Een levenslange passie
voor de paardesport
„Ome" Jaap Schoorl verzaakte nooit
TEXELSE 7 COURANT
Concours hippique
igbaltoernooi
sisonderwijs
Nu al druk op
rommelmarkt
Zwemochtend voor
50+ in Molenkoog
DINSDAG 4 JULI 1995
ingang te doen vinden. Spre
ker ving aan met er op te wijzen
dat de Rijvereen. West-Friesland
zich uitsluitend bedient van paar
den, welke dagelijks in het volle
bedrijf werkzaam zijn. Geen luxe
dus! De ervaring leert, dat het zeer
wel mogelijk is, met die paarden
goede resultaten te behalen. Ware
lust, taai volhardingsvermogen en
onverdroten ijver - ziedaar de drie
factoren, waarvan alle welslagen
afhankelijk moet worden gesteld."
Staande de vergadering gaven
twintig leden zich op. Weliswaar
minder dan het voorlopig bestuur -
C. de Wit, C.A. Witte en A. Keijser
R.Jz. - had gehoopt, „maar 't vleit
zich met de gedachte, dat velen,
die hun toetreden nu nog in be
raad houden, bij nadere overwe
ging zullen besluiten eveneens lid
te worden", meldde de verslagge
ver. Uiteindelijk telden beide vere
nigingen ongeveer elf mensen die
„vast" meededen, weet Jaap
Schoorl. „Dat was toch heel wat.
Je moet bedenken dat het de cri
sisjaren waren. Boeren kregen niet
meer dan één gulden voor een bus
melk. De wagens waarmee de
menvereniging reed waren ook
niet zo luxe als tegenwoordig. Een
paar dresseerkarren, enkele Tilbu
ries en voor de rest landbouwwa-
gens."
Olympisch Stadion
Terwijl de Texelse rijvereniging bo
vendien moeite had een instruc
teur te vinden, ging het met de
jonge Schoorl crescendo. Fanatiek
als hij was, werd de eerste kans
aangegrepen om lid te worden van
de rijvereniging in Schagerbrug.
„23 Oktober 1929 werd ik 12, de
minimum leeftijd. Op dezelfde dag
meldde ik me aan." Nog in hetzelf
de jaar was Schoorl deelnemer in
de eerste springwedstrijd die op
Texel werd georganiseerd. Hij won
en legde daarmee de basis voor
een korte maar mooie reeks
prestaties. In juli 1931 werd het
talent derde tijdens de provinciale
kampioenschappen, waarna hij
werd afgevaardigd voor het natio
nale springconcours in het Olym
pisch Stadion, dat drie jaar eerder
in gebruik was genomen. „Een
oom van me zei tegen m'n vader:
'Leuk voor 'm, maar hoe moet dat
jong in Amsterdam komen?' Nou,
gewoon te paard dus."
Temidden van 23 andere deelne
mers, die vrijwel allemaal deleef-
tijd der volwassenheid al geruime
tijd hadden bereikt, werd de
14-jarige Schoorl na enkele barra
ges Nederlands kampioen. „Pr
achtig rijden op die sintelbaan. En
weet je wat het leuke was? Ik
werd met een Texels peerd kampi
oen van Nederland: een vosje van
Piet Hin uit Spang. Lady heette
ze."
Hoewel hij vervolgens nog enige
malen van zich deed spreken - met
name tijdens wedstrijden lange-
afstanddraven - kreeg Schoorl niet
de kans uit te groeien tot de top
per die hij eigenlijk misschien wel
was. „Ik kwam door de crisis nau
welijks aan rijden toe. Een vreselij
ke tijd, met veel armoede voor een
hoop mensen." En wat hem zelf
betreft? „Ach, als ik wat meer
geld had gehad, was het mis
schien wel wat geworden."
Oorlog
De omstandigheden in aanmer
king genomen, ging het intussen
redelijk met de Texels paardenve-
renigingen. De menvereniging or
ganiseerde met zekere regelmaat
evenementen op Texel, de ruiters
deden een paar maal per jaar mee
aan wedstrijden aan de overkant.
Maar na het uitbreken van de
Tweede Wereldoorlog raakte de
sport in het slop. Schoorl, die in
middels een loonwerkbedrijf op
Texel was begonnen, herinnert het
zich nog levendig: „De meeste
paarden werden gevorderd en de
rijerij ging aan de kant. Dat was
een heel zwarte bladzijde." Ook
voor Schoorl zelf, die op het eiland
bekend werd als de man die drie
maal op een oud tractortje naar
Assen reed, om de ergste rrood te
ledigen van de daar tewerkgestel
de Texelaars.
Direct na de oorlog brak de perio
de aan, waaraan Schoorl zijn
koosnaam „Ome Jaap" te danken
heeft. Met enkele kleine tussenpo
zen was hij in totaal ruim 25 jaar
onbezoldigd instructeur bij De
Waddenruiters en (later) ponyclub
De Kleppërtjes. „Met verschrikke
lijk veel plezier. Ik mocht graag
met kinderen omgaan. En nog. Ze
zijn'open en ze hebben ze niet
hier." (hij wijst achter z'n el
lebogen)
Voortdurend wanneer hij terug
blikt, klinkt de gedrevenheid in zijn
stem door. Vooral de verschillende
achttallen van de dressuur hadden
zijn nimmer verzakende aandacht.
„Ik was streng, de les ging altijd
door. Alleen als het vroor, werd
het afgelast. Op regen en wind
kun je je kleden. Ik zei altijd: 'Niet
huilen en niet zeuren! Dit is een
sport voor flinke, jonge mensen.
Wanneer je lid wordt, betekent dat
dat je altijd op les moet komen.'
Ja, dat moest ik tenslotte ook."
Hij tikt driftig op tafel om zijn
woorden te onderstrepen: „En tij
dens de les was het opletten. (Met
stemverheffing docerend, alsof hij
weer voor de groep staat:) Elke
combinatie van man en paard is
een eenheid op zich! Pas als die
eenheid er is, kun je goed preste
ren in een achttal. Gedachteloos
achter elkaar aanrijden kan ieder
een! Zo zit je met! Je zit goed op
je paard, anders doe je het maar
niet!" En dan trots: „Ze zijn wat
geworden hoor, mijn leerlingen.
Boer, twee zijn schooljuffrouw,
een veearts. Dat doet me plezier.
Ja, ik volg ze nog hoor."
Eerste prijzen
Zijn passie sloeg over op de kinde
ren, vertelt hij. „Bijna nooit sloeg
iemand een les over, op z'n hoogst
wegens ziekte. Wanneer vader en
moeder op vakantie gingen, bleef
de jeugd thuis. Vakantie? Ben je
gek, er moet getraind worden. De
resultaten waren ernaar: ik ben
eens zes jaar onafgebroken met
een achttal naar wedstrijden in
Noordholland gegaan, drie perjaar.
Achttien keer kwamen we met de
eerste prijs thuis. En dat alles met
louter huis-, tuin- en keukenpo-
nies."
Zijn strengheid had niet tot gevolg
dat hij een boeman werd? „Ik her
inner me nog goed dat we naar
een wedstrijd aan de overkant gin
gen. Op de oude boot zaten ze bo
venop me, zo zenuwachtig waren
ze. 'Ome Jaap, wat doen we als u
verkeerd commandeert?' vroeg
een meisje me. Ik keek even rond
en zei: 'Dat is uitgesloten.' Dat
luchtte op. In 1989 vierden we het
60-jarig jubileum. Constant
hoorde ik: 'Waar is ome Jaap?' Ze
hingen me allemaal om de nek. Ik
werd wat afgezoend. 'Hou nou
maar een keer op', moest ik zeg
gen."
Dochter Tine knikt: „Tijdens jaar
vergaderingen vertelde hij van
ieder kind en iedere pony hoe het
ging. En bij iedereen benadrukte
hij de positieve dingen. Daar zat je
als kind op te wachten. Ook ik, on
danks dat het mijn vader was."
Het doet Schoorl - die alweer zo'n
twintig jaar geleden afscheid nam
- genoegen te zien dat (nog
steeds) goed gaat met het zijn
oude vereniging, die inmiddels
(Waddenruiters en Kleppertjes bij
elkaar) zo'n 110 leden telt. „Ik lees
in het blad van De Kleppertjes dat
ze allemaal maar LI, L2 en M wor
den, ja sommigen zelfs Z. Natuur
lijk heeft de ruimere portemonnee
daarbij een belangrijke rol
gespeeld, maar het blijft zo dat je
voor zulke prestaties hard moet
trainen."
Hij constateert wel een verande
rende mentaliteit: „In mijn tijd wa
ren de kinderen veel meer gericht
op samenrijden, samenwerken. De
nadruk lag op de achttallen, nu
probeert iedereen het zélf zo goed
mogelijk te doen." Tine, die de
club nog van nabij volgt, bevestigt
haar vaders constatering: „Er is
een verschuiving naar de indivi
duele prestaties. Het is moeilijk
om nog achttallen te formeren.
Het zij zo..."
Basta?
Omdat hij het bezoeken van
wedstrijden niet kan missen,
woont Schoorl tegenwoordig
weer aan de overkant, in Hippoly-
tushoef. „De meeste koersen lo
pen om elf uur 's avonds af. Dan is
de laatste boot al even vertrokken.
Nu kan ik alles volgen..."
Zijn hartstocht wordt nogmaals
bevestigd, wanneer we na het ge
sprek even naar buiten lopen om
een foto te maken. Van Schoorls
laatste trots, het veulen Magie
Valley. Tine lacht: „Elf jaar geleden
kondigde hij aan zijn laatste paard
gefokt te hebben. Hij noemde het
Basta. Dat staat ze, de moeder
van dat veulen."
Joop Rommets
Het programma van het concours
hippique, dat zondag ter ere van
70 jaar georganiseerde paar
desport in manege Akenburg
wordt gehouden, is gevarieerd en
zit boordevol. Zó vol dat de eerste
wedstrijden al in volle gang zijn op
het moment dat deopeningscere-
monie begint.
Rond 12.50 uur wordt oud
instructeur „ome" Jaap Schoorl
het hoofdterrein opgereden op een
aanspanning van Willy Zijm, de
nestor van de gezamenlijke vereni
gingen. Vervolgens maken verte
genwoordigers van menvereniging
Tussen Wad en Duin, ponyclub De
Kleppertjes en Landelijke Rijvereni
ging De Waddenruiters hun op
wachting, waarna ze ieder hun
eigen verenigingsvaandel een ere
plaats zullen geven. Aan Schoorl
tenslotte de eer de dag officieel te
openen.
Programma:
10.30 uur: Springwedstrijd
12.30 uur: Dressuur
12.50 uur: Officiële opening door
J. Schoorl
13.00 uur: Streekrubriek kleine limiet
13.20 uur: Viertal
13.40 uur Kegeltjesproef
14 00 uur: Openklasse enkelspan-
tuigpaarden
14 20 uur: Carousselrijden
14.40 uur: Spelletjes met ponies
15.00 uur: Damesrubriek enkelspan-
tuigpaarden
15.20 uur: Viertal kur op muziek
15 40 uur: Duospringen
16.00 uur. Rubriek openklasse tweespan
16.20 uur: Bekendmaking verloting
16 40 uur: Streekrubriek fjorden
16 50 uur: Verkiezing paard/pony van het
jaar 1995
17.10 uur: Paarden en ponies voor de
arreslede
17.20 uur: Aangespannen landbouw
nummer
17.35 uur: Prijsuitreiking dressuur
18.00 uur Sluiting (speech voorzitter
W. Goënga)
bel", hadden de leerlingen uit De
Waal, Oosterend, Eierland en De
Cocksdorp ook strijd te leveren
met de warmte Met de gebruike
lijke ranja en vooral ook met koel
helder water, werd het vochtpeil
op niveau gehouden. Zes teams
van vijf scholen speelden in een
halve competitie tegen elkaar.
Daarna moesten finale-wedstrij
den de definitieve plaatsing ople
veren. Na de halve competitie
stond de School met de Bijbel op
de eerste plaats en Jacob Daalder-
school 2 op de tweede plaats. Na
de finale was het precies ander
som. De Jacob Daalderschool had
met minimaal verschil gewonnen.
Een dag later was het op de Speel
weide in Den Burg minder warm
door een klein beetje wind. Hier
werd met meer in twee afdelingen
gespeeld. De grootste scholen
hadden twee gelijkwaardige
teams samengesteld en daarmee
speelden zij in twee poules. Kruis-
wedstrijden en finale-wedstrijden
volgden daarna. Na een nerveus
begin van de meeste teams, ble
ven er vier kanshebbers voor de
eerste plaats over. Uit de A-poule:
C.V.O. 2 en de Kompasschool en
uit de B-poule: Lubertisschool 3 en
Thijsseschool 2.
Na de kruiswedstrijden kwamen
de nummers twee uit de poules
als winnaars naar voren: Kompas-
school en Jac. P. Thijsseschool 2.
In de finale had de Kompasschool
het eerste de zenuwen onder con
trole Daarna was de machine niet
meer te stoppen. Met goede vang-
ballen, laag geslagen ballen en be
keken honklopen werd uiteindelijk
met 30-17 gewonnen.
Uitslagen Oosterend:
1 Jacob Daalderschool 2, 2 School met
de Bijbel, 3. Durperhonk; 4. Strijbos-
school; 5. Jacob Daalderschool 1; 6. Red-
mer IJskaschool.
Uitslag Den Burg:
1. Kompasschool; 2. Thijsseschool 2; 3.
Luberti-school 3; 4. CVO 2; 5. Jozef
school 1. 6. Thijsseschool 1; 7. Luberti-
school 2; 8. Vrije School; 9 Jozefschool
2; 10. Luberti-school 1; 11. Jan Drijver-
school, 12. C.V.O. 1; 13. Bruinvis 2.
msverzorging vielen ze nog
in katzwijm, toen ze infor-
op welke tijden hij
van hun organisatie over
wilde. „Die mensen wer-
ennelijk het liefst 's och-
Tja, dan kan ik niet, dan
naar mijn werk. Ze snap-
maar weinig van. Maar nu
ze 's middags."
oefenen van de paardesport
baar niet aan leeftijd gebon-
loewel hij volgend jaar 80
is Jaap Schoorl nog elke
touw met „peerden", ge
loor schoonzoon Nico. „Ik
en rijd harddravers", ver-
aan de keukentafel van de
eerwaardens aan de Koger-
,Ja inderdaad, die met die
es erachter, bij Studio Sport
mentarieerd door Hans Eijs-
lk heb vele disciplines in de
iport beoefend, maar het
is mijn grote liefde." Het ni-
niet kinderachtig: „De ab-
halen we niet, maar het
iie koers pa arden." Dochter
i Heerwaarden-Schoorl
.Laat ik het zó stellen: ze
elke wedstrijd in het geld,
Bats bij de eerste vijf dus."
Concoursen
schiedenis van de paar-
op Texel en het leven van
Ichoorl zijn niet los van el-
tien. Als hengstenhouder
Woudmeer bij Dirkshorn
ta Gert veel contacten in
talwereld. Ook met Hanni
Tie een soortgelijk bedrijf
fierderij Rozenhout op de
sj. „In de kamer bij ons
hij eens dat ze op Texel
hadden een vereniging op
en om concoursen te rij-
!s 8-jarig jochie hoorde ik
k heb het onthouden."
tos somt hij de namen op
mannen op die het initiatief
en het eerste bestuur
i: voorzitterHendrik Kee-
lanni Kikkert, Cor de Wit,
Keijser, Roel Stoepker en
Noordijk. „Later, dat moet
zijn geweest, was de eer-
Istrijd. Ik kwam niet elk jaar
hoor. Maar die keer wel,
Mjudant Capenor deed
mee, een hengst van mijn vader.
Dat was een echte gaander."
Vrijwel dezelfde mensen die de
menvereniging oprichtten, span
den zich in om ook een rijvereni
ging van de grond te krijgen. En
opnieuw speelde Schoorl senior
een belangrijke rol. In 1928 werd
in Schagerbrug de Landelijke Rij
vereniging West-Friesland opge
richt, waarvan hij voorzitter werd.
Nadat deze vereniging een de
monstratie had verzorgd op Texel,
vroeg Hanni Kikkert of Schoorl se
nior een causerie wilde houden.
Dat gebeurde op 19 oktober 1929
in hotel De Zwaan, zoals de Texel-
sche Courant vier dagen later
meldde: „Na een inleidend woord
van de voorz., die zijn blijdschap te
kennen gaf over een opkomst in
zulk een grooten getale, verkreeg
de heer Schoorl het woord, die
zich al ras deed kennen als een en
thousiast paardenvriend, als een
paardensportliefhebber en niet
minder als een boeiend spreker,
die geen moeite had zijn woorden
mganiseerde paardesport op Texel bestaat zondag
Ie kop af 70 jaar. De menvereniging Ieen voor
ster van Tussen Wad en Duin) werd in 1925 opge-
de Rijvereeniging Texel (nu De Waddenruiters) vier
Ister. Lang geleden, maar de archieven hoeven niet
lief vergelende zonlicht te worden blootgesteld om
mieden te kunnen reconstrueren. Als klein jochie
de Jaap Schoorl zijn vader Gert - destijds hengsten-
ler in polder Woudmeer - en diens Texelse collega
m „Hanni" Kikkert praten over de oprichting van
menvereniging op het eiland. Een jaar later werd het
te concours georganiseerd en opnieuw was Jaap er-
Vat moet in 1926 geweest zijn. Adjudant Capenor
I mee, een hengst van mijn vader,", herinnert hij
Zoals hij zich nog veel meer herinnert: „Ik weet al-
*>g. En wat ik niet weet, vraag ik aan anderen." Re-
genoeg om een bezoekje te brengen aan dit
delende notulenboek, onder Texelse paardenliefheb-
beter bekend als „ome" Jaap.
r'ijkse slagbaltoernooien
oudste leerlingen van de
ooien van Texel zijn weer
In Oosterend werd de
Jacob Daalderschool 2 na een
spannende strijd eerste. In Den
Burg wist de Kompasschool na
een knap gespeelde finale beslag
te leggen op de eerste plaats.
Op het altijd gezellige schoollandje
van gastheer „School met de Bij-
0 onder de lopers voor de eerste Koger cross loop viel bij de se-
j9en. Maar bij de jeugd was het startveld zondag groot. Het
oe atleten mee: een aangenaam koeltje maakte het sprinten
IFoto Tossa de Graaffl
Het seizoen is eigenlijk nog
maar nauwelijks begonnen.
Toch was het zaterdag erg
druk tijdens de eerste Ooste-
render rommelmarkt. Vooral
de jeugdige handelaren deden
goede zaken. Opvallend veel
Texelaars namen een kijkje in
Strend om alvast een beetje in
de vakantiesfeer te raken. Het
weer was ernaar.
in een kat laten veranderen kan tijc
de rommelmarkt. IFoto Tessa da Graatf)
Zwembad Molenkoog onthaalt
vijftigplussers donderdagmorgen
op gratis koffie en gebak. Op deze
speciale ochtend voor „ouderen"
is het de bedoeling dat de geno
digden na de koffie het bad in dui
ken om in het water eens flink aan
de slag te gaan. Nevenactiviteiten
zijn er ook. Frans en Lies brengen
muziek van hun CD live ten geho
re, de Waddenwinkel is present,
evenals Aquafitt en een stand met
bloempotten. Spelletjes zijn er in
en rond het water (sjoelen en jeu
de boules). De organisatie is in
handen van SWOT en het
zwembad
