(ritisch Landbouwschap
Steunt „ruime-jasmodel"
Familie Van Walree dol
op spelletjes èn Texel
a
ïfSft
m
inelpunten Texelse Isndbouw bekeken
TEXELSE C0URANT.
sus patchwork
Geen last van
echte bommen
lyslaan dicht
Hoog bezoek voor
mariniers Mok
„Helderse burgemeester
ook voorzitter gewest"
Hout niet naar Texel
„Vliegende winkels"
moeilijk te weren
oud Papier
Filmclub verder
met nieuwe naam
te Bruijn hielp
forket Garden
Jazzballet
gewestelijke raad van het
xjbouwschap voor Noordhol-
d wil de Texelse standsorgani-
hs ondersteuning geven bij de
itrhandelingen over het
ime-jasmodel". Over de voor-
ge inhoud van dit land-
apsplan laat het Landbouw-
up zich kritisch uit, maar ver-
rilt wordt dat het plan oplos
gen kan bieden voor diverse
blemen waarmee de Texelse
uiers worstelen. Vrijdag sprak
delegatie landbouwbestuur-
i hierover met hun Texelse col-
is en het college van b en w.
werd een kijkje genomen bij
boerenbedrijven.
„ruime-jasmodel" is de uit-
tóng van de overeenkomst
nvenant") die Gedeputeerde
sn en het vorige college van b
afgelopen winter hebben
Dten. Afgesproken is dat bin-
een bepaald gebied (Texel)
bepaalde hoeveelheid natuu-
«ikkeling moet plaatsvinden,
dat gebeurt, wordt niet van
naf (provincie of rijk) opge-
maar mag men zelf plaatse-
gelen. De praktische invulling
art op Texel in samenspraak
landbouw- en natuurorgani-
Optimistisch
ouder Daan Schilling toont
desgevraagd optimistisch
de haalbaarheid van het
e-jasmodel". „Ik ben er van
uigd dat we op Texel tot over-
emming zullen komen. De
ouworganisaties hebben met
«al-brassband Walheim uit
and, bestaande uit jonge
anten treedt dinsdag 5 okto-
i op het dorpsplein van De
De 25 getalenteerde jonge-
orden naar Texel gehaald
Ie Koger ondernemersvere-
i het concert hoeven de
szich niet te vervelen. Er is
hen een springkussen
lig-
bepaalde punten nog moeite, maar
de wil is aanwezig. Ook de natuur
beschermers hebben een positie
ve grondhouding."
Vorige week was de wethouder
samen met burgemeester Willem
van Rappard in Haarlem om de
materie te bespreken met gedepu
teerde Frans Tielrooy. „We hebben
hem geïnformeerd over de stand
van zaken. Tielrooy heeft ge
luisterd en zal binnenkort reage
ren; ik verwacht eind september
of begin oktober."
Als de betrokken Texelse partijen
een akkoord bereiken en de pro
vincie dat goedkeurt, heeft de
rijksoverheid nog een vinger in de
pap Texel zal als proefgebied er
kenning nodig hebben van het rijk.
Argusogen
Het ruime-jasmodel trekt in
Noordholland veel aandacht, om
dat Texel hiermee in de provincie
voorop loopt. „We volgen het met
argusogen", zegt Hans Ghijsels,
adjunct-secretaris van het Land
bouwschap. „En ook met scepsis.
We vragen ons af waarom GS en
gemeente eerst met elkaar een
overeenkomst zijn aangegaan, in
plaats van eerst met de belangen
groeperingen te onderhandelen."
De bereidheid om mee te werken,
heeft het Landbouwschap echter
wel.
Van deze kritiek ligt wethouder
Schilling niet wakker. „Het is slim
om je zo op te stellen. Maar zij be
seffen ook dat ze moeten scoren,
dat er resultaat geboekt moet
worden. Bovendien hebben we op
de eerste plaats te maken met de
Texelse landbouworganisaties."
Ghijsels beaamt deze laafste
woorden. „Het is niet de bedoe
ling dat wij op de stoel van de
Texelse bestuurders plaatsnemen.
Zij dragen de verantwoording, wij
kunnen hen met onze kennis en
kunde terzijde staan." Vrijdag is
afgesproken dat de Texelse land
bouworganisaties het Landbouw
schap zullen uitnodigen voor een
nader gesprek.
Rondrit
Behalve het Landbouwschap was
ook de Provinciale Raad voor de
Bedrijfsontwikkeling vrijdag pre
sent. De Noord- en Zuidhollandse
bestuurders kregen na een bijeen
komst in het gemeentehuis een in
teressante rondrit voorgeschoteld.
Ook de wethouders Schilling en
Poster waren daarbij aanwezig.
„Doel was om problemen zoals
natuurontwikkeling, relatienotabe-
leid en werkgelegenheid in de
praktijk te bekijken", zegt mede
organisator Jan Koolhof desge
vraagd. Volgens Ghijsels was het
een nuttige trip: „Het is voor
bestuurders goed om voeling te
houden en de achterban heeft de
mogelijkheid om ons een bood
schap mee te geven."
De eerste stop was bij het bedrijf
van Hans Stark aan de Zanddijk.
Centraal stond daar het beheer
van grasland ten behoeve van
Staatsbosbeheer. Gepraat werd
ondermeer over de hoogte van de
vergoeding. Bedrijf nummer twee
was „Don Bosco", waar de ge
plaagde eigenaar Arie van Zuylen
tekst en uitleg gaf over de verzu-
De Noordhollandse lendbounbeswurd.rs bijeen in de koeienstal op ..Don Bosco
ringsproblematiek. Een naburig
bosje bedreigde het voortbestaan
van zijn boerderij, maar na het
aantreden van het nieuwe college
heeft hij weer hoop Mogelijk biedt
een milieuvergunning perspectief.
Het Landbouwschap opperde vrij
dag echter te wachten op een al
gemene maatregel van bestuur
(AMvB). Volgens Koolhof zal over
leg worden gevoerd met de advi
„Schiet mij maar in de kerst
boom. Ik snap er niets meer van."
Overste Bakker van de lucht
macht drukt zich kernachtig uit
over de oefeningen die vrijdag en
gisteren hebben plaatsgevonden
op de Vliehors. Er werden 28 ech
seurs van het Landbouwschap om ?Pu Vliehor®' Er «erden 28 ech-
duidelijkheid te krijgen voor Van ï- b°mmen af9eworpen, maar op
Ja uur van Texel was in tegenstelling tot eer
Zuylen.
Tenslotte deed het gezelschap het
bedrijf van leliekweker Jac. Dijt op
Westergeest aan. Onderwerpen
van gesprek daar waren o.m.
bouwmogelijkheden, de inzet van
Polen, schade door hazen en ge
wasbescherming.
dere keren,
merken.
nauwelijks iets te
iw I. van der Werf gaat een
patchwork houden. Deze
an handwerken stamt uit
van de Amerikaanse emi-
Belangstellenden kunnen
haar aanmelden voor een
f|van vier vijf middagen,
zal in overleg worden ge-
Ze is bereikbaar via tele-
!759.
ïrkers van het aanne-
sdrijf Westerlaken begin
gen met de herbestrating
Ruyslaan. Het gedeelte
fe Pelikaanweg en de be
kom krijgt weer een egaal
waarbij de bestaande
opnieuw worden gebruikt,
kzal acht weken in beslag
Gedurende deze periode
betreffende weggedeelte
keer zijn afgesloten.
V.l.n.r. Commandant Den Doop van de Joost Dourleinkazerne. de Franse generaal en
generaal-maioor Spiekarman van Wezelenburg IR,K T,sa Gr„„,
In verband met de toekomstige sa
menwerking bracht de Franse ge
neraal Briggen Le Pichon vrijdag
een bezoek aan de Texelse Joost
Dourlemkazerne. Hij werd begeleid
door generaal-majoor der mari
niers Spiekerman van Wezelen
burg.
Binnenkort komt ook een hoge
Turkse militair naar Texel. Deze
contacten zijn allemaal bedoeld
voor het maken van afspraken
over uitwisselingen. Er zijn ook al
gespreken geweest met Portuge-
sen en Spanjaarden.
Steeds vaker wordt samenge
werkt met eenheden uit andere
landen in het kader van VN opera
ties. Om dat soepel te laten verlo
pen zullen de deelnemende landen
ook vaker bij elkaar oefenen. De
Texelse Joost Dourleinkazerne kan
dus in de nabije toekomst nog va
ker militairen van verschillende na
tionaliteiten binnen de poorten
verwachten. Engelse en Belgische
bataljons doen Texel al regelmatig
aan.
Het zou logisch zijn dat de nieuwe
burgemeester van Den Helder te
vens het voorzitterschap van het
gewest Kop van Noordholland ver
vult. Met deze uitspraak gaf de
Texelse burgemeester W. van Rap
pard gisteravond tijdens een com
missievergadering te kennen dat
hijzelf niet als eerste in aanmer
king wil komen voor deze momen
teel vakante functie. De plaats
kwam vrij na de benoeming van
de Helderse burgemeester Gme-
üch Meijling als staatssecretaris
van Defensie in het nieuwe kabi
net. „In principe was hij voor een
hele termijn gekozen, dus is het lo
gisch dat zijn opvolger de reste
rende 3'/2 jaar vol maakt", aldus
Van Rappard. „Daarnaast vind ik
het doodnormaal dat de burge
meester van de centrumstad ook
voorzitter van het gewest is. De
grootste heeft doorgaans de
meeste contacten."
Bij iedere oefening met 500 pon
ders houdt de luchtmacht het hart
vast. Nadat ruim een jaar geleden
de ruiten op Texel rinkelden en er
muren scheurden, is grote omzich
tigheid betracht. De oefeningen
met dergelijke explosieven zijn tot
een absoluut minimum beperkt,
maar om de piloten die naar oor
logsgebieden worden uitgezonden
toch optimaal voorbereid te laten
vertrekken, moest toch af en toe
met echte bommen worden ge
gooid.
TNO heeft een onderzoek in
gesteld naar de oorzaak van de
overlast. Vermoed wordt dat
weersomstandigheden en luchtla
gen ermee te maken hebben.
Eind vorige week werd weer een
live-weapon oefening gehouden,
maar de slechte weersomstandig
heden gooiden donderdag roet in
het eten. Vrijdag werden rond een
uur acht 500 ponders gegooid.
Gistermorgen werden nog eens
acht bommen afgeworpen en 's
middags twaalf. Op het eiland
gestationeerde luchtmachtmen
sen met meetapparatuur re
gistreerden gistermorgen lichte
trillingen en een dof geluid, 's Mid
dags en vrijdag werd echter nau
welijks iets gemerkt. De
gemeentelijke klachtentelefoon
bleef dan ook doodstil. En dat ter
wijl de luchtmacht iemand in het
Texelse raadhuis had gezet om de
bellers persoonlijk te woord te
staan.
Ook het 06 nummer van de sectie
geluidshinder van de luchtmacht
werd, tot grote opluchting van de
fensie, niet gebeld. „Héérlijk", al
dus een verbaasde woordvoerder.
„We hebben nog steeds geen idee
hoe het kan dat de ene keer de rui
ten rinkelen en de andere keer nie
mand iets in de gaten heeft. Maar
we hebben het liever zo."
Het Texelse strandjuttersgilde
staat waarschijnlijk vergeefs
langs de kust te wachten op een
lading hout. Zaterdag zette de
Russische vrachtvaarder Ivans-
hadr zijn deklading overboord bij
zwaar weer, maar de wind blaast
de 350 kuub hout richting Ter
schelling.
Door zware zeegang kreeg de
Ivanshadr even ten noorden van
Terschelling veel water over de
pakketten hout. Dit absorbeerde
het vocht, waardoor het schip top
zwaar dreigde te worden. De kapi
tein besloot uit lijfsbehoud zijn
waar aan de zee prijs te geven en
waarschuwde de kustwacht.
Omdat de positie waar het hout in
zee was gegooid via de radio was
doorgegeven, togen enige kotter-
vissers op pad. Een kustwacht-
vlieg tuig noteerde hun nummers,
zodat ze bij thuiskomst werden
opgewacht door de strandvonde
rij. Of er ook Texelse vissers bij
waren, wist het kustwachtcen
trum in IJmuiden niet te vertellen.
De voorspelling is dat de zuidelijke
wind iets toeneemt en draait naar
het oosten. De kans dat er alsnog
hout op Texel aanspoelt is klein, al
zijn er wel de nodige pakketten
uiteengeslagen en kan het losse
hout met stromingen alle kanten
op gaan.
DINSDAG 20 SEPTEMBER 1994
De gemeente heeft bijna geen
mogelijkheden eenmalige verko
pingen door overkantse handela
ren te dwarsbomen. „We willen
het wel. maar formeel mogen we
ze niet weigeren", aldus burge
meester Van Rappard. Hij zei dit
gisteravond in antwoord op een
vraag van VVD-raadslid Erna
Eelman.
De „vliegende winkels" zijn de
Texelse middenstand een doom in
het oog Het gaat om handelaren
die één of meerdere dagen naar
Texel komen, een zaal afhuren en
bepaalde goederen te koop aan
bieden. „Soms wordt dat aange
kondigd als een liquidatie-
verkoping, maar is het in werkelijk
heid niet zo. Kunnen we niet terug
houdend zijn met de verstrekking
van vergunningen?", vroeg me
vrouw Eelman. Dit laatste is ech
ter niet mogelijk, omdat niet de
gemeente, maar het rijk de ver
gunningen afgeeft.
Alleen als de verkoping wordt ge
houden op een plaats waar dat
niet mag, kan de gemeente het
verzoek via een planologische pro
cedure (bijv. artikel 17) afwijzen.
Concurrentievervalsing is daarbij
echter geen officieel te gebruiken
argument.
Volgens Van Rappard kunnen de
plaatselijke ondernemers wel pro
beren actie te ondernemen tegen
de vliegende winkels. Bijvoorbeeld
door geen ruimte beschikbaar te
stellen. Pieter de Groot (D66)
wees op de situatie in Nijmegen,
waar de verkopingen aan banden
zijn gelegd door ze nog slechts in
één lokatie toe te staan.
In Oudeschild wordt vandaag (20
september) vanaf 15.30 uur door
„De Bruinvis" oud papier opge
haald. leder wordt verzocht het
papier tijdig gebundeld aan de
straat te zetten.
Cinema Paradiso" is de nieuwe
naam waaronder de club van lief
hebbers van bijzondere films op
11 oktober weer van start gaat.
Voor komende winter staan diver
se films op het programma.
Leden krijgen een programmaboek
waarin bijzonderheden staan over
de te verwachten filmvoorstellin
gen. De eerste dinsdag is gereser
veerd voor „Un coeur en hiver",
bekroond met een zilveren leeuw
in Venetië. De regie is gedaan door
Claude Monet.
De voorstellingen van Cinema Pa
radiso draaien op dinsdag 14.30
en 20.30 uur en op woensdag om
20.30 uur. In vakantieperiodes zul
len er geen clubavonden zijn. Lid
maatschap kost ƒ15,- per persoon.
Nadere bijzonderheden of aanmel
den kan bij Frits Nieuwenhuizen in
Cinema Texel.
'enmeester Ed de Bruijn
^kend als coördinator van
""isch vliegonderdeel be-
Qsweest bij de herden-
11 de operatie Market
d» gealieerde luchtlan
ding in de Tweede We
il-
"naakte deel uit van een
"luchtleiders dat door de
«nde Stichting Market
"as gestrikt. „Bij vlieg-
5 is het toch een klein
Iedereen kent elkaar en
,ord je dan al snel voor
anient gevraagd."
)"as dat 25 historische
1 een collectie die sinds
Iniet meer in Nederland
ftveest, zaterdag kort na
'Duur van Vliegbasis
zouden opstijgen om
k'sche route te volgen
■deer kasteel Heeswijk
°eek. Het ging om ge
tuigen als de Spitfire,
a B 19 (vliegend fort),
eanse jachtvliegtuig de
Dakota en een pas ge-
'e Bristol Blenheim, een
voor hen was het een teleurstel
ling dat door het noodweer het
merendeel van de toestellen aan
de grond moest blijven. „Om
13.30 uur mochten de eerste twee
groepen nog opstijgen voor een
beperkte vlucht, maar voor de Da
kota was het weer al te slecht.
Even uitstellen ging niet, want al
les was tot op de seconde gep
land." Om het publiek toch nog
wat te bieden, besloot de leiding
na overleg enkele zeer ervaren pi
loten toch een korte vlucht te la
ten maken.
Ondanks het weer ervoer De
Bruijn de herdenking toch als heel
apart. De bemanning van de Rus
sische Dakota die zaterdag aan de
grond moest blijven wilde aan het
bezoek nog een tussenstop op
Texel koppelen. Wegens de nattig
heid zal dat niet gaan. Het vlieg
veld is alleen open voor beperkt
gebruik.
Donderdag 29 september gaat in
De Waldhoorn in Den Hoorn een
tien lessen omvattende cursus
jazzballet van start. Geoefend
wordt van 19.00 tot 20.00 uur. De
lessen beginnen met een uitge
breide warming up op muziek en
uiciineiiii, een Dreiae warming up op muziek en
menwerper. Op het worden beëindigd met een dans.
pektakel waren veel Inlichtingen en opgave bij Manda
e's afgekomen. Ook Bergsma, tel. 19708.
Twee stoelen op het dak en oma
achterin. Zó kwam het Amster
damse echtpaar Van Walree 25
jaar geleden voor het eerst naar
Texel. De kennismaking beviel zó
goed, dat Jur en Wil van Walree
Inu allebei 701 jaarlijks terugkwa
men. De Daf heeft inmiddels
plaatsgemaakt voor een luxe auto
en de familie Plaatsman, die hen
die eerste keer onderdak bood,
heeft het logies met ontbijt al ja
ren geleden ingeruild voor het
comfortabele hotel „Rebecca".
De liefde voor het eiland is echter
altijd hetzelfde gebleven.
Deze trouw kreeg afgelopen week
een beloning, toen Ig en Mies
Plaatsman de Amsterdammers
een gratis verblijf in hun hotel aan
boden. De verrassing was hele
maal compleet toen ook de
VVV-directeur en de Texelse Cou
rant op de stoep stonden...
Bijna was het allemaal heel anders
gelopen, zo vertelt de familie Van
Walree in sappig Mokums. Wil's
moeder, die vroeger al vaak op het
eiland vakantie vierde, wilde weer
eens een bezoek brengen. „We
prikten een naam uit het telefoon
boek. Toen we de bevestiging van
de boeking thuis kregen, bleek dat
we met iemand in Den Burg, maar
in Burgh-Haamstede hadden ge
beld... We vonden het te flauw om
af te zeggen en zijn dus maar naar
Zeeland afgereisd. Achteraf was
het nog een leuke vakantie ook.
Maar het jaar erop keken we beter
en boekten wél voor Texel."
Verkering
Ze belandden, op zoek naar een
geschikt adres, in De Waal. Het
toenmalige „Rebecca" bestond
uit vijf kamers,( gemaakt in een
woning plus schuur. Officieel
stonden ze te boek met „logies
met ontbijt", maar Mies Plaats
man was bereid voor de gasten te
koken. „Het was meteen goed en
gezellig", aldus Jur van Walree.
„Na 25 jaar kennen we eikaars
wel en wee. We voelen ons hier
echt thuis." De onderlinge band
werd nog verstevigd door de kin
deren. Tijdens de vakantie nam de
familie Van Walree graag de doch
ters Plaatsman mee naar het
strand. Hun zoontje had als kind
alras „verkering" met één van de
meisjes. „Ik weet nog goed dat ik
hem toen eens vroeg wat hij later
wilde worden. Kennelijk aangesto
ken door zijn Texelse vriendinnetje
antwoordde hij: boer! Daar moest
ik verschrikkelijk om lachen", her
innert Jur zich.
de Amsterdammers slechts één
maal gedaan. Bij slecht weer rij
den ze liefst de Texelroute. „En als
het drie dagen regent? Ach, dan
gaan we naar EcoMare, dat doen
we ook elke vakantie. Of we be
zoeken één van de dorpen."
„Of ze doen een spelletje", vult
Mies Plaatsman aan. Volgens de
gastvrouw zijn de Van Walrees al
tijd het middelpunt als in het hotel
spelletjes worden gedaan. „Dat
hebben we niet van een vreem
de", zegt het echtpaar. „Oma, een
keurige vrouw, voetbalde op haar
tachtigste nog mee Ze was vooral
gek van 'bakbal', een spel waarbij
de bal in een vuilnisbak gegooid
moest worden."
Tijdens hun Texelse vakanties kun
nen Jur en Wil van Walree bijko
men van hun liefhebberij, het
optreden als figuranten in films,
reclamespots en opera's. Natuur
lijk zijn daarover fraaie anekdotes
te vertellen. Wil: „Jur speelde
eens iemand die een zoute haring
moest verorberen. Hij acteerde dat
niet, maar at de haring echt op.
Helaas voor hem moest die scène
wel tien keer overnieuw. Die vis
kwam hem op het laatst de strot
uit..."
De afgelopen 25 jaar hebben ze
hun vakantie-eiland flink zien ver
anderen. „De drukte is toegeno
men en er zijn een rotonde en
stoplichten bij gekomen. Maar
toch houden we het gevoel dat in
vergelijking met de stad de tijd
hier heeft stilgestaan."
Ruitenwissers
Het echtpaar bezoekt het eiland
steevast per auto. In de beginjaren
was dat vaak een hele onderne
ming. Zo knapten op de Pontweg
eens de „bretels" -de banden- van
het oude Dafje. „De koeien in het
weiland sloegen pardoes op hol."
Ook kwam het echtpaar eens in
een oud model Renault naar het
eiland. „Dat wagentje glom gewel
dig, maar roestte als de pest. De
achterklep wilde niet dicht en de
ruitenwissers deden het niet. Toen
we in een stortbui belandden,
moest ik ze met touwtjes heen en
weer bewegen..."
Nog steeds speelt de auto een
grote rol. Een fiets huren hebben
IFoto Frans Hopman)
