Cjroen ^tmrLr Jéxe/s in het harL,
Verpleeghuis strijdt
tegen hoge werkdruk
HEMA
.a:
Bestuur probeert budget te vergroten
Staatsbosbeheer laat
Duitse bunkers slopen
WEEKEND
EcoMare uit de zorgen:
7850.000,- subsidie
DINSDAG
14 januari
wegens
inventarisatie
GESLOTEN
Executieverkoop
Jarino in Roden
Jongens bekennen
vernielingen
sw Geslaagde koeienshow
maar matige veiling
sw „De Flierefluiters" geven
nog steeds optredens
„Spoorloze" Kees de Jager
beleefde Afrikaans
avontuur
sw Spo(r)tlight: Wandelen
w Uit het archief: Stranding
van de „Benbrack"
„Zonnehof"-plan
lijkt kansloos
OPGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR 10647
TEXELSE
VRIJDAG 10 JANUARI 1992
Voor advertenties, abonnementen, etc.
Langeveld De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
telefoon 02220-12741, na 18.00 uur 14881. Telefax 02220 - 14111
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs 746,20 per half jaar; Los 71,30
Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog, telefoon 02220-17266
COURANT
met
Een recent onderzoek, gehouden onder auspiciën van de Natio
nale Ziekenhuis Raad (NZR), heeft aangetoond dat het Verpleeg
huis Texel over te weinig (gediplomeerd) personeel beschikt. Er
is echter onvoldoende geld om méér mensen aan te trekken. Als
gevolg hiervan is de werkdruk erg hoog. Afgelopen jaar leidde
dat tot spanningen, zowel bij de medewerkers als de leiding. Op
verzoek van de directie helpt het bestuur van de Stichting Sa
men Eén Gollards zoeken naar een oplossing.
Het bestuur probeert momenteel bij
de ziektekostenverzekeraars een ho
gere vergoeding per bed te bedin
gen. Voor het extra geld kan dan
personeel worden aangetrokken. Te
vens streeft het bestuur naar spoedi
ge uitbreiding met negen bedden,
waardoor eveneens méér budget be
schikbaar komt en het Verpleeghuis
bovendien kan worden gereorgani
seerd, wat tot taakverlichting moet
leiden.
De hoge werkdruk in verpleeghuizen
is een landelijk probleem. Verhou-
dingsgewijs viel de situatie op Texel
tot voor kort nog mee, omdat hier
gemakkelijker aan personeel te ko
men was dan in met name de
randstad. Met op het eiland woon-
achtige verpleegkundigen kon het hi
aat redelijk worden opgevuld. Het nij
pende personeelstekort is echter
inmiddels ook tot deze kant van het
Marsdiep doorgedrongen. Gunstig is
dat het Verpleeghuis Texel beschikt
over erg gemotiveerde personeelsle
den, die de patiënten en hun familie
vaak persoonlijk kennen, en een
groep enthousiaste vrijwillig(st)ers, op
wie men nooit vergeefs een beroep
doet.
De kleinste
Nadelig is dat de Texelse accommo
datie verreweg de kleinste van Ne
derland is. Momenteel telt het
verpleeghuis 39 bedden. Het eerst-
volgende kleine verpleeghuis heeft
circa 80 bedden en is niet zelfstan-
EcoMare is in één klap uit de finan
ciële zorgen over de nieuw te bou
wen educatieve vleugel. Het Prins
Bernhardfonds heeft bekend ge
maakt 7150.000,- subsidie te verle
nen voor het project en het
ministerie van VROM komt met
7700.000,- over de brug.
„Ik kon het niet geloven, ik dacht
echt dat men zich in een nul had
vergist", aldus een verheugde Jan
Kuiper. Hij vertelt dat ook de provin
cie nog een bedrag in petto heeft
voor het centrum, maar het is nog
niet bekend hoeveel dit wordt.
Door de financiële injectie hoeft Eco
Mare nog maar 1,2 miljoen te lenen
voor de in totaal 3,3 miljoen kosten
de nieuwbouw. ,,En daardoor krijgen
we meer ruimte voor onze andere
plannen", aldus Kuiper. „De aanpas-
sing van de vogelopvang komt nu in
een stroomversnelling. Het is zeker
dat dat nog dit jaar zal worden aan
gepakt."
dig, maar onderdeel van een grotere
inrichting. De Texelse kleinschaligheid
bemoeilijkt een efficiënte organisatie;
grote verpleeghuizen hebben méér
personeel en zijn daardoor flexibeler.
Wie even terug gaat in de tijd weet
zich te herinneren dat het Verpleeg
huis Texel tegen alle regels in tot
stand is gekomen. De politiek
besliste echter dat Texel in verband
met de eilandsituatie een eigen voor
ziening kreeg, ook al was dat veel te
klein.
Loopt het voortbestaan van het ver
pleeghuis door de huidige ontwikke
lingen gevaar? Volgens de
bestuursleden W. Eelman en R. Sie-
binga niet: „Nee, we zijn er van over
tuigd dat het verpleeghuis op Texel
blijft. Als er sprake zou zijn van te
genwerking, had men nu heus geen
drie miljoen voor onze uitbrei
dingsplannen beschikbaar gesteld.
We draaien ook volwaardig mee in
het overleg in gewest- en provincie-
verband. In plaats van opheffing valt
eerder te denken aan samenwerking
met overkantse verpleeghuizen."
Frustraties
Het bestuur heeft zich de laatste tijd
zeer intensief met de gang van zaken
in het verpleeghuis bezig gehouden.
Begin december werd een bijeen
komst gehouden, waarbij het perso
neel alle frustraties onder aandacht
van het bestuur bracht. Vrijwel tege
lijkertijd raakte directeur J. Donatz
met ziekteverlof. Beide zaken werden
met elkaar in verband gebracht en op
straat werd gesuggereerd dat de di
recteur door het bestuur op non-
actief zou zijn gesteld. Volgens voor
zitter Eelman is dat uit de lucht ge
grepen; het is de bedoeling dat
Donatz na herstel gewoon op zijn
post terugkeert. Geruchten over
strubbelingen in de top van het
Gollards-verzorgingshuis, dat even
eens tot de stichting behoort, zijn
ook onjuist, aldus Eelman. Wel was
er sprake van ziekte bij de leiding,
maar de vervangers stonden klaar.
Extra personee!
„In de Gollards loopt het goed", stelt
Eelman. „De problemen deden zich
voor in het Verpleeghuis, dat kampt
met een zorgelijke exploitatie wegens
de kleinschaligheid, regelgeving en
het tekort aan gekwalificeerd perso
neel. Mede hierdoor verliep de com
municatie tussen directie en
personeel niet goed. Voor de leiding
was het ook frustrerend om telkens
tegen hun mensen te moeten zeg
gen: „het kan niet, want er is geen
geld", terwijl iedereen op zijn tenen
moet lopen. Begin december zijn de
klachten door het bestuur aange
hoord. We hebben toen besloten een
iets groter verlies te creëren, door
met de feestdagen extra krachten in
te zetten. Ten koste van alles moest
worden voorkomen dat er mensen
over de rooie zouden gaan, dat er
een moedeloze sfeer zou ontstaan."
Naast directe maatregelen streeft het
bestuur naar een beleidsmatige aan
pak om verbetering in de situatie te
brengen. Voorbeelden zijn bijscholing
en hulpmiddelen, waardoor het werk
minder zwaar wordt. Zo is een tilcur-
sus gegeven en een speciale lift aan
geschaft.
Uitbreiding
Intussen wordt extra vaart gezet ach
ter de voorgenomen uitbreiding met
een vleugel. „We hopen dit jaar de
eerste paal te kunnen slaan." Als er
negen bedden bijkomen, kan het ver-
Lees verder pagina 5
De teloorgang van het bouwconcern
Jarino BV uit Roden is bijna com
pleet. Maandag, aanvang 10.00 uur,
wordt 'in de Drentse plaats een open
bare verkoping gehouden van de in
boedel van het bedrijf. De
executieverkoop vindt plaats in op
dracht van de belastingdienst onder
nemingen in Emmen. Geveild worden
onder meer kantoormeubelen, com
puters, telefooncentrale, kopieerappa
raten, tekentafels, aanhangwagens,
vrachtwagens, gereedschappen,
werkplaats-machines en bouwmate
rialen. Plaats van handeling is hotel
café-restaurant „Onder de Linden"
aan de Brink. Jarenlang had Jarino
vele belangen op Texel. Onder was
het bedrijf betrokken bij de ingrijpen
de renovatie van hotel De Linde
boom, de bouw van Motel Texel,
hotel Beatrix, de supermarkt aan de
Vogelenzang en de invulling van het
artikel 11 gebied ('t Stappeland) in
De Koog. Officieel heeft het bedrijf
thans geen belangen meer op het
eiland, maar er loopt nog een onder
zoek naar het netwerk van BV's van
oud-eigenaar en -directeur A.H. No
tenbomer. Deze is als eigenaar of ad
viseur nog wél betrokken bij enkele
(recreatie-)objecten op Texel.
V.
Het slopen van de bunker aan de Pontweg met zijn muren van een meter dik, is een tijdrovende klus.
(Foto Gerard Tim
In opdracht van Staatsbosbeheer
wordt de komende weken in en rond
de Dennen een tiental oorlogsbun
kers gesloopt. Het spits werd eer
gisteren afgebeten door de bunker
op de hoek Pijpersdijk-Pontweg. De
ze werd, net als de overige bouw
sels, door de Duitsers in de tweede
wereldoorlog gebouwd. SBB ervaart
de bunkers als lelijke objecten die
veelal uitnodigen tot ongewenste
praktijken, zoals het stoken van
vuurtjes.
Na de betonnen kolos aan de Pont-
weg volgen bunkers in het bos aan
de Monnikenweg (Gerritsland) en
eentje nabij het Turfveld. Het exem
plaar waarmee sloper Niek Dros (in
opdracht van aannemer Daalder uit
Alkmaar) deze week begon, vergt het
meeste sloopwerk. Het betreft een
zg. „telefoonbunker". Deze fungeerde
in de oorlog als onderdeel van de
Duitse verbindingen. Dat het door de
bezetter als een belangrijke schakel
werd beschouwd, blijkt uit de enorm
dikke muren van gewapend beton.
Volgens gegevens van Ben van Leer-
sum uit Den Burg, die uit hobby bun
kers bestudeert en op schaal
nabouwt, had deze telefoonbunker
buitenmuren van precies een meter in
doorsnee. Alleen bij de ingang waren
de muren „slechts" een halve meter
dik. Het gebouwtje, dat slechts 5.00
bij 3.60 meter groot was, bestond uit
twee ruimten: een smalle hal en een
centraal kamertje van 1.60 bij 1.40
meter. In dit vertrek trof Van Leersum
Begeleiders en deelnemers van de dagbehandeling in het Verpleeghuis bijeen.
IFoto Frans Hopman)
bij een inspectie twee jaar geleden
nog originele wanddozen aan met
stroomkabel-aansluitingen.
Een andere deskundige, Gerrit Gerrits
uit Den Burg, weet te vertellen dat
de bunker is gebouwd volgens de
standaard-normen die de Duitsers
destijds hanteerden. „Ik heb de in
druk, dat er in Nederland niet veel
meer van zijn", zegt hij. „Op Texel
had je er bij mijn weten twee. Tot
een jaar of tien geleden stond er nog
een in Waalenburg op de hoek van
de Pijpersdijk en de Nieuwlander-
weg."
Wooncomplex
Aan de Monnikenweg laat SBB een
stuk of tien bunkertjes slopen. Deze
liggen verspreid in het bos, sommi
gen zijn nauwelijks nog als zodanig
herkenbaar. In de oorlog maakten ze
deel uit van een wooncomplex voor
de op Texel gelegerde infanterie. Be
halve woningen stonden er stallen,
toilet- en washokken, enzovoort. Be
doeling is de toegang hiervan te ver
nietigen en ze vervolgens met zand
te bedekken. Twee bunkers elders
aan de Monnikenweg, die worden
verpacht en als opslagruimte in ge
bruik zijn, blijven gespaard. Gerrits:
„Het is denk ik onvermijdelijk dat
bunkers worden gesloopt. Bewaren
heeft alleen zin als er een bestem
ming voor is. Interessant is alleen het
geheel. In Gerritsland was al een deel
ges loopt. Daar stond een enorm
complex met meer dan vijftig bun
kers. Geen idee hoeveel er over zijn.
Ik zou het wel jammer vinden als ook
de „Hauptmans bunker" in Gerrits
land in elkaar wordt gedrukt. Dat is
een pracht exemplaar, die we al eens
hebben opgemeten en gefotogra
feerd."
Budget
Volgens SBB-districtshoofd Roel
Klaassen staan de genoemde bunkers
al enkele jaren op de nominatie voor
sloop. Het wachten was op het mo
ment dat er van hogerhand geld voor
beschikbaar werd gesteld. Het bud-
Twee Texelse jongens van zestien en
een van veertien jaar hebben tegen
over de politie dieverse vernielingen
bekend. Ze liepen tegen de lamp
toen ze maandag op een bouwplaats
in de Mars hekken omver trokken.
Toen de politie hen, in bijzijn van hun
ouders, nader aan de tand voelde,
vertelde het drietal dat ze ook vernie
lingen hadden aangericht in de voor
malige noodslachtplaats. Ook
kerstbomen in het centrum van Den
Burg moesten het de, afgelopen we
ken ontgelden. Afgesproken werd dat
de jongens contact opnemen met de
gedupeerden om de schade te ver
goeden.
get bedraagt ongeveer 717.500,-. In
de loop der jaren heeft SBB al vele
bunkers, waarvan de historische
waarde niet werd ingezien, tegen de
vlakte laten gooien. Uitsluitend bun
kers van Duitse makelij mogen plat;
Nederlandse bunkers uit de periode
1916-1940 zijn door de provincie op
de monumentenlijst gezet. Voorbeel
den hiervan op Texel zijn de grote
bunker op Loodsmansduin en de bun
kers aan de Rommelpot.
Staatsbosbeheer op de plaats van de
gesloopte bunker aan de Pontweg
boompjes planten, die passen bij het
omringende bos.
De plannen van de stichting De Zon
nehof om in Den Burg een vakantie
centrum voor zorgbehoevende
ouderen en andere gehandicapten te
stichten lijken niet te zullen door
gaan. De stichting is er tot dusver
niet in geslaagd de financiën rond te
krijgen.
Algemeen directeur J. Röell van de
Zonnehof: „We willen de zaak niet
nog langer laten slepen. Met de ge
meente hebben we afgesproken dat
we de knoop uiterlijk 1 februari zul
len doorhakken".
In theorie is het dus nog mogelijk dat
de komende weken een financie
ringsmogelijkheid wordt gevonden,
maar de kans daarop lijkt niet groot.
De plannen, die in het najaar van
1989 aan de gemeente werden voor
gelegd, voorzagen in de bouw van
een vakantiehuis voor ongeveer
zestig mensen, een achttal bunga
lows elk met plaats voor acht men
sen en zelfs een kleine camping. Het
vier tot zes miljoen guldende kosten
de complex zou verrijzen op het ter
rein tussen Beatrixlaan, Keesomlaan
en Pontweg. De gemeente heeft dit
gebied geruime tijd voor het projekt
beschikbaar gehouden en had plano
logische medewerking toegezegd.