Cjrocn ^wartsjexeh in het harL,
Strekdam moet kust
Ierland beschermen
Boon: dam van
caissons maken
N
Conclusie na drie jaar studie:
Voorstel: 0GB verhogen om
bezuinigingen op te vangen
Een beetje Texels plan:
w
ummer
Strandpaviljoen
't „H'ijsbeertje
"Horszel
Feefee
GARAGE DROS
Provincie accoord
met Mieland-plan
Fiets vernield
VERDER
IN DIT
Vr Koninklijke onderscheidingen
voor zusters en Ome Sieme
54 PTT boos op b en w: geen
zendmast in De Koog.
Fraai weer tijdens NCRV
opnamen
5i Bezwaarmakers centrum
Den Burg krijgen gelijk
TEXELSE^COURANT
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de Texelse
Courant de volgende 3 folders:
ALLES OM MOEDER
TE VERWENNEN
zie de folder van
een folder van
MEESTERSCHAP
O, A-
°ei\iNiP^
Ron Smit
GEPROLONGEERD
IPGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 NR 10778
VRIJDAG 30 APRIL 1993
oi
k„, advertenties, abonnementen, etc.
ngeveld en de Rooy B.v, Postbus 11, 1790 AA Den Burg, tele
02220-12741. Telefax 02220-14111.
'n j parkstraat 10 of Warmoesstraat 45 Den Burg. telefoon
220 12741 Geen krent gehad? Bel 02220-12741. Buiten kan
vuren bel uw bezorger
u kiie buiten werktijd Gerard Timmerman, Schoorwal 11. Den
telefoon 02220-14687.
Postbank 652
Bankrelaties ABN-AMRO nr 46.99.17.636
Rabobank nr 36.25.01.742; I.N.G bank nr. 67.34.60.398
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Abonnementsprijs ƒ48.50 per half jaar; Los ƒ1,35
haaks op de kust staande dam van 550 meter tussen paal
0 en 31 is de beste manier ter voorkoming van verdere dui-
ifslag in Eierland. Andere opties, zoals meerdere strandhoofden
één lange dam van wel 1500 meter, hebben (negatieve) bij-
erkingen.
Bt plan is niet nieuw, maar het is de eerste keer dat op zo'n
igebreide schaal studie is verricht naar de gevolgen van de
inleg.
foor de korte dam is gekozen door
|t Provinciaal Overlegorgaan Kust-
(rdediging Noordholland (POK). De-
jinstantie brengt in het najaar
(Ivies uit aan de minister van Ver-
r en Waterstaat. Voor het zover
Ikrijgen Texelaars en belangenorga-
iaties begin juni de gelegenheid
fn mening te geven over het plan
jdens een voorlichtingsbijeenkomst.
Wee weken ervoor krijgen belang-
febbenden een brochure waarin de
Inclusies van de studie zijn uit
werkt.
Door de stroming en de wind ver
fijnt jaarlijks zo'n 2,5 miljoen kuub
iels zand in zee. Ruim een half mil
joen daarvan gaat verloren tussen
paal 26 en 30.
Irlafwachtmg van de studie hand
haafde het rijk de kustlijn door zand-
•uppleties. Door zand uit zee op het
strand te spuiten wordt een buffer
gevormd tegen erosie. Dit is een rela-
tïf goedkope manier, die echter tel
kens moet worden herhaald. Vandaar
dat is gezocht naar een meer defini
tieve oplossing.
Vier opties
Uit de studie, die is uitgevoerd door
Rjkswaterstaat directie Noordholland,
Jaren geleden had bijna ieder
dorp op Texel zijn eigen VVV-
afdeling, die natuurlijk ook re
gelmatig vergaderde. In Den
Hoorn kwam men bijeen in
wodsmanswelvarenwaar de
plaatselijke voorzitter op geheel
eigen wijze de aanwezigen
toesprak. Hoewel de man hier
el heel lang woonde, gebruikte
lil nog steeds het merkwaardi
ge dialect van zijn geboorte
plaats, aangevuld met een vaag
Tesselse tongval. Bovendien ar
ticuleerde hij onduidelijk, waar-
i'J hij ook nog de helft van zijn
woorden inslikte; desalniette
min was hij een zeer ver
dienstelijk lid van de VVV, die
lij in zijn eigen terminologie al-
>jd aanduidde als ,,De fee fee
5e Hóre". Het waren vaak
emotionele bijeenkomsten,
vaar ene G. de gemoederen
'ardig opstookte met provoce-
ende opmerkingen en stellin-
lon. Wanneer hij zelf om zijn
mening werd gevraagd, was de
'ogel vaak al gevlogen. De dis-
■ossie afgelopen dinsdag in het
lolitiek café ging grotendeels
)ver Het toerisme. Alle sprekers
ledienden zich van het eigen-
<jdse marketing jargon. Als men
ëstijds in Den Hoorn zou heb-
ien gesproken over „doelgroe-
Had men waarschijnlijk
Macht dat het over een agra-
Hulpmiddel ging. Men ge
buikte toen andere woorden,
tiaar veel dingen zijn nog pre-
les Hetzelfde. Ooit stelde te-
nd°ok in verband met
Ogenomen irritaties: „We wil-
i Het wel drökker an De Ho
rnaar ook rustiger....."
Horszei
bleek dat verschillende opties moge
lijk zijn. D. Rakhorst van RWS: „Er
zijn vier varianten uit het onderzoek
naar voren gekomen: één strekdam
aan het eind van de duinvoet bij paal
30,5, twee dammen (550 meter bij
paal 30,5 en 800 meter bij paal
29,5) of een reeks van vier op een
kilometer afstand van elkaar tussen
paal 27,5 en 30,5. De laatste moge
lijkheid is een hele lange dam van
wel 1500 meter." Aan de hand van
computermodellen zijn al deze opties
beoordeeld op effecten voor de om
geving. „Je krijgt met name in de
grondwaterstand in het duingebied
veranderingen", aldus Rakhorst.
Drie werkgroepen waren betrokken
bij het onderzoek: één voor morfolo
gie, één voor ecologie en één voor
economie. Iedere oplossing werd per
werkgroep onder de loep genomen,
om alle belangen te toetsen.
Teveel invloed
Uit het eindrapport blijkt de extra lan
ge dam het minst aantrekkelijk. „Die
is duur en heeft veel invloed op de
natuur. Je krijgt reacties die we niet
in de hand hebben, zoals een flinke
stijging van het grondwaterpeil, waar
door grote duinmeren zullen ont
staan."
Onder „duur" verstaat RWS zo'n 130
miljoen. De andere drie oplossingen
kosten allen minder dan 100 miljoen.
„Dat zijn natuurlijk niet alleen de
kosten voor één of meer dammen.
Die kunnen in het begin de kust niet
meteen helemaal beschermen. Je
krijgt aan de lijzijde erosie en dat wil
len we niet. Dus zijn zeker de eerste
tien vijftien jaar aanvullende sup
pleties nodig. Dat zal aanvankelijk om
flinke hoeveelheden zand gaan, maar
Afgezien van een detail van weinig
belang hebben Gedeputeerde Staten
het bestemmingsplan Oudeschild-
Mieland goedgekeurd.
Het plan maakt de bouw van 53 wo
ningen mogelijk ten Westen van Ou-
deschild tussen het bestaande dorp
en het Mieland op een terrein van
2,7 ha. De gemeente heeft een klein
stuk van het gebied al in bezit. De
rest zal worden aangekocht of ontei
gend. Tegen het plan waren geen be
zwaren ingebracht.
Een 15-jarige scholiere miste woens
dag haar fiets die ze goed afgesloten
aan de Emmalaan had staan. Ze
vond het rijwiel later compleet ver
nield terug in een sloot. Eventuele
getuigen worden verzocht de politie
te bellen, telefoon 12222.
dat wordt steeds minder", aldus de
onderzoeker.
Later bijbouwen?
Het POK heeft het oog laten vallen
op de oplossing met één dam van
550 meter. Rakhorst kan dat begrij
pen: „Bij de twee andere varianten is
ook deze dam van 550 meter nodig.
Dus kun je beter eerst die alleen pro
beren. Mocht het nodig zijn, dan kun
je de rest altijd nog bijbouwen." Bij
komend voordeel is dat één dam
minder onderhoudskosten geeft.
Maar deze oplossing kost, inclusief
aanvullende suppleties altijd nog zo'n
60 tot 70 miljoen gulden.
De veranderingen in de natuur zullen
met deze ene dam miniem zijn. Rak-
horst: „De mandenvallei zal iets nat
ter worden, maar dan praat ik over
een centimetertje." Ten zuiden van de
dam zal een flinke aanwas van strand
zijn, maar dat houdt op bij de Slufter.
„We moesten natuurlijk een oplossing
zoeken waardoor de Slufter niet ver
zandt."
Nog niet bekend is of de dam boven
water zal uitsteken. „Hoe we 'm ma
ken is een volgende fase. Eerst zullen
alle betrokkenen zich moeten uitspre
ken over dit idee."
Proefproject
De minister heeft bepaald dat in Ne-
Ook aan de noordkant van het eiland straks een strekdam
(Foto Tessa óe Graaft!
derland twee projecten voor structu
rele kustverdediging als proef dienen.
Dat gaat om een gebied in Zeeland
en Eierland. De provincie zorgt voor
begeleiding om andere belangen dan
alleen waterkering te behartigen.
Bij het zoeken naar oplossingen heeft
RWS zich laten inspireren door eerde
re plannen. Rakhorst: „Onze ideeën
zijn beslist niet nieuw. Je komt toch
altijd terug op dezelfde soort
constructies. Maar we hebben ons
nu uitgebreid in de gevolgen verdiept,
hoewel ik moet toegeven dat je altijd
een onzekere factor houdt, want de
natuur laat zich niet leiden door com
putermodellen."
Geen beroep
J. Nieuwenhuis van de provincie
denkt dat binnen nu en drie jaar de
definitieve oplossing voor Eierland zal
zijn gerealiseerd. „Maar we willen
iedereen de kans geven erover mee
te praten, vandaar die voorlichtings
bijeenkomst begin juni. Dat is overi
gens geen officiële procedure met
beroepsmogelijkheden. Maar we zul
len zinvol commentaar zeker meene
men."
Ruim zeven jaar geleden presenteerde
systeembouwer Meijert Boon uit De
Cocksdorp een uitgewerkt plan voor
een lange dam, haaks op de kust,
gemaakt van caissons. Hij vond
zandsuppleties alleen geschikt als tij
delijke oplossing, niet als iets waar
mee je door moet blijven gaan.
Bovendien had hij een revolutionair
idee. „Ik ben absoluut geen water
bouwkundige, maar ik denk dat de
waterstaatmensen teveel op bekende
constructies terugvallen. Ze moeten
eens moderne, goedkopere technie
ken proberen."
Caissons
Het plan van Boon behelste een dam
van 1,5 kilometer. Hij maakte een
maquette op schaal van de kop van
Texel met het bouwwerk. „Als je
caissons prefabriceert en je vaart ze
in, kan je in een zeer korte tijd een
dam maken. Het uiteinde zal op tradi-
Meijert Boon bij de maquette die hij vele jaren qeleden maakte.
(Foto Tosso de Groeffl
tionele wijze moeten worden ge
construeerd, om te voorkomen dat
de zee er greep op krijgt." Boon koos
voor een dam van 1,5 km omdat op
die grens dieper water begint. „Het is
natuurlijk een amateuristisch idee, er
zit geen enkele waterbouwkundige
kennis achter. Maar iedereen weet
dat je door zo'n dam land kunt aan
winnen."
De traditionele bouwwijze van strek
dammen is duur. Met alleen het aan
leggen ben je er niet: er komt veel
onderhoud bij kijken. „Dat is bij cais
sons anders. Het is geen duur
systeem. Hoewel de grens tussen
land en zee de moeilijkste plek is om
te werken. Je kan er niet varen en
niet rijden. Maar met de huidige
technieken en met een beetje slim
migheid valt meer te bereiken dan
met geweld. Ik heb vaak de indruk
dat de waterbouwers in Nederland al
les trachten op te lossen met ge
weld. Zo van: grootvader deed het
ook al zo...."
Experiment
Caissons zijn in Nederland veel aan
gewend voor het sluiten van dijken.
Tegen het eind van de tweede We
reldoorlog werden er in Normandië
complete havens mee gevormd door
de Engelsen. „En er zijn meer aan
wendingsmogelijkheden denkbaar.
Daar zou over nagedacht moeten
worden. Maar als iemand in die
RWS-club iets experimenteels doet,
loopt hij het risico iets verkeerd te
doen. Als je het doet zoals al jaren
gebruikelijk is, kan je natuurlijk nooit
de fout in gaan."
Boon weet nog niet of hij zijn plan
gaat ventileren op de voorlichtingsbij
eenkomst in juni. „Ik denk het met.
Ik ben zowiezo geen partij voor een
waterbouwkundige, dat is mijn vak
niet. Ik wil ze alleen aan het denken
zetten."
Het college van b en w stelt voor in
1994 de onroerend goed belasting
met drie procent te verhogen om de
rijksbezuinigingen op te vangen. De
gemeente krijgt ƒ172.000,- minder,
terwijl ook de korting van
f125.000.- die vorig jaar door tus
senkomst van de Vereniging van Ne
derlandse Gemeenten (VNG) was
uitgesteld, wordt doorgevoerd.
De verhoging van de OGB levert niet
genoeg dekking op. De rest van het
tekort wil het college halen uit het
jaarlijkse overschot, zodat geen voor
stellen hoeven te worden gedaan
voor ingrijpende bezuinigingen op ge
meentebeleid.
Deze voorstellen zijn opgenomen in
de voorjaarsnota, die een overzicht
biedt van de financiële situatie van
de gemeente.
Inkomstendaling
De voorbereidingen op de begroting
van '94 worden overschaduwd door
de rijksbezuinigingen die doorwerken
naar de gemeenten. Het rijk wil vol
gend jaar zeven miljard bezuiniging:
drie miljard incidenteel en vier miljard
structureel. En daarmee is het nog
niet afgelopen: het structurele bedrag
loopt op tot negen miljard in 1997.
Voor gemeente Texel betekent dat
een inkomstendaling van 297.000,-
in '94 tot ƒ502.000,- in '97.
Reinigingsrecht
In de gemeentelijke voorjaarsnota
staat de voorspelling dat het reini
gingsrecht nog verder verhoogd zal
moeten worden tot een kostendek
kend tarief van 600,- voor meerper-
soonshuishoudens in 1995. Als de
inkomsten uit toeristenbelasting weer
worden aangewend om dit tarief te
verlagen komt dit bedrag op zo'n
ƒ510,-. Dat betekent een stijging van
ƒ200,- in twee jaar tijd.
De financiële positie van de gemeen
te is ondanks alles goed te noemen.
De begroting van 1993 is sluitend en
dankzij het jaarrekeningoverschot be
weegt de algemene reserve zich
steeds boven de bovengrens van 3,3
miljoen gulden. Daardoor kon de ge
meente ook enkele extra investerin
gen doen. Omdat het OGB tarief op
Texel verhoudingsgewijs laag is, is
enige verhoging mogelijk.
IM-ADVERTENTIE
^mjrl f, ir/i i» Ifrt hjrt.
DROGISTERIJ
PARFUMERIE
Oorsprongweg 3, Eierland. 11233
en een folder van
I I li/v* Dorpsstraat 66, De Koog
wIlTl I I 10 sS Parkstraat 20. Den Burg
drogisterij parfumerie, fotohandd
Weverstraat 1, Den Burg, 15375
HOGERSTRAAT 13
OEN BURG TEL. 13437
EEN BETER MILIEU
BEGINT BIJ JEZELF
Wegens daverend succes.
v.h. Talk of the Town.
Verloting onder alle aanwezigen
van 'n cursus catamaranzeilen.
