Ipnieuw onderzoek naar
amenwerking zorgcentra
School dolfijnen hield
vissersduo gezelschap
Geknipg^Q1
ugd en beginners
triathlonafdeling
derende cross om
I èm Goënga bokaal
Jaarvergadering Tetak
Eilandcompetitie basketball
Moerbeek mode
bestaat 85 jaar
TEXELSE^ COURANT'
Brand graafmachine
door verwarming
Tennistoernooien
De cabine van de graafmachine stond vol rook. maar het vuur was snel gedoofd met hulp van
gemeente gaat opnieuw kijken of
«n de gezondheidszorg op het
id samenwerking mogelijk is. Uit
eerdere studie bleek dat een ge-
Jheidscentrum niet haalbaar is,
ir dat de hulpverleners toch nau-
willen samenwerken. Het colle-
ïekt f11.375,- uit voor het
trzoek.
gezondheidscentrum stuitte bij
aide hulpverleners op bezwaren,
Endien bleek het financieel geen
ibare kaart. Ontwikkelingen bij de
arden- en verzorgingstehuizen en
•rzoek door het Geminiziekenhuis
verplaatsing van een deel twee-
verzorging (ziekenhuis voorzie-
en) naar het eiland en de wens
hulpverleners op het eiland tot
vorm van samenwerking te ko
zijn voor het college aanleiding
ïen vervolg onderzoek. Om de
fn te dekken heeft de gemeente
ovincie om een bijdrage ver-
onderzoek wordt uitgevoerd door
gezondheidszorg, in samenwer-
met de Texelse stichting Perso
neelsbeleid Gezondheidszorg (SPG),
die dit soort onderzoeken wel vaker
uitvoert.
Naast de samenwerking van de ver
schillende soorten gezondheidszorg,
waaronder ook thuiszorg en bejaar
denzorg, wordt ook de haalbaarheid
van een polikliniek onderzocht. Mo
gelijk hoeven dan minder patiënten
naar het Gemini te worden doorver
wezen. In welke constructie de sa
menwerking, waarbij nagenoeg alle
medische takken zijn betrokken, uit
mondt is nog niet duidelijk. Jan Vis
ser van PRC: „Misschien deels in één
gebouw of samenwerking tussen de
disciplines om een geïntegreerd aan
bod van de gezondheidszorg te krij
gen."
Jan Vonk van de SPG denkt dat de
kwaliteit van de Texelse gezondheids
zorg kan verbeteren door samenwer
king. „Niet dat het zo slecht is,
integendeel. Maar ik denk dat in de
gezondheidszorg nog veel méér mo
gelijk is door een betere inzetbaar
heid van mensen en middelen. In een
tijd waarinmeer Texelaars een beroep
doen op gezondheidszorg en de me
dische uitgaven onder druk staan,
triathlonafdeling Texel, opgeno-
in de Wielervereniging Texel, wil
voldoende belangstelling een
jdafdeling en een beginnersgroep
ten. De triathlonsport neemt op
nog steeds in populariteit toe.
ie triathlonafdeling zijn verzoeken
engekomen om ook trainingsfa-
liten aan te bieden voor de
Daarnaast willen enkele vol-
senen graag deze sport beoefe-
maar ze zien er tegenop om
traithleten mee te trainen die al
aantal jaren bezig zijn. Deze
sen kunnen beginnen in een
«n door het natte weer ge-
ngen uitstel waren de baan-
tandigheden bij de MAB-club
Sag ideaal. Negen teams schre-
lich in voor de onderdelen trio
en kortebaan cross. Helaas
de kleinste klasse niet inpas-
in al dit geweld, zodat uiteinde-
fiht teams van elk drie
^crossers tegen elkaar in het
perk traden, met als inzet de
Goënga bokaal.
bannende estafettecross van
'liefst 45 minuten bracht de
5 van Willem Goënga, Egbert
der Werf en Marco Witte naar de
ta. De hierop volgende korte
Wedstrijd had een zinderend ver
als was het de stadioncross in
Nam. De ploeg van Willem
foa wist zich op de eerste plaats
todhaven. Het team van Marco
steeg naar een tweede plaats,
'dankzij het sterke rijden van
totreder" Jan Grisnigt. Het team
"°nald Zijm rukte op naar de
-plaats, terwijl het team van Eg-
van de Werf veel punten ver
te Ook het team van Nico
5r wist zich op te werken, mede
l^t sterke rijden van Maarten
fenbosch.
Ns werd de geslaagde cross-
testelijk besloten met een door
Goënga aangeboden
kan je dan de huidige zorg blijven
bieden."
De doelstelling van zijn stichting, die
overigens zakelijk opereert, is verbe
tering van de kwaliteit van de ge-
zondszorg in Nederland. „We kijken
naar het personeel dat binnen de or
ganisaties werkt en adviseren op
welk manier men geschikte mensen
kan werven en behouden. Want het
ziekteverzuim binnen organisaties in
het land varieert van zes tot 22 pro
cent. Werkomstandigheden blijken
een voorname oorzaak, met name
het klimaat. Negatieve bacteriën kun
nen tot klachten leiden, of rook in
gebouwen."
aparte groep met een eigen trai
ningsprogramma.
De triathlonsport begint bij de jeugd
steeds populairder te worden. De
jeugdtriathlon die begin september
werd georganiseerd is hier zeker het
bewijs van. De kinderen die meede
den hebben veel plezier beleefd aan
het evenement. Niet zo verwonderlijk,
want kinderen zijn van nature bezig
met zwemmen, fietsen en lopen, on
derdelen die ze terug vinden in de tri
athlonsport. Deze veelzijdigheid
maakt de triathlonsport geschikt voor
jeugdige atleten. Bij de afdeling tri
athlonsport zijn voor de jeugd fietsen
beschikbaar, die voor een periode
van een jaar kunnen worden gehuurd
zodat de aanschaf van een dure ra
cefiets niet direct noodzakelijk is.
Bij de trainingen zal de nadruk wor
den gelegd op het aanleren van de
juiste zwem-, fiets- en looptechnieken
en zal door deskundige trainers wor
den gewaakt dat de kinderen zich
niet overbelasten. De opzet is om de
kinderen plezier te laten beleven aan
de triathlonsport.
Kinderen die meer wil weten over de
triathlonsport kunnen vrijdag 5 no
vember samen met hun ouders naar
d' Ouwe Ulo komen waar om 19.30
uur een informatie-avond begint met
als thema „Jeugd en triathlon". Be
langstellenden voor de beginners-
groep (volwassenen) kunnen dezelfde
avond vanaf 20.30 uur terecht voor
informatie over trainingstijden en trai-
ningsfaciliteiten.
Tafeltennisvereniging Tetak houdt
donderdag in zaal De Ferrever de al
gemene ledenvergadering, aanvang
19.45 uur. Belangrijkste punt op de
agenda is de bestuursverkiezing
Voorzitter-penningmeester Martin
Janssen is aftredend, maar stelt zich
herkiesbaar.
Programma vrijdag 5 november:
20.00 u. Niksteam-Time Out (j)
20.30 u. De Valk-Mantje Sport (j)
21.00 u. Zebra Sp.-wear-Sportshop Texel
(scheidsrechter: Veenbaas)
21.30 u. USA Sp. fashion-Veenbaas Bouw
(scheidsrechter; Zebra)
Bieef tot diep1
de dëïde set. Het werk van^
Texel, waar Goedkoop de
ploeg richtte op korte combi
naties met Saskia van Hlntum
als spelverdeelster, had zijn
nut gehad.
„Wij waren stuk voor stuk
in vorm en als team kwam
daar nog iets extra's bij",
vond Boersma. „Wij waren
overheersend en aanwezig.
Dat goede gevoel hebben wij
in de week op Texel opge-
i bouwd."
Verscheidene kranten (zoals hier het
Algemeen Dagblad) memoreerden in
de maandagse sportbijlage het suc
cesvolle trainingskamp dat de Neder
landse volleybaldames op Texel
hielden. Het bleek een goede voorbe
reiding op het WK-
kwalificatietoernooi, afgelopen week
in Hongarije. Dankzij drie 3-0 zeges
plaatste Oranje zich voor het wereld
kampioenschap, dat volgend jaar ok
tober in Brazilië wordt gehouden.
Wellicht doet een weekje Texel dan
wéér wonderen....
„Als hij aan mijn corset begint, dan
wéét ik dat hij mij bemint!" Luit
Sok hield wel van een grapje. In de
jaren 50 prijkte tijdens een uitver
koop van corsetten bij Dames en
Herenmode Moerbeek deze tekst in
de etalage. Deze maand is het 85
jaar geleden dat Ide Moerbeek en
Trijntje Roeper een winkel in textiel
openden in de Parkstraat.
Dokter Wagemaker gaf in 1908 zijn
overbuurman in de Warmoesstraat,
de kleermaker Ide Moerbeek de raad
zijn slopend beroep op te geven. Het
manufacturenzaakje én een paar
commensaals (kostgangers) brachten
voldoende brood op de plank voor de
vijf kinderen Moerbeek.
Johannes Moerbeek volgde z'n vader
op en de zaak werd diverse keren
verbouwd. Johannes overleefde de
oorlog niet.
In de jaren van wederopbouw runden
Ida Moerbeek en haar echtgenoot
Luit Sok de snel groeiende zaak. In
de jaren 50 was het ondernemerskli
maat op Texel goed en het echtpaar
Sok-Moerbeek profiteerde daar volop
van. „Mijn moeder kon fantastisch
organiseren", vertelt Arien Hamer-
Sok. „Ze was een echte pionierster,
vlak na de oorlog reed ze met taxi
Barends uit De Cocksdorp naar Am
sterdam om kleding te kopen. Daar
voor moest ze urenlang in de rij
staan want er was natuurlijk bijna
niets te krijgen. Later ging ze met de
trein en kwam beladen met kleding
terug."
In hotel De Lindeboom werden jaar
lijks modeshows georganiseerd en
Luit Sok ging „de boer" op met kle
ding. Op een zaterdagavond leverde
hij bijvoorbeeld bij vijf adressen ver
spreid over het eiland kostuums en
japonnen „op zicht" en haalde later
DINSDAG 2 NOVEMBER 1993
>7sser Erwin Nouwen IrechtsI wijst de plek aan waar hij en Rutger Oosterhuis op de Noordzee zaterdag gezelschap kregen van een school
uitdolfijnen. (Foto Gerord Timmerman)
jurkie,.? Vanmiddag moeten we
trouwen en mijn verloofde heeft ver
geten een jurk te kopen."
Luit Sok stapte met de aanstaande
bruid op de boot van achten en reed
spoorslags naar Amsterdam. Keurig
op tijd waren ze terug, zodat er net
jes getrouwd kon worden.
Luit Sok bedacht wervende reclame
teksten. „Dit éne weet u, Moerbeek
kleedt u!" en de Texelaars verzonnen
er ongevraagd bij: „én Luit kleedt u
uit!"
Ruud Hamer bewaart goede herinne
ringen aan z'n schoonouders „Toen ik
pas op Texel was viel ik van de éne
verbazing in de andere. Op een
maandagochtend stond de winkel
stampvol. Door de VVV was iemand
doorverwezen naar Sok omdat hij al
les wist omtrent vissen. Mijn schoon
vader sprak urenlang met de man
over de beste viswatertjes en de
klanten moesten het maar uitzoeken.
Tijdens een enerverend inkoopdagje
in Amsterdam vergezelde Ruud Ha
mer zijn schoonmoeder om het vak
te leren. In de loop van de dag kreeg
hij honger en aarzelend stelde hij
voor om ergens iets te eten. „Daér
hebben we geen tijd voor, neem
maar een harinkje!" was het ant
woord en Hamer kreeg ter plekke
een lesje. „Geen tijd verknoeien aan
onzin!"
Specialisatie
Begin jaren zeventig namen Ide en Ir
ma Moerbeek en Ruud en Arien Ha
mer de zaak over. Inmiddels was er
een grote zaak van 600 vierkante
meter. Op den duur werden lingerie
en kinderkleding afgestoten. In '83
was er behoefte aan specialisatie en
werden Dames en Heren-mode Moer
beek gescheiden in twee aparte za
ken.
Ingmar Moerbeek zwaait tegenwoor
dig de scepter in de Heren
modezaak. Samen met Dames-mode
Moerbeek is er ter gelegenheid van
het 85 jarig bestaan een speciale
kortingactie.
„We wisten niet wat we zagen.
Rond ons bootje spartelde ineens
een school dolfijnen." Sportvissers
Rutger Oosterhuis en Erwin Nouwen
uit Den Burg kregen zaterdag mid
den op de Noordzee geruime tijd ge
zelschap van zes tot acht
witsnuitdolfijnen. Volgens NIOZ-
onderzoeker Kees Kamphuis worden
de zeezoogdieren de laatste jaren
steeds vaker gesignaleerd bij Texel.
„We schrokken er eerst van. Ik had
nog nooit zulke dieren gezien", kijkt
Oosterhuis terug op de groep wits
nuitdolfijnen die op zo'n twaalf mijl
uit de kust bijnaeen half uur dartelde
rond zijn bootje. Hij is er nog steeds
van onder de indruk. „We waren naar
kabeljauw aan het vissen, toen de
dieren plotseling voor ons opdoken."
De eerste gedachte aan een haaien
soort verdween snel toen het vissers
duo de dolfijnen aan de luchtopening
in hun kop herkenden. „Ze hebben
een witte snuit en waren circa vier
meter, bijna net zo lang als mijn
boot. Als ze opdoken kwam eerst de
rugvin boven het water uit. Het ene
moment sprongen ze voor ons uit
terwijl ze ons daarna van achteren in
haalden. Wat een belevenis. We wa
ren er in het begin helemaal stil van
en maakten ons zelfs zorgen dat ze
in één van de kabeljauwhaken zou
den bijten."
Witsnuitdolfijnen zijn beschermde
zeezoogdieren, maar vormen overi
gens geen bedreigde diersoort.
De dieren zijn 3,5 tot 4 meter lang
en te herkennen aan hun zwart/wit
gevlekte lichaam en hebben een gro
te vin op hun rug. „We krijgen in het
winterseizoen steeds vaker meldingen
binnen van sportvissers die deze dol
fijnsoort hebben gezien in de Noord
zee Witsnuitdolfijnen zijn nou
eenmaal dol op schepen", aldus
Kamphuis, die overigens nog niet eer
der van Texelaars een melding kreeg
Noordzee komen bijvoorbeeld zo'n
200.000 bruinvissen voor, waarvan
in het Nederlandse deel zo'n 750. De
meeste zitten bij Doggersbank. Deze
zijn echter veel schuwer dan wits
nuitdolfijnen en worden doorgaans al
vluchtend gesignaleerd. Tuimelaars
(flippers) komen nauwelijks meer
voor in het Nederlandse deel van de
Noordzee. Tot de dertiger jaren wer
den veel tuimelaars gezien in het
Marsdiep, waar ze zich voedden met
haring uit de Zuiderzee. Met de Af
sluitdijk verdween de haring en ook
de tuimelaar. Twee dolfijnen die vorig
jaar bij de Zeeuwse kust werden ge
signaleerd, waren zelfs een toeristi
sche attractie.
De huidige groei van het aantal zee
zoogdieren in het zuidelijk deel van
de Noordzee, wil niet zeggen dat we
reldwijd sprake is van een toename.
„In de noordelijke Noordzee daalt de
hoeveelheid dolfijnen juist. Bij bruin
vissen wijzen tellingen erop dat vanaf
1986 het aantal in onze omgeving is
toegenomen. Van witsnuitdolfijnen
zijn geen aantallen bekend, maar uit
sluitend waarnemingen." Hun toena
me houdt volgens Kamphuis gelijke
tred met de grotere hoeveelheid rond-
vis in de zuidelijke Noordzee, waar
mee de zeegzoogdieren zich voeden.
De witsnuitdolfijn leeft van haring,
makreel en andere rondvissoorten.
Volgens NIOZ-onderzoeker Han Linde
boom komt de verplaatsing van rond-
vis en de dolfijnen in onze richting
door verandering van zeestroming en
niet zozeer door milieu-invloeden als
gevolg van menselijk handelen. „We
vermoedden dat er in het Nederlands
deel van de Noordzee meer rondvis
voorkomt, terwijl platvis die zich in
en rond de zeebodem ophoudt waar
schijnlijk afneemt." Door de afne
mende helderheid van het zeewater
ten zuiden van Texel, waar de Noord
zee ondieper wordt, komen witsnuit
dolfijnen verderop nauwelijks voor.
De witsnuitdolfijn (lagenorhynchus albirostrisl is te herkennen aan de witte snuit en een
zwart/wit gevlekt lichaam.
Een electriciteitssnoer dat is gesmol
ten door een verwarmingselement
zorgde zaterdagavond rond half acht
voor kortsl uiting in de cabine van
een graafmachine. Bestuurder Pim
Bakelaar zette de machine snel aan
de kant van de Pontweg. Hij doofde
het vuur met enkele emmers water,
geholpen door enkele omwonenden
en de snel gearriveerde politie. Toen
de brandweer ter plaatse kwam wa
ren de vlammen reeds bedwongen.
Bakelaar was ongedeerd, maar de
machine had aanzienlijke brand- en
waterschade.
Toename
Het groeiende aantal waarnemingen
wijst erop dat sprake is van een toe
name van de populatie witsnuitdolfij
nen in het zuidelijk deel van de
Noordzee. „Van deze soort zijn geen
cijfers bekend, maar in de hele
In de Stappelandhal in De Koog wor
den zaterdag twee tennistoernooien
gehouden. Om 10.00 uur begint een
herendubbel toernooi. Inschrijfgeld
bedraagt ƒ15,- p.p. Om 17.00 uur be
gint een mix dubbel toernooi met na
afloop een buffet. Deelname hieraan
kost ƒ25,- p.p. (incl. eten).
Op zondag spelen de dames een
dubbeltoernooi vanaf 10.00 uur. In
schrijfgeld hiervoor is 715,- p.p.
Alle wedstrijden gaan via een poule
systeem met finales. Wie mee wil
doen moet zich zo snel mogelijk op
geven via telefoon 27000.
op de avond de kleding weer op.
Diep in de nacht kwam hij thuis,
want overal was het even gezellig.
Trouwjapon
Arien Hamer en Ide Moerbeek-de
zoon van Johannes- groeiden op met
de textielbranche. Arien: „Vroeger
had je de gekste dingen. Buiten slui
tingstijd kregen we veel klanten die
overdag geen tijd hadden. Op een
ochtend ging om 06.00 uur de tele
foon. „Kenne we nag om een trouw-
Een foto van één van de eerste modeshows In de vijftiger jaren van het 85-jarige modebedrijf