Cjroen 2rwarLïJexel$ het
useum legt zich neer
bij opstappen jutters
Heel goed luisteren
naar de kl
N
Bromfietser botst
tegen bestelwagen
Geen gevolgen voor voortbestaan MJM"
8?
Discussie over overdekte zwembaden
Attence
"Wé
Ander gezicht
/f
Bijeenkomst RON
■JfT-1 'v se*:
Oude tijden
herleven
VERDER
IN DIT
ummer
Eerste uitzending TV
Texel maakt goede indruk 2
In memoriam:
Simon de Waard 2
Schuur met spiritus
in de brand gestoken 3
Texelaars overleven
schaatsdrama IJsselmeer 5
Aanspraak gezocht voor
Verpleeghuisbewoners 7
Texelse novelle
is herkenbaar 7
Winterlezing over
dolfijn en bruinvis
Brand door
sauna
TEXELSE^COURANT
i'dTo
DINSDAG 6 FEBRUARI 1996
ICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR 11055
Uitgave: Uitgeverij Langeveld en de Rooy bv
arkstraat 10, 1791 AC Den Burg, telefoon 0222 - 36 26 00
Advertenties/abonnementen/bezorging:
telefoon 0222 - 36 26 00, fax 0222 - 31 41 11
VERSCHIJNT DINSDAGS EN VRIJDAGS.
ONNEMENTSPRIJS ƒ54,55 PER HALF JAAR, LOSSE NUMMERS ƒ1,50
Redactie: tel. 0222 - 36 26 20, fax 3141 11
B g.g. 06 - 52 78 43 20, 06 - 53 16 86 57 of 06 - 53 14 91 08
Buiten werktijd:
Tessa de Graaff, Pater Witteplein 3, Den Burg, tel. 31 56 39
Stichting Texels Museum (STM) zal niet proberen de
euk met de jutters te lijmen. ,,De brief van de Stichting
tters Museum biedt daartoe geen opening", aldus direc-
r Jan Kuiper gisteravond na afloop van een extra verga
ring van het STM-bestuur. „Ontzettend jammer dat het
is gelopen, temeer omdat we niet het gevoel hadden dat
al waren uit-onderhandeld." Kuiper benadrukte dat de
p van de jutters geen gevolgen zal hebben voor het
ortbestaan van het Maritiem en Jutters Museum (MJM)
Oudeschild.
ok het juttersgedeelte zal in tact
ijven. Er blijven nog veel spullen
•er en de collectie wordt weer
ngevuld. Zowel het gewone pu-
iek als Texelse jutters zullen daar-
n meewerken", verwacht Kui-
ir. In maart komt het bestuur
•nieuw bijeen en zal dan bepalen
ie er namens de STM zitting
iemt in de boedelscheidin-
commissie, die volgens afspraak
oet worden ingesteld. Het be-
uur zal pas volgende maand of-
ieel richting SJM reageren.
ethouder Nel Eelman-van 't Veer,
e over het museumbeleid gaat,
itreurt de gang van zaken. „Jam-
er dat het nu definief over lijkt. Ik
esterde hoop dat het nog viel op
lossen." De wethouder sluit
•litieke druk de komende tijd niet
uit. Zij wijst er op dat de raad heeft
[gesproken dat er geen ruimte is
or een nieuw juttersmuseum.
or haar is het in elk geval een
tra reden om vaart te zetten ach-
de herziening van de gemeen-
lijke museumnota.
actievoorzitter Dick Drijver van
xels Belang, die samen met
irtijgenote Corry Heijne-Dros nog
n bemiddelingspoging heeft on-
rnomen, steunt de jutters. „Het
nanciële eindbod van de STM be
kent dat de jutters in tien jaar hun
gen collectie moeten opeten. Dat
geen reëel bod, maar de jutters
nek omdraaien." Het was Drijver
et bekend dat de STM nog wel
rder had willen onderhandelen.
Flora?
amen met Heijne had hij een be-
>ek gebracht aan MJM-directeur
enno van Tilburg. „We wilden een
Dlossing waarbij de jutters zich
leer op hun plaats zouden voelen,
ns streven behelste twee punten:
t creëren van een eigen budget
>ijvoorbeeld via een dubbeltje per
ezoeker- en méér zeggenschap
T<
|Wie goed kijkt zal zien dat de
exelse Courant een iets ander
uiterlijk heeft. Om technische re
denen zijn wij overgestapt op
[een ander systeem. Daardoor
Jontstaat echter een klein ver
schil in lettertype. Het betreft
een overgangsfase die ongeveer
een maand zal duren.
voor de jutters in hun eigen
onderkomen."
Drijver heeft de indruk dat er nu
geen mogelijkheden meer zijn. „Er
is al zoveel geprobeerd. Afdwingen
via de politiek? Je zou kunnen ei
sen dat een deel van de raam-
subsidie voor het museum naar de
jutters gaat. Maar dan is er sprake
van dwang en dat is niet goed."
Komt hoeve Flora nu weer in beeld
als alternatief juttersmuseum?
Drijver wil daar niet op vooruit lo
pen: „Laten we eerst de museum
nota maar behandelen en uit
gangspunten voor de toekomst
formuleren."
Gevoel
Maarten Roeper, onderhandelaar
namens de STM, heeft de meeste
reden om teleurgesteld te zijn. Af
gelopen najaar nam hij het initiatief
om de partijen weer op één lijn te
krijgen. „De jutters voelden zich
niet meer thuis onder de paraplu
van de Stichting Texels Museum",
is zijn conclusie. Volgens Roeper
was er nog speelruimte om verder
te onderhandelen, maar ver
wachtten de jutters daarvan geen
heil meer. „Vergelijk het maar met
een huwelijk. Ook al zegt iedereen
dat je het goed hebt bij je vrouw,
als het gevoel weg is kun je toch
besluiten om haar te verlaten."
Roeper betreurt het besluit. „Het is
te gek voor woorden dat je elkaar
op zo'n klein eiland in de haren zit.
Als er straks twee juttersmusea
ontstaan, is dat nóg zotter. Bij de
buitenwacht moet dat een belache
lijke indruk wekken."
Voor zijn bemiddelingspoging
geeft Roeper twee redenen. Directe
aanleiding was een gesprek dat de
interim-directeur van het MJM,
Margriet Lestraden, had gevoerd
met jutter Cor Ellen. „De jutters le
ken toch nog wat te willen", aldus
Roeper. Dat was opmerkelijk, want
na zijn ophefmakende vertrek bij
het MJM, was Ellen vol wrok. Maar
aan het eind van de zomer '95 leek
ook hij positief.
De andere reden voor Roeper was
het contract tussen SJM en STM.
Daarin staat dat vóór eventueel uit
een gaan, een commissie moet
worden gevormd met vertegen
woordigers van beide partijen en
een onafhankelijk lid. „Deze com-
Lees verder pagina 5
„Een commerciële aanpak van een overdekt zwembad is
goed te combineren met een sociaal maatschappelijke in
stelling. Als in zo'n bad de kar maar wordt getrokken door
enthousiasteondernemende mensen, die op basis van de
normale economische marktprincipes werken." Dat is de
mening de heer J.A.M. Teunissen, exploitant van diverse
zwembaden en adviseur op dat gebied. Hij mengde zich vo
rige week in het Algemeen Dagblad in de discussie rond de
problematiek rond overdekte zwembaden. De kwestie is ook
actueel op Texel. De gemeenteraad beslist binnenkort over
het reddingsplan van Calluna.
Texel is maar één voorbeeld van
een gemeente die tobt met onvol
doende belangstelling voor een
overdekt zwemparadijs. Ook elders
hangen de zwembaden als een
molensteen om de nek van de be
stuurders, die zich nu massaal af
vragen of de exploitatie wel een
zaak is van de gemeente. Veel ge
meenten privatiseren de zwemba
den.
De doelgroepen voor het overdekte
bad nemen volgens Gerrit den
Ambtman, briefschrijver in het AD,
echter toe. „Niet alleen de school-
zwemmers, ook ouderen die
zwemmend in conditie willen blij
ven. Ouderen vormen naast de
recreanten en de sporters een
steeds belangrijker deel van de
klandizie. Ouderen willen niet dat
het water beweegt, ze willen zelf
het initiatief voor hun beweging
nemen."
Ook de behoefte aan „echt en
recht" zwemmen groeit. Het sub
tropisch zwemparadijs is volgens
de deskundigen een voorbijgaand
verschijnsel.
Gemeentelijke betrokkenheid
De gemeentelijke betrokkenheid bij
de zwembaden zal groeien. Dat
verwacht Menno van der Heide van
de Landelijke Contactraad - een
stichting voor gemeentelijke
bemoeiingen met lichamelijke op
voeding, sport en recreatie. „Ook
het zwembad is een welzijns
voorziening, waar per definitie een
paar gulden per kaartje bij moet.
Dat is niet erg, want de overheid
heeft in een waterrijk landje ook op
dit gebied een taak."
Inrichting
De meningen over de inrichting
van een overdekt zwembad lopen
uiteen. De gemeente 's Graven-
zande, die onlangs het nieuwe
zwembad Maesemunde opende,
vindt dat -afgezien van een
bubbelbad en een glijbaan- ver
dere „toeters en bellen" niet ge
wenst zijn. Er zijn volgens de be
stuurders al ligborrelbanken,
turbo-spuiters, wildwaterkreken,
bruisbaden, watervallen en golf
slaginstallaties genoeg. Ook een
accommodatie in het Westland die
in november wordt geopend,
houdt het weer op „ouderwetse
rechte hoeken", waar de liefheb
bers gewoon hun baantjes kunnen
zwemmen znder dat ze onver
hoeds op een onderwaterbad stui
ten.
Luisteren
Het klopt niet helemaal dat zwem
mers alleen maar baantjes willen
trekken, vindt briefschrijver J.A.M.
Teunissen. Zijn bedrijf is er in ge
slaagd de exploitatie van verlies
gevende zwemparadijzen in posi-
De voorjaarsbijeenkomst van de
ON [Rundveeverbeterings Orga-
isatie Noordholland] op donder-
ag 15 februari komt te vervallen
en wordt verschoven naar maan-
t ag 19 februari. De Texelse
rundveehouders die lid zijn van de
RON zijn ook dan vanaf 20.00 uur
ivelkom in de zaal van „Bosch en
ee" nabij De Koog.
eden van de verschuiving is de
uropese rundveekeuring die vol-
ende week in Belgie wordt gehou
den. Na het huishoudelijk gedeelte
I an de bijeenkomst staan nog twee
unten op het programma. Het
loordijkfonds brengt verslag uit
n zal waarschijnlijk weer een geld
bedrag uitreiken aan een Texelse
Organisatie die zich op agrarisch
gebied verdienstelijk maakt. Verder
Wordt gesproken over het Delta-
•okprogramma 1996. Jaap Brink
man, foktechnisch medewerker
an de KI Noordwest, zal een inlei-
'ng houden. De lezing kan ook
oor niet-leden worden bij-
flewoond.
Een haast futuristisch landschap tekent zich af in Oudeschild, waar kruiend ijs zich tegen de dijk ophoopt. Als de win
ter aanhoudt, kan dit misschien nog voor problemen zorgen. Voorlopig levert het alleen schilderachtige taferelen op
die niet aan het oog van fotograaf Bert Koning ontsnapten.
Op het Groote Vlak aan de Witte-
weg speelde zich zondagmiddag
een historisch tafereel af. Willem
(74) en Jopie (65) Bakker van
Breemhoeve en kleindochter
Jorinde Bakker gleden er met de
arreslee over het ijs. En dat was
sinds een jaar of negen al niet
meer voorgekomen. De 75-ja-
rige ar, van het model Ticker,
werd voortgetrokken door Bak
kers twintigjarige Fries Letske,
die voor het ijs speciaal op
scherp was gezet. Het tuig van
de zwarte viervoeter, dat zo'n
tachtig jaar geleden werd ge
maakt, is versierd met 280 schel
pen. In combinatie met rinke
lende belletjes, ijs, sneeuw en
een sfeervol decor een prachtig
plaatje voor in het prentenboek.
(Foto Peter Hm)
tieve richting om te buigen.
Weliswaar legt de gemeente er nog
geld bij, het bedrag dat nodig is om
de begroting sluitend te krijgen
gaat eerder omlaag dan omhoog.
„We luisteren heel goed naar onze
klanten. Zaken als sfeer, entourage,
gezelligheid en kwaliteit zijn be
langrijk. De jeugd houdt van uitda
gende en afwisselende dingen.
Neem een jetstream, heel leuk.
Maar als het elke week hetzelfde is,
is het nieuwtje er snel af. We inves
teren daarom veel op losse
atributen en activiteitenprogram
ma's waarin we afwisseling aan
brengen.
Er moet een gezellige sfeer heer
sen met klantvriendelijke mede
werkers en activiteiten. Je moet
een bedrijfsleider of manager in
zo'n bad hebben die intensief be
zig is met de verbetering van het
bad. In de eerste drie maanden na
de heropening van ons overdekte
zwembad in Westervoort trokken
we veertig procent meer bezoe
kers."
Chris Smeenk en Marjan Addink
van het Nationaal Natuur
historisch Museum verzorgen don
derdag de tweede winterlezing in
EcoMare. Aanvang 20.00 uur, toe
gang ƒ5,-. Het thema is „Bruinvis
sen en dolfijnen in de Noordzee,
1900 tot heden."
Het Nationaal Natuurhistorisch
Museum te Leiden verzamelt al
sinds het begin van deze eeuw ge
gevens over bruinvissen en dolfij
nen die aanspoelen op de Neder
landse kust. Bij het uitwerken van
al die gegevens bleek dat de
dolfijnenfauna van de Noordzee in
de loop van de eeuw sterk is veran
derd. Daarover gaat het in beide
lezingen vooral.
Tijdens het eerste deel van de
avond vertelt Marjan Addink over
het leven van de bruinvis, een
kleine dolfijnachtige. Zij laat zien
dat de bruinvis in onze wateren
rond het midden van deze eeuw
sterk is achteruitgegaan Er worden
bij ons nu veel minder jongen ge
boren dan vroeger. Het Neder
landse deel van de Noordzee is nu
geen „kraamkamer" meer voor
bruinvissen, terwijl dat vroeger wel
degelijk het geval was. Marjan
Addink zet uiteen wat er is gebeurd
en hoe het er nu met de bruinvis
voorstaat.
In het tweede deel vertelt Chris
Smeenk over de drie soorten dol
fijnen: tuimelaar, echte dolfijn en
witsnuitdolfijn. Voor 1960 leefden
in deze streken veel tuimelaars,
daarna werden die opeens zeld
zaam. De witsnuitdolfijn daarente
gen was voor 1960 een zeldzame
verschijning, maar is nu de meest
algemene dolfijn in de Noordzee.
Tenslotte was er in de jaren twin
tig nog een invasie van echte dol
fijnen, maar die zijn in de jaren vijf
tig weer verdwenen. Chris Smeenk
laat zien wat de oorzaken van al die
veranderingen kunnen zijn. Ten
slotte vertelt hij nog iets over het
voorkomen van potvissen in de
Noordzee, naar aanleiding van de
opzienbarende strandingen van
ruim een jaar geleden
Een 20-jarige bromfietser uit Den
Burg die vrijdagavond niet goed
uitkeek, botste op de kruising Waal-
derstraat/Georgiëweg tegen een
bestelwagen. De bestuurder was
op weg naar Den Burg, toen hij
vanaf het fietspad de Waalderweg
overstak. Hij zag daarbij een bestel
auto die hem van links naderde,
Door werkzaamheden in de buurt
van een sauna is gisteravond
brand uitgebroken op de bovenver
dieping van het huis van familie
Duin aan de Maricoweg. Buurman
Van der Vis, die zelf jarenlang bij de
brandweer heeft gezeten, deed het
eerste bluswerk met de heer des
huizes. De brandweer was snel ter
plaatse, maar hoefde nauwelijks
meer in actie te komen, het vuur
was al onder controle. Het huis dat
net helemaal was gerenoveerd,
was boven zwartgeblakerd en
stond vol rook.
bestuurd door een 23-jarige man
uit Den Burg, over het hoofd. De
voorzijde van het busje liep schade
op, evenals de brommer. De brom
fietser heeft zich onder dokters
behandeling laten stellen.
(ADVERTENTIE)
(j'K* TwaiLtJiitli tbtt bjrt_
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de Texelse
Courant folders van:
drogisterijparfumerie, fotohandel