Gezondheidscentrum is
financieel niet haalbaar
Hulpverleners: meer samenwerken
Waterschap stelt plannen
uit tot na de fusie
Kerstvakantiemarkt
trekpleister De Koog
Volgend jaar maar 'n
portier voor de deur"
1
Brandje in
chalet-caravan
Omslagheffing in 1993 omlaag
Jeugd knapt heide op
tijdens natuurkamp
Texel neemt deel
aan herdenking
februariramp
Texelaars zetten restaurant op stelten
Letsel valt mee na
zware aanrijding
Inbreker herkend
Baptisten houden
kerstmaaltijd
Vliegen als 'n vogel
'J- /-v
VRIJDAG 18 DECEMBER 1992
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
Nagenoeg alle hulpverleners op Texel zijn vóór een gezondheids
centrum, maar een speciaal pand daarvoor bouwen is financieel
niet haalbaar, zo is uit een onderzoek gebleken. Toch is het plan
niet helemaal voor niets geweest. Duidelijk is geworden dat alle
hulpverleners meer willen samenwerken dan nu al wordt gedaan.
Het onderzoek is ingesteld in op
dracht van de Stichting Gezondheids
centrum Texel. Het bestuur daarvan
bestaat uit Texelaars die sinds begin
1991 proberen de vestiging van een
centrum tot stand te brengen.
De onderzoekers E. Kors en P.E.M.
Laeven van Facilitair Bureau EVA en
de Landelijke Vereniging Gezondheid
scentra hebben contact gezocht met
alle huisartsen, de apotheek, de fysi
otherapeuten, de logopedistes, het
kruiswerk, het Riagg, een psycho
loog, de stichting voor maatschappe
lijk werk en de stichting voor
gezinsverzorging en bejaardenhulp.
Het Geminiziekenhuis, ziektekosten
verzekeraar Univé en het Gewest Kop
van Noordholland werden ook be
naderd.
Niet voldoende
Toen de meeste hulpverleners aanga
ven wel wat te zien in een centrum
werd de financiële kant van het ver
haal nader bekeken. E. Kors: „Feit is
dat iedere deelnemer een bepaald be
drag moet investeren. Wij hebben ge
vraagd hoeveel men bereid was erin
te steken. Dat bleek lang niet vol
doende." Hij legt uit dat deelname
van tenminste twee huisartspraktijken
aan het centrum noodzakelijk is. „De
patiëntenpopulatie van een gezond
heidscentrum moet minstens 5000 a
6000 personen bedragen, ingeschre
ven bij huisartsen die zijn verbonden
aan dat centrum. Anders is het niet
exploitabel. Aangezien alleen dokter
Vos bereid is zijn totale praktijk te
verhuizen, is de kous af." De meeste
andere artsen willen wel deelnemen
aan het centrum, maar daarnaast
hun praktijk aan huis aanhouden.
Daardoor komt de investering voor
het pand als extra huisvestingskosten
op hun praktijk.
Dinsdagavond rond acht was er
brand in een sta-caravan van het
chalet-type op recreatieterrein De
Koorn-aar aan de Grensweg. Het
vuur ontstond door nog niet geheel
duidelijke oorzaak bij de lampen van
een spiegelkast in de douchecel.
De caravan, eigendom van Rob en Il
se Stapersma, wordt tijdelijk be
woond door Marco Koorn en een
vriend. Toen zij met een derde per
soon die op visite was, in het kamer
gedeelte naar de televisie zaten te
kijken, hoorden ze een explosie. Di
rect daarop viel in de hele caravan
het licht uit. Toen de douchecel werd
geopend bleek deze vol rook te
staan; brandende voorwerpen lagen
op de vloer. De jongens haalden uit
de kantine van het recreatieterrein
een poederblusser waarmee ze het
vuur snel wisten te doven. De brand
weer stelde vast dat het plafond van
de doucheruimte al was gebarsten,
maar dat de vlammen nog niet tot
het dak waren doorgedrongen. De
doucheruimte bleek voor een belang
rijk deel te zijn uitgebrand. De meest
waarschijnlijke oorzaak is dat een
handdoek of ander brandbaar mate
riaal over de brandende lampen van
het spiegelkastje heeft gehangen en
is gaan smeulen. De jongens verhuis
den naar een caravan van Koorn.
Herstel van de schade zal enkele dui
zenden guldens vergen. Op de foto
de plek waar de spiegelkast zat: ver
brande en gesmolten leidingen.
(Foto Harry de Graaf)
Een tweede probleem dat de meeste
hulpverleners ruimte in het'1 gezond
heidscentrum willen huren, maar met
een korte opzegtermijn, zodat ze eraf
kunnen als het niet loopt.
Ziekenhuis
Burgemeester Schipper vond dat het
onderzoek zich erg richtte op de zo
genaamde eerstelijns-zorg. „Mis
schien moeten we ons meer
verdiepen in een samenwerking met
een ziekenhuisvoorziening. In sommi
ge Scandinavische landen heb je in
geïsoleerde gebieden een voorziening
met enkele ziekenhuisbedden. Texel
ligt ook geïsoleerd. Waarom wordt
niet bekeken of hier zo'n experiment
kan worden gestart? Ik weet dat het
ministerie niet afwijzend tegenover
dit idee staat, maar dan moeten wij
Texelaars aangeven wat we willen."
Onderzoeker Laeven gaf aan dat een
ziekenhuis sneller bereid is over zulk
soort zaken te praten als er een ge
zondheidscentrum is. „Dan staat
iedereen hier al op één lijn."
Specialisten
Volgens een andere medewerker van
facilitair bedrijf EVA staat het Gemini
ziekenhuis positief tegenover een ge
zondheidscentrum op Texel. „De
directie heeft gezegd wel te voelen
voor een personele en financiële bij
drage. Men denkt dan vooral aan een
EHBO- en ambulancevoorziening. In
hun stafbesprekingen zullen ze het
hebben over consulten op Texel door
specialisten." Ook de verzekeraar
Univé en het Gewest zagen wel wat
in het plan en gaven aan financieel
steun te willen verlenen. „En daarom
moet u het idee ook niet helemaal la
ten varen. Natuurlijk zijn dit maar
kleine randvoorwaarden, die niet het
hele project kunnen dragen. Het gaat
ook niet om structurele bijdragen."
Verpleeghuis
Burgemeester Schipper vroeg zich af
of de huisartsen wel behoefte heb
ben aan het versterken van de
eerstelijns-zorg op Texel. „U moet
dan tenslotte een stukje werk van
het ziekenhuis overnemen." De huis
artsen Waverijn en Eissen gaven aan
dat ze die verschuiving niet zo zagen.
Eissen: „We doen hier al veel meer
dan elders. EHBO-zaken als hechten
en het gipsen van polsfracturen ge
beurt hier al jaren." De arts wees er
op dat de situatie op Texel al veel
idealer is dan op vele andere plaat
sen. „We zouden graag een paar
bedden in het Verpleeghuis snel be
schikbaar hebben, maar dat kan al
niet. Dit plan voor een gezondheids
centrum vergt een te grote investe
ring."
Voor het eerst in jaren tijd ziet het
waterschap Texel kans de omslag
heffing te verlagen en wel met ze
ven gulden per hectare. De
financiële meevaller is het gevolg
van de overdracht van de wegentaak
per 1 januari aan de gemeente,
waardoor tevens tijd vrij komt voor
achterstallige zaken, zowel op admi
nistratief gebied als in de buiten
dienst. Het waterschap Texel heeft
de plannen voor een nieuw magazijn
en andere aanpassingen vooruitlo
pend op een eventuele fusie voorlo
pig in de ijskast gezet. Een en ander
staat te lezen in de begroting voor
1993 die dinsdag wordt behandeld.
In de begroting wordt een beknopt
overzicht gegeven van de nieuwe
Waterschapswet die formeel gezien 1
januari 1992 in werking trad. Kort
gezegd komt het erop neer dat ieder
een die belang heeft bij het water
schap eraan moet meebetalen, maar
ook zeggenschap krijgt. Verdere de
mocratisering dus, waardoor nieuwe
categoriën ingelanden zoals inwoners
en pachters stemrecht krijgen. Voor
zover het voorgeschreven taken be
treft dient het waterschap in principe
kostendekkend te zijn.
Momenteel is sprake van een over
gangssituatie, die tot eind 1994 mag
duren. Door de fusieproblematiek en
de huidige onderbezetting in het pol
derhuis wordt in de begroting afge
zien van een meerjarenplanning. Wel
wordt het komend jaar bekeken of
veranderingen nodig zijn. Uitgangs
punt is echter dat - fusie of niet - de
waterschapswerkzaamheden op Texel
gewoon door moeten gaan.
Met het wegenbeheer vervalt even
eens het berm- en snoeibeheer. Dit
levert een kostenbesparing op van
ƒ450.000,-. Door deze beperkte taak
wijzigt het gebruik van de machines
en voertuigen, waarop het aankoop
beleid wordt afgestemd. Daarbij
wordt rekening gehouden met de ver
minderde personeelsbezetting (twee
man stappen over naar de gemeen
te), eenzijdig machinegebruik (water
beheersing), inzet gedurende het
gehele jaar en de fusie.
Om de continuïteit van het werk en
de menskracht op peil te houden
voert het waterschap namelijk gedu
rende het heiejaar vergravingswerk-
zaamheden en andersoortig werk uit.
Voor deze „nieuwe" taakinvulling
worden twee of drie medewerkers
opgeleid. Eventuele overdracht van
het dijkbeheer aan het heemraad
schap Noordhollands Noorderkwartier
per 1 januari 1994 is momenteel in
studie.
Gemalen
Belangrijke kapitaalinvesteringen in
1993 zijn automatisering van de ge
malen De Krassekeet en die van Eier-
land. Hiervoor is een bedrag van ca.
ƒ350.000,- in de begroting opgeno
men. Als aanzet tot een waterbe-
heersingsplan is het waterschap
voornemens het afwateringsgebied
Eierland te onderzoeken. De kosten
hiervan worden geraamd op
ƒ100.000,-. Daarnaast zijn enkele on
derhoudswerken aan dijken in de be
groting opgenomen. Kosten:
ƒ250.000,-.
Fysiotherapeut J. Steenvoort vond
dat het rijk maar financieel moet bij
dragen aan een gezondheidscentrum.
„Wij staan voor een gigantische kapi
taalsvernietiging als we onze praktij
ken opdoeken voor deelname in een
gezamenlijk project." Onderzoeker
Kops moest toegeven dat de ge-
zondsheidscentra elders in het land
(zo'n 150 in heel Neder land) over
het algemeen worden bevolkt door
startende hulpverleners die nog geen
eigen praktijk hebben. „Die-centra
zijn vaak tot stand gekomen met
hulp van de overheid, maar de laatste
jaren valt daar steeds minder te ha
len en moet iedereen kostendekkend
kunnen draaien."
Onaangenaam
De bestuursleden van de Texelse
stichting gezondheidscentrum waren
onaangenaam getroffen door de con
clusie van het rapport, die zich pas in
een laat stadium aftekende. A. Maas
dam: „Het leek allemaal zo positief,
we waren er vast van overtuigd dat
het centrum er zou komen. Enkele
van onze bestuursleden zijn afwezig.
Volgende week is iedereen er weer
en zullen we ons beraden over verde
re stappen."
Jongeren die tussen Kerst en oud en
nieuw actief willen zijn kunnen hun
hart ophalen. Van zondag 27 tot en
met woensdag 30 december houdt
het IVN (Vereniging voor Natuuredu-
catie) voor jongeren tussen vijftien
en dertig jaar een vierdaags natuur
kamp in de duinen.
Onder begeleiding van een beheerder
van Staatsbosbeheer (SBB) voert de
jeugd werkzaamheden uit vor de in
standhouding van de heidevegetatie.
Ze verwijderen kleine bomen en strui
ken en ook wordt heide geplagd. Er
zijn pauzes ingelast voor koffie en
thee. De deelnemers overnachten in
het Scoutinggebouw in Den Burg dat
is uitgerust met douches en verwar
ming. Het kamp biedt plaats aan der
tig jongeren.
's Avonds wordt op speelse manier
in de directe omgeving van het kamp
aandacht besteed aan natuurbescher
ming en actuele zaken op milieuge
bied. Het thema is „wonen en
milieu". Naast genoemde activiteiten
is er voldoende tijd voor ontspanning
en genieten van de omgeving. De
kosten van het kamp bedragen f 25,-
(inclusief overnachting, maaltijden en
boottocht). Opgeven bij Marc van
Schie, tel. 023-262283.
Een delegatie van drie personen van
Texel zal op maandag 1 februari a.s.
deelnemen aan de nationale herden
king van de februariramp van 1953.
De gemeente geeft daarmee gevolg
aan een verzoek van het nationale
herdenkingscomité, dat ernaar streeft
om de herdenking te laten bijwonen
door vertegenwoordigers van alle ge
meenten waar tijdens de watersnood
ramp slachtoffers zijn gevallen. Uit
welke personen de Texelse afvaardi
ging zal bestaan, is nog niet bepaald.
De herdenking zal worden gehouden
in de Hervormde kerk van Nieuwer-
kerk op Schouwen-Duiveland om
13.45 uur in het bijzijn van onder
meer koningin Beatrix. Om 15.00 uur
is een kranslegging bij Ouwerkerk, op
de plaats waar destijds met caissons
het laatste dijkgat werd gedicht.
De feestmarkt die ondernemersvere
niging De Koog Promotion houdt in
de kerstvakantie belooft een echte
trekpleister te worden. Vele vereni
gingen en organisaties uit de bad
plaats en omgeving zullen op 28, 29
en 30 december acte de presence
geven. De markt is dagelijks van
14.00 tot 18.00 uur.
De volgende Koger organisaties zijn
benaderd: de dorpscommissie, dorps-
kelder De Koog, IJsclub De Koog,
Gyvo, toneelvereniging De Duinkan-
ters, KNRM-wipperploeg, sportvereni
ging De Koog, ouderensoos, ANBO,
SOS drumband, De Schuilhut, bridge
club woensdagmiddag, bridgeclub
donderdagavond, maandagavond bil
jartclub, dinsdagavond biljartclub,
bowlingbond, zangvereniging Adven-
do, De Koog Promotion, peuterspeel
zaal Olleke Bolleke, Lubertischool,
Doopsgezinde zusterkring en het Tes-
selhuus.
Vele van deze verenigingen hebben
hun enthousiaste medewerking al
toegezegd. Er wordt een tent opgezet
in de Dorpsstraat en daarin zullen de
deelnemers hun activiteiten houden.
Dagelijks staan één of meer hoogte-
Het Chinees-Indisch restaurant van Chang Kor Choo uit Den Burg was ook deze Ouwe Sunder
klaas het mikpunt van baldadige Texelaars. iFoto Gerard Timmerman!
punten op het programma, zoals bij
voorbeeld een zanguitvoering door
het koor Advendo, of een demonstra
tie van Gyvo. Ook worden films en
dia's vertoond. Koger hobbyisten die
hun werk willen tentoonstellen krij
gen daarvoor de gelegenheid. Voor
meer informatie: Harry Wuis, tel.
17445, of Joke de Boer, tel. 18449.
Een inzittende van een auto, bestuurd
door een 24-jarige inwoner van Hip-
polytushoef, moest zich zaterdag-
avond even door een Texelse huisarts
laten behandelen voor maag- en nek-
klachten als gevolg van een zware
aanrijding. De botsing vond plaats
omstreeks tien voor zeven op de
hoek Gasthuisstraat-Vogelenzang. De
auto van de Wieringer, die verzuimde
voorrang te verlenen aan een
28-jarige automobilist uit Oosterend,
werd daarbij totaal vernield. Het voer
tuig van de Oosterender werd aan de
voorzijde zwaar beschadigd. Beide
wrakken moesten worden weggeta-
keld.
„Het is toch te gek dat zo'n groep
jongelui hier elk jaar met Ouwe Sun-
derklaas binnenvalt en de boel op
stelten zet." Chang Kor Choo van
Chinees restaurant Azië aan de
Groeneplaats heeft geen goed woord
over voor de Texelaars die zich
zaterdag- en zondagavond misdroe
gen in zijn eetzaak. „Ik denk dat ik
volgend jaar maar een stevige por
tier voor de deur zet."
De overlast begon zaterdagavond om
streeks 19.30 uur toen een groep
van zo'n 25 baldadige Texelaars in de
achterzaal van het restaurant
neerstreek. „Ze maakten een hoop
herrie en gooiden eten over de
vloer." Het gedrag van deze groep
was voor andere gasten aanleiding
terstond af te rekenen en te vertrek
ken.
Andere jongeren maakten het zon
dagavond tijdens het naklazen nog
bonter. „Ze waren met z'n twaalven,
sprongen op de tafel, vernielden pot
jes met sambal en ketjap en smeten
de babi pangang door de zaak. De
vloer werd een puinhoop." Het gezel
schap wist zelfs drie poten van een
tafel te schroeven, waardoor het blad
ondersteboven kwam te liggen. Dit
maal ontkwamen ook andere mensen
in het restaurant niet aan hun peste
rijen. „Ze liepen bij de gasten langs
de en namen het eten van tafel."
Pogingen van het personeel het ge
zelschap buiten de deur te zetten
hadden geen resultaat. „Ze kwamen
door de andere ingang weer net zo
Een 23-jarige Texelaar heeft tegen
over de politie bekend dat hij afgelo
pen zomer twee inbraken heeft
gepleegd in een Oudeschilder wo
ning. De jongeman verraadde zichzelf
tijdens Ouwe Sunderklaas in een ca
fé in Oudeschild. Hij droeg daar een
broek, die als één van de gestolen
spullen werd herkend. De politie
werd ingelicht en hield de verdachte
direct aan. Tijdens het verhoor op het
politiebureau gaf hij toe de broek in
derdaad te hebben gestolen. Zijn buit
bestond verder uit andere kle
dingstukken, sieraden en benzinebon
nen. De politie houdt de Texelaar nog
even vast.
snel naar binnen." Hun gedrag was
voor Choo aanleiding de politie erbij
te halen die optrad tegen twee
amokmakers (leeftijd 22 en 23 jaar)
en bemiddelde bij de vergoeding van
de schade. „Ach, die honderd gulden
die ik van ze kreeg vind ik niet het
belangrijkste. Maar ze bezorgen mijn
klanten overlast en mijn zaak een
slechte naam."
Choo betreurt het dat de bewuste
Texelaars zo'n minachtende houding
hebben tegenover hem en zijn mede
werkers aannemen. „Dat zou anders
moeten." Volgens Choo, die nu bijna
vijftien jaar het restaurant exploiteert,
bezoeken de betrokken mensen al
leen met Ouwe Sunderklaas zijn zaak
en loopt het ieder jaar weer uit de
hand. Volgens de horecaman waren
de betrokkenen niet dronken, alleen
uitgelaten.
De Baptistengemeente Texel houdt
zondag 20 december de traditionele
kerstmaaltijd in Eben Haëzer in de
Julianastraat in Den Burg. Thema van
de bijeenkomst, waarbij iedereen wel
kom is, is de komst van Jezus en de
bedoeling daarvan. Naast de maaltijd
is er een samenzang en een overden
king. Om 19.00 uur is de deur open
en staat de koffie klaar. Een half uur
later begint het avondvullende pro
gramma. Toegang is gratis. Voor
meer inlichtingen en eventueelver-
voer: tel. 12598.
Ter illustratie van de discussie
over van het vliegverkeer boven
en rond Texel konden we dankzij
Gerard Zoetelief beslag leggen op
deze afbeelding. De foto toont
een verkeersvliegtuig dat afgelo
pen voorjaar boven Texels grond
gebied is gefotografeerd door
Adolf Wanitschka uit Keulen. De
precieze hoogte waarop het
toestel vliegt staat niet vast,
maar uit het feit dat de foto ge
maakt is met een 50 mm objec
tief moet worden afgeleid dat
het slechts enkele honderden
meters betreft.
t. A J
