„Plaagalgen" lastig,
maar niet gevaarlijk
Agenda
F amilieberichtei
TEXELSE^ coURANT
Nieuwe milieu-eisen
akker- en tuinbouw
Gewond door
slagboom
Verzorgsters in
het zonnetje
Geslaagde toernee
Bambino op Texel
Texelse toiletten
voor camping in
Sint Maartenszee
Gemeente steekt geld
in Vliegveld Texel
SBB-folder over
het natuurpad
College akkoord
met „zwiepmast"
Hulpgoederen
eindelijk in
Tblisi terecht
Dinsdag 17 mei
In alle dorpen wordt kleding
ingezameld in het kader van
een actie van de stichting
Mensen in Nood, ten bate van
de oorlogsslachtoffers in Bos
nië en Angola. De adressen
waar kleding kan worden af
gegeven staan in de krant van
11 mei.
In Cinema Texel draait om
14.00 uur „Aladdin", om
16.00 en 19.00 uur „Sister
act II" en om 21.15 uur „On
deadly Ground".
De raadscommissie voor wel
zijnsbeleid heeft in het raad
huis een openbare
vergadering, aanvang 19.30
uur. Onder andere komt aan
de orde het verslag van het
Muziek- en Theaterproject en
de instelling van het Fonds
Cultuur en Historie waaruit
verfraaiingen in de dorpen
worden bekostigd.
De Historische Vereniging
Texel houdt in d'Ouwe ULO
een bibliotheekavond, alleen
toegankelijk voor leden;
20.00 uur.
In d'Ouwe ULO wordt een in
formatieavond gehouden over
de speel-o-theek; 20.00 uur.
In de voorspeelruimte van de
muziek- en dansschool (d'Ou
we ULO) treden acht ensem
bles op voor de selectie van
het ensemblefestival. Publiek
is welkom; aanvang 20.00
uur.
Woensdag 18 mei
Programma Cinema Texel: zie
onder maandag.
Om 15.30 uur is ter gelegen
heid van de onthulling van het
kunstwerk op het kruispunt
Hogereind-Langwaal een bij
eenkomst in dorpshuis De
Wielewaal in De Waal.
In de muziek- en dansschool
(d'Ouwe ULO) wordt een
voorspeelavond gehouden
met speelklassen, saxofoon,
gitaar, keyboard en viool; aan
vang 19.15 uur.
De raadscommissie voor
ruimtelijk en huisvestingsbe
leid heeft om 19.30 uur een
openbare vergadering in het
raadhuis. Onder andere wordt
gesproken over het Bestem
mingsplan Buitengebied, de
Verordening beheer Land
schapselementen, de Huis
vestingsverordening, het
meerjarenprogramma voor
restauratie van rijksmonu
menten en diverse voorberei-
dingsbesluiten.
De Ondernemersvereniging
Den Burg vergadert in
Theodora-hoeve, aanvang
20.00 uur. Onder andere pre
sentatie van het folklorepro-
gramma.
Donderdag 19 mei
In Cinema Texel draait om
19.00 uur „On Deadly
Ground" en om 21.15 uur
„Hog Day Ground".
In De Muy wordt een
plantenexcursie gehou:
Verzamelen om 19.30 uu
het boswachtershuisje.
In het Radio Texel-prograr
Live on the Air zijn opna
te horen van de musical 0
van „Geen C te hoog"; 2(
tot 22.00 uur.
SV Texel houdt de vooria
vergadering in de kan;
20.30 uur.
De raadscommissie voor
nancieel, economisch
technisch beleid heeft
openbare vergadering m
raadhuis. Onder andere v
gesproken over de voorja
nota 1994 en het inve
ringsplan 1995-1998.
Vrijdag 20 mei
Programma Cinema Texel
donderdag.
In de Hoornder kerk is
19.00 uur een bijeenko
voor de vrijwilligers van
rommelmarkten.
Hoogwater te Oudescl
Di. 10 9.04 en 21.1
Wo. 11 9.30 en 21.3
Do. 12 10.04 en 22.2
Vr. 13 10.45 en 22.4
Za. 14 11.14 en 23.1
Zo. 15 11.44 en 23.S
Ma. 16 en 12.2
Di. 17 0.24 en 12.»
Aan het strand is het ongeveer,
uur eerder hoog water. De zon li
15 mei op om 5.44 en en gaat a
om 21.26 u 10 mei nieuwe my
12 mei springtij.
DINSDAG 17 MEI 1994
„Maar ook mosselkwekerijen zou
den bij de verspreiding een rol kun
nen spelen", aldus Peperzak. „Tot
eind vorig jaar was het verboden
om in Nederland uit het buitenland
geïmporteerde mosselen uit te
zaaien. Onder druk van de EG is
die regel opgeheven en nu worden
allerlei buitenlandse mosselen, al
of niet besmet met toxische algen,
in de Oosterschelde uitgezet." De
Waddenzee blijft enigszins gevrij
waard van deze bedreiging. „Dat
gebied heeft een beschermde sta
tus, dus daar mogen nog steeds
geen vissen of schelpdieren uit an
dere landen worden uitgezet.
Maar als er giftige algen in de
Oosterschelde opduiken is het niet
onaannemelijk dat ze via de
Noordzee ook in de waddenzee te
recht komen."
Giftige algen kunnen gevaar ople-
Verzorgsters in het zonnetje tijdens de dag van de verpleging.
(Foto Tesse de Graal!)
In navolging van de veehouders,
de horeca en de garagebedrijven,
wachten ook de akkerbouwers,
bollentelers en groentetelers een
controle op naleving van de mi
lieuvoorschriften. Zo n 200 be
drijven moeten vóór 1 oktober
een meldingsformulier (inclusief
bouwtekening) inleveren bij de
gemeente.
De gemeente verwacht dat 90
procent van de betrokken akker
en tuinbouwbedrijven onder de re
gels van de Algemene Maatregel
van Bestuur (AMvb) vallen. De
*AMvB is sinds 1 april van kracht.
'Dat betekent dat deze onderne
mingen geen milieuvergunning
^vroegere hinderwetvergunning)
iiodig hebben, maar kunnen vol
staan met invulling van de vragen
lijst die de bedrijven via de vakpers
kregen toegezonden. Er worden
dan geen kosten in rekening ge-
kracht. Pas als uit de antwoorden
■bepaalde installaties naar voren
komen, is alsnog een milieuver
gunning nodig.
■In alle gevallen volgt controle door
de gemeente. Daarbij wordt onder
.meer gelet op de opslag van
brandstof, smeermiddelen en
•bestrijdingsmiddelen, afvoer van
.'ontsmettingsmiddelen (daarover
moet overigens van hogerhand
nog een besluit worden genomen.)
;geluidsproduktie en opslag van
compost (lekvrije vloer).
Kees Witte, hoofd van de afdeling
milieu, verwacht niet de problema
tiek die zich in de veehouderij (am-
moniakuitstoot) heeft
voorgedaan. „We gaan niet op el
ke slak zout leggen, zolang er
geen klachten zijn. Maar het moet
wel bij het redelijke blijven." De
bedrijven krijgen een jaar de tijd de
zaken in orde te brengen.
Omdat deze aanpak nieuw is voor
de landbouw, worden te zijner tijd
voorlichtingsbijeenkomsten ge
houden, waarbij betrokken instan
ties aanwezig zullen zijn.
Een 31-jarige duo-passagier van
een motorrijder uit Utrecht liep
donderdagavond een stijve nek en
een beschadigde helm op. Bij het
afrijden van de boot ging de slag
boom aan het begin van de brug
gewoon open, maar meteen daar
na weer dicht, waarbij de duo
passagier werd geraakt. Teso re
gelt de schade en stelt een onder
zoek in naar het functioneren van
de onwillige slagboom.
Letterlijk en figuurlijk zijn de
verzorgsters van de Gollards
en het Verpleeghuis woens
dag in het zonnetje gezet tij
dens de Dag van de Ver
pleging. Die is eigenlijk op 12
mei, de geboortedag van de
moeder der verpleegsters"
Florence Nightingale, maar
wegens hemelvaartsdag werd
op Texel de viering een dag
eerder gehouden.
De verzorgsters van beide in
stellingen werden verwend
met een hapje en een drankje
en een bijzonder kado: een
kooppas van de Inkoop Hel-
derse Zorginstellingen. „Sinds
begin dit jaar zijn wij daar bij
aangesloten", aldus directeur
Kees Boer. „Met deze pas kun
je in verschillende winkels
korting krijgen. Het betreft
voorlopig vooral zaken in Den
Helder, maar we hopen dat
spoedig Texelse bedrijven vol
gen." Bij Samen één/Gollards
werken totaal 150 perso
neelsleden.
Voetbal op stelten was één van de leuke c
Eigenlijk was kindercircus Bambi
no van plan in de meivakantie „op
trainingskamp" te gaan naar Po
len. Toen dat afketste was Texel
het alternatief. Een succesvolle
uitwijk, want Bambino gaf op ze
ven verschillende plaatsen voor
stellingen, die veel bekijks trokken
en bij jong en oud in de smaak vie
len. Opgetreden werd op cam
pings, het Koger dorpsplein en bij
EcoMare. Uit deze toevallige
komst van het kindercircus blijkt
dat het publiek (eenvoudig) ver-
7derdelen van het kindercircus
maak tijdens het Hemelvaarts-
weekend enorm op prijs stelt.
„Texel was een gunstige keus",
vertelt Jopie Leenhout, die acht
jaar geleden met enkele anderen
het initiatief nam voor het kinder
circus. „Het eiland leek ons ge
schikt, omdat er veel lokaties
dicht bij elkaar zijn en de jeugd
zich lekker kan uitleven. Gelukkig
waren diverse bedrijven en organi
saties bereid om ons te ontvan
gen." Circus Bambino had de
tenten opgeslagen op camping
Dennenoord, waar uiteraard een
optreden werd verzorgd.
De Texelse optredens werden ge
bruikt om in te spelen. Het voorna-
IFoto Frans Hopman)
melijk uit meisjes (10-16 jaar)
bestaande gezelschap liet diverse
vormen van acrobatiek zien, zoals
balanceren op grote ballen, één-
wielfietsen en steltlopen. Jong
leurs en clowns waren ook van de
partij.
Het kindercircus is een onderdeel
van de stichting Circus Jopie, die
in Utrecht buiten schooltijd cur
sussen verzorgt voor artiesten in
spé. Sommige kinderen beschou
wen het als een leuke hobby, an
deren willen er later hun beroep
van maken. In Nederland bevindt
zich echter geen circusschool.
„Hopelijk kunnen wij daartoe uit
groeien."
Alsof iemand met een reusachti
ge slagroomspuit in de weer is ge
weest. Zo ziet het Texelse strand
er inmiddels weer uit. De alg
Phaeocystis is de schuldige van
dit jaarlijks terugkerende feno
meen. Hoewel onderzoekers van
het Rijksinstituut voor Kust en
Zee (RIKZ) een toename van zo
genaamde „plaagalgen" hebben
geconstateerd, is de situatie rond
Texel bepaald niet alarmerend.
Door de wind wordt afstervende
Phaeocystis opgeklopt tot het
schuim dat in grote hoeveelheden
op het strand is te vinden. Lastig,
maar niet gevaarlijk, zo conclu
deert RIKZ-medewerker Louis Pe
perzak. Volgens zijn collega's van
het Nioz valt de aanwezigheid van
Phaeocystis rond Texel momenteel
zelfs mee in vergelijking tot andere
jaren.
Steeds vaker echter zorgen grote
massa's afgestorven algen en drij
flagen van de lichtgevende zee-
vonk Noctiluca voor
zuurstofloosheid in het water.
Giftig
Naast de toename van de plaagal
gen is echter een akeliger ontwik
keling gaande. Er worden steeds
meer giftige algensoorten in het
zeewater gevonden en deze kun
nen een bedreiging vormen voor
de kustvisserij.
Meststoffen als fosfaat en stikstof
die door de overbemesting via de
rivieren in zee terecht komen, heb
ben voor de toename van algen
gezorgd. Door beperking van fos-
faatgebruik groeit de hoeveelheid
algen die zich hiermee voedt niet
verder. Maar de uitstoot van
stikstof is nog steeds aanzienlijk
en juist enkele giftige algensoor
ten gedijen daar goed bij.
Giftige algen zijn niet nieuw. Pe
perzak: ,,Er zijn verhalen bekend
van indianenstammen die wisten
dat ze in een bepaalde tijd van het
jaar geen schelpdieren moesten
eten. In 1957 werd aan de Ameri
kaanse oostkust een alg ontdekt
die gifstoffen in het water af
scheidt. In 1966 is een bloei van
deze Gyrodintum langs de Noorse
kust opgetreden. In '89 werd hij
voor het eerst in Nederlands zee
water aangetroffen en nu worden
af en toe al concentraties van
100.000 cellen per liter geme
ten!"
In de jaren zeventig zijn aalschol
vers in Engeland en walvissen in
Canada gestorven aan de zeer gif
tige stof saxitoxine, die wordt ge
produceerd door de alg
Alexandrium. Doordat niet alle
zeedieren gevoelig zijn voor dit gif,
kan het zich ophopen in bepaalde
organismen die daardoor bij con
sumptie levensgevaarlijk zijn. In
'89 werd voor het eerst Alexandri
um in Nederlands zeewater gevon
den en in rustig zeewater worden
momenteel al concentraties van
1000 cellen per liter gevonden,
terwijl wordt aangenomen dat 100
cellen per liter nog veilig is. Tot nu
toe is echter nog geen saxitoxine
in schelpdieren uit onze kustwate
ren aangetroffen.
Ballastwater
Gebrek aan onderzoeksgegevens
uit het verleden maken een verge
lijking moeilijk. Maar wel is duide
lijk dat de verspreiding van giftige
en andere plaagalgen toeneemt.
Algensoorten die alleen in bepaal
de zeeën werden aangetroffen,
komen nu ook algemeen voor in
andere wateren. De verspreiding
geschiedt onder andere via water
in ballasttanks van schepen.
veren via de voedselketen. Op zich
zijn de concentraties in het water
niet hoog, maar als de giftige stof
fen zich ophopen in schelpdieren
en die worden weer gegeten, dan
kunnen zich problemen voordoen.
In Nederland zal dat niet snel ge
beuren, want alle schelpdieren die
voor consumptie zijn bestemd
worden goed gecontroleerd.
Om de ontwikkeling van de plaag-
en toxische algen in de gaten te
houden, is het RIKZ een onder
zoek gestart in samenwerking met
het RIVO, de Directie Noordzee
van Rijkswaterstaat en de Rijks
universiteit Groningen. Methoden
om algen te ontdekken worden
verfijnd en de om de aanwezigheid
van giftige algensoorten langs de
kust in de gaten te houden zal een
gezamenlijk „meetnet" worden
opgezet.
Gasten van een camping in Sint
Maartenszee genieten binnenkort
toch een beetje van Texel. Al
thans, van Texels comfort. Meijert
Boon Systeembouw leverde giste
ren een deel van de eenenveertig
toiletunits af, die voor dit vakantie
park zijn gemaakt.
Voor vakantiecentrum De Krim
werden vorig jaar 47 sanitaire
units vervaardigd in samenwer
king met Installatiegroep Texel en
tegelzetter Piet Kooger. In
ging van „zien is kopen"
Meijert Boon een bestelt;
daan door de exploitant i
camping in Sint Maartens.
op De Krim kennis maakte
handige kleine toiletgebo
„Het is de eerste overkdt
der", licht Boon toe. „We
een beurs geweest en hebt
folder gemaakt, maar datb
nu toe nog niet veel opge
Voor deze opdrachtgevei
nog eens 94 units word
vaardigd. „Uiteraard hopen
er meer bedrijven volgen'.
Boon.
Mits particulieren f139.850,- aan
de verbetering van Vliegveld Texel
bijdragen, subsidieert de gemeen
te f40.000.-aan het opknappen
van terrein en accommodatie. De
totale kosten bedragen
f267.000,-. De provincie heeft
het resterende bedrag toegezegd.
De verfraaiing van het vliegveld
behelst naast de aanleg van een
parkeerplaats en vervanging van
de brug een uitbreiding van het
terras, het inrichten van een
„spottersplaats" en een uitbrei
ding van het paracentrum met een
parachute-inpakruimte. Verder
komt er een voetpad vanaf de par
keerplaats naar het restaurant,
wordt het voetpad langs het ter
rein opgeknapt en komt er een
fietsenstalling.
Staatsbosbeheer heeft een folder
uitgebracht voor wandelaars op
het natuurpad. Naast een route
kaart bevat het uitleg over de ge
schiedenis van het bos op Texel.
De brochure is gratis af te halen
bij EcoMare en bij wijze van proef
is aan het begin van het pad een
bakje geplaatst waaruit een folder
kan worden meegenomen.
Het natuurpad heeft als naam „De
Mient" gekregen. Dit heeft alles te
maken met de geschiedenis van
het bos: voor de aanleg lagen er
mientgronden. In de folder wordt
uitgebreid aandacht gegeven aan
de andere vorm van bosbeheer die
SBB tegenwoordig nastreeft. Ook
het plan Tureluur, waarbij de ont-
wateringssloot in het hart van de
Dennen wordt omgevormd tot een
natuurlijk ogende kreek krijgt aan
dacht, evenals de planten en die
ren die in het bos zijn te zien.
SBB hoopt met de folder wande
len in het bos nog aantrekkelijker
te maken. Dankzij sponsoring door
Teso is er binnenkort ook een
Duitstalige versie van de folder
verkrijgbaar.
Om te voorkomen dat automobi
listen bij het zoeken van de par-
keeroprit worden afgeleid, heeft
de gemeente voor 1995 geld gere
serveerd voor „linksaf-vakken"
langs de Postweg. De verdere ont
wikkeling van het vliegveld be
schouwt de gemeente als een
waardevolle aanvulling op het as
sortiment van toeristische voor
zieningen op Texel.
De plaatsing van een antenne op
de schoorsteen van de PEN in Den
Burg stuit niet op bezwaren bij het
gemeentebestuur. In hun vergade
ring van afgelopen week hebben b
en w besloten om deze „zwiep
mast" toe te staan. De aanvraag
is afkomstig van Radio Texel, die
hiermee de ontvangst voor heel
het eiland hoopt te verbeteren.
Momenteel zijn de uitzendingen in
de noordpunt van Texel niet of
nauwelijks te beluisteren. Twee
jaar geleden wees het college een
verzoek voor een geheel nieuwe
mast achter de studio bij De Buu-
reton van de hand. De lokale om
roep moest op zoek naar een
bestaand gebouw, waarop de
mast zou kunnen worden be
vestigd. Samen met de schoor
steen, die 38 meter de lucht in
steekt, wordt de hoogte 42 meter.
B en w willen medewerking verle
nen zonder het voeren van de for
meel noodzakelijke vrijstellings
procedure voor een antenne van
circa vier meter. De huidige anten
ne op de RK kerk van Den Burg zal
worden verwijderd.
Wouter van der Werf en Aad Smit
hebben zaterdag eindelijk Tblisi
bereikt met de vrachtwagen hulp
goederen van het Texel-Georgië
Kontakt. Ernst Jan de Graaf aan
vaardde donderdagavond al de te
rugreis via Istanboel omdat hij niet
langer op zijn werk kon worden
gemist. De tocht door Turkije, Bul
garije, Roemenië, Hongarije,
Oostenrijk en Duitsland heeft drie
weken in beslag genomen.
De toiletunitskleer voor transport naar de overkant. iFoto Ter.
Moegestreden en verlangend naar heli
is van ons heengegaan onze lieve moei
oma
Jannetje de Bloois
weduwe van Wiebe Douma
op de leeftijd van 87 jaar.
Geb en Leida I
Arie
Tjeerd en Carls I
Piet en Martie
en kleinkinderefl
Texel, 12 mei 1994
Kamerstraat 2, 1796 AN De Koog.
De begrafenis heeft inmiddels plaats
gevonden op de N.H. begraafplaats te
De Cocksdorp.
