Overlast rondhangende
jeugd valt wel mee
Groot aantal mensen
zoekt en vindt werk
Blok van der Velden
op gevoelige plaat
Arbeidsbureau beleefde topjaar
Voor vogelboek f 15.000,-
van provincie en gemeente
Twee boeken over kunstschilder
Wereldwonder: de man van twee werelden
Stalling en bord mogen plaatsmaken
r- TEXELSE C0URANT
Gemeente moet
archeologisch
beleid voeren
Kom gezellig
naar Time Out"
Snelheidsovertreders
j massaal op de bon
KOM OE
•SCHOT!
WOB&DIEP J
1g>~v
VRIJDAG 26 JANUARI 1996
'inkel in, winkel uit. Niets kopen, maar wel overal aan zit-
en. Herrie schoppen op straat. Een beeld van de heden
daagse schooljeugd? „Ach, dat valt del mee", zeggen
Kees Jaap van der Kooi en Peter Bakker, ondernemers uit
Oen Burg. „Het is maar net hoe je er zelf mee omgaat."
Jeugdwerker Carta Schrama hoopt dat de rondhangers al
lemaal naar Time Out komen. „We zijn van twaalf tot half
zes open en het is hartstikke gezellig."
n het verleden hebben enkele
Winkeliers wel eens aan de bel ge-
trokken wegens overlast door
schooljeugd. Er is zelfs even een
werkgroep geweest die zich in het
vraagstuk moest verdiepen. Maar
de groep is alweer opgeheven,
wegens gebrek aan problemen...
Ik ondervind weinig moeilijkhe
den", zegt Kees Jaap van der Kooi
van de speelgoedzaak Intertoys.
Zijn bedrijf is niet alleen gericht op
die leeftijdscategorie, maar ook
nog eens gevestigd aan de Ste
nenplaats, een verzamelpunt bij
uitstek. „Ik kan het dus weten",
grijnst hij. „Het is wel eens lastig
als tussen de middag een grote
groep binnenvalt, want dat is juist
het moment van de dag dat je on-
derbemand bent. We lossen elkaar
dan net af."
Schoolreisjes bezorgen Van der
Kooi wèl een paar grijze haren.
Als je een groepje Texelse kinde
ren binnen hebt en er komen dan
nog dertig van die biggen bij...dat
is wel eens heftig. Maar ook daar
ben je zelf bij. Als het te gek
wordt, verzoek ik ze beleefd de
Het wordt tijd dat de gemeen
te archeologisch beleid gaat
voeren. Die boodschap kreeg
het college van provincie
medewerker mr. R. Visser tij
dens de opening van de expo
sitie over fort De Schans. „De
monumentenzorg staat erg in
de belangstelling, maar bij het
historisch bodemarchief is dat
veel minder het geval." Hij
stak de hand in eigen boezem.
„Toen we subsidie verleenden
voor de restauratie van de
Schans, ging er bij ons geen
belletje rinkelen dat dit conse
quenties had voor het bode
marchief. Dankzij de
oplettendheid van de Texe
laars is er toch veel archeolo
gisch materiaal bewaard
gebleven. De volgende keer
zorgen we wel dat er bij ons
eerder een belletje gaat rinke
len."
Visser wees erop dat de over
heid lokale archeologische za
ken steeds meer aan de
provincie en de gemeente
overlaat en dat er meer geld
voor beschikbaar komt. „De
rijksdienst wordt steeds meer
een centrum voor archeologi
sche kennis, waar de lagere
overheden terecht kunnen."
De archeologische dienst van
de provincie gaat het bode
marchief beter bewaken. Ter
illustratie toonde Visser een
kaart van het eiland waarop
archeologisch waardevolle
plekken staan aangegeven.
Alvorens er mag worden ge
graven of gebouwd op derge
lijke plaatsen, nemen
archeologen van de provincie
eerst poolshoogte.
winkel te verlaten. Dat werkt."
Diefstallen
Van der Kooi vindt dat de Texelse
winkeliers zelf moeten zorgen
voor een oplossing als ze de mas
sale bezoeken ,door jeugd als een
probleem ervaren. „Daar kan je de
overheid niet mee opzadelen.
Maar nogmaals, in mijn ogen valt
het wel mee." Hij krijgt bijval van
Hema-exploitant Peter Bakker.
„We hebben er in het verleden wel
eens over gepraat, maar toen
bleek dat eigenlijk niemand het
erg genoeg vond om actie te on
dernemen."
De ondernemers brengen de jeugd
niet in verband met winkeldiefstal
len. „Er wordt heus wel eens wat
gepikt. Daarin zijn de Texelse jon
geren echter niets meer of minder
crimineel dan de overkanters",
zegt Van der Kooi. Bakker beaamt
dat het altijd een kwestie van
opletten is. „Maar dat geldt niet
alleen voor de jeugdige rondkij-
kers."
•Volgens politiewoordvoerder Rob
Koningstein is er wèl een toename
van het aantal winkeldiefstallen. In
1994 waren er slechts 10 meldin
gen tegen 34 vorig jaar. „Maar dat
kan ook betekenen dat er minder
gevallen onderling worden opge
lost. Vergeleken met de overkant
is het echt erg weinig." Opvallen
dis dat de stijging zich voordoet in
het voorjaar, de maanden bij uit
stek voor schoolreisjes.
Bushokje
„Winkeldiefstallen? Nou, ik hoor
veel, maar dét is mij niet bekend".
zegt jeugdwerker Carla Schrama
Zij merkt op dat rondhangen vooi
jeugd een normaal verschijnsel is
Dat daarbij soms een beetje lui
druchtig de aandacht wordt ge
trokken hoort er ook bij. „Het is
toch hartstikke spannend om zon
der pa en ma door Den Burg te lo
pen? Je moet niet proberen die
categorie uit het openbare leven te
schrappen. Jeugd hóórt zich te
groeperen, dat is hun manier om
contacten te leggen."
Volgens Schrama wordt landelijk
juist op dit gedrag ingespeeld door
op bepaalde plaatsen fietsenhok
ken neer te zetten met de bedoe
ling dat de jeugd daar kan
rondhangen. „Zogenaamde
jongeren-ontmoetingsplekken.
Dan weten officiële instanties ze
tenminste te vinden en hebben ze
een plek voor zichzelf." Ze vindt
het voor Texel overigens geen op
tie. ,,'s Winters kunnen jongeren
terecht in Time Out. Voor de zo
mer willen we graag iets van een
skate-park met een kiosk. Dat kan
dan op het eiland functioneren als
zo'n ontmoetingsplaats voor
jeugd."
Het jeugdwerk heeft een ton van
de gemeente gekregen om een
voorziening te realiseren. Schrama
is daar erg blij mee. „Natuurlijk
moet je jongeren wel een grens
stellen. Maar je moet ze ook iets
bieden. Ze zijn er nou eenmaal,
men heeft ze zelf gemaakt..."
De provincie heeft 10.000,- en de
gemeente heeft f5000,- beschik
baar gesteld voor een nieuw vo
gelboek van Texel. Het gaat om
,,De vogels van Texel vroeger en
nu", dat momenteel wordt sa
mengesteld door EcoMare met
medewerking van Frits Jan Maas.
Cor Smit en Adriaan Dijksen en
dat zal worden uitgegeven door
Langeveld de Rooij.
Het is een sterk uitgebreide versie
van het in 1974 uitgegeven „Texel
Vogeleiland" van A.J. Dijksen. Het
nieuwe boek zal 4 a 500 pagina's
tellen en wordt dus twee keer zo
groot. Het geeft niet alleen be
schrijvingen van vogels maar ook
van de verschillende landschap
pen waarin de vogels leven en
waarvan ze afhankelijk zijn. On
derscheid in verschillende hoofd
stukken wordt gemaakt tussen de
broedvogels van duinen, bos en
cultuurland. Ook wordt aandacht
besteed aan water- en wadvogel-
tellingen waarbij een beeld wordt
gegeven van de veranderingen die
zich in de afgelopen 25 jaar heb
ben voorgedaan. Tevens wordt in
gegaan op de zeetrek langs de
Texelse kust.
Toegankelijk
Door eenvoudig taalgebruik zal het
een boek worden dat voor een
breed publiek aantrekkelijk is. Het
wordt echter niet oppervlakkig zo
dat het ook wetenschappelijke
waarde krijgt. De prijs mag niet
hoger worden dan ongeveer f60,-.
Dat is lang niet kostendekkend. Er
zal een exploitatietekort zijn van
ongeveer f40.000. EcoMare
(stichting Texels Museum) is daar
om op zoek naar sponsors. Eind
vorig jaar was al tien mille bijeen;
daar komt dus nu nog vijf mille
van de gemeente en tien mille van
de provincie bij.
Tegenprestatie
B en w hebben wel als voorwaar
de gesteld dat te zijner tijd vijf
exemplaren van het boek aan de
gemeente worden geschonken.
Ook de provincie ziet graag een te
genprestatie en wel in de vorm
van 80 boeken, die voor represen
tatieve doeleinden gebruikt kun
nen worden. Gedeputeerde Staten
vinden de gegevens in het boek
een goede aanvulling van wat de
provincie zelf in haar gegevens
bestanden van de Provinciale Na
tuur Informatie heeft opgenomen.
Ook kunnen de gegevens van be
lang zijn bij de uitvoering van het
bekende convenant en bij de plan
nen voor het Nationaal Park Texel.
1 Bij snelheidscontroles die de poli
tie kort na elkaar hield op drie
plaatsen op Texel, werden woens
dag niet minder dan 143 automo
bilisten betrapt op te hard rijden.
Bijgestaan door Geleln Jansen, Jan van der Pijl en Johan Reljdon, fotografeert Pleter
Velden.
Tussen 9.15 en 10.00 uur werd ge
controleerd op het Bolwerk in Ou-
deschild, waar maximaal 50 km
mag worden gereden. Van de 16
passerende voertuigen reden er
vijf te snel. De hoogst gemeten
snelheid was 85 km per uur.
De volgende controle was tussen
11.00 en 12.30 op de Dorpsstraat
in De Koog, waar ook maximaal
50 km per uur is toegestaan. Hier
passeerden 233 voertuigen waar
van er 60 te snel reden. De hoogst
gemeten snelheid was 95 km per
uur.
Tenslotte werd gecontroleerd op
de Postweg in De Cocksdorp. Van
de 246 passerende voertuigen
gingen er 78 op de bon. De
snelste reed 92 km. Tevens werd
een bestuurder bekeurd wegens
het aan de linkerzijde passeren
van een verkeersgeleider.
Was 1995 nog het jaar van Jac. P.
Thijsse, 1996 lijkt dat van schil
der Ad Blok van der Velden te
worden. Op initiatief van kunst
verzamelaar Jan Zwan wordt een
boek samengesteld waarin 120
van zijn schilderijen, voornamelijk
Texelse landschappen, zijn ge
bundeld. Los daarvan is Blok van
der Velden-kenner Tineke Kooi
man bezig aan een ander boek,
waarin het levensverhaal van de
in 1980 overleden kunstenaar
wordt opgetekend.
Zwan, die onlangs zijn uitgebreide
collectie van Blok van der Velden
overdeed aan de gemeente, vond
Jan van der Pijl en Gelein Jansen
bereid het prestigieuze kunstboek
samen te stellen. Blok van der Vel
den - met zo'n 2000 schilderijen
een zeer produktieve kunstenaar -
vereeuwigde veel mooie plekjes
op het eiland. Het leek de sa
menstellers daarom een goed idee
om in het boek een „rondje Texel"
te maken, te beginnen en te eindi
gen bij Den Hoorn. Onder de 120
platen zowel kleurenafbeeldingen
van olieverfschilderijen en aqua-
raellen, als ook pentekeningen in
zwart/wit. Om de kleuren zo rea
listisch mogelijk weer te geven,
werkt fotograaf Pieter de Vries
met kostbare kunstlitho's. Om de
kwaliteit van de schilderijen te
toetsen, worden de samenstellers
bijgestaan door conservator Jo
han Reijdon.
Dagboek
De doeken zijn afkomstig van de
collectie van Zwan, maar ook van
andere eigenaars. Om een volledig
beeld van het eiland te scheppen,
zijn de samenstellers nog op zoek
naar schilderijen of aquarellen (al
leen in kleur), met name uit de om
geving van Den Hoorn, Oosterend
en de Prins Hendrikpolder. Eige
naars wordt gevraagd zich met
hun doek vrijdag 2 februari bij Op-
duin te melden, waar de fotograaf
vanaf 9.00 uur 's morgens klaar
staat. Zaterdag 8 februari, vanaf
11.00 uur is ook mogelijk. Afge
zien van Texelse landschappen,
worden ook werken afgebeeld van
Blok van der Veldens Dordtse,
Eind 1995 stonden 931 Texelaars
bij het arbeidsbureau in Den Burg
ingeschreven als werkzoekende.
Dat is bijna een record: alleen in
1983 waren er nog acht personen
méér op zoek naar een landere)
baan. De werkloosheid was
twaalf jaar geleden echter een
stuk hoger.
Door het grote aantal werkzoeken
den werklozen en positieverbe
teraars) maakte het arbeidsbureau
een druk jaar door. Er lieten zich
1809 personen inschrijven, 128
meer dan het jaar ervoor.
Het aantal aangemelde vacatures
steeg enorm. Zonder de uitzend-
formule was een aantal van 540
begroot. Met het uitzenden erbij
werden het er 714. De top 3 werd
gevormd door de horeca met 314,
de detailhandel met 99 en de
schoonmaaksector met 57 va
catures.
Het arbeidsbureau wist in 78%
van de aangemelde vacatures een
werkzoekende aan een baan te
helpen. Dat gebeurde door inten
sieve bemiddeling en werving van
geschikte kandidaten van zowel
Texel als de overkant. Ook had het
arbeidsbureau meer contact met
werkgevers. Vorig jaar legden con
sulenten van het arbeidsbureau
223 bezoeken aan bedrijven af. De
werving aan de vastewal leverde
Theo Zijm: ..Intensieve bemiddeling...
487 reacties op.
Theo Zijm, directeur van het Ar
beidsbureau Den Burg, conclu
deert: „Het feit dat de taak
stellingen zijn gehaald en soms
zelfs werden gedubbeld, maakte
1995 voor ons tot een topjaar."
Daar staat tegenover dat in verge
lijking met 1994 het aantal werk
lozen in 1995 iets hoger was (683
eind '95 om 675 eind '94Ï. Tij
dens het jaar liep het aantal niet-
werkende terug tot 307 in juli (in
1994 was het minimum 294). Per
maand bekeken was de werkloos
heid ten opzichte van 1994 voort
durend hoger. De verschillen
varieerden van 2 tot 130 personen
per maand.
Volgens Zijm was een stijging van
de werkloosheid voorzien, omdat
de groei van de werkgelegenheid
zou achterblijven bij de groei van
het aantal werkzoekenden. „Mede
door onze bemiddeling en de toe
passing van de uitzendformule is
de werkloosheid in de tweede
helft van het jaar bijna op het peil
van het voorgaande jaar ge
bracht", aldus Zijm in een toe
lichting.
Een positief teken is dat bij de
werklozen jonger dan 27 jaar de
aantallen in de laatste vier maan
den lager zijn dan in '94. Zijm
schrijft dit toe aan de gunstige
markt voor jongeren en extra in
spanningen van het arbeidsbureau
in het kader van de Jeugd-Werk-
Garantie-Wet.
Het aantal langdurig werklozen op
Texel is toegenomen. Zijm: „De
verwachting is dat hun aandeel in
het totaal nog zal toenemen. De
concurrentie tussen kort werklo
zen en langdurig werklozen zal in
veel gevallen in het nadeel van de
laatsten uitvallen." Toch is hij niet
helemaal ontevreden. De maand
januari eindigde namelijk met 123
personen die een jaar of langer
werkloos waren; eind december
was dit aantal teruggdrongen tot
113. „Een goed resultaat gezien de
verwachte ontwikkeling."
de Vries kunstwerken van Ad Blok van der
(Foto Gerard Timmerman)
Franse en de Italiaanse periodes.
Als tekst worden alleen fragmen
ten uit het dagboek van de
kunstenaar gebruikt.
De samenstellers gaan ervan uit
dat het boek in mei verschijnt.
Vóór het zover is, worden liefheb
bers in de gelegenheid gesteld in
te tekenen. De prijs van het boek
is nog niet bekend.
Nóg een boek
Intekenaars dienen te beseffen dat
het de bedoeling is dat er nóg een
boek over Ad Blok van der Velden
verschijnt. Het wordt geschreven
door Tineke Kooiman, die al enige
jaren onderzoek doet naar het le
vensverhaal van de schilder. Ze
heeft naspeuringen over de
kunstenaar verricht tot in het Ita
liaanse San Remo aan toe, waar
hij in 1980 overleed. Ook dit boek
zal rijk worden geïllustreerd met
uiteenlopend werk van de schilder
en vertelt veel over de achter
grond.
Van een samenwerking tussen
mevrouw Kooiman en de heren
Jansen en Van der Pijl is het niet
gekomen. Laatstgenoemden wa
ren wel van haar studie op de
hoogte, maar verder dan overleg
kwam hetniet. Voor de realisatie
van mevrouw Kooiman's boek
moeten nog de nodige financiële
barrières worden geslecht. Publi
catie op korte termijn wordt niet
verwacht.
Als de dorpscommissie er mee instemt, mag de „lelijke" fietsenstalling aan het Kerkplein in Oosterend
worden geschilderd of verwijderd. Dat schrijft het college van b en w aan de bewoners van het Kerkplein
en de Oesterstraat, die eerder een boze brief aan de gemeente schreven. De stalling, bestaande uit me
talen stangen, past volgens de bewoners niet bij het historisch karakter van het dorpscentrum. Om deze
reden maken zij ook bezwaar tegen het verlichte plattegrondsbord met reclame Na behandeling door
de raadscommissie voor algemeen en organisatorisch beleid heeft het college besloten dat verplaatsing
van het bord mogelijk is, mits de dorpscommissie een andere geschikte lokatie kan aanwijzen. De dorps
commissie zal overleg moeten plegen met Dral Reclame, die de plattegrondsborden in de Texelse dorpen
exploiteert.
