Het kost veel ijd en geduld" C9 nkgg Daalder: fletaaldetector-fanaat Texelse triatleten in vorm op Vlieland Badgasten wm Geitenfokker Pool succesvol in Opmeer Veel gastrijders bij wielrennen Fietser gewond Bureaucratie speelt gemeentewerken parten J iïUS udAg 7 AUGUSTUS 1992 TEXELSE COURANT PAGINA 5 Sieme Daalder: ....soms reageert het apparaat op een bierdop. IFoto Tessa de Gr. te Schans Ie fraai bev geen weer, hij gaat alle dagen op pad met zijn detector. „Overdag naar de Schans en 's avonds naar het strand. Het is niet iets dat je effe kan doen. Geduld en een hoop vrije tijd moet je hebben, anders moet je er niet aan beginnen. Ik ga echt alle da gen, soms té lang. Tja, de kick van iets vinden hè. Soms loop je een paar uur en vind je niks. Maar mij verveelt het niet. Een andere dag vind je het ene na het andere." Ook als het regent gaat de hobbyist op pad, met zijn detector goed ingepakt, want het apparaat is zeer vochtge- voelig. De twee dochters des huizes zijn door hun vader enthousiast gewor den en gaan regelmatig met hem mee op pad. „Ze hebben het druk met hun werk, maar als ze even vrij hebben gaan ze mee." Bierdop Door zijn ruime ervaring heeft Daal der veel vaardigheid gekregen in het werken met de detector. „Wij werken met vrij eenvoudige apparaten. Je kunt ze instellen op een bepaalde ge voeligheid. Wij zoeken naar edelmeta len, voor een roestige spijker geeft hij dan geen signaal. Maar wel bij een massief struk ijzer, bijvoorbeeld een kanonskogel. En ook wel bij een bier dop...." Zodra een voorwerp is gelokaliseerd moet er worden gespit. „Dat valt erg mee", aldus Daalder. „Het meeste ligt dicht aan de oppervlakte. Ja, een loden gewicht kan wel eens een hal ve "meter diep zitten." De omvangrijke collectie vondsten van Daalder is zorgvuldig opgeborgen i-'SI [mensen houden konijnen, vogels, I'jj| of hamsters. Wij houden gasten. doer dat al jaren tot grote tevreden- i niet omdat wij van nature zo gast- ,q| Zlin, maar omdat we deze i- <Jf»vdienste nodig hebben om boven stand te kunnen leven. Dat lukt Ul7la'a' blijft het vervelend dat de be- 0' f#er telkens met een deel van de vandoor gaat. De overeen- N tussen logiesverstrekking en de i-'8' rüe. ho bies is groter dan je Net als bij dieren moet je bij zorgen voor een droog hok, vers jfWhselend voer en een schoon nest. •n 'oe een vriendelijk woord is ook lve8- Ze blijven dan handtam en ko- net als postduiven telkens weer te- -W m hetzelfde hok, wat veel edentiekosten bespaart. Als het stel- K Zijn, planten ze zich ook nog a' merk je dat pas het volgende *°en als ze komen aanzetten met breeuwend jong van drie maan- Mac/e in Texel. De overeenkomst "'eren houden was op Texel vooral in Be vijftiger jaren. In hokken "n in het ene jaar nog kippen wer- houden, scharrelden het volgen- 'aar badgasten. Een ingrijpend gevolg van het inzakken van de prijzen op de eiermarkt. Toeristen waren toen nog een betrekkelijk zeldzaam ver schijnsel en de Texelaars waren echt trots op hun gasten. Ze pronkten ermee. Een kind in De Koog zei op het school plein tegen een vriendinnetje: als ik jouw tol mag lenen, mag jij even naar onze Duitser kijken. Er zijn gelukkig ook verschillen. Katten en cavia's neem je wel eens op schoot om ze te knuffelen en te aaien. Als je dat bij gasten doet gaan ze krabben of trappen en doen aangifte bij de politie. Het loopt ook wel eens anders af, maar daarover schrijf ik een volgende keer. Een ander verschil is dat je als Zimmer mit Frühstück-verstrekker niet bent aan gesloten bij de Kotex maar bij de VW En: terwijl dieren meestal geld kosten, leveren gasten geld op. Om dat laatste is het ons dus te doen. Ik draai daar niet omheen en wantrouw mensen die be weren dat ze gasten houden „alleen voor de gezelligheid". Intussen brengen ze wel het hoogst mogelijke tarief in re kening, vergeten niet dit jaarlijks trend matig aan te passen en ontduiken ook nog de toeristenbelasting. We hebben al heel lang geleden onze kippen, parkieten en witte muizen weg gegeven en zijn overgeschakeld op bad gasten. Want van mijn karige salaris kon de hypotheekrente niet worden betaald. Niet voor niets heette de bungalow die de firma Drijver in 1966 voor f30.000,- voor ons bouwde „Het gouden dak", al begrepen alleen insiders dat dit bete kende dat je een tophypotheek had. Nog voor we de bouwaanvraag bij de gemeente indienden, besloten wij lo gies met ontbijt te gaan verstrekken, in nauw overleg met de VVV. Daar lagen de zaken toen nog duidelijk: Sonja Wit te was de baas, had althans die uitstra ling. We hadden het advies gekregen met deze hoofdinformatrice te praten want zij kon er voorzorgen dat onze ka mers „vol" werden. In die tijd heerste algemeen de opvatting dat je vriendjes met de „meiden van de VW" moest zijn om tot dit doel te geraken. Er werd zelfs beweerd dat het in je eigen belang was om de informatrices eens per jaar een slagroomtaart of een fles bessenje never te sturen. Ik heb dat nooit geloofd en meende stellig dat je met een goed woord hetzelfde kon bereiken. Hetgeen ook is gebleken. Sonja had als geboren Texelse een goed inzicht in de lokale sociale verhoudin gen en inkomens. Nog voordat we alles hadden uitgelegd begreep ze wat van haar werd verwacht. „De kop van die hypotheek moet er dus snel af. Dat moet kunnen", zei ze met haar zakelijke Ria Bremer-stem. Maar zorg dan wel voor ééntjes". Eéndjes? Wat moeten die mensen met eenden? Sonja moest heel erg lachen. „Nee, eentjes. Zo noemen wij éénpersoons kamers. Daar is schreeuwend gebrek aan. Dat zit 'm in de verloofden. Die komen bij bosjes naar Texel maar ze mogen natuurlijk niet bij elkaar slapen. Helaas gebeurt dat soms toch, omdat wij geen ééntjes hebben". Door het gebrek aan éénper soons kamer was de VVV noodgedwon gen medeplichtig aan een misdrijf: het geven van gelegenheid. Er lag dus een jkword je er niet van, daar hoef je het niet voor te doen", lelt Sieme Daalder (70) uit Oudeschild. Hij is nagenoeg onaf- (idelijk van zijn metaaldetector en heeft op het eiland veel nerkelijke vondsten gedaan. Als enige heeft hij toestemming Fort de Schans af te zoeken, dat momenteel wordt ge cureerd. Ook daar heeft hij het nodige historische materiaal n gehaald, zoals oude uniformknopen, munten, kanonsko en een fraaie passer. [De Schans, een monument uit zou worden gerestaureerd was Her al vroeg bekend. Aangezien Itok een plaats is met een grote jrische waarde, verzocht hij eige- INatuurmonumenten of hij er zoeken. Hij kreeg toestem- lot ergernis van andere hobby- Is. In de gemeenteraad ont- fenige commotie omdat meer- schatgravers zich naar het fort fcn begeven om zich historisch devolle spullen toe te eigenen. «Daalder en de gelijknamige nemer die ter plaatse aan het was, voelden zich beiden aan raken en reageerden ontstemd, ladden afgesproken hun vondsten hst Maritiem- en Juttersmuseum udeschild af te staan. De zaak ld en Daalder hervatte speurtochten. „Ik zeg altijd: ik er zelf ook best op passen. Maar t geval wil ik wel een uitzonde maken. Vanuit het museum wor- tenslotte ook excursies gemaakt De Schans en er hangt een fo- ntoonstelling over het monument, mij toch voornamelijk om f2,! f UÏ f3,S 11 was altijd al gek van jutten en pen. Achttien jaar geleden zag ik and op het strand lopen met een aaldetector. Die dingen waren toen nog onbekend. Ik dacht ge- oa's wat voor mij." Daalder haal- ijn eerste metaaldetector I uit Voorburg. Hij toog er ge- jiicc aan de slag. „Het begon aar- '^qoed, ik vond al snel een zilveren H,S jpand." Gouden munten heeft 32 jaar bij het gelijkna- bedrijf strandwerk gedaan. Hij Texel als zijn broekzak en weet ilekken waar vroeger veel men samen kwamen. „Neem nou het sieop de Hogeberg. Of Ceres, ging men vroeger al te zwem- En Nieuweschild, daar was een pleet dorp met wel veertig wo- jn. Maar ook in weilanden ligt hoor. En in De Koog vond ik op strand een zilveren speld van de Bvan 1883!" met specifiek op zoek naar een aaide vondst. „De één vindt dit de ander dat. Kijk, een gouden tvinden is aardig. Ik heb er in- lels twaalf. De oudste is van j, Ik heb ook een stuk of zes Ro- ise munten gevonden. Dat is Texel wel een unicum." De Schans koperen gespen gevonden. De passer uit 1600, die vermoedelijk ijzeren punten heeft gehad, is ook een bij zondere vondst. „Die moet worden gerestaureerd. Ook lagen er diverse loodjes die als kwaliteitsmerk aan wollen dekens hebben gezeten. .Ge maakt in Leiden' staat erop. En neem nou deze prachtig bewerkte vuurslag, dat is een houder met een vuursteentje, waarmee een vonk werd geslagen om het kruit te laten ontbranden." Daalder had een zwaar karwei aan de kanonskogels die hij vond. „De grootste is een twaalfpon der, maar ik heb ook tienponders en achtponders gevonden. Kanonnen? Nee, die zitten er niet. Wel verschil lende munten uit allerlei landen. Maar die kun je in ieder willekeurig stuk land op Texel vinden." Daalder is zeer fanatiek. Weer of Vuurslag heeft Daalder verschil- bewerkte uniformknopen, een oud bijltje, hoefijzers en TEXEL - "Ik heb altijd al van enigszins afwijkende sporten gehouden. Zo deed ik aan diepzeeduiken en berg beklimmen. En zeilen gaf me ook best een kick. Totdat ik kennismaakte met parachu tespringen. Toen was ik van het een op het andere mo ment verkocht." Anja Goossens zit er ont spannen bij op het zonover goten terras van het restaurant van het Paracentrum Texel. Enkele mi nuten geleden heeft de 30-jarige postbestelster uit Heesch haar 599ste sprong gemaakt. Na een vrije val en enkele fraai uitgevoerde figuren, bracht de parachute met het logo PTT Post EMS haar veilig op de door haar van tevoren uitgè^ kozen landingsplaats op het vlieg veld. Zes jaar geleden haalde ze haar A- brevet. Daaraan gingen 2 dagen grondtraining, parachutevouwen en in een goed beveiligde schuur. Het ziet eruit als een mini-museum, maar dat is het niet. „We hebben het puur voor onszelf. Soms komt wel eens iemand, maar we zitten niet te wach ten op een horde volk. Als we wat vinden proberen we erachter te ko men wat het voorstelt en hoe oud het is. Dat kost moeite, maar meestal komen we er wel uit met hulp van deskundigen. We hebben trouwens een heel oud gevalletje met een bronzen koppie waarvan niemand weer wat het is." Daalder verkoopt zijn vondsten niet. „Nooit. Ik krijg vaak verzoeken hoor, maar daar be gin ik niet aan." Tegenwoordig zijn meer mensen in de weer met een metaaldetector. Daal der is niet bang voor concurrentie. „Wat zou het, er ligt genoeg. En er zijn maar weinig mensen die genoeg doorzettingsvermogen hebben om door te gaan met zoeken." Triatlete Ingrid van Lubek heeft bij de triathlon op Vlieland een eervolle tweede plaats behaald. Net hersteld van een knieblessure eindigde ze in een tijd van 2.23.14 uur. De Texelse kampioen Rien Brouwer van 1991 werd eerste bij de recreanten. Loek van Vliet werd derde in het vetera- nenklassement. Op Vlieland verschenen 225 deelne mers aan de start, waaronder veel toppers uit Nederland. Totaal deden elf Texelaars mee aan de triathlon. Samen met 25 supporters werden ze in alle vroegte overgevaren met de Vriendschap van schipper Sil Boon. Er werd gestart in twee series, een wedstrijd- en recreantentriathlon. De wedstrijdatleten moesten 1500 meter zwemmen, terwijl de recreanten 1000 meter door het water aflegden. Hoewel ze drie weken niet had kun nen trainen zat Ingrid van Lubek voorin bij het zwemmen. Loek van Vliet eindigde in 2.26.30 uur als der de in het verteranenklassement. Deel nemer Henk Stevens was niet tevreden over het onderdeel zwem men, waarin hij normaal de snelst is. Ditmaal moest hij een minuut prijs geven op dit onderdeel. Zijn tijd: 2.26.30 uur. Rerrico Nagtegaal viel uit wegens kramp. Bij dé recreanten deden Colinda Brouwer (haar eerst triathlon), Natascha va neder Vis, Wer ner van der Meer, Arno Smit, Ed Ze- gers, Rien Brouwer en Simon Appel mee. Colinda, die normaal een goed zwemster is, had toch wat last van spanningen en de golfslag. Tijdens het fietsen kwam ze ten val, maar toch reed ze de wedstrijd uit. Eind tijd: 2.37.41 uur. Haar zus Natascha presteerde heel goed, want ze eindig de bij de dames als tweede in een Geitenfokker Bram Pool uit Den Burg is deze week op een tentoonstelling in Opmeer in de prijzen gevallen. Met zijn dwerggeitje Heidy van der Burght behaalde hij het kampioenschap Oude Geiten. Het geitlam Jody van der Burght werd reservekampioen. De Texelaar behaalde met andere geitjes de premies 4X1A, 1X1B en 2X1L. In de personeelskrant van de PTT stond vorige week een verslag van een postbestelster die parachute springt op Texel met een door de PTT gesponsorde parachute. tijd van 2.27.36 uur. Ze fietste uitste kend, al ging het lopen wat minder. Competitie Ook Werner van der Meer was goed op dreef. Voor hem was het zijn tweede triathlon. Hij zwom het snelst van de Texelse recreanten en ook het fietsen ging snel. Tijd: 2.15.26 uur. Arno Smit presteerde met een eind tijd van 2.15.26 uur redelijk, maar had zijn verwachtingen iets te hoog gespannen. Ed Zegers was dik tevre den. Met een tijd van 2.18.04 uur bleef hij Simon Appel, die normaal iets sneller is vóór. Het lukte Rien Brouwer net niet onder de twee mi nuten te komen. Over het zwemmen was hij niet tevreden met zijn tijd van 19.58 minuten, maar op de fiets ging het voortreffelijk. Over de 43 kilome ter haalde hij een gemiddelde van 41 kilometer per uur. Na het fietsen lag hij op een zevende plaats, maar hij haalde iedereen in. Tijd: 2.03.12 uur. Simon Appel stapte als laatste Texe laar aan land, maar haalde tijdens het fieten en lopen diverse mensen in. Met een zwemtijd van 24.24 minuut over 1000 meter en een eindtijd van 2.19.30 uur geen slechte start na drie weken vakantie. Tijdens de dinsdag gehouden wieler wedstrijden kwamen in alle klassen gastrijders aan de start, wat levendi ge wedstrijden tot gevolg had. De uitslagen: A jeugd: 1. Harm van Hasselt, 2. Tijmen de Wijm, 3. Frits Krich. B jeugd: 1. Hans Zijm, 2. Hankie van Hasselt, 3. Erwin Goënga. Senioren A poule: 1. Theo Boom, 2. Ruud Smit, 3. Wouter Rieboom. Senioren B poule: 1. Leen van Elk, 2. Kees Boks, 3. Douwe Dros. Op een fietspad in de duinen tussen De Koog en De Cocksdorp is een 40-jarige man uit Gelsenkirchen ten val gekomen. Hij brak daardoor een been en zijn sleutelbeen. De man is per ambulance naar het Geminizie- kenhuis afgevoerd. Het jaarverslag 1991 van gemeente werken is een lijvig boekwerk. Direc teur Piet Plug laat zich in het voorwoord zorgelijk uit over de stroom regelingen, nota's en voor schriften waarmee zijn afdeling wordt overladen. ,,We proberen een zo goed mogelijke dienstverlening in stand te houden tegen een zo laag mogelijke kostprijs. Maar dat komt door de bureaucratie in het ge drang." Gemeentewerken heeft vorig jaar een voordeling bedrijfsresultaat van ƒ175.119,- behaald. In 1990 stond nog een nadelig resultaat van ƒ31.237,- op de balans. De reserve van de dienst heeft een bovengrens van ƒ100.000,-. Door het positieve re sultaat is er ƒ119.873,- teveel, dit is overgemaakt naar de gemeente. In 1991 zijn in totaal 341 bouwaan- vragen ingediend, waarvan op 1 ja nuari van dit jaar 7 waren geweigerd, 10 ingetrokken, 139 nog in behande ling en 185 verleend zijn. In 1990 waren er 6 minder aanvragen. Het eiland heeft 5045 woningen die voor permanente bewoning in aan merking komen. Er zijn 45 controles uitgevoerd op clandestiene bouw werkzaamheden, waarbij in één geval een proces verbaal is uitgedeeld. nationale kollekte voor mensen met een verstandelijke handicap GIRO 11 22 22 2 BANK 70.70.70.333 t.n.v. Stichting NKGG te Utrecht LANDELIJKE KOLLEKTE VAN 28 SEPT. T/M 3 O KT. mooie taak voor ons, hoewel het me voor die verloofden niet zo verschrikke lijk leek om - als het écht niet anders kon - bij elkaar te moeten slapen. Ook Sonja had daar haar eigen gedachten over, hetgeen was af te leiden uit haar ondeugende glimlach. Maar zij mocht de moraal niet ondermijnen want dat zou tot stopzetting van de gemeentelij ke subsidie voor de VW kunnen lei den, waardoor haar arbeidsplaats op de tocht zou komen. De nog maar net voor zichzelf begon nen architect Kees Alkema tekende voor ons dus een bungalow met zoveel mo gelijk ééntjes binnen de zeer beperkte beschikbare oppervlakte. Die kamers vielen daardoor aanmerkelijk kleiner uit dan een gemiddelde cel in de Bijlmer-bajes. Hollandse gasten vonden dat geen probleem, Duitsers soms wel, want die waren thuis grotere kamers gewend. De VVV stelde niet teleur. Regelmatig stonden na een waarschuwend tele foontje van Sonja (of van Tine Zwieren- ga waarmee zij jaren lang een ijzersterk duo vormde) de verloofde paren op de stoep. We zorgden ervoor dat het hen aan niets ontbrak tegen betaling van f7,- per persoon per nacht, exclusief een kwartje toeristenbelasting. De hypo theek kon worden betaald zonder dat we honger hoefden te lijden of het ver wekken van onze kinderen hoefden uit te stellen. Croot was dan ook telkens onze vreug de als er gasten kwamen, vooral als het gasten van vorige jaren waren, want dat was een teken dat ze bij ons tevreden waren. Van hen gingen we echt een beetje houden. Maar toch: het gaf nog meer vreugde als ze weer weg gingen. Vreemde mensen in je huis, ik vind het zeer belastend, hoe aardig ze ook zijn. Dat zat 'm niet in het extra werk dat die logiesverstrek king met zich meebracht, want dat viel erg mee. Bij de verloofde paren viel het bijvoorbeeld op dat meestal maar één van de bedden was beslapen, zodat we er ook maar één hoefden op te maken. Nee, het was de vrijheid die je miste. In mijn eigen huis wil ik de radio hard kunnen zetten, liederlijke taal kunnen uitslaan, met de deuren gooien, hooglo pende ruzie maken en Hitler of Goeb- bels imiteren: Die Gaste sind unser Unglückü Niet dat ik dat allemaal doe, maar ik wil het gevoel hebben dat het zou kunnen als ik zou willen, zonder steeds te hoeven denken aan die keuri ge mensen die zich daar misschien aan storen en daarom misschien wel nooit meer zullen terugkeren. Kortom je gaat je steeds meer richten naar die gasten. Om der wille van de smeer, likt de kat de kandeleer. Al gauw ben je jezelf niet meer. In mijn geval is dat niet zo'n ver lies, maar in het algemeen lijkt het me schadelijk dat een vogeltje niet kan zin gen zoals het is gebekt. Neem nou de gesprekken met die gasten. Die worden niet gevoerd voor het uitwisselen 'van broodnodige of interessante informatie, maar om toch maar vooral vriendelijk te zijn. Sociaal verkeer op niks af en tegen beter weten in. „En, goed geslapen?" vroeg je elke ochtend aan de verloofde paren als ze gapend aan het ontbijt ver schenen. Terwijl je wist dat ze de halve nacht aan het donderjagen waren ge- weest. Want de geluiden die zij daarbij maakten waren ons niet ontgaan. En dan dat eeuwige gepraat over het weer. Die gasten hadden het idee dat wij als primitieve natuurmensen aan ons water konden voelen wat voor weer het die dag zou worden. Ik kwam ze daarin overdadig tegemoet en gaf een gedetailleerd weerbericht na een snelle blik op de wolken buiten. Je vinger nat maken en uit het raam steken deed het ook goed. Ik rook dan aan die vinger en zei: „De eerste twee uur nog droog, dan een paar buitjes en tegen de avond har de wind en regen. U mag wel opschie ten als u de Slufter nog wilt zien!" Ze vertrokken dan spoorslags, wat de be doeling was. Die voorspellingen kwa men soms nog uit ook en dan kon het natuurlijk niet meer kapot. De zomers van de jaren zestig en zeventig waren merendeels zeer nat. Wordt het nog beter vandaag?" vroegen de gasten 's morgens als het stortregende, onweerde en stormde. Wat een vraag! Natuurlijk werd het beter, want slechter kon het immers niet. Dat zei ik dan ook en die voorspelling kwam altijd uit. Wat een gezwets. Op het laatst begon ik een hekel aan mezelf te krijgen en moest ik instemmend denken aan die Oosterender, die niets van die gasten- houderij moest hebben. „Een volk dat van toerisme leeft, verliest houding en karakter!" had hij meer dan eens ge zegd. Maar dezelfde man was wel jaren lang bestuurslid van de WV. Zulke hou dingen en karakters vind je alleen op Texel. Harry.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1992 | | pagina 5