at ik zeggen wou... lannen hebben meer water nodig dan vrouwen... Al zeventig jaar in voetsporen Thijsse Interessant open huis van PWN TEXELSE 7 COURANT' Uitzetting Woede en onmacht Uitzetting Juttersplezier start zondag Defensie overweegt afsluiting Mokweg Hun koek was op Papieren Mook (82) raakt nooit uitgekeken op Gouden Boltje itailezers ens NIPO-cijfers gebruikt de ddelde Nederlander dagelijks liter drinkwater. Dat geldt ook de gemiddelde Texelaar, hoe- iver het algemeen de water- umptie op het platteland lager i in stedelijke gebieden. Merk- dig is dat mannen dagelijks Ier water meer nodig hebben irouwen; de oorzaak is onbe- Het daarbij uit de Hogeberg gehaalde water wordt later weer teruggeperst, conform de afspraken die zijn gericht op het zo beperkt mogelijk houden van wateronttrekking aan de bodem. DINSDAG 11 JUNI 1996 en tientallen andere wetens- Igheden waren zondag te ver- n tijdens de open dag die het hield ter gelegenheid van de iruikneming van het vernieuwde station aan de Westerweg vas voor het eerst dat het PWN dergelijks organiseerde en het een schot in de roos. De hele «erden door vijf medewerkers tjes mensen door de gebouwen en werd een prima indruk «en wat er allemaal komt kijken iets vanzelfsprekends als drink- voorzienmg. lemieuwde pompstation is ge en volop in gebruik Alleen het werk op het terrein voor het ge- moet nog worden geplaatst. Als over is wordt een officiële ope- georganiseerd. Zinker tl pompstation eindigt de dub- zuiker waarmee het gebruiks- water vanaf het vasteland naar Iwordt getransporteerd. Het is oorspronkelijk afkomstig uit jnen komt via het Ijsselmeer en ompstation Andijk in de duinen irgen terecht waar het door infil- mde bodem geschikt wordt kt voor consumptie. Door de rsstroomt per uur 350 m3 maar Het pompstation is maximaal geautomatiseerd en alle functies worden via het beeld scherm bewaakt. als er veel vraag is kan die hoeveel heid tot 650 m3 worden opgevoerd door de pompen in Den Helder har der te laten draaien. Op het PWN-ter- rein aan de Westerweg is een voorraadbassin van 1860 m3 van waaruit het water in het leidingnet wordt geperst. Afhankelijk van de vraag zijn daar één tot vier pompen voor nodig. Vooral door het toerisme fluctueert die vraag op Texel zeer sterk 's Win ters wordt op Texel 2580 m3 water gebruikt, 's zomers 9260 m3. Het to tale jaarverbruik op Texel is 1,5 mil joen m3 In 1956 toen de waterleiding op Texel van start ging was het nog 220 000 m3, een hoeveelheid die te genwoordig in één wintermaand no dig is. Reserve Op Texel is veel geïnvesteerd in de bedri|fszekerheid van de drinkwater voorziening. Als de elektriciteit uitvalt komt onmiddellijk een noodaggregaat van 240 kw in werking waardoor de pompen gewoon doordraaien Zelfs bij weigering van dit noodaggregaat zit Texel nog niet zonder water, want dan wordt energie gehaald uit een partij accu's zodat de computers en éen van de pompen nog een tijd kun nen werken Mocht iets mis gaan met de zinkers, dan wordt water gehaald uit de Hogeberg via zeven pomp putten bij de Leemkuil. Deze nood voorziening is een waterwinsysteem op zichzelf, waarbij gebruik wordt gemaakt van een groot filter dat in een apart gebouw van het pompsta tion is ondergebracht. Gezien de bedrijfszekerheid en waarborgen die het gewone systeem biedt, wordt ver wacht dat deze noodvoorziening nooit gebruikt zal hoeven worden Om de installatie in conditie te hou den wordt deze af en toe beproefd. Het oorspronkelijk waterwingebied bij de Moksloot speelt geen enkele rol meer, ook met in geval van nood. Alle installaties zijn daar ontmanteld Straks zachter De nog vrij algemeen heersende op vatting dat het drinkwater op Texel „slecht" is sinds het van het vasteland komt, wordt door de PWN-mensen met kracht besteden. „Het voldoet aan de eisen en die zijn in Nederland zeer hoog", aldus chef Jan van der Ploeg die zondag met zijn collega's Theo Houterman, Theo Buren. Willem van Leersum en Ad Boshuis de rondleidingen verzorgde. „Het water op Texel is in maar één opzicht slechter dan vroeger Het is erg hard 15tot17DH Maar dat heeft de lang ste tijd geduurd want het is de bedoe ling eind 1998 in Bergen een centrale onthardingsinstallatie in bedrijf te stel len waardoor het water even zacht wordt als vóór 1989 toen het drinkwa ter op Texel nog voor een deel be stond uit gedestilleerd zeewater" Automatisch Het waterleidingbedrijf is vergaand geautomatiseerd. Handmatig regelen van de apparatuur hoort tot het ver leden en computers en beeldscher men bepalen de sfeer. Zonder dat er iemand een vinger naar hoeft uit te steken wordt bijv. het hele waterleidingnet op Texel op dezelfde druk gehouden, wat betekent dat de pompen steeds meer of minder wa ter moeten toevoeren, afhankelijk van het verbruik Tot het waterleiding complex aan de Westerweg behoort ook een werkplaats met fitterij, de basis van de mensen die onder- houds- en reparatiewerkzaamheden uitvoeren aan het eilandelijke net Een van de activiteiten is het een keer per acht jaar vervangen van de 9000 watermeters die op Texel in gebruik zijn. Een groepje bezoekers wordt rondgeleid In de pompenruimte. De bezoekers kregen zondag van alle techniek in het pompstation een uit stekende indruk en lieten zich daar bij de consumpties goed smaken. De Texelse jeugdbrandweer zorgde voor amusement op het terrein door het verzorgen van demonstraties. De tien junioren en tien aspiranten kwa men twee keer in actie, waarbij ze lie- (Foto 5 Harry öe Graal) ten zien hoe ze optreden tegen een denkbeeldige brand. De jonge brandbestrijders gaan in Juli naar Oostenrijk om daar gedurende drie dagen deel te nemen aan inter nationale jeugdbrandweerwedstrij- den. Om een goed figuur te slaan zal de komende weken intensiever wor den geoefend dan gewoonlijk Elke week komt het korps bij elkaar. Itechten in deze krant over de ii»5«an het gezin Mardanian, nakkelijk de indruk ontstaan Heëngrijkste vraag is of de ogendienst wel juist heeft hfeij. Als zijdelings betrokkene ■sterk de indruk dat de mensen (Vreemdelingendienst hebben iswal binnen hun mogelijkhe- igom het gezin Mardanian de lig een veilige uitweg naar Ca- |set te ontnemenHet is jammer vhet toch verkeerd is gelopen, ■eer Nijboer van de Vreem- lendienst zijn toevlucht neemt (waarheden over de immigra- ■cedure om het onbarmhartige (ter van deze uitzetting te Jezelen. Echter, behalve dat valt (eemdelmgendienst met zo veel Men. Ie 'schuld' dan bij de Immigratie Jaturalisatie Dienst (IND) in Den de instelling waar de Vreemde- "dienst opdrachten van krijgt? pik heeft de IND zich er niet pan op de hoogte gesteld hoe- immigratieprocedure al was betuigt dat van een schandalig pe omgang met zaken die voor die het betreft letterlijk van Jsbelang zijn. Het kan ook zijn Je IND vond dat de maat vol was pl uitstel van de uitzetting met Ie weken er met meer bij kon. In pval getuigt die beslissing van jardvochtigheid die ik in een land p onze met voor mogelijk had piden. ('zelfs als de IND veel valt te l'en, dan nog mogen we niet pan dat deze instelling onder politieke druk staat. De secretaris die gaat over asiel- I1 wordt regelmatig onder druk (door kamerleden als Bolkestein e Hoop Schetter om de regels l van asielzoekers op- 1 aan te scherpen. En instel- IND moeten er dan maar forgen dat er inderdaad minder [en worden toegelaten. Ptici die aandringen op ver ging van de regels doen dat uit (van hun kiezers. Immers, een fierheid van de bevolking vindt ['nu al te veel buitenlanders in pnd zijn. De uitzetting van het (Mardanian laat zien welke ge- In die overtuiging kan hebben, fenkt dat een politiek die uitgaat jat idee dat ons land 'vol' is, al- Jmaar inhoudt dat er wat meer mische gelukzoekers het land In uitgezet, houdt zichzelf voor r Nee. het gaat ook om aardi- TCedwillende en hardwerkende fan als Kolia Mardanian die hun l'n doodsangst zijn ontvlucht, I'for wie de redenen van hun (niet vallen binnen de hier gel- fa'egels voor toelating. der>kt dat het geval van het T Mardanian heel anders is dan l,e gevallen waarin tot uitzetting overgegaan, houdt zichzelf e9ek Het verschil met al die Ruiten «erantwoordelijkheid \~an de redactie voor ons naamloze asielzoekers uit het centrum in De Koog, is vooral dat Kolia en Zarui Mardanian toevallig een gewoon huis toegewezen kre gen Daardoor raakten ze geïnte greerd in onzesamenleving en daarJ door veroorzaakt hun uitzetting een golf van verontwaardiging, terwijl uitzettingen uit de Koog voor de meesten van ons onopgemerkt voor bij gaan. De ellende en de angst van degenen die worden uitgezet is er met minder om. Kortom, iedereen die geschokt en verontwaardigd is over deze uitzet ting zou zich niet alleen, en zelfs met in de eerste plaats, moeten afvragen of politie en justitie iets te verwijten valt, maar ook of hij of zij misschien zelf mee verantwoordelijk is voor gebeurtenissen als deze. Om aan te sluiten bij de brief van de heer Barnard in de Texelse Courant van 7 juni' Ja, na 51 jaar kan deportatie weer, maar nu op grond van demo cratisch genomen besluiten. T. Olthof Den Burg Woede en onmacht, dat waren de gevoelens die me bekropen bij het le zen over de uitzetting van het gezin Mardanian. De schijnheiligheid van de mensen in uniform, die alleen maar orders uitvoerden (waar heb ben we dat meer gehoord?) maar er wel moeite mee hadden! Maar ja, or ders zijn orders, nietwaar? Wel eens van een eigen geweten gehoord, he ren' En waar was ons aller burgervader in de nacht van dinsdag op woensdag' Als hoofd van de politie wist hij hier toch van? Dit was een gouden kans om eens wat zinnigs te doen voor één van onze medeburgers. Maar de heer Van Rappard was helaas niet voor commentaar te bereiken Nou, de burgers van Texel zijn te allen tijde te bereiken voor commen taar op deze misselijkmakende ge schiedenis. Wij zijn namelijk WOE DEND! Want hadden wij Texelaars hiervan geweten, dan hadden ze deze mensen met zonder slag ot stoot de boot op gekregen, dat ver zeker ik jullie. Suzan Boom. Oudeschild Naschrift: Volgens de nieuwe politie wet is burgemeester Van Rappard geen hoofd der plaatselijke politie en ook heeft hij geen rol in het kader van de vreemdelingen-wetgeving. De ver antwoordelijkheid hiervoor berust bij de districtschef van de politie. De burgemeester werd, zoals in het arti kel was te lezen, pas woensdag op de hoogte gesteld. Hij was dus met tevo ren geïnformeerd Wij konden hem donderdag overdag niet te spreken krijgen, 's Avonds heeft hij wel con tact met de redactie gezocht, maar de betrokken journalist was met bereik baar zodat het niet tot aanpassing van de tekst heeft geleid. Voor een reactie van de burgemeester zie het artikel elders in deze krant. - Red. Als ik het artikel in de TC over de uit zetting van het Armeense gezin lees, dan word ik ten eerste verschrikkelijk kwaad. Ten tweede komt er een pe riode die ik het allerliefste uit mijn geheugen zou willen branden weer naar boven. Deze methode van uit zetting doet mij namelijk heel erg den ken aan 1940-45 toen een nachtelijke overval heel gewoon was Nu, in 1996, had ik dit in een staat die zich christelijk noemt met meer ver wacht. En hoe vaak de heer Willem Nijboer van de vreemdelingenpolitie ook mag beweren „dat hij opdracht had" en dat zal best zo wezen, maar deze kreet heb ik meer gehoord, na melijk in 1946 bij het tribunaal in Neurenberg: „ik ben onschuldig, be vel is bevel." Maar degene die uiteindelijk de op dracht hiertoe geeft, blijft zoals ge woonlijk buiten schot. Hebben de politie en de Vreemdelingendienst dan nog niets geleerd of zijn het jon gens die een bevel klakkeloos uitvoe ren zonder zelf te denken' En vluch ten van dit eiland? Kom nou Ik denk, en ik hoop met mij nog heel veel Texelaars, dat ze dit kunstje met nog eens uithalen of ze zullen met een heel peloton ME moeten verschijnen. En dan moeten ze nog bedenken dat het Marsdiep wel heel erg diep is Ik hoop dat onze burgemeester van deze actie met op de hoogte was om zoiets in zijn gemeente te laten ge beuren. Zo wel, dan hoort hij hier niet thuis. Texelaars, En ik hoop dat ik mij Tijdens het Texelweekend op De Krim wordt eep nieuwe toeris tische activiteit gelanceerd: juttersplezier. Maarten Boon gaat met zijn twee Shires (hele grote Engelse paarden) Wodan en Donar voor een wagen tochten langs het strand maken en verhalen vertel len. Er kunnen ongeveer 25 men sen per keer mee. Het is niet alleen Texelweekend, maar zondag is het tevens vaderdag. Kinderen kunnen hun vader aanmel den voor een tocht met de juttersplezier, die om 12.30 uur start bij Paal 0 op De Krim. Opgeven kan bij de receptie van het vakantie centrum. Na deze introductie zal Maarten het hele seizoen iedere zondag, maan dag. dinsdag en woensdag een tocht maken met zijn paarden. Hij vertrekt steeds vanaf De Krim een boekingen lopen via de receptie. De starttijd va rieert. want die hangt af van het tij. De deelnemers moeten zelf ook nog in actie komen: bij paal 28 moet ieder een van de wagen af en duwen in verband met het mulle zand. Defensie overweegt een gedeelte van de Mokweg voor gemotoriseerd verkeer af te sluiten. Dat antwoordde wethouder Schilling gisteravond tij dens de raadsvergadering op een vraag van het verontruste raadslid Erna Eelman (VVD) Zij vermoedde dat het ging om een maatregel in het kader van de Nationaal Park-status van de Texelse duinen. Dat is echter niet zo. Volgens burgemeester Van Rappard staat het voornemen van Defensie op gespannen voet met het gemeentelijk beleid inzake het buiten gebied. Hij zal de kwestie met de commandant van de Dourlein-ka- zerne opnemen tijdens de eerstko mende bijeenkomst van de Hors- beheersgroep. Spaans bezoek. Op de Joost Dourleinkazerne zijn momenteel twee Spaanse officieren te gast. Nederland en Spanje zijn samen betrokken bij de bouw van twee amfibische transport schepen Daar kunnen landingsboten in worden vervoerd. De Spanjaarden vertrekken morgen weer na 42 jaar hier toe mag rekenen, ne men deze gang van zaken niet. Uit zetting na de wettelijke procedure? Oké, maar geen nachtelijke overval waarbij de kinderen zelfs hun speel goed met mee mogen nemen. Rienk Gaasbeek. Den Burg Vaak werden ze 's avonds opge haald. Veel van m'n vriendjes ver dwenen plotseling, zo ook onze bu ren. Meestal gingen ze rustig mee met de Hollandse politieagenten. Ze zouden op transport gesteld worden, eerst richting Duitsland en dan verder naar het oosten Wat hen daar te wachten stond Ach, volgens de regering was het daar veilig en als je maar flink de handen uit de mouwen steekt, kom je een heel eind. Zo was het nu eenmaal door de overheid beslist, dit vraagstuk moest nu maar eens met daadkracht worden opgelost Er waren agenten die vonden hel maar klotewerk. Maar ja, als ze wei gerden konden ze zich de volgende dag bij hun baas melden en dan zwaaide er wat hoor! Dan had je nog de houding van som mige buurtbewoners die over hun werk een rel wilden schoppen. Die mensen op hun lijst wilden toch zelf niet weg en dan maar doorgaan tot het gaatje Terwijl ze nota bene een organisatie hadden die de papierboel voor hen regelde! Dat rel-gedoe moest worden gesust. Het zou de goede verstandhouding met de be voegde autoriteiten maar kunnen ver storen. Zulke snelle acties waren nu eenmaal nodig, anders bestond het risico dat ze gingen onderduiken en dan kon je zomaar een illegaal circuit krijgen bin nen Nederland. Stel je voor. Natuurlijk waren er bij het afvoeren wel eens wat emotionele momenten en sommige mensen waren aanvan kelijk wel eens wat recalcitrant Maar tja, ook al was het met hun fa voriete klus, het werk moest gedaan worden en daarom stonden, echt niet van harte hoor, de politie en het tram personeel en/oor klaar, zoals ook de Mensen worden ongewaarschuwd, heimelijk, in de nacht opgeschrikt, opgepakt, gevangen en over duizenden kilometers vervoerd Omdat ze enige papieren met konden bemachtigen. Papieren die ik niet eens hoef te bezitten. Een licht schuwe overheid De daadwerkelijke ontvoerders die zich om welke reden dan ook voor dit werk lenen. En ik' Ich hab' es nicht gewuszt. Maar dat pleit mij niet vrij. Ergens ben ik mede schuldig. Geen papieren. Geen deportatie. L. Barnard. Oosterend. mannen van de NS. Ook zij gingen ervoor, want: „Ordnung muss sein" was terecht het devies van onze grote baas in het nieuwe Europa en daar hadden wij ons maar aan te houden. Redenen genoeg dus voor de men sen die plichtsgetrouw dit zware, o zo ondankbare, maar noodzakelijke werk moesten doen. maar ook voor de achterblijvers die daarvan getuige waren om hun gedachten maar snel wat te verzetten en afleiding te zoe ken bij koning Voetbal' Een mens kan nou eenmaal met al het leed van de wereld op z'n schouders dragen. Zo is het toch' Dat kon best nog wel eens een span nende strijd worden om het lands kampioenschap tussen ADO en AGOVVi Helaas kampte Ajax tijdelijk met een spelerstekort Schreef ik nu over 1942 of 1996' Amsterdam-T ransvaalbuurt of Texel- Den Burg? Soms gaan gebeurtenis sen sprekend op elkaar lijken... Bert Stoer, De Koog De jonge Kees Mook fietste in 1926 met zijn broertje vanuit hun woon plaats Amsterdam naar Texel om met Jac. P. Thijsse's Verkade-al- bum in de hand het eiland te ver kennen. Net als de grote natuur kenner bleef Mook het Gouden Boltje zijn hele leven trouw. In ze ventig jaar moest hij slechts de laatste twee oorlogsjaren over slaan. Afgelopen weekend vierde de nu 82-jarige Texel-liefhebber zijn jubileum. „Texel is een fantastisch eiland, je hebt hier alles", verklaart Mook, ge zeten op het zonnige terras van ho tel Molenbos, zijn 70-jarige vakantie liefde. Dat viel hem die allereerste keer al op. Met zijn broertje van tien fietste hij negentig kilometer langs het Noordhollands kanaal om op de boot naar Oudeschild te stappen. „We sliepen in de jeugdherberg op de Hogeberg De vader van de herberg was bollenboer, wij mochten meehel pen met pellen. Bij slecht weer was dat best leuk." Het jeugdige tweetal ging letterlijk in de voetsporen van Thijsse het eiland rond. ,,De verhalen van Thijsse wa ren voor ons de aanleiding om naar Texel te gaan. Éénmaal zijn we met z'n tweetjes helemaal langs de zee kant gelopen. Op een gegeven mo ment werden we verrast door opko mend water en raakten we vast op een zandplaat in de buurt van de Mok. Gelukkig kwamen mensen van het vliegkamp op ons hulpgeroep af Ze brachten ons in veiligheid en ga ven ons droge kleren. Nee. over dat gevaar schreef Thijsse niet Maar ik heb het hem met kwalijk genomen, want telkens als ik naar Texel ga lees ik zijn album weer door. Die man heeft wat ontdekt zeg." Fiets op slot Het Texel van de jaren twintig ver schilt natuurlijk hemelsbreed van het huidige Texel. Mook toont zich be paald met teleurgesteld over de ont wikkelingen „We kijken elk jaar weer wat er is veranderd. Nou, dat valt best mee Alleen is het jammer dat er te genwoordig zoveel is afgesloten. Vroeger zag je nooit prikkeldraad." „En wat ook is veranderd, is dat je je fiets nu wél op slot moet zetten. In de jaren twintig gingen m n broertje en ik naar de Groeneplaats, die vol scha pen stond, en zetten onze fietsen op slot. Een Texelaar vroeg ons: 'Waarom doen jullie dat? Er wordt hier niks gepikt. En als het wèl ge beurt. pakken we ze bij de bootToen we daarna naar de duinen gingen, lie ten we onze fietsen onafgesloten achter En inderdaad, toen we terug kwamen stonden ze er nog Apart slapen De eerste jaren kwam Mook steeds met zijn broer, daarna logeerden ze met hun ouders in hotel Tubantia en nadat hij was getrouwd bezocht hij hgt eiland met zijn vrouw en twee kin deren. „De eerste jaren in De Linde boom. Een ouderwets hotel, met het toilet op de gang Door het gebrek aan comfort beviel dat met zo goed. Toch kozen we voor iets nóg soberders, in de schuur van Boon aan de Vuurtorenweg. Mannen en vrouwen moesten daar apart slapen, zelfs als je getrouwd was." Slechts de laatste twee jaren van de oorlog reisde Mook in verband met de bezetting met naar Texel. Het gezin woonde destijds in Haarlem „In de hongerwinter hebben we het slecht gehad Gelukkig kon pa soms tarwe ritselen, maar ik heb ook éénmaal bloembollen gegeten. Dat was iets verschrikkelijks Meerdere keren De twee gemiste jaren wist Mook na de oorlog ruimschoots te compense ren. Vaak kwam hij meerdere keren per jaar. Ook na het overlijden van zijn eerste vrouw bleef hij Texel be zoeken. In 1970 kwam hij voor het eerst met zijn tweede, huidige echt genote, de nu 57-jarige Filipijnse Naty Otico. Mook vertelt hoe hij haar heen leren kennen in een Haarlems zie kenhuis; hij was patiënt, zij verpleeg kundige „Ze weigerde me naar bui ten te brengen, omdat ze van een andere afdeling was Ik dacht 'Wat een kreng' Maar later leerde ik haar beter kennen." Nog steeds vieren ze elk jaar samen de dag dat ze voor het eerst op Texel kwamen, 14jum 1970. „Ik móest haar Texel laten zien", vertelt Mook. „Zij vindt het hier ook heerlijk, vooral het strand Mijn favoriete plek is het bos, lekker wandelen en picknicken Ik kan ook uren op het vliegveld doorbren gen. daar is altijd wat te zien Andere eilanden De afgelopen tien jaar is het paar verknocht geraakt aan hotel Molen bos bij De Cocksdorp Het is zo on geveer het meest noordelijke plekje waar Mook in zijn lange leven is ge weest. Voor andere vakanties ging hij steeds zuidwaarts: o a Spanje. Oos tenrijk en Italië Alleen in Engeland kwam hij „hoger". .Op de andere Waddeneilanden ben ik nooit ge weest Alleen één keer heel eventjes op Schiermonnikoog, dat telt eigen lijk niet mee. Ik heb er nooit behoefte aan gehad. Texel is gewoon het mooist en meest gevarieerd. Frans Hopman

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1996 | | pagina 7