Vroeger krijg je nooit
meer terug in Den Burg
Groeneplaats liefst 'gewoon gezellig' maken
.Raadskelder naar
Dlein verplaatsen"
Wat zou er van het
\aaksje geworden zijn?"
Pieterse dient plan-li in:
Spijt
„Doe maar gewoon" zeggen lezers
Hou het simpel
i üXüLbfc y COURANT
Wat vindt de overkant?
uchtere reactie M. Leegwater:
Niet bebouwen
De huidige Groeneplaats kwam
tot stand door visie. Dat liep
slecht af. De volgende eventuele
ingreep moet worden ingegeven
door spijt daarover. Slechts dat
en alleen dat zal leiden tot recon
structie. Oude ansichtkaarten als
inspiratiebron en semtex zijn ge
noeg.
Klaas Smidt,
Den Burg.
Onze oproep aan de lezers om hun visie te geven op het
„hart" van Den Burg heeft geen lawine van telefoontjes ver
oorzaakt, zoals in november '96 met de „hoed" van hotel
Greenside. Wel sprak uit alle spontane reacties een grote
betrokkenheid met het onderwerp. Opmerkelijk is dat vrijwel
iedere beller waarschuwde tegen een te grootschalige aan
pak. „Doe maar gewoon", luidde het motto. Ook degenen
die, ter aanvulling, door de redactie om commentaar wer
den gevraagd, reageerden in die trant. Daarmee is overigens
niet gezegd dat een meerderheid van de Texelaars er zo over
denkt.
(Foto's Tessa van Daalcn)
laat er beplanting tegen groeien.
Daar zou het van opknappen."
Voordat de doorbraak (Elemert) er
was, was de Groeneplaats veel
beslotener van karakter. Ze wil dat
niet terugdraaien ..Je moet tenslotte
de Parkstraat in kunnen rijden. Maar
je kan die beslotenheid visueel weer
terugkrijgen door in die hoek een
muzieknis te zetten."
Hoewel er goed over is nagedacht,
kan het plan van Nauta Tineke
Jimmink niet bekoren. ..Het is
overkants. Teveel op ondernemers
gericht. Er mag van mij wel een
winkeltje bij, maar geen tientallen. En
ik heb veel meer mensen gehoord
die er zo over denken
Lelijke voorkant
,,Wat een leuk initiatief van jullie",
begint Kees Schuijl, Hij is voorstan
der van de plannen van Cor Zijm en
de Historische Vereniging. „Er móet
wat worden gedaan aan die lelijke
voorkant van het raadhuis. Pieterse
had het over houten dingen ervoor
zetten, maar bomen en groen zou
ook al schelen Als er maar wat wordt
gedaan om die rechte en grote
vlakken aan het oog te onttrekken."
Schuijl wil niet meer winkels of
ondergrondse parkeergarages
„Daar zit Den Burg niet op te
wachten. Veel te duur. Er mag van
mij best geld worden uitgetrokken
voor aanpassing, maar het hangt er
vanaf waarvoor."
Nestkasten
Harry Bakker uit Den Hoorn steltvoor
om in het park een rondlopend,
Het terugrestaureren van de kerkhof
muur spreekt Bakker aan. „Dat hóórt
bij het park Bovendien is het altijd
goed om oude dingen te bewaren in
dit jachtige moderne leven." Het vlak
maken van de Groeneplaats vindt hij
vanzelfsprekend. „En plant daar dan
zeven of negen platanen. Die bomen
worden heel groot, hebben een
mooie stam, doen het goed op Texel
en zijn met gevoelig voor ziektes."
Simpel
De Groeneplaats gaat ook Menno
Stam aan het hart In zijn ogen is de
visie van de Historische Vereniging,
de beste. „Houdt de projectontwik-
kelaar buiten de deur, want die kost
kapitalen", aldus Stam. „Het ge
meentehuis. de Rabobank en de
toekomstige ING-bank staan er en
blijven er staan Dus de oorzaak van
de ongezelligheid wegnemen is een
utopie."
Stam vindt, gezien de drukke markt
en folkloredagen, dat er behoefte is
aan een grote geëgaliseerde Groene
plaats met bomen en een muziek
tent. Winkeltjes en huisjes ziet hij niet
zitten „Cor Zijm verwoordde het zo
mooi: 'onbegrijpelijke camouflage'.
Houd het simpel."
Als het te kostbaar wordt, komt er
waarschijnlijk niets van terecht.
Daarom klinkt het plan van Frans
Pieterse wel leuk. De pomp op de
Groeneplaats, de muzieknis, wat
groen en straatlantaarns. De
huisjes aan de Burgwal in het
plan van de Historische Vereni
ging spreken me ook wel aan.
Dan krijgt het park weer wat meer
uitstraling
Nel Rommets,
Den Hoorn.
TCYT?! CC ^7 VRIJDAG 7 FEBRUARI 1997
Wat betreft de Groeneplaats staat
Bakker volledig achter het plan van
Frans Pieterse. „Klimplanten tegen
het raadhuis is niet alleen verfraaiing,
het trekt ook vogels aan." Een grote
ondergrondse parkeerruimte, maar
dan vooral voor fietsen, ziet hij wel
zitten. „Ik bekijk dat wel eens op
marktdagen en daar is echt behoefte
aan. Er moet ruimte komen voor wel
1500 fietsen en eventueel nog een
paar auto's."
De pomp op de Groeneplaats was
vroeger dé plek waar nieuwtjes
werden uitgewisseld. Tegenwoor
dig heb je de „maandagmorgen
club", het groepje mannen dat zich
meestal op het hoekje van de
Stenenplaats ophoudt. „Dat is ten
minste een gezellig pleintje", zegt
Lieuwe Visser, één der 'clubleden'.
„De Groeneplaats is dat niet, die
doet koud aan."
Visser weet waarover hij praat, want
in zijn rol als schout tijdens de folk
lore, loopt hij vele rondjes door het
hart van Den Burg. „De bult op de
Groeneplaats is een ongelukkig ding.
in hij dinsdag de Texelse Cou-
|t onder ogen kreeg, schrok
ns Pieterse zich rot. De indiener
i het plan „Geef Frans een
is" merkte dat tijdens de hoor
ing op 18 februari een achter-
ilde versie op tafel zou komen,
liddels heeft hij zijn „tweede
is" bij de gemeente gepresen-
rd. Meest opvallende voorstel:
plaatsing van grand-café De
der (De Raadskelder) naar de
leneplaats, vóór de kantoor-
ugel van het gemeentehuis.
de verbouwing van de Rabobank,
nieuwe serre van De Lindeboom
Ie komst van de ING-bank besloot
Ierse zijn oorspronkelijke plan aan
lassen. De uitbater van café De
seboom vindt dat de genoemde
iwkundige ingrepen het „hart" ten
ide zijn gekomen. Toch moet er
I meer gebeuren om de gezellig-
d en sfeer terug te brengen, aldus
terse.
Bomvrij
dereen mijdt het midden van het
in. Als de winkels dicht zijn, zie je
mand meer in het dorp. Overdag
let de Groeneplaats weer tot leven
[rien. lopen, rusten op een bankje,
I drinken, enz. 's Avonds moet het
htrum mooi verlicht zijn. Het park
pe plaats zijn nu donker, wat leidt
pechten, vandalisme en rondhan-
p. Bovendien zijn de huidige lan-
Irnpalen licht, klein en slecht. Als je
een wind laat, zijn ze om, uit of krom."
Nieuw in zijn tweede versie is het
maken van een poort bij de doorbraak
Elemert-Parkstraat. „Een stadspoort,
want Den Burg heeft immers stads
rechten. Dat geeft een leuke entree
en het haalt de tocht weg van het
plein Boven de poort kunnen vol
gens Pieterse enkele woningen ko
men.
Klapstuk is de verplaatsing van De
Raadskelder. Pieterse denkt daar
mee vele vliegen in één klap te slaan.
Ten eerste ontstaat door de boven
grondse entreehal af te breken, een
ruime toegang tot het park. Nu is dat
een onopvallend smal pad. Op de
tweede plaats kan de kelderruimte
waar nu het restaurant is gevestigd,
een andere functie krijgen. De toilet
ten worden het nieuwe openbaar toi
let, bereikbaar via de bestaande trap.
De eetzaal (apart bereikbaar via de
keukentrap) kan dienen als nieuw
onderkomen voor de Historische Ver
eniging. „Bomvrije ruimten om de
archieven in op te bergen zijn al aan
wezig." Ook het arbeidsbureau, dat
onderdak krijgt in het gemeentehuis
en een eigen ingang nodig heeft,
komt voor deze ruimte in aanmerking.
Terras
Derde punt is dat het restaurant wordt
verplaatst naar de Groeneplaats,
voor het gemeentehuis. Dit idee sluit
aan bij de door Jook Nauta geop
perde „centrumbebouwing" voor het
Speeltuin
Tenslotte heeft hij nog een idee voor
het park: daar moet een bewaakte
speeltuin komen, waar ouders hun
kinderen kunnen droppen als ze
boodschappen doen. Verder zou de
kerkmuur na restauratie moeten wor
den verlicht. Twee ingangen (raad
huis en Parkstraat) vindt Pieterse wel
genoeg. De nieuwe, pittoreske huis
jes aan de Burgwal kunnen wat hem
betreft tot aan het postkantoor wor
den gebouwd.
Voor belangstellenden ligt het plan
„ter visie" in De Karseboom. „Met
een biertje erbij wordt het nog beter."
slingerend pad te maken van twee
meter breed. „In verband met het
toezicht moeten er niet meer dan
twee ingangen komen, bijvoorbeeld
naast de Raadskelder en naast het
postkantoor." Hij vindt het een goed
idee om van het park een soort
Texelse keukenhof te maken, voor
zien van sfeervolle verlichting. „Dat
oogt vriendelijk en is een mooie
manier voor Texelse kwekers om
hun bollen te promoten." Hij pleit voor
het ophangen van nestkasten.
Een belangrijk onderdeel vindt Bak
ker de plaatsing van 28 zitbanken,
veertien aan iedere kant van het pad.
zodat mensen gezellig kunnen
zitten. Hij is tégen groenblijvende
struiken. „Daar gaan kinderen ver
stoppertje in spelen, zodat mensen
schrikken, er wordt tegen geplast en
meer van dat soort rottigheid. Het
bemoeilijkt het toezicht." Bakker wil
absoluut geen fietsen toelaten in het
park. „Voor je het weet komen er
snorfietsen en bromfietsen. Dat zijn
rustverstoorders."
Verknald
Leeft het hart van Den Burg ook in De
Cocksdorp? „Voor een deel is het
Vooral als het pas heeft geregend,
glijdt iedereen er op uit. Ook voor de
marktkooplieden is de schuine helling
lastig en krap."
Het plein moet dus weer vlak. Wat
moet er nog meer gebeuren? „Vooral
wat groen erbij. Maar geen gras, dan
wordt het een hondentoilet. Bloem
bollen vind ik ook met zo geslaagd.
Over een muzieknis bij de doorbraak
zijn de meningen in onze club ver
deeld. Zelf vind ik het niet zo gek. Het
breekt de wind. Bij wind uit het zuiden
en oosten is de hoek tussen het raad
huis en de juwelier nu net een schoor
steen."
Lammerenmarkt
Met weemoed zag Visser in de vorige
krant de foto van het schoonspuiten
van de Groeneplaats na de
lammerenmarkt. „Heel jammer dat
die niet meer bestaat. Zelfs met de
folklore kunnen we met veel pijn en
moeite een koppeltje schapen krijgen
voor de Dag van het Dier
De „grand old lady" van de Texelse
folklore, Doortje van Sambeek-
Schrama, wil eveneens „een gewoon
gezellig plein". „Doe maar een plant
soen voor het raadhuis, een muziek-
podium midden op de Groeneplaats
en wat bankjes er omheen. Als het
een mooi ding is, staat het nog leuk
ook. Geen bebouwing dus en de bult
moet weg; een plein is mooier."
Akoestiek
Een podium midden op het plein stuit
echter op bezwaren bij Wim van
Sambeek, voorzitter van het Konink
lijk Texels Fanfarecorps. „Als we in
het midden staan, verwaaien de klan
ken. Met de Taptoe stellen we ons
bewust op voor het raadhuis, dan
hebben we tenminste een klankbord.
De plaats van zo'n podium is dus heel
belangrijk", stelt Van Sambeek.
Het fanfare zou volgens hem zeker
wel gebruik maken van zo'n podium.
„Vroeger speelden we ook graag in
de muzieknis in het park. Die had een
goede akoestiek. Als je nu weer een
nis wilt neerzetten, moet die wel goed
afsluitbaar zijn of demontabel. Met
een open podium, waar iedereen zo
maar bij kan, hoef ik je met te vertel
len wat er gebeurt."
een ver-van-mijn-bed show. Maar
zeker de ouderen die weten hoe het
vroeger was, hebben er wel een me
ning over", zegt Bieuwk Monen.
„Vroeger krijg je nooit terug. Toen
gingen we met auto's vol van De
Cocksdorp naar uitvoeringen in Den
Burg. Met z'n allen in het park op zo
meravond. Daarna is het centrum
vreselijk verknald. We wisten alle
maal dat er niks van overbleef. Nu
kan je alleen maar hopen dat de
Groeneplaats weer de Groeneplaats
wordt."
Lukt dat met het plan-Nauta? „Dat is
wel erg groot. Ik kan in Den Burg wel
25 winkels opnoemen waar je kleding
kunt kopen. Moet er dan nog meer
bij? Ik zie meer heil in ambachtelijke
bedrijvigheid, daar komen meer men
sen op af. Als ik zelf in vreemde plaat
sen ben, wil ik daar ook een kijkje
nemen
Toegangspoort
Tineke Jimmink uit Den Burg ziet het
meeste in het plan van de Histori
sche Vereniging. „Ik heb zelf ook al
eens een ingezonden stuk in die trant
geschreven." Ze vindt het een goede
zaak dat die visie het hele hart van
Den Burg bij de reorganisatie
betrekt. Dat het park wordt opge
knapt en een duidelijker functie krijgt,
spreekt haar aan „Vroeger was de
ingang aan de Parkstraat, tegenover
Moerbeek. Laat de gemeente dat
herstellen door daar een mooie
toegangspoort te maken."
Het front van het raadhuis vindt
Tineke Jimmink met fraai. „Door die
brede stoep ervoor oogt het ook erg
kaal. Maak luiken aan de muur en
„Ken u het begrip bootscholie-
ren? Ik was er zoéén. Wij heb
ben ooit wel staan zingen in de
muzieknis, dus die zou ik best
terug willen zien op de Groene
plaats", mijmert Jan Kievits uit
Woerden. De oud-Texelaar leeft
mee met de aanpassingsplan
nen voor het centrum van Den
Burg Net als de Historische
Vereniging en Roelie Bakker is
hij tegen bebouwing van het
plein. „De Groeneplaats moet
weer worden zoals-ie vroeger
was. Natuurlijk is niet alles terug
te draaien, maar die sfeer."
Kievits wil de pomp terugge
plaatst zien. Meer winkels is hij
geen voorstander van. „Ik heb
begrepen dat men daar in Den
Burg met op zit te wachten."
„Plan 5 van Cor Zijm doet het
meest recht aan de oorspronke
lijke toestand van de Groene
plaats", vindt E Smid uit Haren,
die op Texel een tweede woning
heeft. Hij houdt het kort: „Nieu
we huisjes en winkeltjes lijkt me
niks."
Gré Starink-Dekker,
Den Burg.
kantoorgedeelte Bij de nieuwe
Raadskelder komt een terras, waar
door er vanzelf meer leven op het
plein komt. Daarnaast heeft Pieterse
een bloemenstal en poffertjeskraam
bij het restaurant geprojecteerd.
Het huidige brede trottoir voor het
raadhuis wordt opgeofferd. Daar
moet volgens Pieterse een goed ver
lichte taxibaan komen, met op de
hoek Groeneplaats-Vismarkt wacht-
hokjes. Het uitgaanspubliek zal dat 's
nachts op prijs stellen.
Verder wil Pieterse een muzieknis in
een hoek van het plein. De pomp
moet in ere worden hersteld (inclusief
lichtje in de top), bij voorkeur op de
Vismarkt. De Waag hoeft niet langer
als openbaar toilet te dienen en kan
bijv. dienen als verkooppunt van echt
Texelse produkten. De betreffende
ondernemers zorgen bij toerbeurt
voor personeel. Verplaatsing van De
Waag is niet perse nodig.
Speciale aandacht vraagt Pieterse
voor de stroomvoorziening op het
plein, ,,'s Zomers heeft de markt al
stroom nodig vanuit het gemeente
huis. De kooplui werken tegenwoor
dig met koeling, electrische weeg
schalen en zelfs magnetrons. Ook bij
festivals is er een tekort aan stroom."
gen. „Neem een tuinarchitect in de
arm en laat die aan de Burgwal de
hoofdingang maken met een replica
van de oude poort."
de publicatie in de afgelopen
nt is bij de gemeentelijke afde-
ng ruimtelijke ordening weer een
isie op het „hart" binnengeko-
n. Mevrouw M. Leegwater-Klimp
Den Burg vindt dat men bij alle
innenmakerij de realiteit niet uit
I oog mag verliezen. Nuchter
jven, luidt haar devies.
et plein moet gezelliger worden en
roeten meer banken komen, maar
mand weet hoeveel banken er al
an en men klaagt dat er nooit ie-
nd op zit", schrijft mevrouw Leeg-
ler, die als geboren Texelse de
■ikkelingen op de voet volgt. Zelf
:ft ze de zitbanken geteld: het zijn
aalf. „Ik kom er vaak langs en zie
:omers wel mensen zitten, lekker
de zon of in de schaduw van de
nen."
bult hoeft wat haar betreft niet te
den afgegraven. „Dat is een soort
n terreintje, waar je rustig zit. Ik
ak me zorgen over de bomen, die
het juist zo goed doen. Hoe moeten
die een afgraving overleven? Wel zou
ik de fietsenstalling willen verplaatsen
van de bult naar de zijkant van het
raadhuis in de Parkstraat,"
Aan de hand van oude ansichtkaar
ten en eigen herinneringen conclu
deert mevrouw Leegwater dat het
Raaksje eigenlijk niet meer was dan
„een bij elkaar geraapt stelletje wo
ningen zonder historische waarde".
„Stel |e eens voor dat het raadhuis
buiten Den Burg was gebouwd, wat
zou er dan van het Raaksje geworden
zijn? Er zouden winkels zijn gekomen
met hun reclameborden en uitstallin
gen op straat. Dan ben ik blij dat het
raadhuis dat heeft voorkomen en die
grote banken passen er goed bij."
Verder vindt ze dat de doorbraak
Elemert-Parkstraat in tact moet blij
ven. „Hoe moeten degenen die daar
wonen of die met de bus aankomen
anders hun weg naar het centrum vin
den?"
De rommelige toegangen van het
park moeten een opknapbeurt krij-
Ippassen voor gerommel in de
marge? Jook Nauta rommelt zelf
in de marge. Alles dat erbij komt
is een achteruitgang voor de
Groeneplaats. Het plein mag
nooit worden bebouwd met huis
jes en winkels die er weer tiental
len jaren staan. Dat geeft proble
men met bevoorrading en zorgt
voor kermisachtige toestanden
"Doe wat groen tegen het raad
huis en maak het geheel wat ge
zelliger Maar het plein moet blij-
en, want dat heeft een sociale
inctie. Ik sluit me aan bij de vi
le van de Historische Vereni-
ing.
