Kritische dichter brengt
college in defensief
Radio Texel heeft
f26000,- nodig
M WASMACHINE!
„Deze schetsen vormen
een bron van inspiratie"
Knusse tentoonstelling Welboren
Kerst-uitzending
tv van de baan
Poster: woningen in
Mars de dicht aaneen
Nog geen uitspraak
over bekabeling van
het hele eiland
Het Kompas
VRIJDAG 18 DECEMBER iay->
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
„De boot stroomt leegkomt grommend
klaar. Een vloed van zwaar metaal en olie,
vlees en bloed baant zich een weg, zonder
pardon, over het eiland van mijn jeugd".
Wethouder Tine Krijnen ontvangt het boekje „Texel" uit handen van Kiki Kikkert. Op de voor
bond dichter De Winter en schilder Kempenaar. (Foto Harry de Graaf)
Aldus het eerste van het acht cou
pletten tellende gedicht „Herschapen
eiland" dat is opgenomen in het
boekje „Texel" in de serie „Noord-
Holland in Proza, Poëzie en Prenten".
Het gedicht van de Amsterdamse
Texelaar Theun de Winter is niet be
paald een lofzang over de toeristi
sche ontwikkeling die Texel de
afgelopen jaren heeft doorgemaakt.
Dat blijkt ook uit coupletten 2 en 3:
„Het vaatstelsel van wat eens schel
penpad
was. Dorpsstraat, strandslag, kar-
respoor
slibt dicht, wordt omgeleid, verhard,
verbreed
tot het landschap in het asfalt stikt".
,Als een boze branding dreunt overal
het snelverkeer. Geen duin, laat staan
een tuunwal, zal 't rampzalig
wassend
water van de welvaart kunnen
tegenhouden"
en couplet 9:
„De Krim, nieuwbouwwijk in de na
tuur dankzij
kortzichtige projectontwikkeling, ver
duistert
oogverblindend wit mijn blik. Ik slaak
een zucht die uitmondt in De Slufter"
Dramatisch
Het boekje, waarin ook een zeefdruk
is opgenomen van de thans in de
raadhuiskelder exposerende oud-
Texelaar Arthur Kempenaar, werd
dinsdag officieel in het raadhuis ten
overstaan van het voltallig college
van b en w gepresenteerd door oud-
Texelse Kiki Kikkert uit Amsterdam,
die als stafmedewerkster aan de Cul
turele Raad is verbonden. Als onder
deel van de plechtigheid las De
Winter zijn gedicht voor. Mede Omdat
hij niet goed bij stem was („Ik.heb
het verschijnen van deze uitgave gis
teravond al in Den Grooten Slock ge
vierd") kwam de nostalgische
jammerklacht dramatisch over. Hij
voegde eraan toe het gedicht uit
oprechte bezorgdheid te hebben ge
schreven. „De boodschap is dat we
niet waakzaam genoeg kunnen zijn.
Ik betwijfel of de ontwikkelingen hier
in de hand zijn te houden".
Makkelijk praten?
Het college reageerde onmiddellijk.
Burgemeester Schipper zei het ge
dicht als een nogal persoonlijke uiting
te zien van iemand die in een andere
positie verkeert dan mensen die ver
antwoordelijk zijn voor werkgelegen
heid en leefbaarheid op Texel. Het
college is zich echter terdege bewust
van de waarden van Texel en heeft
met name de laatste tijd laten blijken
deze zeker te willen bewaren. „We
zijn een gevecht aangegaan". De bur
gervader liet blijken de somberheid
overtrokken te vinden. Texel is nog
altijd een paradijs van rust en ruimte.
De Winter en Kempenaar zeiden ech
ter een sluipende verloedering te heb
ben geconstateerd. „Toen het eerste
verkeerslicht op Texel werd geplaatst
dacht ik: daar gaan we. Vooral de
laatste jaren wordt het merkbaar. Op
plaatsen waar je nog maar enkele ja
ren geleden nooit een auto tegen
kwam, zijn ze er nu wèl". Wat de
Winter betreft mag de veerboot best
een beetje te klein zijn zodat hij als
buffer werkt en ook een maximums
nelheid van 60 kilometer op heel
Texel, zodat al die wegverbredingen
en verkeersaanpassingen niet nodig
zijn, leek hem een goed idee. Daar
dachten de collegeleden anders over,
maar ze probeerden aan te geven dat
ze in hun beleid wel degelijk proberen
om van Texel geen asfaltjungle te
maken. Zo is bijvoorbeeld afgezien
van het verkeerstechnisch op zichzelf
wenselijke plan om de Postweg te
verbreden. In plaats daarvan zijn snel-
heidsbeperkende maatregelen geno
men. Overigens werd toegegeven dat
men een plan als De Krim in deze tijd
niet meer op die plek zou ontwikke
len.
Concentratie
Barendrecht wees op bewust na
gestreefde concentratie van toeristi
sche voorzieningen, waardoor een
relatief groot deel van het eiland
rustig blijft. De juistheid van dat be
leid werd onderschreven door de di
rectiesecretaresse van de Culturele
Raad: „Ik ben geen Texelaar maar ik
kom hier vaak. Er is nog veel rust.
Alles is immers geconcentreerd in De
Koog en omgeving. Daar blijf ik dan
gewoon weg". De burgemeester leg
de uit dat wel de werkgelegenheid
van de inwoners in stand moet wor
den gehouden en je kunt niet de
schuld van alle ontwikkelingen af
schuiven naar de gemeente. De toe
nemende verkeersdruk is voor een
groot deel het gevolg van groeiende
mobiliteit; daar is weinig tegen te
doen. Theun de Winter had graag ge
zien dat op Texel in stand blijft wat
door verstedelijking elders verdwijnt.
Flatbewoners moeten op Texel niet
weer met flats worden geconfron
teerd. Wethouder Dirk
Verscherpt
Terpstra zei dat thans sprake is van
„verscherpt beleid" om het eigen ge
zicht van Texel in stand te houden.
„Niet aan alles is wat te doen, maar
we zijn alert. Ruimte en rust moeten
de handelsmerken van Texel blijven".
Wethouder Tine Krijnen is warm
voorstander van kunst, kunstzinnige
ontwikkeling en kunstvoorwerpen.
Ook deze gelegenheid om daarvoor
te pleiten liet ze niet voorbijgaan. Bij
het in ontvangt nemen van het boek
je „Texel" wees ze op het belang van
de artistieke ontwikkeling van het
kind, noemde met trots het kunst
werk op de Groeneplaats waaruit
blijkt dat de gemeente ook niet afke
rig is van moderne kunst en verklaar
de met nog meer trots dat Texel
meer doet voor kunstzinnige ontwik
keling dan de meeste andere ge
meenten. Dat blijkt bijvoorbeeld uit
de middelen die beschikbaar zijn voor
de eigen muziek- en dansschool.
Uitverkocht
Wie denkt het exclusief („bibliofiel")
uitgevoerde boekje „Texel" met het
gedicht en de zeefdruk te kunnen
aanschaffen, moet worden teleur
gesteld want het is al uitverkocht. Er
zijn namelijk slechts 100 genummer
de exemplaren voor verkoop geprodu
ceerd. Daarvan gingen er al direct 70
naar de mensen die op de serie zijn
geabonneerd. De vraag was groter
dan het aanbod. De gemeente bestel
de een flink aantal, maar kreeg er
slechts zeven. Het wekte in het ge
zelschap dat de presentatie bijwoon
de verbazing dat zo'n kleine oplaag is
gemaakt. Daarop werd uitgelegd dat
het aantal toereikend was voor de
boekjes die over dè andere Noordhol
landse gemeenten zijn gemaakt.
Wie tevreden is met alleen het ge
dicht van Theun de Winter in een
wat minder bibliofiele uitvoering kan
het binnenkort in de boekhandel ko
pen voor ongeveer f6,-.
Vernieling. De politie is op zoek naar
vandalen die in de nacht van vrijdag
op zaterdag vier banden van een ge
parkeerde auto in Den Hoorn hebben
lekgestoken. De eigenaar, een
50-jarige Hoornder, had zijn voertuig
op zijn inrit aan De Kuil achtergela
ten. De schade bedraagt ƒ800,-. Ge
tuigen kunnen zich melden bij de
politie.
Kabel Oudeschild. Sinds het door
trekken van de kabeltelevisie naar
Oudeschild ligt een stukje openbaar
groen aan de Ruijterstraat er nog wat
rommelig bij. Op een vraag van Ge
rard van der Kooi (PvdA) antwoordde
wethouder Terpstra (financiën) dat de
kabellegger ter plaatse nog werk
zaamheden moet uitvoeren. Als die
zijn voltooid, zal het terrein op kosten
van de kabelexploitant in de oude
staat worden hersteld.
Deuken. Een 40-jarige Hoornder
ontdekte in zijn op de Burgwal gepar
keerde lichtblauwe Nissan Sunny flin
ke deuken aan de linkervoorzijde.
Deze moeten er woensdag tussen
07.00 en 11.30 uur zijn ingereden.
Eventuele getuigen worden verzocht
de politie te bellen, telefoon 12222.
Zeehondenkrant. De zeehon den
krant van EcoMare, die net is uitge
komen, is dubbeldik. Er is de laatste
tijd veel gebeurd in het centrum, van
daar dat het normale formaat van de
krant niet toereikend was. De krant
wordt toegestuurd aan Vrienden van
de zeehondenopvang.
Kerstversiering. In atelier De Witte
Engel in Den Burg wordt dinsdag een
demonstratie voor het maken van
terstlampjes en kerststrikken voor
boom en krans gegeven. Het zijn
eenvoudige technieken die snel een
Drachtig resultaat leveren en ook
voor kinderen geschikt zijn. De de
monstratie zijn van 15.30 tot 17.00
uur en van 19.30 tot 20.00 uur.
deelname is gratis.
Speelotheek. De Speelotheek Texel in
dorpshuis d'Ouwe Ulo is tijdens de
kerstvakantie gesloten. Maandag 4
;anuari gaan de kasten met speel
goed weer open. De openingstijden
djn: maandag van 9.00 tot 11.00 uur
sn woensdag van 14.00 tot 16.00
uur. Mensen die willen assisteren zijn
welkom. Voor inlichtingen: tel.
10338.
De Stichting Lokale Omroep Texel
heeft dringend meer inkomsten no
dig. Blijkens de begroting voor 1993
zal f26.000,- aan sponsorgelden bij
een gebracht moeten worden om te
voorkomen dat men in de rode cij
fers komt. Medewerkster Carla
Schrama zal de komende maanden
de bedrijven benaderen met het ver
zoek om de radiouitzendingen te
steunen, zoals dat tegenwoordig ook
bij veel landelijke televisieprogram
ma's gebeurt: als tegenprestatie
voor een bijdrage wordt de naam
van de sponsor vermeld.
Aldus werd bekend gemaakt tijdens
de dinsdag gehouden vergadering
van het algemeen bestuur van Radio
Texel. Het inzamelen van het spon
sorgeld is geen vrijwilligerswerk,
want Carla Schrama krijgt er een ver
goeding van 25% van de opbrengst
voor. Ze zal dus voor het komende
jaar f32.500,- op tafel moeten krij
gen. Dat is een niet geringe prestatie,
maar Carla, die zich de afgelopen tijd
heeft laten kennen als een goed or
ganiserende motor voor de Texelse
omroep, heeft goede hoop dat het
zal lukken. De tarieven voor het
„adopteren" van uitzendingen liggen
rond f25,- voor een programma van
een uur.
Antenne
De problemen met de ontvangst van
radio Texel op noordelijk Texel zijn
nog niet opgelost. Er moet een ande
re antenne komen, maar daar zitten
nogal wat financiële en technische
haken en ogen aan. Het gemeente
bestuur wil liever geen lange mast op
de begane grond maar wil de anten
ne op een bestaand gebouw ge
plaatst zien. Naast de toren van de
N.H. kerk denkt men nu ook aan an
dere geschikte gebouwen in de
buurt, zoals het raadhuis.
Het plan van Radio Texel om op don
derdag 24 december een lokale tv-
uitzending te verzorgen gaat niet
door. Exploitant Peter Dral van Ka
belkrant Texel stak er een stokje
voor. Hij zegt voor de kwaliteit van
het programma te vrezen en dat zou
hem slecht uitkomen nu hij zelf be
zig is om Texelse abonnee-tv op te
zetten.
Dral heeft in zijn contract met kabe
londerneming Kabeltex BV laten vast
leggen dat hij het alleenrecht heeft
voor Texelse tv-uitzendingen via het
kabelnet. Van die clausule maakt hij
nu gebruik door zijn veto uit te spre
ken. De lokale omroep (de SLOT)
daarentegen is volgens de Mediawet
de enige die lokale televisie mag ver
zorgen. Dit zou echter alleen een
ether-vergunning betreffen, zodat de
SLOT wel toestemming moet hebben
om via de kabel uit te zenden. Toen
Dral weigerde, was voor de radioma
kers en het bestuur de lol eraf, zegt
voorzitter Roelie Bakker van de radio
redactie desgevraagd. „De tv-
uitzending was leuk bedacht, maar er
zaten nog teveel haken en ogen aan
en de tijd begon te dringen. Organi
satorisch en financieel was het nog
niet rond en toen Dral niet wilde,
besloten we om er maar vanaf te
zien. Nu concentreren we ons op de
radioprogramma's."
Volgens Peter Dral heeft hij niet ge
handeld uit rancune jegens zijn vroe
gere compagnon John Smit van
Videolux, die met zijn camera-
apparatuur aan het tv-programma
zou meewerken. Smit liet zich on
langs in deze krant kritisch uit over
Drals lokale tv-plannen. „Nee. Het
gaat mij om de kwaliteit. Tegen de
kerstuitzending van vorig jaar had ik
geen bezwaar, maar zowel inhoudelijk
als qua beeldkwaliteit vond ik het
matig. Bepaald niet representatief
voor mijn eigen toekomstplannen. Lo
kale tv was vorig jaar nog niet aan
de orde, maar op het moment lijkt
realisatie een stuk dichterbij.
Als er dan nu weer een zwakke uit
zending komt, verbindt men onbe
wust al gauw mijn naam eraan."
John Smit en de andere tv-makers
balen van Drals opstelling. Volgens
Smit waren al veel voorbereidingen
getroffen. Winkeliers uit de We
verstraat, de lokatie vanwaar de uit
zending zou plaatsvinden, waren
bereid voor de nodige sponsoring te
zorgen. Verscheidene Texelaars was
al gevraagd om in het programma op
te treden. Smit bestrijdt dan ook dat
het programma niet goed genoeg zou
worden. „De aanpak was professio
neel. Voor toekomstige lokale tv zou
het juist goede promotie zijn ge
weest."
In het blad „Rails" dat door de NS
wordt verspreid in de treinen staat
deze maand een interview.met oud-
Koger Ronald Boon. Hij werkt bijna
12,5 jaar bij de NS.
(Van een verslaggeefster) e
AMSTERDAM - De stem van n
Hans van der Togt dendert E
door Paradiso: "Het is dèr-tig fï
november 1992! Eén-en-twin- P
Ftig jaar geleden brak hij
doorHet succes was overwel- g
digend...!" Op het balkon
wappert een spandoek: 'Texel
loves Jacques Herb.'
De zanger van het Neder
landse levenslied, van classics
als 'Manuela' en 'Een man
mag niet huilen' is weer he-
le-maal terug. De vedette:
"Fantastisch! Heerlijk! Ge
weldig, geweldig! Ik ben nog
nooit op Texel geweest. Maar
ik kom gauw!" En de zaal
brult uit volle borst: 'Ma- si:
nueeelaa, Zij lag daar zwaar N;
gewond, een glimlach om haar
mond' en 'Nee, een man mag
niet hui-uilen, ook al heeft hij gé|
verdriet'.
Het is een gemêleerd pu
bliek. dat de smartlapvedette
(Uit het verslag van een optreden
van zanger Jacques Herb in Het Pa
rool van dinsdag j.l.)
Niek Welboren heeft, om de sfeer te verhogen, zijn schetsen opgehangen aan bamboestengels.
(Foto Tessa de Craaffl
De Scholerie in Eierland is omgeto
verd tot een knusse, sfeervolle ruim
te. Aan bamboestengels hangen
schetsen met Paaseiland-impressies.
Stenen, beeldjes en de stemmig ge
tinte passepartouts om de tekeningen
versterken de sfeer. De expositie
loopt tot 9 januari en is iedere dag te
bezoeken tussen 14.00 en 22.00 uur.
Tijdens de kerstdagen en met oud en
nieuw is de tentoonstelling geopend
van 14.00 tot 18.00 uur.
Een jaar geleden vertrok Niek Welbo
ren als schilderend afgezant van Texel
naar Paaseiland. Zijn schetsen vor
men het verhaal van zijn verblijf. „Er
zit een duidelijke lijn in deze ten
toonstelling. Omdat ik niet aan ieder-
Gerbrand Poster verwijt het college
een slecht uitgiftebeleid van gemeen
telijke grond. „In de Mars staan
prachtige huizen, maar de kavels zijn
slechts 150 vierkante meter groot.
Dat is te klein." Gisteravond in de
commissie fet bekritiseerde het
Texels Belang-raadslid tevens de
grondprijs (7160,- per vierkante me
ter). „De kavels zijn veel te duur." Hij
pleitte ervoor de grondprijs in de
Mars te verlagen en de huizen waar
het nog kan minder dicht op elkaar
te bouwen. Wethouder Dirk Terpstra
(financiën) kon hem echter niet ter-
wille zijn. „Het vorige college heeft
de tweede fase van de Mars al vast
gesteld. Toen door de ruime bebou
wing de exploitatie niet sluitend
bleek, brak paniek uit en is voor een
dichter bebouwing gekozen." Poster
reageerde droogjes: „Dat is mij dan
zeker ontgaan."
een steeds het verhaal kan vertellen,
zal ik er achtergrondinformatie bijhan
gen", aldus de schilder.
De eerste werken tonen de omge
ving. „Een beetje zoals iemand gaat
fotograferen als hij ergens net is.
Maar ik had algauw het gevoel van:
nee, deze kant wil ik niet op." Som
mige tekeningen die Welboren heeft
gemaakt van Paaseiland
landschappen vertonen frappante ge
lijkenissen met eerdere werken, ge
maakt in Schotland.
Onderwereld
Naarmate hij langer op Paaseiland
was, werd Welboren gegrepen door
de sfeer van het eiland. „Er is veel
strijd gevoerd. Dat voel je, dat zit er.
En overal zie je verval, teloorgang."
Uit de schetsen van de Texelaar spre
ken de gevoelens duidelijk. Sommige
tekeningen geven het leven onder de
oppervlakte, de onderwereld weer,
terwijl in andere de natuur, die zich
niet laat verslaan, naar boven komt.
De indrukwekkende schetsen zijn niet
te koop. Welboren: „Ze blijven voor
mij een constante bron van inspiratie.
Wel is het mogelijk voor mensen om
een uitgewerkte versie te bestellen.
Maar deze tekeningen doe ik abso
luut niet weg. Ze vertellen mijn ver
haal, het is mijn Aku Aku."
Afronding
In plaats van een officiële opening
houdt de schilder op 9 januari een
feestelijke sluiting van de expositie.
„Het wordt een avond voor alle inte
kenaars op de prent. Die zal ik dan
overhandigen. Tevens zal een toast
worden uitgebracht op het trefpunt
voor eilandkunst. Het moet een bij
zondere afronding worden."
De raadscommissie voor algemeen
beleid heeft afwachtend gereageerd
op het verzoek van Kabelkrant
exploitant Peter Dral om haast te
maken met de bekabeling van het
hele eiland. De meeste commissiele
den staan er in principe positief te
genover, maar willen eerst méér
informatie over de financiële ge
volgen.
Burgemeester Schipper, voorzitter
van de commissie, wilde nog geen
standpunt innemen. „Dit is een inge
wikkelde zaak, die nog een diep
gaand onderzoek vergt", verwees
Schipper naar de rapporten van Mul-
tikabel (Alkmaar) en Kabeltex (Den
Burg) die momenteel door de ge
meente worden bestudeerd. Schipper
waarschuwde voor de mogelijke ne
gatieve gevolgen voor andere Texelse
media van algehele bekabeling. „We
moeten voorzichtig zijn met onze af
weging en ons realiseren of we door
ons besluit geen andere media afbre
ken."
Dral haakte daarop in door te stellen
dat op Texel maar één kabelkrant
goed kan renderen. Verscheidene
commissieleden plaatsten vraagte
kens bij de vraag van Dral aan de
raad om zich uit te spreken voor in
principe één kabelkrant op Texel. Pe
ter Bakker (Groen Links): „Hebben
wij deze bevoegdheid wel? Per slot
van rekening staan we ook niet
slechts één krant toe."
Erna Eelman (VVD) zei in dit verband
dat de lokale radio nu reeds in geval
van calamiteiten de functie heeft, die
eventuele lokale televisie in de toe
komst eveneens wil vervullen. Ook
Bakker vroeg zich af wat dan de toe
komstige rol van Radio Texel zal zijn.
Bakker wilde, evenals de meeste an
dere commissieleden, alleen steun
verlenen aan het initiatief van lokale
tv als zeker is dat heel het eiland kan
worden bekabeld. Dral was het hier
mee volledig eens.
Financiën
Bakker ziet een mogelijkheid in het
leggen van de tv-kabel tegelijk met
de aanleg van gasleidingen, omdat
gegadigde Multikabel een dochteron
derneming is van het Gasbedrijf Kop
van Noordholland.
Onzekerheid over de financiële onder
bouwing en of inderdaad 80 procent
van de Texelaars bereid zal zijn om
op de kabel aan te sluiten, vormde
een struikelblok voor de meeste
raadsleden. CDA'er Ate Rienstra: „Nu
is ongeveer tweederde van de 62
procent Texelaars die in Den Burg en
Oudeschild wonen aangesloten. Daar
naast hebben velen geïnvesteerd in
een schotel-antenne. Dat stemt mij
niet optimistisch." Dral probeerde dit
te weerleggen. Volgens hem wijst de
bekabeling van Oudeschild uit dat
veel schotelbezitters op de kabel
overschakelen wegens het interessan
tere zenderaanbod (waaronder de Ka
belkrant). Het percentage van 62
procent is volgens Dral nu al bereikt
doordat veel Texelaars het
Kabelkrant-nieuws volgen via de mo
nitoren in o.a. supermarkten.
Dral ondersteunde zijn voorstel in de
raadscommissies A en O en welzijns
beleid met videobeelden van lokale
televisie, zoals die in Weert te ont
vangen is.
I.M. ADVERTENTIE
Bij Het Kompas in Den Hoorn is de
227ste Scotch Single Malt Whisky
binnen gekomen.
De naam: Dailuaine 13 years old,
64,8%.
Gedistilleerd: september 1978.
Gebotteld in maart 1992.
Restaurant - whisky)bar
Het Kompas
Herenstraat 7, 1797 A E
Den Hoorn - Texel
Tel. 02220 - 19360
