6
Ondanks daling vervoer
stijging van de winst
Knipkaart boot heeft
langste tijd gehad
6
Nadere samenwerking
Den Helder en Texel
Wat is er zaterdag
te doen op Texel?
TCAweijwsujn
Strengere regels Razende Bol
TEXELSE
COURANT
Teso jaarcijfers 94/95
Daalder herstelt
Texel al op
Internet?
Stichting Agrarisch
Texel jubileert
Mustang in
Waalenburg
Waalder kerktoren Teso onderzoekt automatisering
Heiland-bord nu
opnieuw spoorloos
Toneelcursus
Snelheidsremmers
op Schilderend
Aandeelhouderspas
toegangsbewijs
Teso-vergadering
SBB werkt aan
herstel heide
Pinnen bij gemeen!
06-904 904 01
VRIJDAG 8 SEPTEMBER 1995
Gisteren werd begonnen met het in de steigers zetten van de 26 meter hoge toren.
iFoto Harry de Graaf)
Ondanks een omzetdaling van 1,6
procent bij Teso in het afgelopen
boekjaar (1 april '94 tot 1 april
'95) is de brutowinst bij de veer
dienst met ruim zes ton gegroeid
tot 3,832 miljoen gulden. Uit het
financieel jaarverslag blijkt dat de
kosten fors daalden door lagere
rentelasten. Tegenover een afna
me van het vervoer van persone
nauto's stond een forse toename
van het aantal fietsers. Dit jaar
verwacht Teso een evenaring van
het topseizoen '92/93.
Teso kwam vorig boekjaar niet
verder dan een omzet van 30,879
miljoen gulden, bijna een miljoen
minder dan het voorgaande sei
zoen. Het vervoersvolume daalde
met 1,9 procent. De inkomsten
derving werd deels gecompen
seerd (0,3 procent) door de
tariefsverhoging van twee procent
per 1 januari van dit jaar.
De kosten die direct verband hou
den met het vervoer stegen met
één miljoen tot ƒ21.547.000,-. De
algemene beheerskosten (directie
en administratie) daalden echter
bijna met een miljoen gulden. Dat
houdt onder andere verband met
het vervallen van de kosten voor
de omzetting tot coöperatie. De
rentelasten bij Teso daalden van
3,087 miljoen tot 1,841 miljoen
gulden. Oorzaak is een renteda-
De toren van de Hervormde kerk in
De Waal krijgt een opknapbeurt.
Het herstel- en voegwerk wordt
uitgevoerd door bouwbedrijf Daal
der uit De Cocksdorp. Dit bedrijf
kwam met een bedrag van
783.500,- als laagste inschrijver
uit de bus. De andere gegadigden
waren aannemersbedrijf Visser uit
Oudeschild en bouwbedrijf Ver
meulen uit Oosterend.
De afgelopen dagen is de 26 me
ter hoge toren, die eigendom is
van de gemeente Texel, in de stei
gers gezet. De toren wordt rond
om gevoegd. Het karwei neemt
waarschijnlijk zes weken in
beslag.
Tijdens het „surfen op Inter
net" kwam Rob Heljman uit
Den Burg het woord „Texel"
tegen. Hij herinnerde zich het
bericht waarin de VVV, Video-
lux en Langeveld en de Rooij
aankondigden een Texels Bul
letin Board te willen starten
op dit fenomeen. Is iemand
hen voor geweest?
Texel Internations is te vinden
op World Wide Web. Het biedt
echter geen informatie over
het eiland. Een Engels bedrijf
dat CD rom inbouwappara-
tuur voor computers verhan
delt, bedient zich van deze
merknaam. „Daar heb je de
verwarring al", verzucht Henk
van Wijk van L R. „In Enge
land komt de naam „Texel"
veel vaker voor. Je kunt niet
verbieden dat een firma dat
als merk voert. Maar het komt
de duidelijkheid niet ten goe
de."
Uiteraard is het interessant
om te weten waaróm het be
drijf deze merknaam hanteert.
Herhaalde pogingen om tele
fonisch contact te leggen le
verden tot nu toe echter
steeds de in-gesprek-toon op.
Mocht één van onze lezers
opheldering kunnen verschaf
fen, dan houden we ons aan
bevolen.
Het ziet ernaar uit dat de knip-
kaart voor de boot naar Texel vol
gend jaar wordt vervangen door
een magneetkaart. Teso onder
zoekt momenteel op welke ma
nier het verouderde computer
systeem voor de kaartcontrole
het best kan worden vernieuwd.
Voordeel van de automatisering is
een betere registratie van de aan
tallen passagiers per afvaart.
Het huidige computersysteem bij
Teso is technisch verouderd.
Hoewel de vervanging nog in het
onderzoeksstadium verkeert, lijkt
de keus voor de magneetkaart
voor de hand te liggen. Bij het
nieuwe systeem snijdt het mes
aan twee kanten. „Het werkt effi
ciënter en we weten ieder uur pre
cies hoeveel reizigers we hebben.
De Stichting Agrarisch Texel be
stond in augustus j.l. 25 jaar. Het
jubileum zal vrijdag 22 september
a.s. worden gevierd tijdens een
bijeenkomst in hotel De Linde
boom, aanvang 13.30 uur.
Tijdens deze bijeenkomst zal een
inleiding worden gehouden door Ir
A. Grijns, directeur van de afdeling
Noord-West van het ministerie van
Landbouw, Natuurbeheer en Vis
serij, waarop gelegenheid wordt
gegeven voor discussie. Ook
wordt het woord gevoerd door
landbouwvoorlichter Jan Koolhof
over „de landbouw in de afgelo
pen 25 jaar" en door Kees Vla
ming, voorzitter van de jubilerende
stichting. Tenslotte leest Harry de
Graaf een verhaal voor over zijn
belevenissen met Texelse boeren.
Meer dan vijftig jaar na datum
wordt nog steeds interessant
beeldmateriaal gevonden dat be
trekking heeft op de oorlog op
Texel, vaak als resultaat van
naspeuringen door liefhebbers.
De hierbij afgedrukte foto van een
Amerikaanse Mustang-jager die
een noodlanding maakte in Waa
lenburg is daarvan een voorbeeld.
De plaat is een van de vele foto's
die zijn gemaakt door de op Texel
gelegerde Duitse soldaat Alfred
Farenbach. Hij overleefde daar de
Russenoorlog en overleed in 1977.
De foto's kwamen in handen van
verzamelaar Jaap Bakker uit Ou
deschild, via de Duitse medehob
byist A. Wachtel die regelmatig op
Texel zijn vakantie doorbrengt en
contact maakte met de familie Fa
renbach.
In de speciale bijlagen „Vijftig jaar
na dato" die dit voorjaar in de
Texelse Courant waren opgeno
men ter gelegenheid van de vijftig
jarige bevrijding, was onder
andere een lijstje opgenomen van
vliegtuigen die tijdens de Tweede
Wereldoorlog op Texel zijn neer
gestort of neergeschoten. Daarin
werd melding gemaakt van een
Engelse Spitfire die op 2 augustus
1945 in Burger Nieuwland neer
kwam, maar dat blijkt onjuist te
zijn. In werkelijkheid ging het om
een Amerikaanse P-51 D Mustang
die op 25 november 1944 een
noodlanding maakte in Waalen
burg. Bakker achterhaalde dit feit
dank zij medespeurder J. Schuur
man uit Heiloo, die het officiële
rapport dat van de crash is ge
maakt, in handen kreeg. Daaruit
blijkt dat het toestel, dat als basis
Raydon (Suffolk, Engeland) had,
had deelgenomen aan het escor
teren van een bombardements-
vlucht naar Merseburg. Piloot
tweede luitenant William L. Miller
verdwaalde op de terugvlucht en
moest wegens brandstofgebrek
een noodlanding maakte op Texel.
Het toestel dat in een sloot terecht
kwam, raakte daarbij flink bescha
digd, maar Miller kwam er onge
deerd uit. De eerste Texelaar die hij
ontmoette was vogelwachter Dick
Boot, die in het uniform van Na-
tuumonumenten was gestoken,
wat Miller ertoe bracht om keurig
voor hem te salueren. De Duitsers
namen Miller gevangen en lieten
de Mustang naar een garagebe
drijf in Den Burg transporteren.
Kees de Porto, die voor het trans
port moest zorgen, haalde er de
accu uit voor eigen gebruik. Er ble
ven nog meer onderdelen op Texel.
Louw Witte uit De Waal bewaart
op zijn smederijzolder nog diverse
spullen, waaronder het plaatwerk
waarop de naam van de Mustang
„Lady Grace II" staat. Ook Jaap
Bakker heeft in zijn verzameling
nog wat onderdelen. Hij weet dat
veel TC-lezers de kranten met de
„Vijftig jaar na dato"-artikelen
hebben bewaard. Die kunnen deze
publicatie er nu als aanvulling en
correctie aan toevoegen.
ling, in combinatie met vervroegde
aflossing in 1993 van twaalf mil
joen gulden.
Na afdracht van vennootschaps
belasting en dividend kan Teso
2,390 miljoen gulden aan de re
serve (737.931.000) toevoegen.
Op een gewaardeerd kapitaal van
ruim 116 miljoen gulden, bedraagt
het totale eigen vermogen ruim 55
miljoen.
Teso investeerde vorig jaar 71,8
miljoen, voornamelijk voor de rea
lisatie van het stationsgebouw in
Den Helder. Dit jaar staat een re
novatie van de Texelse verkeersto
ren op het programma.
Vervoersafname
Het aantal vervoerde personen
auto-equivalenten daalde met één
procent tot 862.483. Vooral het
eerste kwartaal van het boekjaar
stelde met een daling van 5,6 pro
cent teleur. Over het hele jaar ge
zien blijkt dat het caravan- en
busvervoer zich met afnames van
resp. 9,2 en 12,5 procent heeft
doorgezet. Personenauto's gaven
een daling van 0,6 procent te zien.
Opvallend is dat het vervoer van
Texelse auto's is gegroeid met 3,7
procent, terwijl het aantal van de
vastewal afnam met 2,4 procent.
Ook het personenvervoer nam iets
af. Er werden 2.744.862 mensen
overgezet, een daling van 1,6 pro
cent. Het aantal vervoerde twee-
wielers groeide met 8,6 procentl
In de mooie maand juli van '94
verdubbelde het tweewielerver-
voer zelfs.
Vervoerspieken
Het aantal afvaarten stabiliseerde
op 12.832, met een gemiddelde
bezetting van 29,8 procent. Het
aantal auto's dat moest wachten
daalde met 4,4 procent tot
30.545. Toch bedroeg de wacht
tijd op enkele dagen twee uur, te
gen het jaar ervoor macimaal één
uur. Teso wijt dit aan de verschui
ving van de wisseldag van de ver-
blijfsaccommodatie naar vrijdag,
waardoorer concentratie van ver
voersaanbod op die dag is ont
staan.
Beleidsmatig biedt dat voordelen",
aldus directeur Rob Wortel. Een
stukje extra service voor de passa
giers speelt ook een rol.
Het is de bedoeling dat de pas
even zoveel overtochten bevat als
de huidige knipkaart. „Je moet
ook aan de kaart kunnen zien hoe
veel tochten je al hebt verbruikt."
Teso streeft verder naar standaar
disering. „We denken aan een
meerrittenkaarten voor fietsers,
bromfietsers en motoren."
De automatisering betekent aller
minst dat de lokettisten in Den
Helder overbodig worden. „Con
trole op het aantal inzittenden in
auto's blijft noodzakelijk, net als
telling van het aantal meters bij
vrachtauto's. En ze zijn in Den Hel
der toch een beetje het gezicht
van Teso."
De politie zal proces verbaal op
maken tegen de jongelui die eind
juli bij Jan en Paula Brouwer in
Zuid Haffel het bord „Ons eiland
voor de Heiland/De Here is mijn
helper" weghaalden en het later
neerzetten op de Razende Bol. De
daders hebben de gelegenheid
om de ontvreemding tot een leu
ke grap te maken, niet aangegre
pen en hebben ook geen contact
gezocht met de politie of het
echtpaar Brouwer.
Nadat de familie Brouwer de ver
dwijning van het bord had gemeld,
kwam de politie nog niet in actie.
Ook niet nadat het aanvankelijk
spoorloze bord op de Razende Bol
was gesignaleerd en inmiddels in
vrij brede kring bekend was wie
dat hadden gedaan. Er werd op
gerekend dat de jongelui zouden
nakomen wat ze hadden beloofd:
met de familie Brouwer naar de
Razende Bol varen en het bord te
rugbrengen. Bij een dergelijke af
loop kon de familie de grap wel
waarderen. Het evangelistenecht
paar wachtte echter vergeefs.
Toen het afgelopen weekend nog
niets was gebeurd, wendde Jan
Brouwer zich opnieuw tot de poli
tie. Die kwam woensdag in actie.
Volgens een van de daders is er
geen gelegenheid geweest om het
bord op te halen. Het kon alleen op
een zondag omdat een der
groepsleden die over een boot be
schikt, door de week op zee zit.
De zondag dat de berging zou
plaatsvonden, was er volgens de
woordvoerder te veel wind en ook
de volgende weekeinden was het
weer spelbreker.
Dit excuus was echter niet erg
overtuigend, vooral omdat de da
ders geen contact hebben gezocht
met de familie Brouwer toen de
tocht op de geplande zondag niet
doorging. Jan en Paula waren
nooit op de Razende Bol geweest
en hadden zich verheugd op een
bezoek aan deze zandplaat. De
aardigheid was er toen af.
Weg!
De fout alsnog goedmaken kan
niet meer, zo weet een der jon
gens tè melden. Want vorige week
werd vanaf zee en vanaf het Texel
se strand gezien dat het bord niet
meer op de Razende Bol staat.
Weggespoeld of omgewaaid?
„Nee, het moet door anderen zijn
weggehaald. We hadden het bord
op een hoge plek gezet, de palen
bijna een meter in de grond".
Nu maar hopen dat die onbekende
anderen alsnog met het bord op
de proppen komen of het ergens
laten opduiken. Als dat niet snel
gebeurt moeten de jongens straks
naast de boete ook nog voor een
nieuw bord zorgen.
Benno van Tilburg, directeur van het Maritiem en Juttersmuseum, geeft het Texelse en
Helders college tekst en uitleg over de Traanroeier. tFoto Bert Koning)
De gemeenten Den Helder en
Texel zouden elkaar meer moeten
aanvullen. Tot deze conclusie
kwamen beider colleges van b en
w, die elkaar dinsdag op Texel
ontmoetten. Gedacht wordt o.a.
aan verbetering van de verkeer
safwikkeling, samenwerking op
toeristisch gebied en afstemming
van bepaalde verordeningen. Dat
het de twee buurgemeenten ernst
is, blijkt uit het maken van een
vervolgafspraak: in maart 1996
gaat het Texelse college op be
zoek in de marinestad.
Het bezoek van dinsdag was af
tastend van karakter. Besproken
werd op welke punten Den Helder
en Texel meer voor elkaar kunnen
betekenen. Een concreet onder
werp was de Razende Bol. B en w
komen binnenkort met een
ontwerp-milieuverordening voor
de op Texels grondgebied gelegen
zandplaat. Ondermeer komt er een
verbod op jetskiën en worden an
dere lawaai veroorzakende activi
teiten aan banden gelegd. Texel
sluit hiermee aan op het Helderse
beleid. Het voorstel wordt binnen
kort besproken door de raadscom
missie ruimtelijk en huisvestings
beleid.
Een ander punt van gesprek was
het toerisme. Zo werd gekeken of
er een wisselwerking mogelijk is
tussen de rijkswerf, waar een
grootschalig cultuur-historisch
plan wordt ontwikkeld, en de
VOC-geschiedenis op Texel, zoals
die in en rond Oudeschild te vin
den is. Niet toevallig bracht de de
legatie dinsdag een bezoek aan
het Maritiem en Juttersmuseum,
waar de nieuwe directeur Benno
van Tilburg de gasten informeerde
over de Texelse plannen.
Parkeergarage
Het toerisme naar Texel geeft veel
verkeersdruk op Den Helder. Bete
re geleiding van de ver
keersstroom stond daarom hoog
op de agenda. De Helderse wet
houder J. Manderfeld ziet wel wat
in een parkeergarage bij de boot in
Den Helder. Afgesproken werd dat
hij met zijn Texelse collega Schil
ling in samenwerking met Teso
naar een oplossing zal zoeken.
Over het voortgezet onderwijs lo
pen de meningen uiteen. Den Hel
der vindt schaalvergroting (geen
fusie, maar samenwerking op
bestuurlijk niveau) nodig, terwijl
Texel een zelfstandige scholenge
meenschap op het eiland wil be
houden. Voorlopig wordt alleen
informatie uitgewisseld.
De delegatie van Den Helder be
stond uit burgemeester W.K.
Hoekzema, de wethouders J.
Manderfeld, G.J. Nijpels en M.
Stegers en gemeentesecretaris
J.D. de Bruin. Wethouder E. Kip
was verhinderd.
Voor iedereen die geïnteresseerd
is in toneelspelen houdt de Wel-
zijnsstichting op zaterdag 16 en
23 september een workshop on
der leiding van Jos van Dijk uit
Alkmaar.
Het thema van de bijeenkomsten,
die van 10.15 tot 15.45 uur duren,
mag door de cursisten zelf worden
bepaald. Bijvoorbeeld naar aanlei-
Teso verhoogde de tarieven M
januari 1995 met gemiddeld t»
procent. Verder werd een losse
tour voor personenwagens m
voerd.
Het aantal manjaren bij Teso q
de vorig jaar met twee tot 81
taal werken er 107 mensen bi
veerdienst.
De gemeente zal nog dit najaar
snelheidsremmende voorzienin
gen maken op het Schilderend
tussen Keijserstraat en de kom-
grens. Door drempels of versmal
lingen zal het verkeer gedwongen
worden gas terug te nemen.
Aldus werd woensdagavond door
de gemeente toegezegd op een
hoorzitting in het raadhuis, waar
voor de bewoners van het betref
fende straatgedeelte waren
uitgenodigd, aanleiding voor de
zitting waren de klachten van die
zelfde bewoners over gevaar en
overlast van het verkeer.
De belangstelling was prima. On
geveer veertig personen waren in
de raadzaal bijeen gekomen en
spuiden ten overstaan van de wet
houders Daan Schilling en Ger-
brand Poster en technische
ambtenaren gedurende anderhalf
uur hun klachten en wensen.
Onduidelijk
Probleem is dat dit geasfalteerde
straatgedeelte het karakter heeft
van een buitenweg, waardoor hard
rijden wordt uitgelokt. Ook steken
hier veel fietsers de weg over om
dat onduidelijk is waar het
fietspad van de Schilderweg op
houdt en de fietsers dus deel gaan
Teso-aandeelhouders die nq
geen pas hebben kunne:
voorafgaand aan de vergadj
ring op 29 september er vans
19.15 uur ter plaatse een late;
maken. Teso verwacht eei
flinke opkomst en houdt 4
vergadering die om 20.00 m
begint daarom in de Burg. D,
Koninghal. De aandeelhou
derspas geldt tevens als be
wijs van toegang. De agentt
vermeldt onder meer bespre
king van de vervoersprognos
tot het jaar 2018 en verkiezin,
van een commissaris. Aftre
dend en herkiesbaar is HM
Ran. Tweede op de lijst va
kandidaten staat ing. Hf
Vonk.
het
„gemengd
uitmaken van
straatverkeer.
Op termijn wil de gemeente dt
tuatie verbeteren door op eend
delijk punt de fietsers van I
rijwielpad te leiden naar fietst
ken die door een afwijkenden
op het wegdek worden aangej
ven. Verder is het de bedoeling1
weerszijden van de weg voet|
den aan te leggen. Een en am
zal in een plan worden neergefe
dat te zijner tijd ook weer aan
omwonenden zal worden
toond. Uitvoering zal gezien,
kosten nog even op zich hl
wachten. Dit jaar komt het er
elk geval niet meer van.
Staatsbosbeheer laat in natuui
servaat De Bollekamer de komt
de weken werkzaamheden g
voeren, die herstel van de hei
velden moeten bevorderen.
Onder invloed van de zure®
en het wegvallen van de bega
is de natuurlijke vegetatie laq
merhand verdrongen. Allerlei git
sen krijgen de overhand
plaatsen waar vroeger struik-
dopheide, zonnedauw en klok
gentiaan groeide. Met een ma
ne zal nu zowel de vegetatie
een deel van de humuslaag i
den verwijderd. Dat gebeud
een oppervlakte van ongeveer
hectare. Het vrijkomende m
riaal wordt elders gebruikt I
zandpaden te verbeteren.
In 1994 is deze methode voor
eerst gehanteerd op andere p
ken in De Bollekamer en in
Geul. Op de behandelde stuk
grond is dit jaar massaal struik
de en ook dopheide ontkiemd,
meer zeldzame struiken laten -
als verwacht - nog op zich wa
ten. Toch zal Staatsbosbeheer'
in de komende jaren subsidie a
vragen om met dit heideher
door te gaan. De 730.0
kostende werkzaamheden wot
uitgevoerd door de firma
tenhove.
Voor het eind van dit jaar kum
Texelaars met een bank- of gi
pasje betalen voor hun rijbewijs
uittreksel van het bevolkings
gister. Het college van b en w
namelijk van plan twee pinau
maten aan te schaffen voor de
deling burgerzaken. Tot verbaz
van veel inwoners kan men
dusver slechts contant betel
De aanschaf van beide automa
kost ruim zesduizend gulden
gemeenteraad moet hierover n
een besluit nemen.
ding van een stuk dat in studó
genomen. Ook éénakters behoi
tot de mogelijheden. Gegadigi
kunnen zich bij de WelzijnsticM
opgeven.
(ADVERTENTIE)
Bel de TC Nieuwslijn en je weet alles- Agenda, nieuws, sport. TES0-
gegevens, hoogwatertijden en het Texelse weer Alles op één li|0
Even de krant bellen dus. Altijd direkt bereikbaar, zelfs vanaf je
vakantie-adres
Het 'Texels Dagblad" met het nieuwste nieuws voor ca. Iper minuut.
