Manier waaróp wekte de grootste ergernis
„Moeten alle panden
op monumentenlijst?"
Serene sfeer rond
eilandelijke kunst
Posthuys: houtwerk
en natuurtekeningen
w
TEXELSE COURANT
ill Analyse
SBB: vergunning
plagprojecten
Militaire mast
op Razende Bol
Kunst CorrieTimmer
te bezichtingen
Klif 12
Diner Cabaret
Rode Wijn!
W DE KRIM
RAFAËL KWARTET
Gedenkplaat Texelse
oorlogsslachtoffers
iphaël kwartet en
top-klarinettist
e imen in De Muze
DINSDAG 25 MAART 1997
len heeft een onderwerp zo
reacties losgemaakt als de
ling van De Dennen. De inge-
en-brievenrubriek in deze
ipuilde wekenlang uit. Reden
■de Historische Vereniging om
openbare avond te beleggen,
■bij verontruste Texelaars in
I kunnen gaan met Staatsbos
ier. Morgen is het zover, om
uur in De Lindeboom. Aanlei-
voor een terugblik en analyse.
\eerste rijst de vraag waarom zo
kaal en emotioneel werd gerea-
d Waarschijnlijk voelde hel pu-
zich overvallen. Staatsbos-
er had deze storm van protest in
•evat met verwacht. Anders zou
er net als bij speciale projecten
de Schotse Hooglanders en hel
Tureluur meer publiciteit aan
ien gegeven. Dit was niet de eer-
tunmng. dus ach. een normaal
jericht leek voldoende. Daarmee
rschatte SBB het effect van de
zaamheden. die door verschrikte
ezoekers werden ervaren als
lag
Ie ingezonden stukken blijkt dat
ootschalige aanpak veel erger-
Veelt veroorzaakt Hier en daar
bpen plekken maken, daar kun
de meeste mensen begrip voor
opbrengen, maar percelen groten
deels kappen, dat gaat te ver
Wie de boswachters ernaar vraagt,
krijgt een gedegen antwoord SBB
stelt dat deze aanpak nodig is om in
de toekomst over een gevarieerd bos
te beschikken Jonge loofbomen èn
jonge dennen zijn gebaat bij grote
open plekken mei veel zonlicht. Zo
wel in een TC-reportage over de
dunning als in ingezonden stukken
gaven SBB-medewerkers tekst en
uitleg.
Toch kan SBB met verhullen dat het
ook om geld gaat Een eerdere
dunning werd uitgesteld omdat de
houtprijs te laag was. Reden waarom
nu tweemaal zoveel werd gekapt.
Daarnaast zou het te duur zijn om het
zware materieel waarmee de houtkap
wordt uitgevoerd, jaarlijks te laten
overkomen.
Deze drastische aanpak is met alleen
een doorn in het oog van de ..ge
wone" bosgemeter, maar stuit ook op
bezwaren van natuurbeschermers.
Bij de opening van de expositie ,.100
jaar De Dennen" was te merken dat
zelfs in erkende bolwerken als de
Werkgroep Landschapszorg en
EcoMare verschillend over het men
selijk ingrijpen wordt gedacht. Spre
ker Teun de Wit viel het SBB-beleid
inhoudelijk aan ..Laat de natuur haar
gang gaan Geen boom meer vellen,
want er zijn er at zo weinig van",
luidde de kern van zijn betoog
Verder stuitte het ..grove geweld"
waarmee grote gaten in het bos wer
den gehapt, velen tegen de borst
Maar wie realistisch is. zal beseffen
dat de huidige bosreuzen niet meer
met paarden en sterke mannen kun
nen worden verwijderd. SBB had
waarschijnlijk veel kritiek kunnen
voorkomen, als het bos weer netjes
was achtergelaten. Diepe sporen en
vernielde takken zetten nu extra
kwaad bloed
Kale open plekken, zoals hier aan de Ploegelanderweg, wekten onbegrip en boosheid.
Foto Frons Hopman
Navraag leert dat een Texelse aan
nemer binnenkort de paden zal op
knappen en later -als de houtstapels
weg zijn- ook de wegbermen. Al het
hout moet begin mei zijn afgevoerd
(dat is zelfs verplicht om de versprei
ding van de dennenscheerder-ziekte
te voorkomen).
Wellicht is er nóg een reden voor de
golf van kritiek. Verscheidene brief
schrijvers betichtten SBB van arro
gantie. Dat is niet onbegrijpelijk. Al
toont SBB zich op Texel geen starre
organisatie, regelmatig wordt de be
volking geconfronteerd met projecten
waarop met of nauwelijks inspraak
mogelijk is. Plannen die het gevolg
zijn van op landelijk niveau geformu
leerd beleid. Het huidige beheersplan
voor de duinen (waaronder De Den
nen valt) is daarvan een voorbeeld
Toegegeven moet echter worden dat
projecten die op Texel met veel scep
sis zijn ontvangen, wèl aanslaan. De
Hooglanders zijn een populaire at
tractie en in de Mokslootvallei ontkie
men tal van planten. Wat dat betreft
verdient SBB krediet en is op de per
soon spelen ongepast.
Tenslotte getuigt de discussie van
een grote verbondenheid van de
Texelaars met hun bos. Speciaal de
dennenbomen blijken bijzondere ge
voelens op te wekken. De vertrouwde
geur. het geruis van de zeewind in die
hoge kruinen, altijd groen, spelen met
dennenappels. Elementen die voor
velen belangrijker zijn dan de geva
rieerdere flora en fauna van een ge
mengd of loofbos Daar hebbenwe"
immers geen gevoel bij.onze sym
pathie gaat uit naar die sterke pio
niers die op het schrale en kale eiland
wisten uit te groeien tot een hecht
bos.
Het voornemen van SBB om het per
centage dennen terug te dringen tot
30 a 40% gaat menig Texelaar
daarom te ver Aangezien het bos
tegenwoordig zowel de functie natuur
als recreatie heeft, moet SBB met die
belevingswaarde rekening houden.
Voldoende dennen houden dus.
Wat de nabije toekomst betreft is het
verstandig dat SBB een geleidelijke
weg bewandelt De huidige dunning
vindt plaats amper twee jaar nadat
het plan-Tureluur een kale vlakte in
het bos heeft veroorzaakt Als de
natuur daar nou eens de tijd krijgt en
er iets moois groeit, ontstaat waar
schijnlijk vanzelf een bredere basis
voor de verdere omvorming van het
bos. Mocht er niets van terecht ko
men, dan heeft SBB ook een goede
reden om zich eens achter de oren te
krabben.
Morgenavond is in elk geval een
goede gelegenheid om hierover sa
men van gedachten te wisselen Niet
om te hakketakken, want dat leidt tot
niets.
Hoort een gebouw als „Flevo" aan
het Schilderend thuis op de rijks
monumentenlijst of niet? Deze
vraag hield de leden van de com
missie ruimtelijk en huisvestings
beleid woensdagavond bezig. ,,De
vraag is of je allerlei panden moet
willen bewaren", stelde Dirk Terps
tra (PvdA). „Mede met het oog op
de financiële middelen is het mis
schien beter om onze aandacht al
leen te richten op de panden die
passen in de historische structuur
van Texel."
Het rijk wil acht gebouwen als monu
ment aanwijzen Behalve „Flevo" zijn
dat een stolpschuur aan de Haller-
weg, een voormalige dubbele
arbeiderswoning aan de Hoofdweg,
de boerderij Hunsingo aan de Post
weg, het uitwateringscomplex nabij
molen 't Noorden, 't Pakhuus op de
haven, een stolpschuur bij de Nes-
weg, de ijzeren kaap en de kust-
batterij RommelpotA/Vitteweg. Zeven
van de acht staan al op de gemeen
telijke monumentenlijst, grotendeels
is dus sprake van overheveling.
Terpstra was niet de enige die zich
kritisch uitliet. Ook Erna Eelman
(VVD) uitte haar bedenkingen „Flevo
is karakteristiek, maar of het nou een
monument is..." Zij liet in haar opinie
meewegen dat de eigenaar, die het
pand over enkele jaren wil vervangen
door een dubbel woonhuis, niet posi
tief is over de aanwijzing. „Je kunt
hem toch met op ontzettend hoge
kosten jagen'?"
Jan Koolhof (CDA) sloot zich bij deze
kritiek aan Als de eigenaar er geen
problemen mee had, zou ik zeggen
zet 'm er maar op Nu niet." Hij wilde
de kwestie nog met zijn fractie be
spreken.
Dick Drijver (Texels Belang) had geen
problemen met de lijst en Jaap Vla
ming (GroenLinks) toonde zich een
enthousiast voorstander om zoveel
mogelijk karakteristieke dingen te
behouden
Bom duiten
Ambtenaar Jan Commijs lichtte de
financiële achtergronden toe. Hij gaf
aan dat het wel een beetje zuur is dat
het rijk een oogje op de panden heeft
laten vallen, nadat de gemeente de
meeste eerst „voor een bom duiten"
heeft laten opknappen Toch was het
volgens hem belangrijk om zoveel
mogelijk gebouwen op de lijst te krij-
Voor enkele plagprojecten en natuur
ontwikkeling vraagt Staatsbosbeheer
(SBB) van de gemeente procedurele
medewerking De bedoeling is om in
De Nederlanden bij De Muy, het
Zodenvlak, het Maffenvlak en De
Acht Bunder ten zuiden van de
Krimweg de verruigde bovenlaag te
verwijderen, zodat in de vochtige
duinvalleien zogenaamde „pionier
vegetatie" kan groeien De werk
zaamheden moeten in augustus wor
den uitgevoerd
Verder wil SBB in Het Alloo bij de
Ruyslaan aan natuurbouw doen. Het
project betreft de inrichting van en
kele oevers, het deels verleggen van
een duinrel en het uitbaggeren van
een verlande duinpias Hiervoor is
een artikel 19 procedure nodig Het
college heeft geen problemen met de
SBB-plannen, alleen moet over een
stukje agrarische grond in Het Alloo
nog worden gesproken in het
convenant. Pas als daarover bestuur
lijke overeenstemming is, kan ook
voor dit deel een aanlegvergunnmg
de deur uit
gen. Het jaarlijks budget voor restau
ratie hangt namelijk af van het aantal
monumenten. Voor 1997 krijgt Texel
voor 182 monumenten ƒ265.000,-
van het rijk. „We moeten dus priori
teiten stellen en een meegaren-pro
gramma opstellen'aldus Commijs
Het ministerie van Defensie mag
van de gemeente een 60 meter
hoge mast plaatsen op de Razende
Bol. Dit hulpmiddel bij schiet
oefeningen vanaf fort Erfprins zal
er tussen 1 mei en 15 juni staan.
Voor vrijstelling van het bestem
mingsplan zal een artikel 17-proce-
dure op de Wet Ruimtelijke Ordening
worden gevolgd. Die is nodig omdat
het op de Bol geldende bestem
mingsplan Waddengebied slechts
voorziet in bouwwerken van maxi
maal 30 meter
Het college wil meewerken omdat de
overlast van de mast minimaal zal zijn
en zeer tijdelijk. Negatieve gevolgen
voor bodem, water of lucht zullen met
optreden. Bovendien is in aanmer
king genomen dat de Razende Bol al
militair gebied is en de overlast niet
groter zal worden dan nu het geval is.
Bij het innemen van haar standpunt
heeft de gemeente advies ingewon
nen bij de partijen die zijn vertegen
woordigd in de Beheersoverleggroep
Texel.
De schilderijen die Corrie Timmer
voor de Gereformeerde kerk in
Oosterend maakte, zijn zaterdag voor
iedereen te bezichtigen De kerk
houdt van 11.00 tot 12.00 uur open
huis. Het thema van de kunstwerken
is „Pad naar Pasen" Timmer is zelf
aanwezig om vragen over de doeken
te beantwoorden.
Wie hel pad van De Vermaning
(Diek 11a in Den Hoorn) oploopt
wordt er onmiddellijk door
overvallen: een sereen gevoel van
rust. Dat wordt binnen versterkt
door het werk van tien profes
sionele, op Texel wonende kunste
naars. Natuurlijk zijn smaken
verschillend. Maar voor iedereen
hangt of staat er iets dat boeit en
aangrijpt. De expositie is tot 1 april
dagelijks te bezichtigen.
Wethouder Nel Eelman opende de
tentoonstelling zaterdag met het
boetekleed om de schouders.
Eigenlijk was de gemeentelijke kelder
de aangewezen ruimte, maar die is
onlangs in gebruik genomen als
computercentrum Vanaf de kansel
van De Vermaning deed de
wethouder een wens een nieuwe
ruimte bij het raadhuis, liefst
grenzend aan het park. De sceptici,
die vinden dat Texel genoeg galeries
heeft voor tentoonstellingen, werden
door haar gekapitteld. „De gemeente
heeft een belangrijke rol in het
exposeren van werk van beginnende
kunstenaars."
Als overbrugging biedt de gemeente
de gangen van het raadhuis aan,
maar dat wordt niet door iedereen
toegeiuicht. De Vermaning vormt in
ieder geval voor de professionele
kunstenaars een alternatief dat
misschien wel veel beter is dan het
origineel. Het enige storende aan de
lokatie was de muziek, die tijdens de
De sierlijke torso's luisteren de venster
bank op. troio Tors* rnn Darten)
toespraak van de wethouder bleef
aanstaan.
Het is de eerste keer dat een
gezamenlijke expositie in deze vorm
is gehouden. De Texelse profs deden
voorheen wel mee aan de zomerse
toer-in tentoonstellingen, maar die
waren altijd gekoppeld aan een
Voor de eigenaars verandert ook het
een en ander. „Bij gemeentelijke
monumenten kreeg een eigenaar bij
restauratie een uitkering van 60%,
met een maximum van ƒ45 000.-. Het
rijk geeft een voorschot, de eind-
betaling komt pas na vier jaar. Wèl
kan het bedrag hoger uitvallen Daar
naast gaat de uitkering omlaag. Nu
krijgt men 30% subsidie op de
restauratiekosten, straks wordt dat
20%. Verder kan men voor 30% een
goedkope lening afsluiten, maar dat
noem ik een sigaar uit eigen doos
(Advertentie)
BIOSCOOP
Cinema Texel
Pi Gravenstraat 33
Den Burg s 31 20 27
PROGRAMMA VAN
27 MAARTT/M 2 APRIL
STAR WARS special edition
-do. 20.30 uur
- vrVza./zo 16.00 19.00
21.30 uur
- ma. 16 00 20.30 uur
- di. 18.30 uur
- wo 16.00 18.30 uur
Toegang avond ƒ14,-
cjp/kind t/m 12 jrJ
matinee ƒ11,-
101 DALMATIERS
- vr. t/m ma wo.14.00 uur
Toegang ƒ9,-
SECRETS AND LIES
-di/wo. 21.00 uur
thema. Aan de inzendingen voor
deze uitstalling waren vooraf geen
eisen gesteld
Nel Eelman betoogde dat zij kunst
ervaart als een leek Dat zal het geval
zijn met vrijwel alle bezoekers. De
werken in de Vermaning wekken
echter de nieuwsgierigheid op en zijn
zo divers, dat er echt voor iedereen
iets bij zit dat de aandacht vasthoudt
De één houdt van gedetailleerd en
valt voor de preciese schilderingen
van Gerd-Jan Roos of de levensechte
vogels van Deet Kraay De ander wil
liever iets functioneels, zoals de
vazen van Nesrin During Herken
baar, maar toch tot nadenken
stemmen de kleine, perfect afge
werkte torso's van Ellen de Vries. En
het keramiek van Kerstin Edelman is
helemaal om bij weg te dromen,
evenals de beelden van Anna de
Visser.
Textielkunst
Totaal anders zijn de kleurige
„vegen" van Mien van As. Toon van
Hilten werkt met paars-blauwige
tinten in patronen die geometrisch
aandoen. Het wérk van Cobi Bremer
is teer, maar wekt de nieuws
gierigheid.
Lapjes textiel lijken misschien niet het
uitgangspunt voor kunst, maar wat
Iny Nahuijs ermee weet te doen is dat
zeker Ze experimenteerde met
kubistische vormen, maar menigeen
bleef ook ademloos kijken naar haar
mysterieuze „Planeet boven Texel".
Er ligt een heldere brochure van de
deelnemers klaar voor bezoekers.
Bovendien zullen de kunstenaars
afwisselend aanwezig zijn om
belangstellenden te woord te staan
Activiteiten De Lindeboom
:a. 29/3 Diner dansant met „Hickory"
Aanv. 19.00 u.
4-g«mgen menu ƒ49,50
:o. 30/3 Paaskoffiehrunch met Nino
Brunch 10.00 uur
Concert 12 00 uur
;a. 5/4 Ierse tolk avond ..Dave Arthur
Band" Aanvang 20.30 uur
ƒ12,50
Waarschijnlijk vanwege laatste winter-
folkconcert met een Iers huftet. Kosten,
aanvang en ti|d even navragen hi| De
Lindeboom (312041).
Activiteiten Question Plazci
vr. 28/3 The Nexus „GlkhJ Friday"
trance pari\ met Gavi en Sieve.
Entree I 5,00
:o. 30/3 „Jaren 70 Party" D.J. Paul
Toegang gratis
vr. 4/4 Dr. Beers uitgesteld naar 11 april,
ra. 5/4 „3\ Live"
Presentatie 3 of 4 Texelse hands
Entree ƒ5,-
vr. 11/4 Island Groovers with Dr. Beers
Entree ƒ5,-
THEATER RESTAURANT
Klif 12
Den Hoorn s- 31 96 33
wo. 26 maart za. 29 maart
zo. 30 maart wo. 2 april
en za 5 april
vrijdag 4 april
9-koppige swingband
rythm'n Dlues en rock
20.30 uur entree 10,00
VAKANTIECENTRUM
ff//*.
DE KRIMI TEXEL Roggeslootweg 6
De Cocksdorp 39 01 11
MAANDAG 31 MAART
(2c PAASDAG) OM 14.00 UUR
IN THEATER „DE KIEKENDIEF,,
In het kader van concertserie De Muze
met solo-klannettrst Jacques Mctrlrm
VOORVERKOOP:
Nauw Boek en de Muziek- en Dans
school (313493) en De Knm (390111).
dat is de boodschap die overkomt uit
het eminente spel van dit kwartet
Op Texel treedt het Raphael kwartet
op met Jacques Meertens. Deze
solo-klarinettist studeerde aan het
Amsterdamse Conservatorium bij
Bram de Wilde In 1972 slaagde
Meertens voor zijn diploma solo-spel
met onderscheiding Als solist trad hij
ondermeer op met het Noordhollands
Philharmonisch Orkest en het Ko
ninklijk Concertgebouw Orkest. Daar
naast maakt hij deel uit van diverse
kamermuziek-ensembles. waaronder
de Ebony Band Momenteel is hij als
solo-klarinettist verbonden aan het
Koninklijk Concertgebouw Orkest.
De entree voor het concert bedraagt 20 -
(voor vrienden van De Muze ƒ15,-). Kaarten
zijn verkrijgbaar bij Nauta Boek, De Krim en
de Muziekschool.
Er komt een gedenkplaat voor
Texelse oorlogsslachtoffers. Het
gedenkteken wordt geplaatst bij
het monument „De Goede Herder"
op de oorlogsbegraafplaats aan de
Kogerstraat in Den Burg. De plaat
zal voor de dodenherdenking op 4
mei op z'n plaats hangen.
De gedenkplaat is een initiatief van de
gemeente, die ook plannen heeft voor
een informatiepunt over hel leed op
Texel in de Tweede Wereldoorlog.
Om beide zaken te financieren moet
hiervoor 50 000 - op het
investeringsplan worden gezet. De
raadscommissie FET ging er
donderdagavond mee akkoord onge
veer de helft van dit bedrag te reser
veren. Aangezien het informatiepunt
pas volgend jaar wordt gerealiseerd
gaf de raad over dit deel nog geen
advies.
Strijkkwartetten gelden als de meest
subtiele vorm van musiceren. Dit
geldt ook voor het Raphael kwartel.
Drie kalende mannen en een grijze
haardos verraden bovendien een
flinke slaat van dienst Sinds 1981
vormen deze vier solisten een een
heid. De manier waarop zij tot een
perfectie in hun samenspel weten te
komen, duidt volgens de kenners dan
ook op rijpheid en een enorme ken
nis Naar elkaar luisteren met het hart.
Meer dan eén blik vergen ook de
super gedetailleerde etsen van de
Groninger Reinder Homan, die
wonderwel passen bij de houten
beelden. De illustrator maakt
landschappen of delen daarvan, die
uit elk gezichtspunt weer méér
bieden. Er hangt één ingekleurde
versie, maar de zwart-witte werken
leven meer.
De van origine Australische Robin
d'Arcy Shillcock zwerft over de hele
wereld en doet zo inspiratie op voor
zijn vogelschilderingen Hij
produceert veel en werkt zowel met
olieverf als met aquarel, potlood of
andere technieken. Hoewel hij oog
heeft voor details, weet hij in elk stuk
spanning en vaart te leggen. Erg
aardig zijn ook de studies van een
bosmuis en een eend
concertserie De Muze treden
ndag 31 maart (tweede Paas-
het Raphael kwartet en solo-
lettist Jacques Meertens sa-
n, op. Dat gebeurt, zoals
uikelijk, in theater De Kieken-
op vakantiecentrum De Krim.
in het hout zijn nog zichtbaar.
is lente en dat wordt in art
ry Het Posthuys in De Koog
'rstreept door een expositie
dieren. Alleen de bronzen
ijes van Sofie Hupkens wijken
teetje af van het thema, maar
>p hun manier ook erg mooi.
'osthuijs is zaterdag, zondag,
1ag en donderdag geopend
'4.00 tot 17.30 uur.
iet gebouw binnenkomt wordt
getroffen door een houten
iw De vogel is minutieus
jegeven en de „levendheid" van
lout maakt het beeld aan-
end. Het doet echt verlangen
38 neerendeTerschellinger Jaap
Deelder beloont dat met een
indrukwekkende serie. Een half in ruw
hout verscholen uil is een
meesterwerk, maar dat kan ook
worden gezegd van de prachtig
afgewerkte wezels, kleine vogels en
paddestoelen
Deelder laat het hout bepalen wat
voor beeld het wordt. Daardoor zijn
enkele dieren zo glad afgewerkt dat
het moeilijk is eraf te blijven en zijn
andere juist ruw uitgegutst. Je blijft
ernaar kijken Er zitten twee
„vreemde eenden" in de bijt. een
marmeren giervalk en een smelleken
van Belgische hardsteen. Het maakt
niet uit: Deelder benut alle structuren,
ongeacht het materiaal.