DE REIZIGER
is op z'n bestemming
wrt kunnen we nu weer \jer2 innen on het
FILM
WEEKEND
De Texelse promotiemaker
In De Kampanje
LEZERS :SCHRI)VEN
Een felicitatie van
Nol van 't Horntje
VRIJDAG 21 FEBRUARI 1992
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
Door Niek Welboren
Paaseiland is echt bijzonder. Op deze plek zijn, midden in de Pacific, maakt
dat je het eilandgevoel in overtreffende trap ondergaat. Op het evengrote
Texel weten we altijd dat het vasteland dichtbij is. Hier, op „te pito o te he
rnia" (de navel van de wereld), ben je slechts omringd door eindeloos veel
water.
De vlucht naar Paaseiland was een bele
venis op zich. Een wat bejaarde Boeing
707, waarvan je hoopt dat alles goed blijft
functioneren, vloog me zondag 19 janua
ri van Santiago (Chili) in westelijke rich
ting. Na zo'n vijf uur en een driedubbele
whiskey (ik vond het niet erg dat de ste
wardess niet wist hoe je die schenkt)
stond ik dan op de „luchthaven" van
Paaseiland, of liever gezegd: Rapa Nui.
Vol verwachting stapte ik richting uit
gang, maar helaas....geen schaars gekle
de danseressen, geen muziek, niemand
om me, zoals was toegezegd, officieel te
ontvangen. Later bleek dat de berichtge
ving rond de „schilderend afgezant" niet
op tijd was binnengekomen. Niet alles
dat op hoog niveau voor je wordt gere-
werkt goed. Ambtelijke molens in
Zuid Amerika malen een tikkeltje anders
dan bij ons.
UITWISSELING
Inmiddels is het contact alsnog, met hulp
van een tolk, op gang gekomen. Ik heb
verteld over de bedoeling van mijn reis
en de herinvulling van de zusterhand. Er
is interesse voor een culturele uitwisse
ling. Het plan om op Texel een
Paaseiland-informatiecentrum te heb
ben, spreekt de mensen enorm aan.
Ook hier heb je te maken met diverse of
ficiële instanties: het gouvernement, de
gemeente, meerdere culturele kringen,
onderwijs en het museum. Er spelen
meerdere belangen: die van de Chileen
se regering en die van de autochtone be
volking. Niet alles verloopt even soepel.
Er heerst bij veel Pasquanen wantrouwen
ten aanzien van wetenschappers zoals
archeologen, die op hun eiland komen
wroeten. Deze houding is begrijpelijk,
maar niet altijd even redelijk. Tenslotte
was het mede door wetenschappers als
Thor Heijerdahl dat veel van de eiland
geschiedenis is vastgelegd en letterlijk
aan de oppervlakte is gebracht.
BEELDEN
Veel van de verwaarloosde en door de
eigen bevolking vernielde tempelplatfor
men (Ahu) zijn sinds de vijftiger jaren ge
restaureerd. De in ere herstelde
monumenten, met de bekende beelden,
zijn niet weg te denken elementen in het
fraaie landschap.
Met name de direct bij het dorp gelegen
Ahu „Tahai" is door zijn plaats aan de
westkust een zeer geliefd onderwerp
voor fotograferende toeristen.
Afgelopen week was het dringen bij Ta
hai. Een cruiseschip deed het eiland
even aan. Vijfhonderd bont- en overdui
delijk voor een subtropische vakantie uit
gedoste toeristen zwermden uit over het
dorp. Het hele eiland was in rep en roer.
Al het rijdende materiaal op vier wielen
werd als taxi aangeboden, tientallen
paarden stonden gezadeld en overal wa
ren kraampjes ingericht met de overbe
kende souvenirs: houten en stenen
beeldjes.
Ook ik heb me de eerste weken vermaakt
als toerist. Hoewel uit boeken en video
banden, naast een hoop onzin, veel goe
de informatie is te verkrijgen, is' de
werkelijkheid toch weer anders. Veel
kwam me bekend voor, zoals de klassie
ke beelden op de meest vastgelegde
plaatsen. Dat was allemaal zoals ik me
had voorgesteld. Maar de sfeer, de zo an
dere manier van leven op dit eiland,
moet je persoonlijk ondergaan. Juist om
dat dit levensritme zo anders is, is het
goed dat ik hier langere tijd verblijf. Pas
dan leer je het eiland en iets van haar
mysterie begrijpen.
LANGOOR
Op het vliegveld was ik in contact geko-
men met een volbloed-eilander, die hier
een camping heeft. Hij bleek de klein
zoon te zijn van de uit het boek „Aku
Aku" bekende Pedro Atan (de wonderlij
ke burgemeester). Een echte „langoor"
dus. Gelukkig voor mij spreekt hij En
gels. Dat komt doordat hij een Ierse
vrouw heeft. Vandaar dat ik er snel ach
ter kwam hoe de mensen hier leven en
waarvan.
De eerste dag was ik al getuige van het
maken van een stenen beeld, een Moai
van zo'n 120 cm. Deze beelden wprden
met veel toewijding en vakmanschap
vervaardigd. Wonderlijk, om zoveel vak
mensen op één eiland aan te treffen. Het
lijkt wel of iedereen kan snijden en hak
ken. Een peuter, die nog maar net kon lo
pen, was al vol overgave zijn vader aan
het helpen, druk in de weer met een gro
te rasp en een vlijmscherpe beitel.
De Moai die werd gemaakt was besteld
door een rijke Amerikaan. Maar nadat de
mensen een week intensief hadden ge
werkt (en één keer een flesje bier hadden
gekregen) werd simpelweg, zonder enige
vorm van vergoeding, van de aankoop af
gezien. Een onaangename en minach
tende handelwijze. „Yankee don't buy,
Yankee shit".
INKOMSTEN
De meeste bewoners van het eiland zijn
afhankelijk van toeristen. Er zijn nauwe
lijks andere bronnen van inkomsten,
naast een beetje visserij, wat los grazend
vee en wat fruitteelt op zeer kleine
schaal.
In het dorp Hanga Roa zijn veel kleine
winkeltjes met voornamelijk souvenirs
en levensmiddelen (de moai liggen soms
tussen de bananen). De concurrentie is
groot, ledereen dingt naar de gunst van
de voorbijganger, die vaak letterlijk naar
binnen wordt geloodst.
Op het moment dat ik dit schrijf is ieder
een op het eiland in feeststemming. Het
is de tijd van het jaarlijkse festival. Bij de
haven van Hanga Roa is een straat met
eet- en drinkkramen uit de grond
gestampt, opgebouwd uit bamboe en
palmbladeren. Ze zien eruit als kerststal
len. Hele families zijn aan de slag in een
tijdelijk verplaatste huiskamer. De bedrij
vigheid gaat, ook voor de allerkleinsten,
tot diep in de nacht door.
Gedurende een week zijn er diverse tra
ditionele voorstellingen en wedstrijden.
Het feest is van en voor de bevolking. Als
toerist-vreemdeling mag je een beetje
meedoen. Ik ben blij dat ik inmiddels
aardig wat mensen ken, zodat ik me on
danks de handicap van de taal toch rede
lijk vertrouwd voel.
SCHAPEN
PROGRAMMA RADIO TEXEL
RADIO TEXEL
FM 106.1
De programma's van Radio Texel wor
den een dag later tussen 11.00 en 13.00
uur op de kabel herhaald (op 100.2 FM).
Dinsdag tot en met vrijdag worden de
programma's van de vorige avond nog
maals uitgezonden. Maandag de pro
gramma's Vlaswiek en Natuurwijzer.
ZATERDAG
8.00 u. Typisch Texel. Texel-agenda en muziek
door Bert Heitink.
10.00 u. Bedrijven voor bedrijven.
Vacaturebank met de rubrieken handel,
horeca, verzorging, bouw, installatie
techniek, landbouw en overig. Muziek.
Door Martin de Wit.
12.00 u. Goedemiddag Texel. Dier van de
week, Weetje van de week en felicita
ties door Johan Reuvers en Dirk Jan
Kooiman. Luisteraars kunnen om 12.00
uur bellen naar Radio Texel (12199) om
te melden wie vandaag jarig is. De jari
ge wordt gebeld en komt in de uit
zending.
14.00 u. Onzin op zaterdag. Satirisch
programma m.m.v. Bob en Buitenzorg.
Presentatie en techniek Clarck de Boer.
1600 u. Wat. muziek, Wild, Aantrekkelijk en
Trendy door Frank en Joost.
Muziek door Frank Smit.
1700 u. Terug in de tijd.
Muziek uit de jaren '50, '60, '70 en '80.
Door Theo Bakker, met o.a. de LP „Tijd
voor teenagers" en een special over de
Blue Diamonds.
'8.00 u. De dansbare 21. Muziek en
popjournaal m.m.v. Maurits Witte, Rem-
ko Veeger, Alfons Witte.
The musiccube. Muziek door Peter van
der Struis en Jeroen Wijdogen.
Einde.
10.00 u. Kerkdienst vanuit de Hervormde kerk te
Oosterend. Techniek: Wim van Leersum
en Math van Beek.
11.00 u. Vlaswiek. Muziek en poëzie,
presentatie Wil Beers en techniek Wil
lem van Leersum. Deze week gedichten
uit de bundel „Menslief, ik hou van je"
van Phil Bosman„Geborgenheid".
Hierbij wordt bijpassende muziek ge
draaid.
12.00 u. Natuurwijzer. Informatief natuur
programma. Presentatie Mark Lavaleije
en Arthur Oosterbaan, techniek: Max
Kok. Schelpen van wel 100 jaar oud!
Onderwerp van de week: de Noord-
kromp, een bedreigde schelpensoort in
de Noordzee. Gast is Rob Witbaard, die
een vier jaar durend onderzoek uitvoert
naar deze interessante beesten. De
groeilagen van deze schelp geven aller
lei informatie: zo kan in sommige lagen
radioactiviteit worden aangetroffen, ef
fecten van de eerste atoombom tot
Tsjernobyl. Verder actueel Texels natuur-
nieuws en een voorgelezen verhaal uit
een oud boek over hoe het heel vroe
ger was met de natuur op Texel.
13.00 u. Ballroom en Latin. Dansmuziek
met uitleg door Max en Tineke Kok.
Onderwerp deze week: Levendig en na
tuurlijk dansen.
2000 u.
22.00 u.
ZONDAG
9.00 u. Klassiek op zondag.
Klassieke muziek m.m.v. Roelie Bakker,
Martin de Weijer, Arie Blom.
14.00 u. Een plaatje voor een praatje.
Belprogramma door Wim van Leersum.
Gasten met hun eigen muziek-keuze.
Deze week weer leerlingen van de
CVO-school.
15.00 u. Nonstop Nederlandstalig. Hollands
repertoire door Wim van Leersum.
16.00 u. Sport Lokaal. Sportverslagen en
interviews m.m.v. Lia en Marco van
Leersum, Trea van Leeuwen, Gerrit Ver
hoeven. Techniek: Piet Cornelisse; tech
niek op lokatie: Jeroen Haak.
18.00 u. Time Traveling.
Muziekreis door de tijd, van de jaren
zestig tot en met de allernieuwste hits,
door Herko van Heerwaarden.
19.00 u. Lokaal Kabaal. Jeugdprogramma. Presen
tatie en muziekredactie Anneke Witte
en Karen Terpstra. Raad- en belspel met
muziekfragmenten en prijzen door Lon-
neke Veenema. De cassette-single toplO
door Annemarie Witte. Techniek: Herko
van Heerwaarden en Martin de Wit.
20.00 u. Dubbel Bert. Muziek met een
praatje door Bert van der Wal.
22.00 u. Einde.
MAANDAG
18.00 u. Symphonica. Klassieke verzoekplaten
m.m.v. Marene van Beek, Wies van
Beek, Wil Beers. Techniek: Daan Koop
man. Medewerker/ster gezocht voor pre
sentatie en/of muziekkeuze van
Symphonica voor één keer in de drie
weken! Informatie: 14558.
19.00 u. Rondom de boerderij.
Informatief agrarisch programma. Pre
sentatie: Renske van de Tempel. Tech
niek: Jeroen Nauta. Deze week het
radio-adoptiebedrijf van de akkerbouwer
Leo Saai uit de Cocksdorp. Een telefo
nisch interview over het wel en wee op
het bedrijf van de afgelopen zes weken.
Ook weer de boerderijvraag. De gast
van de week is Martin van der Wal,
waarmee wordt gepraat over insecten-
vriendelijk beheer van grasland.
20.00 u. Einde.
DINSDAG
18.00 u. Bonte dinsdagavond.
Verzoekplaten m.m.v. Marga Eelman,
Gré Vlas, Mary Vos. Techniek: Magreet
van Heerwaarden.
19.00 u. Einde.
WOENSDAG
18.00 u. Eigenwijs. Geestelijk kinderprogramma
door Kathie Kok. Het onderwerp van
deze week: „Bouwen met overleg."
18.30 u. Onder de toren. Geestelijke verzoek
platen en bijdragen van de verschillen-
N0S-3OURNRRL TE HRLEN
BRINKMRN HEBBEN WE GEHPD
EEN OLIE HUFTER IN DE
SLUFTER
EN NU DOEN WE
L BURRYvomTEXEL
QnTooh Qo& Ql
Ik krijg veel hulp en medewerking. Ik
heb de beschikking over een klein huisje
in de heuvels, op ongeveer twee kilome
ter van het dorp. Dit is eigendom van een
Polynesische kleindochter van een
Schotse schapenfokker! Als het niet zo
warm was zou je je in Schotland wanen.
De overeenkomst in landschap is tref
fend: zacht glooiende heuvels met ste
nen muurtjes. Ooit graasden hier ook
nog tienduizenden schapen. Het is goed
dat af en toe een echte Pasquaan op een
paard voorbij rijdt, anders zou je nog
knap in de war raken.
Ik heb dus een Vaste stek en kan een
werkplek inrichten. Tijdens de eerste luie
aanpassingsweken heb ik hier en daar
wat verkennende schetsjes gemaakt. Ik
begin me langzaam een beeld te vormen
van wat ik op dit eiland wil maken. Het
heet niet voor niets Rapa Nui (grote rots)
want er is overal steen. Dat zal dan ook
een belangrijk element zijn in mijn werk.
Het geeft me veel voldoening dat de reis
me nu al biedt wat ik had verwacht en
dat de jongensdroom werkelijkheid is
geworden.
Binnenkort kunt u lezen hoe het mij ver
der vergaat.
Het programma van schouwburg De
Kampanje in Den Helder vermeld voor
de komende tijd de volgende voorstel
lingen:
Zaterdag 15 maart:
Jazzfestival. Liefhebbers van jazzmuziek
kunnen hun hart ophalen aan de muziek
van onder andere The Soulfingers, The
Rosenberg trio en The Uralski jazzband
from Russia. The Soulfingers is een tien
koppige, swingende soul- en funk-
formatie, The Rosenberg trio een nieuwe
sensatie met virtuoos gitaarwerk van Sto-
chelo Rosenberg en de Uralski Jazzband
bestaat uit zeven swingende Russen die
een unieke en feestelijke dixieland-
happening brengen.
Het definitieve programma wordt nog
nader bekend gemaakt. Wel is zeker dat
het festival van 15.00 tot 21.00 uur zal du
ren. Kaarten a 15,= zijn al verkrijgbaar.
Met korting kosten de kaarten slechts
f11,25.
Schouwburg De Kampanje is te vinden
op het Bernhardplein in Den Helder. De
kassa is van dinsdag tot en met vrijdag
geopend van 11.00 tot 15.00 uur, zaterdag
van 12.00 tot 14.00 uur en één uur voor
het begin van de voorstelling. Telefonisch
reserveren kan op deze zelfde tijden via
telefoonnummer 02230-27774.
We hadden onze dochter Hanny ge
vraagd een bandje van het Texels Vissers
koor mee te brengen. We hebben het
beiden van A tot Z zitten beluisteren en
er van genoten. Het is goed. We zien el
kaar nog wel weer. Met deze de groeten
aan alle Texelse Vissers, van Nol. P.S.
Ook de groeten aan alle andere Texelse
bekenden.
A.T. van der Pluym
Heerhugowaard
„WEET JE NOG DIE TIJD VAN VROEGER"
Deze foto is gemaakt bij de hoeve „Zee
burg". Maarten Stoepker (tel. 12940) wil
graag weten wie de personen zijn die
voor de dorsmachine staan.
De twee portretten die de vorige keer
werden afgedrukt, zijn door niemand
herkend.
de Texelse pastores, m.m.v. Roelie Bak
ker, Coby Schotanus, Fia de Ligt, Lia
van Leersum en Nicolette Vink.
19.45 u. Gelezen verhalen. Door Aliette Fonds.
Deze week een fragment uit het verhaal
„Liefdesbrieven" uit de bundel „Het
goud van Thomas Vargas" van Isabel Ie
Allende
Techniek op woensdagavond Wim van
Leersum.
20.00 u. Einde.
DONDERDAG
18.00 u. Country Time. Countrymuziek door Trea
van Leeuwen. Techniek: Math van Beek.
Minispecial deze week: Freddy Fender,
een al 20 jaar populaire mexicaanse
zanger met Spaans/Engelse songs. Be
kend van o.a. „The last teardrops fall."
Hij speelt momenteel in de Texas Torna
dos, een in Nederland gevierde gele
genheidsformatie die al weer twee cd's
hebben uitgebracht. Vanavond vier
nummers van deze zanger, waarvan één
van de Texas Tornados.
19.00 u. 't Allegaartje. Presentatie: Els Whyte en
Elly Mast. Techniek: Max Kok. Vanavond
een interview met de twee zusters van
Sint jan die nu al jarenlang kleding in
zamelen, reinigen en versturen naar be-
hoeftigen. Dan alvast aandacht voor de
theaterweek van de OSG de Hooge
Berg van 9 t/m 13 maart. Verdere onder
werpen worden bekend gemaakt via de
kabelkrant.
20.00 u. Einde.
VRIJDAG
18.00 u. Elck wat wils. Verzoekplatenprogramma
m.m.v. Wim en Corrie Witte, Rensje
Halsema. Techniek: Hannie van der Vis.
19.30 u. Tot achten. Muzieksp>ecial door
Magreet van Heerwaarden.
20.00 u. Friday Night Fever! Muziek en
verkiezing van de Texel Tip, de Top10
van de dansbare 21, de hamerplaat en
de zwansplaat door Niels van Heer
waarden.
22.00 u. Einde.
Voor en na de uitzendingen
Radio 10 Gold.
DONATEUR WORDEN?
BEL 12199 of 13340!!!
CURLY SUE
Tijdens de vroege voorstellingen op
vrijdag, zaterdag en zondag (om 19.00
uur) draait dit weekend CURLY SUE.
Een Amerikaanse film met een van de
meest vooraanstaande Amerikaanse
komieken in de hoofdrol: John Belus-
hi. Een rijke, harde advocate die met
haar dochtertje in winters Chicago
woont, ontfermt zich over zwerver Be-
lushi. Buiten sneeuwt het voortdurend
(daar wel) en binnen brandt de kachel.
Het is heel knus en gezellig, en bij zo
veel warmte en viooltjes smelt het kille
hart van de vrouwelijke advocaat en
ontwikkelt er zich iets als een kome
die. De recensenten waren er niet zo
positief over en ik heb de film helaas
niet gezien. Misschien leuk voor een
lekker avondje relaxen in de bioscoop.
Leuk bedoeld in ieder, geval met veel
sentiment.
DOC HOLLYWOOD
De late weekend-voorstellingen en de
normale doordeweekse voorstellingen
worden gevuld door wederom Doe
Hollywood, oftewel „Hoe Michael J.
Fox als dokter op het Amerikaanse
platteland verzeild raakt".
Een lichtvoetige liefdeskomedie over
een stadsrat tussen boeren, boerinnen,
andere dorpelingen en hun kinderen.
VOOR DE JEUGD
„Fievel In Het Wilde Westen" is een
geheel Nederlands gesproken teken
film uit de „fabriek" van Steven Spiel
berg, de man die met het realiseren
van zijn jeugddromen groot geld ver
dient, want wie kent er niet ET, Indiana
Jones en Back to the Future. Drie jaar
geleden toonde hij met An American
Tail aan dat hij de concurrentie met de
Disney's Studio's best aan kon gaan.
Een prachtige film voor de kinderen,
maar ook zeer zeker de moeite waard
voor de ouders of de wat ouderen on
der ons.
FIEVEL, zaterdag-, zondag- en woens
dagmiddag om 14.30 uur, entree
f8,00, 6 kaartjes halen=5 kaartjes
betalen.
CURLY SUE, vrijdag-, zaterdag- en
zondagavond om 19.00 uur, entree
ƒ10,00 (cjp, 65+ ƒ8,00).
DOC HOLLYWOOD, vrijdag, zater
dag en zondag om 21.30 uur, entree
ƒ12,50; maandag, dinsdag en woens
dag om 20.30 uur, entree ƒ10,00.
