prins; 3. Roel Bakker; 4. Robert Huisman; 5
Tijmen de Wijn. B-Jaugd: 1. Jacob de Keijser;
2. Remco Koopman, 3. Wiebe de Boer. Senio
ren A-poule: 1 Jordi Vinke; 2. Dirk Vinke, 3.
Theo Boom. Senioren B-poule: 1. Martin Vis
ser; 2. Ed Zegers; 3. Jan Bais.
Voor de jeugd van voetbalvereniging
Texelse Boys beginnen volgende
week de trainingen weer. Het sche
ma is als volgt: Dinsdag: 16.00 uur D1,
17.00 uur C2, 18.00 uur C1, 19.00 uur B1,
20.00 uur dames
Woensdag 14.30 uur F, 15.30 uur E, 16.30
uur D1, 18.00 uur C2, 19.00 uur BI.
Donderdag: 18.30 uur C1.
Vrijdag: 20 00 uur dames
Bij de vrijdag gehouden wieler
wedstrijden maakten Jacob Keijser
en Remco Koopman in de sprint uit
wie de wedstrijd bij de B-jeugd zou
winnen. Jacob Keijser wist zijn wiel
net even eerder dan Remco Koop
man over de streep te drukken.
Bij de A-jeugd bleef alles bij elkaar
tot halfkoers. Toen demarreerde Roel
Bakker en hij kreeg Tijmen de Wijn
en Robert Huisman mee. De
eindsprint werd gewonnen door Ro
bert Huisman.
In de A-poule bij de senioren probeer
de Jordi Vinke telkens alleen weg te
komen, maar hij werd steeds terug
gehaald door Paul van Arnhem, ter
wijl Dirk en Jordi Vinke gelijktijdig
over de streep kwamen.
A-jeugd: 1. Robert Huisman, 2 Tijmen de
Wijn; 3. Roel Bakker, 4. Jan-Werner Prins; 5.
Yvo Witte
B-jeugd. 1 Jacob Keijser; 2 Remco Koopman.
Senioren, A-poule: 1. Paul van Arnhem; 2
Dirk Vinke, Jordy Vinke; 3 Peter Gall
B-Poule: 1 Peter Thijsen; 2. Nico Peet.
De politie heeft woensdag een
19-jarige jongen uit Tilburg opgepakt
wegens het bekladden van een deur,
twee containers en een bushaltebord
je. De voorwerpen werden door de
met een viltstift gewapende Tilburger
voorzien van het opschrift GAZ.