Afdekking
littere pil
mestsilo's
landbouw
Buurt komt zelf luisteren
naar geluid transformator
„Eigen" Arbo mogelijk
al bij 2000 werknemers
nvestering straks
Vat ik zeggen wou..
wellicht overbodig?
Diensten strijden om gunst ondernemers
TEXELSE^ couRANT
uwe Sunderklaas
ddybeerdiploma
Voorwerp
geïdentificeerd
Basketbal De Mareis
Oosterend haakt in
op hulpactie voor
kindertehuis Tblisi
VRIJDAG 17 DECEMBER 1993
tehouder Frans Bakker voelt weinig voor een dure overkapping van de silo die hij in 1987 in
bruik nam en overweegt deze buiten gebruik te stellen. (Foto Frons Hopman)
DA'er Cees Hin betreurt het dat
lehouders volgend jaar verplicht
orden hun mestsilo's voor veel
eld te overkappen. De eigenaars
in 23 opslagplaatsen moeten nog
t jaar een contract kunnen overleg-
n waarin ze opdracht geven tot
!t afdekken van de bassins. „Maar
lor de in 1997 verplichte minera-
nboekhouding kan deze investering
eens overbodig zijn", meent Hin.
verkapping van de mestbassins is
>dig om verzuring door uitstoot van
nmoniak tegen te gaan. Minister
kJers (Milieu) stelde de afdekking
lige tijd geleden al verplicht, maar
t leidde onder de landbouwers tot
n storm van protest. Volgens Frans
ikker, voorzitter van de Texelse
sstcommissie, werkt de overkap-
ïg averechts. „Door de warmte on-
r het dak ontstaat continu
ankoverlast." Volgens hem is afdek-
n van de mest met een laag stro
doende en dat vergt maar een frac-
van het investeringsbedrag.
kosten van een dak zijn mininaal
5.000,-, maar kunnen oplopen
meer dan ƒ100.000,- In afwachting
van proeven met stro-afdekking ver
leende het ministerie van Justitie de
landbouwers uitstel. Op Texel is daar
om tot dusver geen silo (uitgezon
derd zogenaamde mestzakken)
afgedekt.
Ingestonken
„Het onderzoek naar de effectiviteit
van deze strokorst pakte echter ver
nietigend uit", aldus Roel Struick van
de gemeentelijke afdeling milieu. Bak
ker vindt deze bewering overdreven.
„De eis is dat de afdichting 70 pro
cent bedraagt, met stro zitten we
daar maar een paar procent onder."
De kwestie kwam tweemaal aan de
orde in de Raad van State, maar het
oordeel van de Kroon pakte on
gunstig uit voor de veehouders. Bak
ker betreurt dit, zeker omdat voor
silo's die vóór 1 juni 1987 zijn ge
bouwd de verplichting tot overkap
ping niet geldt. De bassins op Texel
zijn echter kort na die datum ge
bouwd. „Maar we zijn de verplichting
vóór die datum aangegaan. De ge
meente weet echter van geen wijken.
We zijn er mooi ingestonken en zijn
n Hml'-n vrrenl wTiHijklwid vnn (Ie retUt
december, Ouwe Sunderklaas, de
Ie dag in de weer met voorberei-
igen voor 't speulen. Om acht uur
deur uit omdat je voor negenen
speuld moet hebben, want anders
n je door het lawaai van de wa
ns niet meer te verstaan. Bij aan-
mst in de Weverstraat schrik ik me
Niemand te zien: Zou ik te vroeg
izen? Nee, het is bijna half negen,
het vandaag well1 Ja, natuurlijk,
w, dan maar op weg naar de Lin-
boom. Onderweg kom ik de jury
|en op weg naar hun post. Maar
insen om voor te speulen zijn er
:t. Bij De Lindeboom een nummer
gehaald en zonder iemand tegen
komen door naar de eerste jury-
st bij Blokker. Daar staat een
lepje mensen. Het eerste speulen
let gelijk voor de jury. Als je daar
igloopt denk je: barst, de helft ver-
len. Na nog twee keer te hebben
speeld (voor de andere jury'sl
ipt het al een stuk beter. Dus nog
ar een rondje. Het publiek is in-
fdels gekomen, maar de wagens
Calluna zijn weer verschillende kin-
en geslaagd voor het teddybeer-
loma. Het zijn: (brons) Richard
Ke, Denise Betsema, Yasmijn van
ïgen, Rick Westerlaken, Chanique
Idemond, Joyce Vlaming, Menno
ima, Priscilla Vlaming, Jeffrey
ipmans, Danny Kamminga, Marija
Ridder, Brian Bakker, Alise van
irwaarde en Robin Waerts.
-er: Desiree Witte, Kim Vlaming,
'is Boersen, Barry Boersen, Rik de
3rd, Stefan Hooischuur en Bart
tian.
'r het nieuwe jaar kunnen weer
deren worden aangemeld voor het
dybeerzwemmen. Inlichtingen via
•'oon 17888.
ook. Je kan door het lawaai je ver
haaltje niet meer kwijt. Jammer, la
ten we volgend jaar als publiek om
half negen in Den Burg lopen, zodat
de speulers zonder wagens ook kun
nen spelen.
Arjan Barhorst
Gelein Jansen met Fries-Texels
en Texels-Fries Woordenboek, Friese
Skeurkalender en Rimmen Teltjes.
de dupe van de intensieve veehoude
rijen. Maar als het in Brabant brandt,
moet je dan op Texel blussen?"
Geen uitstel
Cees Witte, hoofd van de afdeling
milieu, betreurt de houding van de
boeren. Op grond van de uitspraken
van de Raad van State duldt de Offi
cier van Justitie geen uitstel meer en
dreigt hij nalatige veehouders te be
keuren.
Dankzij minnelijk overleg tussen de
Officier en de landbouworganisaties
krijgen de silo-eigenaars toch nog uit
stel tot komende zomer. Uit de
schriftelijke opdracht tot de afdekking
moet echter blijken dat het de vee
houders menens is. Texelse boeren
nemen volgende week poolshoogte in
Friesland, waar overkapte silo's al in
gebruik zijn. „Gezien de vele stormen
moeten ze wel tegen een stootjekun-
nen."
De politie zal erop toezien dat een en
ander volgens de voorschriften ge
beurt. Op grond van de Wet Milieu
beheer houdt de gemeente eveneens
toezicht op de afdekking.
Overbodig
Uit de mineralenboekhouding die de
landbouwers vanaf 1997 moeten bij
houden, zou wel eens kunnen blijken
dat de afdekking overbodig is, aldus
Hin. „Wanneer een landbouwer over
veel grond beschikt en dus een lage
ammoniak-uitstoot per hectare heeft
en zijn type stal weinig lekkage van
ammoniak geeft, dan kan de som
van de uitstoot wel eens laag uitpak
ken, waardoor de investering overbo
dig is." Volgens Hin is de verplichting
voor enkele veehouders al aanleiding
de silo's buiten gebruik te stellen.
Eén daarvan is Frans Bakker. „Voor
mezelf is dat met zo'n probleem,
want ik heb mijn veestapel ingekrom
pen. Maar mijn buurman moet nu
een andere opslag zoeken."
Anderen overwegen hun bassins en
kele jaren niet te gebruiken, tot uit
hun mineralen-boekhouding blijkt dat
de afdekking overbodig is. Volgens
Cees Witte is dat ijdele hoop. „De
sancties voor te hoge ammoniak-
uitstoot zijn dermate hoog, dat een
overkapping veel voordeliger is."
Het merkwaardige gevonden
voorwerp dat wij in de vorige
krant afbeeldden, is geïdentifi
ceerd. Het is een bijzonder stuk
gereedschap dat niet in de nor
male handel verkrijgbaar is: een
tang om tapkoppen in horecabe
drijven los te draaien. Deze tang
wordt onder andere gebruikt
door de GOM tapwacht bij on
derhoudswerkzaamheden. De
tang is gemaakt in een sociale
werkplaats en eigenaar is Bas
Tromp uit De Cocksdorp. Een
verhelderend telefoontje kwam
van hem, maar ook van G.J.
Booij uit De Koog en Smulcafé
De Tijd in Assen. De mededeling
van een anonieme beller dat het
een achtergelaten onderdeel was
van een vliegende schotel, die op
Texel een tussenlanding had ge
maakt, hebben wij niet serieus
genomen....
Programma zaterdag 18 december in
sporthal Sportlaan te Den Helder:
19.00 u. De Mareis (Dl-Break Out 2
19.00 u. J.B.C. 4-De Mareis (H)
Om een indruk te geven van het ge
luid dat de in aanbouw zijnde PEN-
transformator in de buurt zal veroor
zaken, zal volgende week in het
raadhuis een kleine technische de
monstratie worden gegeven. Een ge
luidsgenerator zal laten horen wat er
op diverse afstanden van de geluids
bron is te merken. Buren zullen wor
den uitgenodigd om de demonstratie
bij te wonen.
Mede afhankelijk van de uitkomst
van deze proef zal worden bekeken
of aanvullende maatregelen nodig zijn
om overlast in de omgeving te voor
komen. Daarnaast moet nog een pro
cedure krachtens de Wet
Milieubeheer (vroeger Hinderwet)
worden gevoerd. Omwonenden zijn
dan in de gelegenheid om bezwaar te
maken en de gemeente kan nadere
voorwaarden verbinden aan de afgifte
van een vergunning om aan die be
zwaren tegemoet te komen.
Zoals eerder gemeld gaat het om het
transformatorstation op het PEN-
terrein aan de Keijserstraat, waarop
de hoogspanningskabels
worden aangesloten waarmee Texel
straks electriciteit van het vasteland
krijgt. Zo'n transformator maakt een
brommend geluid en daar komt nog
het geruis van ventilatoren bij. De in
stallatie zal worden afgeschermd
door een betonnen muur, maar de
buurtbewoners vrezen dat toch nog
veel geluid in de omgeving te horen
zal zijn.
Correct
Raadslid Gelein Jansen maakte zich
tot hun tolk door opheldering te vra
gen over de gang van zaken bij het
verlenen van de bouwvergunning
voor de transformator. Uit de reactie
die b en w inmiddels hebben gege
ven blijkt dat alles in elk geval for
meel correct is gegaan. Het PEN
vroeg in april vergunning voor een
„schakelstation" en daaraan werd
bekendheid gegeven door een publi
catie in de Texelse Courant. Omdat
de bouw voldeed aan de bepalingen
van het bestemmingsplan werd op
25 mei bouwvergunning verleend.
Ook dat werd gepubliceerd, zodat ge
legenheid werd gegeven om krach
tens de wet AROB bezwaar te
maken. Niemand maakte van die ge
legenheid gebruik, zodat niets de
bouw in de weg stond. Het PEN had
al in 1992 een geluidsonderzoek la
ten verrichten. Aangezien uit ervaring
met soortgelijke installaties elders in
het land de kracht van de geluids
bron bekend was, was het mogelijk
om te berekenen hoeveel „db" er op
diverse afstanden van het object te
horen zou zijn, rekening houdend met
Bedrijfsgezondheidsdienst SBGD uit
Alkmaar blijft voor het Texels Ver
bond van Ondernemers (TVO) de be
langrijkste gegadigde voor het
opzetten van een „eigen" Texelse
Arbo-dienst. „We zullen kijken hoe
ver we met ze kunnen komen", al
dus TVO-voorzitter Ko Vinke. „Maar
wie het uiteindelijk doet maakt ons
niet uit. Het gaat om de beste
oplossing: de beste service tegen de
laagste kostprijs en liefst collectief."
Volgens SBGD-directeur Wielenga
valt vanaf 2000 aangesloten werk
nemers voorzichtig te denken aan
een afzonderlijke Texelse „Arbo".
De woensdagavond gehouden infor
matiebijeenkomst in De Lindeboom
gaf nog geen uitsluitsel over de haal
baarheid van dit plan. Drie deskundi
gen van de SBGD gaven tekst en
uitleg over de nieuwe Wet Terugdrin
ging Ziekteverzuim Arbo, die -als de
Eerste Kamer volgende week akkoord
gaat- per 1 januari ingaat. De zaal
zat propvol -waaruit wel blijkt dat het
onderwerp leeft op het eiland- maar
de stroom informatie was té omvang
rijk en te ingewikkeld om op één
avond al een besluit te kunnen ne
men. Vandaar dat het TVO-bestuur in
overleg met de SBGD heeft besloten
alle leden vóór de kerst nog eens
schriftelijk te informeren. Alle argu
menten voor bundeling zullen in de
brief op een rijtje worden gezet. Ook
bevat de brief de vraag of de onder
nemers het initiatief willen ondersteu
nen.
Streefdatum
„In de loop van januari willen we dui
delijkheid hebben", stelt algemeen di
recteur drs. K.A.H. Wielenga van de
SBGZ desgevraagd. „Als er te weinig
positieve reacties zijn, zetten we ons
plan niet door en laten we de aan
sluiting bij Arbo-diensten over aan de
krachten van de vrije markt. Ziet het
er wél gunstig uit, dan is 1 april
1994 onze streefdatum."
Welenga wil geen harde uitspraak
doen over het aantal werknemers dat
minimaal nodig is voor de realisatie
van een Texelse vestiging. „Vanaf
2000 is een verantwoorde exploitatie
denkbaar, maar uiteindelijk hangt het
af van de kostenberekening. Normali
ter hanteert de SBGD een hogere
norm. Op 50.000 werknemers heb
ben we vijf vestigingen, dus reken
maar uit. Op Texel halen we dat ge
middelde natuurlijk nooit, zelfs als
iedereen toetreedt kom je niet verder
dan 5000. Vandaar dat er is gezocht
naar wegen om de kosten te druk
ken."
Ambulancedienst
De SBGD-directeur doelt op de sa
menwerking met de Ambulancedienst
Texel, die onderdak kan bieden en
deskundig personeel kan inschakelen.
„Het is gunstig dat we op Texel dan
geen eigen huisvesting en een recep
tioniste hoeven te regelen. Daarnaast
kan het ambulancepersoneel de
wacht-uren produktief maken door
bepaalde werkzaamheden uit te voe
ren. Zo kun je de kosten delen." De
professionele vaardigheden van de
Texelse verpleegkundigen zouden uit
stekend bruikbaar zijn voor de even
tuele toekomstige Arbo-dienst. Voor
de Ambulancedienst Texel is een uit
breiding van werkzaamheden overi
gens ook noodzakelijk, gezien de
financieel wankele basis.
Naadloos
Zoals in de vorige Texelse Courant
duidelijk is geworden, heeft ook de
Gewestelijke Gezondheids Dienst
(GGD) uit Den Helder dergelijke plan
nen. De GGD ziet voordelen in een
gecombineerde ambulance/GGD-
vestiging op Texel. Directeur G. Vogel
benaderde niet alleen de krant, maar
stuurde het Texelse bedrijfsleven ook
een informatiebrief. Naar aanleiding
daarvan wilde TVO-lid Jan Hennink
woensdagavond van het bestuur we
ten waarom alleen de SBGD is bena
derd. Voorzitter Vinke legde uit dat
het idee van het TVO-bestuur voor
een collectieve Arbo op Texel naad
loos aansloot bij een initiatief van de
Texelse aannemers, verenigd in de
NVOB. Deze organisatie doet reeds
zaken met de SBGD. En deze plannen
sluiten op hun beurt weer naadloos
aan bij de behoefte van de ambulan
cedienst aan méér werkzaamheden
Ook anderen
Gevieren is vervolgens gewerkt aan
een oplossing. Jan Vonk, directeur
van de Stichting Personeelsbeleid Ge
zondheidszorg, die optrad namens de
ambulancedienst, speelde daarbij een
coördinerende rol. Vinke: „Er zijn in
de regio meerdere bedrijfsgezond
heidsdiensten actief, maar daarvan
hebben wij niets gehoord."
Tijdens de voorlichtingsavond werden
behalve de GGD ook de namen van
SBGD-directeur Wielenga probeerde met twee
collega's helderheid te verschaffen in de Inge
wikkelde materie. Foto Frans Hopman)
Detam en GAK genoemd. Door de
veranderende wetgeving zien zij en
andere bedrijfsverenigingen zich ge
noodzaakt zelf Arbo-diensten te gaan
opzetten. Ook deze bieden hun dien
sten aan de Texelse werkgevers aan.
Kostenplaatje
„Wij hebben de ervaring en de kwali
teit al in huis", betoogde SBGD-
directeur Wielenga. De Texelse onder
nemers waren echter vooral geïnte
resseerd in wat de wetswijziging hen
zou kosten en hoeveel rompslomp er
mee gemoeid is. De SBGD biedt zijn
diensten aan voor ƒ130,- per jaar per
werknemer, die bedrijven als voor
schot moeten betalen. Als een bedrijf
aan het eind van het jaar in werke
lijkheid ƒ100,- per werknemer kwijt
is, dan worden het verschil terug
gestort.
Wielenga: „Dus als bedrijven een ac
tief verzuimbeleid ontwikkelen en
hun best doen voor goede arbeids
omstandigheden, kunnen zij kosten
besparen." Bedrijven met minder dan
50 werknemers kunnen tegen beta
ling van ƒ250,- een softwarepakket
en telefoonmodem krijgen om de re
gistratie en administratie van zieke
werknemers te vergemakkelijken.
Voor grotere bedrijven is deze voor
ziening kosteloos
Startkapitaal
Op de vragenlijst die de aanwezigen
mee naar huis konden nemen wordt
ook gesproken van een eenmalige bij
drage van ƒ250,- per bedrijf om de
realisatie van een Texelse Arbo-
vestiging mogelijk te maken. „Dat is
bedoeld als startkapitaal. We kijken
of de bereidheid er is, de bijdrage is
geen voorwaarde. Maar het kan be
langrijk zijn als het moeilijk wordt om
het op Texel van de grond te krijgen."
De informatieavond over de Arbo-wetgeving was een schot in de roos de Lindeboom-zaal zat stampvol.
het achtergrondlawaai dat met name
op het kruispunt Emmalaan-
Haffelderweg van belang is. Het
bleek allemaal ruimschoots binnen de
normen te zijn, al waren het de nor
men die gelden voor bedrijventerrei
nen, terwijl de directe omgeving van
het PEN-terrein een woonwijk is. Met
name dat laatste zou een andere be
nadering rechtvaardigen bij de toe
kenning van de definitieve
milieuvergunning.
Welwillend
Bij de gemeente heeft men de indruk
dat het PEN zich in deze soepel zal
opstellen en niet zoveel problemen
zal maken als het wenselijk zou blij
ken om het geluijj nog beter af te
schermen.
In de buurt heerst overigens ook on
gerustheid over andere gevolgen of
gevaren die het trafostation voor de
omwonenden zou hebben, zo liet Ge
lein Jansen in de raadsvergadering
van dinsdag j.l. weten. Hij wilde meer
weten over brand- of ontploffings
gevaar en informeerde naar eventuele
gevolgen van de hoogspanningska
bels als die volgens een bepaald tra
cé in de grond worden gelegd en
daarbij mogelijk onder een voetbal
veld zullen doorlopen. Wethouder
Terpstra kon zich niet voorstellen dat
het PEN hiermee ook maar enig risi-
In de kerstvakantie zullen Oosteren-
der jongens en meisjes in hun dorp
langs de deuren gaan om spullen in
te zamelen voor een kindertehuis in
de Georgische hoofdstad Tblisi. Zo
als bekend voert het Texel-Georgië
Kontakt (TGK) momenteel actie voor
dit doel. Behalve spullen gaat het in
eerste instantie om geld: als het
TGK er in slaagt vóór 15 januari
co zou nemen, maar zegde blijvende
gemeentelijke aandacht toe.
Uit wat b en w over dit onderwerp
aan de raad hebben meegedeeld, kan
worden afgeleid dat de (vage) plan
nen om het PEN-terrein aan de Keij
serstraat ooit tot algemeen
industrieterrein of woonwijk te ma
ken, van de baan zijn. Die plannen
waren gebaseerd op de verwachting
dat het terrein te zijner tijd geheel of
vrijwel geheel door de gemeente zou
kunnen worden overgenomen. Nu het
PEN hier een trafostation/schakelsta
tion neerzet en ook enkele bestaande
gebouwen wil handhaven, is dat niet
meer mogelijk.
ƒ10.000,- bijeen te krijgen, zal de
stichting Wilde Ganzen dit bedrag
verdubbelen.
Het initiatief in Oosterend is afkom
stig van dominee Han Wilmink. De
gereformeerde predikant heeft dins
dag 28 december als actiedag geno
men. Van vier uur 's middags tot
zeven uur 's avonds zal een groep
van ongeveer twintig „katechesan-
ten" (gereformeerde en hervormde
jongeren van 13 tot 15 jaar) op pad
gaan. Doel is babykleding en kin
derspeelgoed op te halen. Gedurende
de actie is het Jeugdhuis in Ooster
end geopend; spullen en giften kun
nen daar ook heen worden gebracht.
De Oosterender bevolking zal nog na
der via een briefje huis-aan-huis wor
den geïnformeerd.
Financiële bijdragen kunnen ook wor
den overgemaakt naar het postbank
nummer 40000 van Wilde Ganzen in
Hilversum, onder vermelding van „ac
tie kindertehuis Georgië" Nadere in
formatie is verkrijgbaar via tel.
17019. In een van de komende kran
ten zal nadere aandacht worden
besteed aan de situatie in het kinder
tehuis en het verloop van de actie.
i
