le melk was op Texel net zo
it als aan de overkant...."
aar oom zei dat hij
vlov had opgepakt'
-KORT TEXEfl
htpaar Haker zestig jaar getrouwd
HELP HELPEN
GIRO 6868
ilse student in Rusland tijdens coup:
IDAG 29 AUGUSTUS 1991
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
allebei 83 jaar, maar dat is ze niet aan te zien. Vandaag
zestig jaar getrouwd. Een leven vol verrassingen, vreugde
driet, maar vooral van hard werken. Hij als kaasmaker, zij
'si'rouw. En nu samen gelukkig in hun huisje in Oudeschild.
ons geheim is? V\/e leiden een tevreden leven."
s geboren in Hoogkarspel, zijn
in Westerblokker. Ze kregen
aan elkaar op een bal na
leeluitvoering in Midwoud. „Ik
meidenjacht met een groepje
Ik had haar al een tijdje in
vertelt Haker. Zijn vrouw
dat ze elkaar al 65 jaar ken-
daar vroeger was samenwo-
niet bij."
de wederzijdse ouders er niet
il achter stonden trouwden
Corrie op 29 augustus 1931
ikerk, tegelijk met Piets'
Een dubbele bruiloft. „Ik kan
nand aanraden", roept Corrie
,0p 't moment van trouwen
t best, maar als je in de jaren
n huwelijksjubileum viert, vie-
lat ook en kan je dus nooit bij
angs gaan."
amenlijke feest in '31 had
reden: het was crisis en al-
schaars. „We hadden wel
leren voor de bruiloft hoor.
kostten zowat niks, maar ja, je
de ook haast niks...."
Zuivelfabrieken
stond Noordholland vol met
brieken. „Ik kan me nog her-
dat het er 108 waren. Nu zijn
het er drie of zo", vertelt Piet Haker.
Hij is praktisch geboren tussen de
kaas. „De bedstee was achter de
waaikelder. Mijn vader had zelf een
paar koeien en de buurman had er
een paar meer. Die melk gebruikte hij
om kaas te maken. Dat gebeurde bij
ons thuis, want wij hadden ruimte
zat. Mijn moeder stond iedere dag
om 03.00 uur op. Dan moest ze
eerst de was doen, en daarna de
kaasmakerij in. Ze vouwde de kazen
in een doek, voordat ze in de pers
gingen. Op een ochtend in februari
riep ze m'n vader en zei: „Dirk, ik
moet te bed, het ken niet langer".
Een paar uur later zag deze jongen
het levenslicht."
Dat Haker zijn vader zou volgen als
kaasmaker leek vanzelfsprekend. „Je
had toen niets te kiezen. Door om
standigheden werd je een bepaalde
richting opgestuurd. Ik hielp als klei
ne jongen al in de kaasmakerij mee.
Ik vond het wel leuk werk ook. Tja,
je moest wat. Als je wilde trouwen,
moest er brood op de plank komen."
Met de boender
Vóór zijn trouwen werkte Haker al in
de zuivelfabriek van Abbekerk, als
„zomerknecht". „Van onderaf begon
nen, met de boender, zogezeid." Ha
ker wilde zich opwerken en volgde
cursussen. Hij kon in Warden terecht
als melkcontroleur. Na enige jaren
klom hij op tot tweede kaasmaker.
„Ik zat om vier uur 's ochtends op
de fiets op weg naar Enkhuizen,
waar ik de boot naar Staveren moest
hebben, want daar vólgde ik die
kaasmakersopleiding. Ja, ik had het
in mijn hoofd dat ik die diploma's
wilde hebben. Het was wel zwaar,
maar met een doel voor ogen hou je
iets lang vol. En ik wou beslist
kaasmaker-bedrijfsleider worden." In
deze periode werd zoon Dik geboren.
„Hij is een Wardenbeer, zo zeggen ze
daar", vertelt Corrie Haker. De oplei
dingen moesten allemaal zelf worden
bekostigd. Dat vergde veel van het
jonge gezin. „Het was de naaimachi
ne op tafel en alles zelf maken."
Kolengruis
Haker kon na vijf jaar terecht bij een
zuivelfabriek in de Baasdorpermeer.
„Het leek prachtig: een gloednieuwe
fabriek met een huis erbij. Maar
schijn bedriegt. Toen we er bepakt en
bezakt aankwamen was er geen wa
ter. En toen we ons eenmaal hadden
geïnstalleerd bleek de kolenwalm van
de fabrieksinstallatie ons huisje en al
les wat erin zat constant te voorzien
van een zwarte gruislaag."
De oorlog brak uit. „Toen zaten we,
in vergelijking tot de meeste anderen,
meesterlijk: een heleboel land en wei-
nig mensen. Eten was er genoeg en
melk kwam uit de fabriek", vertelt
Piet Haker. De familie zette de deur
wijd open voor onderduikers en
vluchtelingen uit risicogebieden, bij
voorbeeld oude buren uit Warden die
naar Den Helder waren verhuisd. Cor
rie: „Tegen het eind van de oorlog za
ten we met z'n elven in huis. Ik heb
wel eens verzucht: hoe móet dit nou,
hoe moet ik ze te eten geven." De
buurt waardeerde de goedheid van
de Hakers. Ze kregen tarwe voor de
gewone prijs van een kwartje en toen
er een wapendropping was geweest
voor het verzet, mocht Corrie een'
mooie, gekleurde parachute komen
uitzoeken om een jurk van te maken
voor dochter Alie.
Bombardement
Het zuivelbedrijf werd in de oorlog
gesloten en Haker werd opgeroepen
voor tewerkstelling in Duitsland. Maar
het kaascontrolestation in Alkmaar
had er lucht van gekregen en riep
Haker op voor hij naar Duitsland kon
worden gestuurd. Een half jaar lang
ging hij als controleur de bedrijven
langs die nog niet waren gesloten.
„Ik was eens in Den Helder en ging
tussen de middag bij kennissen mijn
brood opeten. Vanuit hun huis kon je
het afweergeschut zien. Die kennis
zei: als de moffen hun helm niet op
hebben, is er niks aan de hand. Maar
als ze 'm opzetten, komt er een
bombardement. Enfin, ik zat nog
even met ze te praten en ik hoorde
een dof gerommel. Ik keek uit het
raam en schrok me wild: ze hadden
hun helm op! Zat ik midden in een
bombardement, met de vrouw van
die kennis in de kast. Ach, later lach
je erom. Maar als ik eraan terugdenk
kan ik me voorstellen dat mensen er
van in paniek raakten, want je bent
totaal machteloos."
Tegenwerking
Na de oorlog bleven veel zuivelfabrie
ken dicht. Maar die waar de Hakers
zetelden ging weer open. Corrie:
„Maar we wilden niet meer. Er zat
van alles fout, de directeur was fout,
we wilden weg." Dat viel niet mee.
Zodra Haker aankondigde dat hij ging
solliciteren bij een ander bedrijf, stak
zijn directeur er een stokje voor. „Hij
had zelf telefoon, belde dan de be
treffende directeur op en zei dat hij
me niet kon missen. We konden niet
uit zijn handen komen."
Maar de Hakers wilden weg en wa
ren bereid daar alles voor te doen.
Toen zich de kans voordeed een café
op Wieringen te pachten, grepen ze
die met beide handen. „Het was een
noodsprong", legt Piet uit. De eige
naars wilden het café verhuren voor
vijf jaar, maar daar voelden de Ha
kers niets voor. „Ik wist helemaal
niet of het me zou liggen, ik had zo
iets nooit gedaan. En dan ga je je
niet vijf jaar vastleggen."
Er werd een contract voor een jaar
afgesloten. „Gelukkig maar. Ik ben
misschien wel een goeie kaasmaker,
maar geen goeie caféhouder. We
werden een soort stopplaats vóór
vrachtwagens en als er eentje met
kaas kwam, moest ik altijd even de
lading zien....Gewoon heimwee naar
die dingen, hoe is 't mogelijk hè."
Illegaal
Voordat het jaar om was, kwamen
hoge heren van Rijkswaterstaat ver
tellen dat het grote parkeerterrein bij
café Haker illegaal was aangelegd
door de Duitsers in de. oorlog. Het
moest weg. „Maar daarmee haalden
ze ons het brood uit de mond. We
warenden soort chauffeurscafé. Ik
heb van alles geprobeerd, maar ze
waren niet te vermurwen", aldus Ha
ker, die toch wel een beetje blij was
dat hij kon stoppen met het café-
werk.
In 1946 was het echtpaar eens naar
Texel op vakantie geweest. Corrie:
„Toen zeiden we nog tegen elkaar:
leuk, maar je moet er niet wonen."
Hoe anders kan het lopen. Er ver
scheen een oproep voor een kaasma
ker voor de Texelse zuivelfabriek „De
Eendracht". Piet: „Ik solliciteerde bij
het leven. En ik werd op drie plaat
sen aangenomen! Niet omdat ze me
allemaal zo'n beste jongen vonden,
maar omdat er gebrek aan kaasma
kers was." De kinderen, Dik, Alie en
Arie, mochten de doorslag geven. De
oudste twee wisten het meteen:
Texel.
Heimwee
Haker had moeite om te wennen.
„Dat eiland hè. Als ik in de fabriek
aan het werk was vergat ik het, dan
was ik met m'n werk bezig. En de
melk zag hier net zo wit als aan de
overkant. Maar als ik 's avonds ach
ter huis in mijn tuintje bezig was en
ik zag de boot die toen nog van Ou
deschild vertrok, dan was het alsof
er een steen op m'n maag lag. En
dan dacht ik: nu kan ik niet weg. Dat
is toch eigenlijk kinderachtig? Maar
ja, ik voelde dat zo." Moeder en de
kinderen hadden het wel naar het
zin. Corrie: „We waren wel even
vreemde eend in de bijt, maar dat
ging snel over."
In 1960 verhuisde familie Haker van
de bedrijfswoning van De Eendracht
naar een huisje in de Heems-
kerckstraat in Oudeschild. „En daar
wonen we nog, al 31 jaar", vertelt
Corrie.
Jarenlang heeft Haker zich ingezet
voor de Oudeschilder toneelvereni
ging. Daarnaast besteedde hij zijn
vrije tijd aan tuinieren. Zijn vrouw
kan prachtig haken en borduren. Re
gelmatig komen de kinderen op be
zoek. Dik en Alie wonen nog steeds
op het eiland, Arie werkt bij de poli
tie in Heemskerk.
Haker heeft de laatste jaren last van
suikerziekte en zijn eega heeft een
opspelende gal en is geholpen aan
staar, maar ze laten zich door deze
ongemakken niet kisten. „We eten
groente uit de eigen tuin. En veel
kaas, natuurlijk. Nu met die droogte
moet ik de planten alle dagen water
geven, dat wordt me wel wat zwaar.
Maar we blijven bezig. Dat moet ook.
Als je in een hoekje voor je uit gaat
zitten te turen, is het gebeurd."
..Zomerknecht" Piet Haker met zijn bruid Corrie, zestig jaar geleden.
iicfie
correspondent" Arno Witte.
"s van de mislukte staats
ie Sovjet Unie waren zich
bezatten in de dagen voor
1 van hen, premier Pa-
"9 geen hartaanval, zoals in
"se kranten stond, maar
'e diep in het glaasje geke-
onthullingen doet de
"w/ent Arno Witte, die een
ent ie van drie weken in Rus-
"bracht en de ontwikkelin-
eebij beleefde.
"9e student Engels aan de
Vrije Universiteit in Amsterdam heeft
de informatie uit de eerste hand. Na
dat Jeltsin c.s. het tij wisten te ke
ren, reisde Arno vanuit de stad Kazan
naar Moskou. Daar werd hij afge
haald door een oom van de Russi
sche studente bij wie hij logeerde.
„Van die oom, die bij de KGB werkt,
hoorden we interessante verhalen. Hij
vertelde dat hij eerder die dag pre
mier Pavlov had gearresteerd! Vol
gens hem had Pavlov geen hartaanval
gekregen, maar verbleef hij in dron
ken toestand in zijn landhuis in het
Zilveren Woud. Haar oom vertelde
ook dat Janajev en de andere coup
plegers zich in de dagen voor de
staatsgreep hadden zitten bezatten.
Heel apart als je zoiets uit de eerste
hand verneemt. Het heeft nog in
geen enkele krant gestaan", vertelt
Arno.
Lijfwachten
De oom vertelde verder dat hij per
soonlijk vijftien lijfwachten aan Boris
Jeltsin had geleverd. Later las Arno
dat de man procureur-generaal was,
wat wel rijmde met diens opmerking
dat hij zich normaliter met criminelen
bezighoudt. „Zo bleek dat die oom
een andere rol speelde dan de familie
eigenlijk dacht. In eerste instantie,
toen de staatsgreep net was ge
pleegd, dachten we dat we via hem
nog wel dingen konden regelen, zoals
de terugvlucht, omdat hij bij de KGB
zat en drie van de acht coupplegers
ook KGB'ers waren. De vork bleek
dus iets anders in de steel te zitten."
Zomerkamp
Arno Witte maakte de coupe niet
mee in verzetscentrum Moskou, maar
in de ca. 200 km verder gelegen
stad Kazan. Hij nam daar deel aan
een zomerkamp van de organisatie
Internationale Vrijwilligers Projecten.
Op uitwisselingsbasis kunnen studen
ten een paar weken vrijwilligerswerk
in een vreemd land verrichten, varië
rend van bouwen tot gehandicapten
helpen. Arno, die vorig jaar al in de
zelfde omgeving actief was, kon aan
de slag als beschermer in een na
tuurgebied. Studenten van de Lenin
Universiteit van Kazan organiseerden
dit werk, waardoor Arno veelvuldig
met leeftijdgenoten kon optrekken.
Hij logeerde bij het meisje Olga Fed-
chenko, die net als hij Engels stu
deert en die hij vorig jaar had leren
kennen.
Passief
„In Kazan heerste verslagenheid toen
het nieuws van de machtsovername
bekend werd. Wij hoorden al 's mor
gens vroeg via de westers georiën
teerde Radio Free Europe dat er een
coup was gepleegd. Een uur later
verkondigde Radio Moskou het offi
ciële bericht dat Gorbatsjov ziek was
en gaf een wel 30 minuten durende
opsomming van comitéleden. De
mensen in Kazan reageerden vrij pas
sief, men had het eigenlijk wel ver
wacht. In Moskou was de stemming
duidelijk anders, zagen we tot onze
verbazing 's avonds op de televisie.
We kregen niet alleen beelden van
tanks in de straten, maar ook inter
views met burgers die geen blad
voor de mond namen. Ook zagen we
Bons Jeltsin, wat goed nieuws was."
Zelf was hij aanvankelijk nerveus en
wat angstig. „Kan ik naar Moskou,
gaan er nog vliegtuigen naar het bui
tenland, zo vroeg ik me af. We bel
den met die oom van de KGB. Die
legde de situatie uit en vertelde dat
Jeltsin steun had gekregen. Ook bel
de ik met Nederland, maar mijn
ouders wisten nog van niks. Later die
dag lukte het echter niet meer om
vanuit de Sovjet Unie met het buiten
land te bellen. Ik kon geen telefoniste
te pakken krijgen. Vervelend, want ik
had beloofd 's avonds terug te bel
len. Mijn ouders waren dan ook erg
ongerust. Pas woensdagochtend kre
gen we opnieuw contact. Van mijn
moeder hoorde ik toen dat er in Mos
kou was gevochten en dat er doden
waren gevallen."
Pantserwagens
Woensdagmiddag om drie uur meld
de een buitenlandse radiozender als
eerste het nieuws dat Janajev en de
anderen waren gevlucht. „We konden
het niet geloven. Pas toen Radio
Moskou een uur later berichtte dat
de zender niet meer achter de rege
ring stond en er weer over president
Gorbatsjov werd gerept, haalden we
opgelucht adem."
Arno heeft ook in Kazan wel wat van
de omwenteling gemerkt. Op een
plein werd gedemonstreerd, pantser
wagens werden bij een strategisch
belangrijke brug geposteerd en 's
nachts patrouilleerden tanks door de
straten. In Moskou bracht hij de dag
voor zijn vertrek door en bezocht de
plaatsen waar in de voorafgaande da
gen wereldnieuws werd gemaakt.
Barricades op de plaats waar de drie
doden vielen en voor het gebouw
van het Russische parlement („het
Witte Huis") herinnerden aan de ge
wonnen slag. Op de trappen van het
parlementsgebouw heerste nog een
hippie-achtige sfeer met muziek en
overal groepjes pratende mensen.
Met diverse omstanders werden erva
ringen uitgewisseld.
Weer terug
Wat Arno Witte betreft, is hij niet
voor het laatst in de Sovjet Unie ge
weest. „Ik ben absoluut van plan te
rug te keren, het liefst zo snel
mogelijk. De ontwikkelingen vind ik
reuze spannend, al gaat het mij wat
te hard. Persoonlijk hoop ik dat Gor
batsjov aan de macht blijft, want
over de bedoelingen van Jeltsin heb
ik mijn twijfels. Gorbatsjov heeft be
wezen dat hij democraat is, Jeltsin
heeft tot dusver alleen maar dingen
verboden en ontbonden."
Vergunningen. Wie een drank en
horecavergunning wil aanvragen,
moet daarvoor bij de gemeente zijn
en voortaan f340,- betalen. Voorheen
liep deze heffing via de rijskoverheid
en kostte de vergunning nog geen
f40,-. Wijziging van de vergunning,
bijvoorbeeld overschrijving op een an
dere naam, een ander bedrijf of bij
uitbreiding kost f100,-. Een vergun
ning voor het hebben van lichtrecla
me kost voortaan f125,-.
Barricade voor het Russische parlement, vrijdag door Arno gefotografeerd.
HET HEDERLAHDSE RODE KRUIS
OER HAAG
Of HET BAIffl, BIMHUWI1ER WUI
uwpiAflTsawrc umm
