Cjroen ^wartsjexeh in het harL,
Enquete Teso bevestigt bestaand gevoel
Duidelijke uitspraak over
toerisme: het
is genoeg!
Ondergrondse tanks
binnenkort aanpakken
Ria Beckers pleit voor
duurzame landbouw
Texel kent zijn eigen kracht niet
mm rSlummer
Lericht
T\prszel
Helft
Provincie eist
bodemonderzoek
oude vuilstort
Milieustudent adviseert gemeente:
VERDER XT
w Kamervragen over
harmonisatie
5
w Hogeberg bouwt copie
vuurtoren
5
Lijst 7 helpt burgerij
met problemen
7
sw Texelse keepers
worden gedrild
8
T EXE LSE'ÜCOU RANT
de VVD
stemboekje
gemeenteraads
verkiezing
COMBI BROUWER
ia
15 SEPTEMBER 1887 - NR 10862
gave Uitgeverij Langeveld de Rooy BV, Parkstraat 10,
11 AC Den Burg, telefoon (02220) 62600
rertentie/abonnementon telefoon (02220) 62600
lactie Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg,
foon (02220) 62620, faxnr (02220) 14111
lactie buiten werktijd Frans Hopman, Pater Witteplein
Den Burg, telefoon (02220) 15472.
VRIJDAG 25 FEBRUARI 1994
Verschijning
Dinsdags en vrijdags vrijwel huis-aan-huis op Texel.
Oplage 7200.
Abonnementsprijs
/49,95 per half jaar. Losse nummers ƒ1,40.
tt beleid om de toeristische groei op Texel te stoppen,
I rekenen op de steun van bijna alle Texelaars. Veel men-
i (45%) vinden zelfs dat het door de gemeente gehan-
>rde maximum van 47000 slaapplaatsen nog te veel is.
n de bevolking is 19% van mening dat het toerisme een
gatieve invloed heeft op de samenleving van Texel en
vindt dat het toerisme slecht is voor natuur en land-
lap. Een kwart vindt het te druk tijdens evenementen die
r worden georganiseerd. De manier waarop de gemeen-
Texel met het toerisme omgaat, wordt door de bevolking
middeld met ruim een 6 gewaardeerd, iets meer dan vol-
ende.
i en ander blijkt uit de resulta-
van een onderzoek dat Teso
ift laten uitvoeren door het bu
il DTV Consultants uit Breda,
irbij werden 854 Texelaars van
jaar en ouder telefonisch geïn-
riewd.
I uitkomsten blijken in hoofdlij-
te bevestigen wat algemeen
Js in brede kring werd veron-
iteld, maar bevatten ook ver-
lende gegevens. De
irdermg voor het toerisme ver-
It nogal per bevolkingsgroep,
men staan er positiever tegen-
dan vrouwen en het spreekt
telf dat degenen die voor hun
imen geheel of gedeeltelijk van
toerisme afhankelijk zijn, een
stiger oordeel hebben.
Politieke verschillen
I verschilt ook vrij sterk per po-
ce partij. Texels Belang en VVD
veel minder afwijzend dan
ilgens een recente peiling
at slechts minder dan de
Ift van de kiezers aanstaan-
woensdag naar de stem-
is en zou ultrarechts
nnen. AIs Texel ook nu
■er een afspiegeling is van
landelijke situatie, maakt
aks een „handjevol" Tesse-
irs uit hoe onze gemeente-
)d wordt samengesteld,
ittige gedachte. Of zijn wij
wijzer en gaan we mas-
al naar de stembus? Aan-
ngers van Janmaat doen
■r niet mee- zo verstandig
1 we in ieder geval- en de
uwkomers schatten hun
isen hoog in. Gemeentepo-
ek is vooral een zaak van
sonen en meestal minder
n een programma, helaas.
eft die politiek niet echt op
t eiland, zoals het CDA
istateerde na hun dorpen-
•bt? Het is maar wat je er
der verstaat. Dat we ons
I degelijk met de ree re at ie-
gang van zaken bezig hou-
n blijkt uit het succes van
n voor Texel, of moet je als
ook hier om de helft gaat
eken van Twintig of Vijf
TexelHun politieke
oussie-avond is met wisse-
d enthousiasme ontvan-
1 De vraagstelling van de
preksleider irriteerde een
tal deelnemers mateloos,
rk-waardig dat dat alleen
bet verslag in de Helderse
orant bleek. Is dat het ver-
ui tussen positieve en ne-
<eve berichtgevingNiet
,r> stemmen is ook een po
ke keuze. Toon woensdag
goede helft en kies be
rt voor een nieuwe ge-
■nteraad. We willen toch
mgraag een eigen gezicht la-
fh zien...
Horszei
Groen Links. Opmerkelijk is dat
jongeren kritischer staan tegen
over de recreatieve ontwikkelin
gen dan mensen boven 56 jaar,
hoewel deze laatste groep voor
zijn inkomen juist het minst afhan
kelijk is van toerisme. De onder
zoekers verwachten op grond
daarvan dat het verzet tegen groei
tot 47000 zal toenemen.
Slechts 8% van de Texelaars
vindt dat het in het hoogseizoen
op Texel nog drukker mag wor
den. Mocht er toch een groei tot
47000 slaapplaatsen plaatsvin
den, dan heeft de bevolking de
minste problemen met uitbreiding
van de overnachtingscapaciteit
bij „kamperen bij de boer", de
campings en de groepsaccommo-
daties zoals jeugdherbergen en
kampeerboerderijen.
Tweede woningen staan in de
meest kwade reuk. Slechts 5%
wil eventuele groei in die sector la
ten plaatsvinden en maar liefst
86% wijst het in gebruik nemen
van bestaande woningen als
tweede woning af; bij de jongere
en middelbare ondervraagden is
dat zelfs 90%.
Gemeente
Ook de waardering voor het toe
ristische beleid van de gemeente
verschilt per partij. Gemiddeld
wordt het cijfer 6+ gegeven. De
CDA-stemmers zijn met 6,6 het
meest tevreden en de Groen
Links-stemmers met 5,6 het
minst. Opmerkelijk daarbij is dat dan mannen, moest een correctie
slechts 51% van de CDA-aanhang („weging") toegepast worden om
vindt dat de toeristische ontwik- de eindcijfers toch representatief
keling door de eigen partij vol- te laten zijn. De leeftijdsverhoudin-
doende naar voren wordt gen van de ondervraagden waren
gebracht, terwijl dat bij de Groen wel een vrij getrouwe afspiegeling
Links-aanhang 87% is. van die van de totale Texelse be-
VpprHipn<ït volkin9- Dat gold ook in redelijke
mate voor de politieke verhoudin-
Teso liet de enquete naar de pu- gen, hoewel de ondervertegen-
blieke opinie over het toerisme uit- woordiging van Texels Belang in
voeren als later toegevoegd de steekproef opvallend is: 19%
onderdeel van het onderzoek naar van de ondervraagden gaf te ken
de gewenste capaciteit van de nen op deze partij te hebben
veerdienst en bijkomende voorzie- gestemd, terwijl dat voor de hele
ningen in de toekomst. Er wordt bevolking blijkens de verkiezing-
vanuit gegaan dat de houding van
de bevolking via het gemeentebe
leid uiteindelijk bepalend is voor
de toeloop van toeristen naar Texel
en dat aanbod moet door de boot
verwerkt kunnen worden zonder
lange wachttijden.
Opbellen
Bij de steekproef werd elk vijfde
telefoonnummer gebeld. Deze te
lefonische benadering is represen
tatief omdat de telefoondichtheid
op het eiland groot is: 95%. Om
de steekproef nog minder select te
maken werd contact gezocht met
het gezinslid dat als eerste jarig
was. Bij geen gehoor of in gesprek
werd het nummer later nog eens
gebeld. Bij weigering om mee te
werken of opnieuw geen gehoor
werd uitgeweken naar een ander
nummer. Elke enquete bestond uit
19 vragen en nam ongeveer vijf
minuten in beslag. Het resultaat
was 854 enquetes en 344 weige
ringen. Het responsepercentage
was dus 71%, wat voldoende is.
Er werden aanmerkelijk meer
vrouwen (500) geïnterviewd dan
mannen (354). Dat kwam omdat
op de uren waarop er werd gebeld
meer vrouwen dan mannen thuis
zijn. Dat is niet in overeenstem
ming is met de getalsverhouding
van de geslachten van de totale
Texelse bevolking (6460 mannen
en 6546 vrouwen). Aangezien
vrouwen over sommige aspecten
van het toeristen anders denken
suitslag 28% was.
Lees verder pagina 5
Ondanks maandelijkse analy
se van het grondwater bij de
voormalige vuilstort aan het
Molwerk, is de provincie niet
gerust op de zuiverheid van
de bodem. De Haarlemse
bestuurders hebben de ge
meente opgedragen een aan
vullend bodemonderzoek uit
te voeren. Tot een bedrag van
ƒ63.000,- draait de gemeente
zelf op voor de kosten. Over
het resterende bedrag moet
Texel tien procent betalen.
Volgens de afdeling milieu is
er geen reden tot ongerust
heid.
Uit gegevens van de gemeen
te blijkt dat op Texel zo'n tien
lokaties zijn waar de grond in
enige mate is verontreinigd.
Onderzoek moet nog uitwij
zen of bodemsanering nodig
is. Afgezien van deze tien zijn
vervuilingen bekend bij benzi
nestations, waarvoor de olie
maatschappijen een saner
ingsregeling hebben.
De gemeente overweegt een
nieuwe Actie Tankslag. Vijfhon
derdnegenendertig brandstof
tanks die verspreid over het eiland
nog in de grond zitten kunnen een
bedreiging vormen voor het milieu
en moeten binnen vier jaar „on
schadelijk" worden gemaakt. De
kosten voor de tankeigenaars lig
gen tussen de ƒ1500,- en
ƒ2500,-.
Uit een inventarisatie door student
milieukunde Mark Daalwijk (21)
bleek dat van de 1150 ondergrond
se tanks die in gebruik zijn ge
weest ongeveer de helft is
verwijderd. Hij heeft de tanks
nauwkeurig in kaart gebracht en
baseerde zich op gegevens van de
gemeente en van brandstofleve
ranciers.
Enkele tientallen tanks zijn recen
telijk door een erkend bedrijf
(KIWA-gecertificeerd) gevuld met
zand en een onbekend aantal is op
andere wijze afgevoerd.
De achtergebleven tanks kunnen
volgens Daalwijk binnen niet al te
lange tijd gaan lekken, ook al zijn
ze tijdens de Actie Tankslag rond
1982 behandeld. De tanks zijn
toen niet goed leeggepompt en
het olieneutraliserende middel
blijkt niet te voldoen aan de eisen
van het Besluit Opslaan in Onder
grondse Tanks (BOOT) dat in
maart vorig jaar van kracht werd.
Samenwerking
Krachtens dit besluit moeten alle
ondergrondse tanks binnen vier
jaar onschadelijk worden ge-
Mark Daalwijk
maakt. Dat kan op twee manieren.
Of ze worden behandeld met een
neutraliserend middel en gevuld
met zand of de tanks worden uit
gegraven en afgevoerd. Soms lig
gen de tanks onder gebouwen,
zodat dit problemen kan geven.
Daalwijk adviseert het college van
b en w de sanering gemeenschap
pelijk aan te pakken, anders zullen
de kosten per tank nog ƒ500,- ex
tra bedragen. Hij beveelt de ge
meente aan bij de nieuwe Actie
Tankslag een samenwerking aan
te gaan met een KIWA-
gecertificeerd tanksaneringsbe-
drijf. Aangezien Texelse bedrijven
deze erkenning niet hebben, lijkt
het erop dat De Vries en Van der
Wiel in aanmerking komt. „De ge
meente zal de tankeigenaren aan
schrijven, maar het sanerings-
bedrijf moet de Actie Tankslag ver
der uitwerken."
Bodemonderzoek
Elke tanksanering gaat gepaard
met een bodemonderzoek. Mocht
blijken dat de grond verontreinigd
is, dan meldt de gemeente dit aan
de provincie. Alleen als de vervui
ling bedreigend is voor de volksge
zondheid kan de eigenaar verplicht
worden te saneren. „Dat is ook
nodig als de grond wordt verkocht
of als er iets op wordt gebouwd."
Daalwijk denkt dat het niet zo'n
vaart zal lopen met de verontreini
ging. „De meeste tanks zijn nog in
redelijke staat. Als ze er langer dan
tien jaar liggen kan er lekkage
zijn." Zo werd onlangs in een af
voer aan de Thijsselaan olieveron
treiniging ontdekt. De herkomst
van de vervuiling kon echter niet
worden vastgesteld. „Nagenoeg
alle tanks zijn daar opgeruimd. We
denken dat de bron inmiddels ook
weg is."
Kees Witte, chef-afdeling milieu,
spreekt van een gedegen rappor
tage van de HBO-student die de
inventarisatie in nauw overleg met
de milieu-afdeling heeft uitge
voerd. „De aanbevelingen voor de
tanksanering zijn logisch en goed
onderbouwd." Volgens Witte is de
kans groot dat het advies door het
college wordt opgevolgd.
Probleem
Het BOOT-besluit schrijft verder
voor dat 53 huishoudens in het
buitengebied die nu nog een olie
tank in gebruik hebben deze bin
nen twee jaar onschadelijk
moeten maken. „Dat is wel een
probleem", erkent Witte, die ervan
uitgaat dat het Gasbedrijf tegen
die tijd heel Texel op het aardgas
heeft aangesloten.
Ria Beckers krijgt, temidden van de Texelse Groen Links politici, uitleg van schapenhoudster Renske van de Tempel. {Foto Tessa de Graatn
Meer mensen moeten biologische producten kopen. Pas
dan wordt het aantrekkelijk voor een grotere groep agra
riërs om over te schakelen naar een andere vorm van boe
ren. Ria Beckers, voormalig aanvoerster van Groen Links,
lanceerde en beargumenteerde deze promotiekreet dins
dagavond tijdens een lezing in de Witte Burcht.
Beckers is in oktober voorzitster
geworden van de Stichting Biolo-
gica. Deze organisatie is opgezet
door ecologische en biologisch-
dynamische boeren en -handel.
De voormalige politica bracht op
uitnodiging van de Texelse Groen
Links fractie een werkbezoek aan
het eiland en ging op visite bij
schapenboerderij De Noordkroon,
bollenbedrijf De Boegert en de
BD-zuivelboerderij Sint Donatus.
„De mensen op Texel zijn veel te
afwachtend", concludeerde Ria
Beckers na de drie bedrijven te
hebben bekeken. „Het eiland zou
de eigen producten veel meer
moeten promoten. De verhouding
tussen de boeren en het milieu is
hier nog niet zo slecht. Jullie ken
nen je eigen kracht niet."
Ze bepleitte een duurzame vorm
van landbouw en spaarde daarbij
de politiek bepaald niet: „Het is
niet de schuld van de boeren dat
het milieu zo is vervuild. De politici
drongen jarenlang aan op steeds
efficiëntere, grotere bedrijven, op
dat de levensmiddelen zo goed
koop mogelijk konden worden
geleverd. Nu wordt achter de fei
ten aangehold met een lawine van
regels."
Schuldige
Beckers merkte op dat iedereen in
de politiek er wel van overtuigd is
dat op landbouwgebied iets moet
veranderen, „ledereen róept het
ook. Maar deze kreet hard maken
is een ander verhaal. Want bijna
niemand komt met concrete
maatregelen. Iedere keer wordt
weer gezegd: dit kan nog wel
even. Maar het kan niet. De poli
tiek moet beslissingen durven ne
men." Ze besefte dat de
meningsverschillen onder de bio-
boeren met bijdragen aan het ima
go van deze alternatieve
landbouwtak. „Maar we moeten
niet vergeten dat deze mensen pi
oniers zijn en dus gewend om te
gen de draad in hun eigen gang te
gaan. Trouwens, de oprichting van
Biologica is al een teken dat er een
eind is gekomen aan het onderlin
ge geharrewar en dat er samen
werking wordt gezocht om de
bedrijfstak te versterken."
Meer klanten
Meer consumenten warm maken
voor bioproducten is de eerste
taak van Biologica. „Onderzoeken
hebben uitgewezen dat het mark
taandeel met 20 procent kan stij
gen. Veel consumenten weten
niet eens wat bioproducten zijn.
Daar ligt dus nog veel werk." Door
de vraag te laten toenemen kan de
kleine en dus zeer gevoelige markt
stabieler worden. „Maar die con
sumenten pluk je niet van een
boom. Dat vergt veel voorlichting
en dat kost geld", vulde Peter Bak
ker aan.
Schrikbeeld
Onder duurzame landbouw ver
staat Beckers ook een econo
misch gezonde bedrijfstak. „Het
werkt alleen als de boeren er ook
van kunnen leven. We willen naar
een landbouwvorm die goed is
voor mens en dier en de natuur.
Maar zolang er niet meer vraag
komt naar biologische producten,
kunnen we niet garanderen dat
boeren die op die wijze produce
ren genoeg verdienen." Ze hoopt
dat in de toekomst reguliere en
biologische landbouw in elkaar
overvloeien. „Maar ik ben bang
dat al die eisen die tegenwoordig
aan agrariërs worden gesteld,
waar geen geld tegenover staat,
een sanering tot gevolg zullen
hebben. Technisch is het mogelijk
om varkens in een geheel afgeslo
ten bedrijf op het industrieterrein
te houden, zonder één zuchtje am-
moniakuitstoot of andere overlast.
Maar dat is voor mij een schrik
beeld. Boeren hóren op het platte
land en de leefbaarheid daar heeft
alles met hun aanwezigheid te ma
ken."
Product natuur
Ze vindt dat boeren ook betaalt
horen te worden voor een ander
product dat ze leveren: natuur.
„Elke boer heeft een bepaalde ver
antwoordelijkheid ten opzichte
van natuur en milieu. Als je op je
land poelen, tuinwallen en andere
natuurlijke aspekten in stand
houdt, gaat dat af van je produc-
tiemogelijkheid. Daar mag best
voor worden betaald."
De discussie met de 25 toehoor
ders kwam slechts langzaam op
gang. Schapenhouder Piet Bakker
van De Waddel merkte op dat veel
boeren de bestaande situatie
handhaven omdat dét een bepaald
inkomen garandeert. „Je gaat niet
avonturen als er onzekerheid
bestaat over de verdiensten. Bo
vendien ontbreekt het oudere boe
ren vaak aan de benodigde kennis
voor omschakeling."
Meerprijs
Landbouwvoorlichter Jan Koolhof
vond dat de Texelse agrariërs wel
degelijk een voortrekkersrol ver
vullen ten opzichte van collega's
aan de overkant. „Wij lopen ver
voorop wat eigen Texelse produc
ten betreft. En er zijn hier boeren
zat die onmiddellijk willen om
schakelen naar biologische fand-
bouw, maar dan moeten jullie wèl
consumenten bieden die bereid
zijn een meerprijs voor die produc
ten te betalen. „Wij hebben toch 's
zomers een aardig clubje volk om
de deur die dat best wel wil", be
toogde Groen Linksvoorman Peter
Bakker. „Maar dan moeten op
Texel meer eindproducten worden
gemaakt." Koolhof was het daar
mee eens en gaf als voorbeeld het
brouwen van een eigen eilandelijk
bier van Texelse gerst. Volgens Ria
Beckers zijn consumenten best
bereid iets extra's te betalen voor
bioproducten. „Ik heb dat gehoord
van deskundigen van winkelke
tens. Het gaat om de presentatie
van die producten." Ze kreeg me
teen de wind van voren van Kool
hof die stellig beweerde dat de
hoogte van de prijs er wel toe
doet. Beckers repliceerde dat de
prijzen van reguliere en biologi-
Lees verder pagina 5
I.M. ADVERTENTIE
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de Texelse
Courant een folder van
„De zelfvoldaanheid
slaat hier toe"
en
en een folder van
TV VIDEO HIFI FOTO
WEVERSTRAAT 76-80 DER BURG