Rehabilitatie
ia halve eeuw
IKANTIE
KRANT
eallieerde vliegers wilden zelf naar de Duitsers
.TEXELSE^" COURANT'
WOU..
Als je een fikkie stookt...
Bijbelclubs
Collecte voor de
dierenbescherming
Jongdierkeuring
Kotex geslaagd
Superbaronplant
drie eikenboompjes
pe Texelse bands
Bluesfestival
:|n1993 verschijnt de VAKANTIE BLUESKRANT,
vrijdag 8 oktober in een oplage van 15.000 exem-
taws over het bluesweekend en de agenda voor de
Jstvakantie.
'■goede mogelijkheid voor het maken van reclame voor
Texels ondernemer.
perdatum: tot woensdag 29 september 17.00 uur.
UITGEVERIJ
LANGEVELD DE R00Y
Parkstraat 10, Den Burg
Telefoon: 02220 - 12741
Fax: 02220 - 14111
Dansclub Madira
in De Lindeboom
Reizend planetarium
in Thijsseschool
DINSDAG 28 SEPTEMBER 1993
oorlogsvliegers van de RAF die op 9 september 1944 met
bommenwerper neerstortten in de duinen bij De Cocksdorp,
)ben zich uit eigen vrije wil aan de Duitsers overgegeven, zo-
zij krijgsgevangen werden gemaakt. Dat betekent rehabilitatie
de gebroeders Kees en Piet de Graaf van „Bouwlust" die er-
werden verdacht dat zij het gewonde tweetal aan de Duitsers
Iden uitgeleverd en als gevolg daarvan na de bevrijding vijf da-
i werden opgesloten in Den Burg,in afwachting van be
lting.
„and minder dan de commandant
te bommenwerper, de thans in
m Zeeland wonende Geoff Roth-
bevestigde onlangs dat de ver-
L,ng volkomen onterecht was.
verraad was geen sprake. Het te-
leel was waar: de broers De
(verleenden hulp, maar de En
id stelden zelf al gauw vast dat
lom aan de naar hen zoekende
isrs te ontkomen nihil was en
■ij zich maar beter konden mel-
Rothwell stelt veel prijs op publi-
van de ware toedracht zodat
inrecht alsnog wordt goed-
lakt.
Geheime agenten
ling om een 4-motorige Short -
Lk200 bommenwerper van
I38 Squadron met zeven man
joord, waaronder squadronleider
en piloot Rothwell. Op 8 september
1944 kreeg die zijn 71e oorlogsop
dracht: twee geheime agenten
moesten per parachute in de buurt
van Spanbroek in Noordholland wor
den afgeworpen. Het waren Tobias
Biallosterski die later in Duitse gevan
genschap omkwam en Pieter de Vos
die tegenwoordig in Apeldoorn
woont. Nadat de opdracht was uitge
voerd vloog de Stirling in de maan-
verlichte nacht via Den Oever
richting Vlieland. Daar botste het
toestel tegen „iets", vrijwel zeker de
kabel van een versperringsballon die
bij Den Helder was losgeslagen. Er
ontstond grote schade. Het toestel
was niet onder controle te houden,
verloor snel hoogte en maakte een
noodlanding, waarbij het grotendeels
werd vernield. Drie inzittenden kwa
men om het leven en liggen thans
wusteloos en de ander had een ge
broken been.
Squadronleider en piloot Geoff Rothwell Ide langste, vijfde van llnksl met RAF-collega's.
begraven in Den Burg: J. Hulme, T.R.
Court en G.W.E. Walton.
De bommenwerper was terecht geko
men in de duinen achter de boerderij
van G. Koorn aan de Krimweg. De
vier mm of meer gewonde overleven
de bemanningsleden G.A. Rothwell,
R.A. Mc Kitrick, C.D. Shaw en R.W.
Wilmot kropen uit het wrak of waren
er bij de crash al uitgeslingerd. Roth-
Met dank aan Jaap Bakker die ons
de gegevens verstrekte die in dit ar
tikel zijn verwerkt.
well, die gebroken ribben had opgelo
pen en een schoen miste, ging
samen met navigator Mc Kitrick op
zoek naar hulp. De anderen waren
daartoe niet in staat: een was be-
Het tweetal stak een weiland over en
bereikte enkele woningen. Bij een van
de woningen kregen ze water. Ze
moesten zich daar achter een heg
verstoppen toen een Duits patrouille
passeerde. Rothwell herinnert zich
verder dat ze de nacht doorbrachten
in een schuur en dat hij en zijn maat
de volgende ochtend in het bijbeho
rende huis werden ontvangen, zodat
ze in staat waren hun wonden te
verzorgen. De mannen waren bij de
familie De Graaf van „Bouwlust" en
hadden onder andere contact met de
broers Kees en Piet. Eerstgenoemde,
tegenwoordig woonachtig in de
Noordoostpolder, vertelt: „Die twee
waren eerder bij andere huizen ge
weest, maar niemand wilde hen bin
nenlaten uit angst moeilijkheden te
krijgen met de Duitsers. Als we ge
weten hadden welke problemen wij
later zouden krijgen hadden we dat
misschien ook wel gedaan. Ik sprak
geen Engels, maar met behulp van
een briefje met vertaalde standaard
vragen (Waar zijn we, waar is een
dokter, waar is de vijand, etc.) dat
een van de vliegers bij zich had, kon
ik iets uitduiden. We zijn naar mijn
broer gegaan die wel Engels sprak,
zodat we goed konden overleggen.
Piet de Graaf gaf hen te eten en te
drinken en kreeg van hen twee Ne
derlandse briefjes van tien, nieuwe
briefjes, dus met de handtekening
van Rost van Tonningen erop. Ze
trokken al gauw de conclusie dat ze
zich maar het beste konden overge
ven aan de Duitsers. Ze zouden im
mers nooit ongezien het eiland
kunnen verlaten en ze liepen kans in
het veld neergeschoten te worden als
ze dat toch zouden proberen. En
door te blijven zouden ze ons in
moeilijkheden brengen Ik bood toen
aan dat te regelen. Ik ben naar de
Grenspolizei in De Cocksdorp gefietst
en overhandigde daar hun revolvers,
als teken van overgave".
De Duitsers haalden de Engelsen op
en voerden hen af in krijgsgevangen
schap. Rothwell kreeg van De Graaf
nog een klomp mee, ter vervanging
van de schoen die hij bij de crash
was kwijtgeraakt. De twee kwamen
uiteindelijk in het kamp Stalag Luft 1
terecht, waar ze op 12 mei 1945
door de Russen werden bevrijd.
Voor de familie De Graaf kreeg de
kwestie een vervelend staartje na de
bevrijding. Op de zaterdag voor
Pinksteren werden Kees en Piet door
de BS opgepakt „wegens het ontwa
penen en uitleveren van de Engelse
vliegers aan de Duitse bezetting".
Vijf dagen werden ze gevangen ge
houden in de Sint Jozefschool in Den
Burg. Daarna mochten ze terug naar
De Cocksdorp waar ze zich twee
keer per dag moesten melden bij de
BS aldaar. Het was een schokkende
ervaring, temeer daar de familie in
tussen de nodige ellende achter de
rug had. Kees was net terug van vier
maanden Assen en in de Russenoor
log van april 1945 waren vader,
broer, schoonzuster en oom om het
leven gekomen. In de herfst van
1945 liet iemand van de BS weten
dat de zaak voor de rechter zou ko
men, maar om onbekende redenen is
het daar niet van gekomen. Kees de
Graaf betreurt dat, want dan had de
waarheid boven water gekomen. Nu
is de beschuldiging nooit weerspro
ken. „Voor ons was het geen bevrij
dingsfeest".
De arrestatie is blijkbaar ontsnapt
aan de aandacht van de toenmalige
Texelse BS-commandant Jaap Keijzer.
Die vertelt nu: „Ik heb een goed ge
heugen maar ik hoor dit voor het
eerst. Het waren nota bene neven
van me..."
Ook Geoff Rothwell was geschokt
toen hij pas onlangs hoorde hoe het
de familie De Graaf was vergaan. Hij
maakte dan ook graag een gedetail
leerd verslag van de gebeurtenissen
van september 1945 en drong aan
op publicatie in een plaatselijke krant.
„Ik schrijf dit in de hoop hiermee een
tragische onrechtvaardigheid te kun
nen rechtzetten, waarvoor ik onge
lukkigerwijze indirect verantwoordelijk
was en dat een aanzienlijk verdriet
heeft gebracht in een onschuldig
Texels gezin". Alleen de nu 77-jarige
Kees de Graaf profiteert van deze
„rehabilitatie" want zijn broer Piet is
twee jaar geleden overleden....
Speurwerk
Dat de gang van zaken na zo lange
tijd correct aan het licht is gebracht,
is voor een belangrijk deel te danken
aan amateur-historicus Jaap Bakker
uit Oudeschild die een jaar met de
kwestie bezig is geweest. Bakker,
geïnteresseerd in de verrichtingen
van de geallieerde luchtmacht, kreeg
van een familie in De Cocksdorp fo
to's in handen, waaronder een kiekje
van het wrak van de Stirling bom
menwerper. Hij wilde er meer over
weten en het toeval hielp hem een
handje. Toen vorig jaar september
een gezelschap ex-oorlogsvliegers op
Texel was, bevond zich daarbij de
historicus Drs Theo Boiten uit Gronin
gen. Deze maakt een studie van de
belevenissen van North Coast Strike
Wing, een onderdeel van de geallieer
de luchtmacht. Het bleek dat Boiten
in verband daarmee correspondeert
met de ex-RAF man Geoff Rothwell
(I), zodat het contact daarmee snel
was gelegd. Bakker vroeg en kreeg
van de voormalige squadronleider een
verslag van de gebeurtenissen van
september 1944. Dat verhaal be
vestigde tot in details de lezing van
de gebroeders De Graaf.
B neven vun lezers Builen vcrarUwucnxh-lijkluriJ van de re da
Inderdaad, dan moet je blussen.
Overweldigend waren de getuigen
van deelneming bij het verscheiden
van het veel besproken eikenboompje
aan de Puzzelweg.
Eén buurtbewoner plaatste nog een
nuance door te stellen dat een wijds
polderlandschap ook z'n charme
heeft en daar horen weinig bomen in
thuis. Ook de Dennen behoren niet
tot het originele landschap van ons
onvolprezen eiland. Ja, zo lusten we
er nog wel één. Onze schuilhutten,
wat we heel theatraal „huizen" noe
men, horen hier ook niet te staan. En
de bewoners, (homo sapiens), dan?
Die zijn stuk voor stuk, of je nu
„echte Texelaar" of „import" bent,
allemaal van origine op een eiken
boomstam de Rijn af komen zakken.
Leuk hè, dat we met z'n allen van de
Batavieren afstammen!
Hoe dan ook, ons wijdse polderland
schap is toch weer verrijkt met een
heuse eikelenboom. Zaterdagavond
om 21.25 uur werd ik door een be
kende Texelaar uit m'n woning ont
voerd en in de stromende regen de
Puzzelweg opgeschopt. De jongste
broer van m'n ontvoerder bleek z'n
vrijgezellenavond te vieren. M'n inge
zonden stukje van afgelopen dinsdag
bleek een geschenk uit de hemel te
zijn. De trouwlustige bleek n.l. de ei-
In Eben Haëzer (Julianastraat 11) be
ginnen de bijbelclubs voor jongeren
weer. Maandag van 15.45 tot 16.45
uur is er een bijeenkomst voor kinde
ren van 8 tot en met 13 jaar, jeugd
van 4 tot en met 7 jaar kan op de
zelfde tijd op donderdag terecht om
mee te zingen, te luisteren naar een
verhaal uit de bijbel en andere leuke
dingen te doen.
kei uit de kraan te zijn die het eiken
boompje tot z'n wortels aan toe
afgegraven had! Nu werd hij door z'n
eigen kornuiten gepakt en moest een
ander eikje terugplaatsen. Met zwaai
lichten op de auto's in de stromende
regen en een vikinghelm op, moest
hij een gat spitten en de boom plan
ten. Laten we hopen dat hij voortaan
met „groene handjes" de handles
van de kraan bedient.... Voor de foto
graaf moesten we lachend elkaar de
hand schudden. Dit duurde zolang
dat ik het gevoel kreeg dat ik Yasar
Arafat himself was. Nog even naast
elkaar staan om te kijken wie nu de
grootst eikel was. Met m'n 1.93 me
ter bleek ik toch de grootste te zijn.
Wat mij betreft is bij deze de brand
geblust. Dus zand, (grond), er over.
Roy M. Helleman,
Oudeschild
De dierenbescherming houdt in de
week van 4 tot 9 oktober haar jaar
lijkse collecte. Texel heeft daar jaren
lang niet aan mee gedaan maar dit
jaar gaan ook een aantal Texelse die
renvrienden met de collectebus op
pad.
Een goed gebruik bij de dierenbe
scherming is dat het grootste gedeel
te van het opgehaalde geld in de
eigen omgeving wordt gebruikt. On
der het motto „wie de jeugd heeft,
heeft de toekomst" zal men daarom
trachten te komen tot een Texelse
„Kids for Animals" (de jeugdclub van
de dierenbescherming). Ook streeft
men naar meer educatie via de scho
len. Het dierenasiel in Den Helder
ontvangt ook een deel van het op
Texel ontvangen geld. De rest wordt
aangewend voor het jammer genoeg
nog steeds broodnodige
voorlichtings- en controlewerk van de
vereniging. Collectanten (die ook die
een hekel aan collecteren hebben
maar zich desondanks toch een mid
dag of avond voor de dieren in willen
zetten) kunnen zich opgeven bij me
vrouw Herweyer, tel. 15305 of Riet
Veenendaal tel. 14380. Wie de die
renbeschermers mis loopt kan zijn
steentje bijdragen via girorekening
603823 of bankrekening
84.90.88.976 ten name van de die
renbescherming Den Helder en om
streken, onder vermelding „collecte
1993". Ook bij Ecomare, de diere
nartsen en de Waddenwinkel staat
volgende week een collectebus van
de dierenbescherming.
De traditionele keuring van dit jaar
geboren konijnen, kippen en duiven
van Kleindiersportvereniging Kotex
werd zaterdag ondanks (of dankzij?)
het natte weer druk bezocht. Bij de
verkoop 's middags verwisselde me
nig dier van eigenaar. De drie-man
sterke jury wees de volgende prijs
winnaars aan:
Konijnen: S. Tjepkema met een
Vlaamse Reus; A. van Haastrecht
met Duitse Hangoor; K. de Ridder
met Kleurdwerg; W. Rijk met Neder
landse Hangoordwerg.
Hoenders: R v/d Gracht en S. Tjepke
ma, beide met Australorp (groot);
A.G. Dekker met Australorp (kriel); R
Venema met Hollandse Hoen.
Sierduiven: K. v/d Veen met Neder
landse Schoonheidsduif; J. Veltkamp
met Nederlandse Hoogvlieger.
Voor november heeft Kotex haar drie
daagse clubshow gepland, waarbij
een inzending wordt verwacht van
ca. 350 dieren.
De eikenboompjes die aan het Mie-
land bij Oudeschild een zieltogend
bestaan leidden zijn tijdens een ludie
ke actie vorige week gerehabiliteerd.
Onder toeziend oog van briefschrijver
Roy Helleman uit Oudeschild, die
zich vorige week in de Texelse Cou
rant opwond over het bermbeheer
aan het Mieland, plantte kraanmachi
nist Hans Witte Ivan de Baronl drie
jonge eikenboompjes aan het Mie-
land. Een en ander voltrok zich zater
dagavond toen Witte aan de
vooravond van zijn trouwdag met
Marja de Ligt door zijn vrienden op
sleeptouw werd genomen. Symbo
lisch waagde de „Superbaron" zich
zaterdag al in het huwelijksbootje.
Zijn companen hadden de boompjes
verstopt op het eilandje in de vijver
aan de Elemert, waar hij in een op
blaasboot naar toe peddelde. Toen hij
deze opdracht in de stromende regen
had getrotseerd, zette de groep koers
naar Oudeschild waar ze Helleman
oppikten. Nadat de boompjes aan de
grond waren toevertrouwd, beklonken
Helleman en Witte de actie met een
ferme handdruk.
Ivan de in september 1944 bij de Krimweg neergestorte Engelse bommenwerper top de vleugel sleet in BS-uniform Arie Vleming Cm
1 werd Pas na d' oorlog opgeruimd. Meerdere Cocksdorpers heelden er spullen ven hun geding uit Dick de Greef ven de Krimweg
ran onderdelen een boormechme die hij nog steeds in gebruik heeft. Ook verwerkte hij een bomheek in de echterlader ven zijn trekker
"lellBgers werd verwerkt in de klokkestoel van de 200 kg wegende nieuwe luiklok die in 1949 in de toren ven de R K kerk ven De
fop werd aangebrecht. ter vervanging van de klok die door de Duitsers was geroofd Dit mechanisme werkt nog altijd prime Spullen uit
»9 kwamen ook terecht bij Schreiner. die er gebruik van maakte bij het opkalefateren van Spitfire vliegtuigen die in de vroege Jeren vijftig
ntl opereerden met sleepzakken voor schietoefeningen.
«erikaanse zanger-gitaristen
Willis (vrijdag) en Percy Stro-
taterdag) zijn de voornaamste
fes van het Bluesfestival, dat
op 15, 16 en 17 oktober in
org wordt gehouden. Beide
acts zijn te zien in de grote zaal van
De Lindeboom, zodat het verwachte
vele publiek in groten getale kan
toestromen.
Totaal heeft de organisatie twaalf ar
tiesten gestrikt. Enkelen timmeren in
ternationaal aan de weg. Willis
speelde al eens samen met een
grootheid als Ray Charles. Ook lokale
„grootheden" zullen hun kunnen de-
I.M ADVERTENTIE
monstreren. Naast de Van Beurden
Blues Band, die na het succes van
vorig jaar op herhaling gaat, treedt
ook de uit Nioz-kringen afkomstige
band Bottle Steel Company op.
Ook de uitsmijter op zondagavond
heeft een Texels tintje. Dan verzorgt
de Nederlandse formatie Barrelhouse,
met oud-eilandgenoot Bob Dros in de
gelederen, een optreden in Question.
Barrelhouse was uit elkaar gevallen,
maar treedt sinds augustus weer op
in de oude samenstelling.
Liefhebbers van stijldansen kunnen
zaterdag 2 oktober hun hart ophalen
in De Lindeboom. Maaike en Dick
Raateland van Dansclub Madira hou
den vanaf 20.00 uur een dansavond
in de schouwburgzaal. Aan bod ko
men de Engelse Wals, de quickstep,
de jive rumba e.a. De entree (aan
de Kantoorstraat) is gratis. Om de
sfeer te verhogen heeft het duo Raa
teland de zaal een beetje aangekleed.
Ze hopen op een flinke belangstelling
zodat de dansavonden die tot dusver
in de Kaapsnol werden gehouden een
regelmatig een vervolg krijgen.
De bovenbouw van de Texelse basis
scholen werpt van 18 tot 22 oktober
een blik in de ruimte. Op die data
staat in de Thijsseschool het reizend
planetarium Apollo opgesteld. Dit is
een sterrenkundige voorstelling die
door Nederland en België reist. Het
opblaasbare planetarium biedt plaats
aan maximaal veertig leerlingen en
geeft een actuele voorstelling van de
sterrenhemel. Er wordt gebruik ge
maakt van het planetarium, dia's,
modellen en een echte telescoop. De
demonstratie werd mogelijk dankzij
sponsoring door de Rabobank.
..Superberon Hans Witte IrI plantte onder toeziend ook van briefschrijver Roy Helleman drie ei
kenboompjes. ffiofo Gerard Wittel
