Texelse zeggenschap
over Texelse zaken"
1998
teso
a
C.R. Keyser, koopman
in graan en kunstmest
exel test
Groen-zwarte draad in programma TB:
Verkiezingen
Gemeenteraad
Agenda E
Van alle kanten J£0
.TEXELSECOURANT-
TB streeft weer
naar vestiging
van polikliniek
Vakantiereizen
Rode Kruis
Even een pak
SNERT halen
V(
Zorg over muur l
Hervormd kerkhof
DINSDAG 20 JANUARI 1998
„Texel moet herkenbaar blijven
voor zowel bewoners als toeristen.
Met behulp van een krachtig eigen
bestuur pleiten we daarom voor
gebiedsgericht beleid, passend bij
Texel en de Texelaars." Aldus
Texels Belang in het verkiezings
programma. waarmee de partij op
4 maart de huidige zes zetels hoopt
de consolideren. Enkele speerpun
ten zijn: een Texelse welstand
commissie die nieuwbouw beoor
deelt. een poliklinisch spreekuur,
meer privacy aan de balies van het
gemeentehuis en betere samen
werking tussen de economische
sectoren.
het z'n plicht om de burger te helpen
We proberen eruit te halen wat er in
zit. Iemand als Daan Schilling vindt
het leuk om zich daarvoor in te zet
ten."
Machtsblok
Verder verweert Timmer zich tegen
de opvatting dat TB zich de afgelopen
periode heeft gedragen als een
machtsblok, dat zich weinig van an
dere raadsfracties aantrok. .We had
den natuurlijk zes van de vijftien ze
tels. Maar dat brengt ook een grote
verantwoordelijkheid met zich mee.
Niet naar de oppositie geluisterd?
houden blijven ..Het mag geen stukje
Nederland zoals elders worden. Door
inmenging van met name hogere
overheden verlies je een deel van je
identiteit", aldus voorzitter Timmer,
Uitgangspunt is het behoud van het
Texet-produkt. Naast herkenbaarheid
is de leefbaarheid op Texel voor be
woners en toeristen een speerpunt
TB wil o a meer aandacht voor de
preventie en bestrijding van drugs
verslaving De scholen zouden daar
bij een belangrijke rol kunnen spelen
Daarnaast moet de overlast van clan
destiene slapers worden aangepakt.
Ook opruimen van zwerfvuil in
vervoer en fietspaden „Maar", zo
stelt TB, „aan gratis openbaar ver
voer kleven vooralsnog meer nadelen
dan voordelen Meer heil ziet men in
het stimuleren van andere vormen
van vervoer, die een aanvulling zijn
op de bus.
Verplaatsing van VV Texel '94 naar
de oude Boysvelden moet voortva
rend worden aangepakt, onder voor
waarde dat een haalbare exploitatie
op de nieuwe lokatie mogelijk is. De
schutters moeten de kans krijgen een
eigen onderkomen te realiseren TB
waardeert de zelfwerkzaamheid die
de schutters willen ontplooien
Toerisme
TB ziet toekomst in meer „gezond-
heidstoerisme". Stimulering van in
stellingen om zich op het eiland te
vestigen, kan daaraan een bijdrage
leveren. Kwaliteitsverbetering van
toeristische accommodatie blijft no
dig maar de omzetting van kampeer
plaatsen in zomerhuizen moet afge-
Texels Belang is momenteel verre
weg de grootste fractie in de gemeen
teraad. De in 1966 opgerichte kies
vereniging levert twee wethouders en
vier raadsleden. Met het CDA. goed
voor drie zetels, vormt TB een
meerderheidscoalitie. Dit tot frustra
tie van de andere vier partijen die
zich telkens met een 9-6 stem
verhouding zien geconfronteerd.
Mede hierdoor was de sfeer in de af
gelopen vier jaar vaak beneden peil.
Het laatste jaar is dit verbeterd, maar
de kritiek op met name TB is geble
ven. Vorige week bleek dat weer
eens uit de opmerkingen van PvdA-
lijsttrekker Hans Roeper aan het
adres van wethouder Daan Schilling
Klantgericht
Schilling zou het niet zo nauw nemen
met regels en beleid om burgers die
bij hem op spreekuur komen hun zin
te geven. TB-voorzitter Jos Timmer
weerspreekt de kritiek op deze klant
gerichte handelwijze van zijn wethou
der ,,'t Is maar net hoe je het bekijkt.
Je wordt tegenwoordig begraven on
der regelgeving Texels Belang vindt
k.
Texels Belang haalt in het verkie
zingsprogramma een oud plan uit
de la. een polikliniek op Texel,
waar specialisten spreekuur hou
den In het begin van de jaren '90
spande TB-wethouder Tine
Krijnen-Bays zich al in om dit op
Texel van de grond te krijgen,
bijvoorbeeld in samenwerking
met het Verpleeghuis. Een neu
roloog hield daar vroeger regel
matig controles. Volgens de oud
wethouder stond de directeur van
het Medisch Centrum Alkmaar
positief tegenover het initiatief,
maar blies het Gemini Ziekenhuis
hef af omdat het financieel niet
haalbaar zou zijn. TB wil nu een
nieuwe poging wagen. Gedacht
wordt ook aan het plaatsen van
merdialyse-apparatuur op T exei
Willem Brons en Corry Heijne.
Dan moeten ze wel punten aandra
gen waarmee wij iets kunnen. We
hebben in elk geval altijd voor ogen
gehouden dat minderheidsgroepen
met de dupe mochten worden van
ons beleid. Ik kan me met voorstellen
dat dit toch is gebeurd Neem maar
het kwijtscheldingsbeleid. dat is nog
nooit zo ruimhartig geweest Ook zijn
er nog nooit zoveel natuurwensen in
vervulling gegaan als de afgelopen
vier jaar
Gebiedsgericht
Door het verkiezingsprogramma loopt
weer een groen-zwarte draad: bewo
ners moeten zoveel als mogeli|k zelf
zeggenschap hebben over de ontwik
kelingen op hun eiland. „Texelse zeg
genschap over Texelse zaken."
Eén van de middelen om dat te be
reiken is volgens TB „gebiedsgericht
beleid" Een voorbeeld uit de bijna
afgelopen regeerperiode was de
stuifdekbestrijding, waarbii voorTexel
een uitzondering werd gemaakt op
het landelijk beleid.
Het is niet de bedoeling om op Texel
alles zelf te regelen: „Samenwerking
met anderen kan nodig en nuttig zijn.
Het overlegovergaan van de Neder
landse Waddeneilanden (OOW) en
de vorming van een internationale
Euregio van het totale waddengebied
kunnen een goede bijdrage leveren
Het totaal van wat Texel is. moet be-
toeristencentra staat hoog op het
verlanglijstje.
Daarnaast moet de plaats van de
boer in het landschap behouden blij
ven en moet er in de natuur plaats zijn
voor menselijke activiteiten.
Geen 1-2-3
De 1-2-3 regeling mag van TB wor
den afgeschaft In plaats daarvan wil
de partij terug naar een vast sluitings
uur voor horecabedrijven. Voorge
steld wordt dat de zaken voortaan om
02 00 uur dicht gaan.
TB blijft kritisch ten opzichte van re
gelgeving en overheden. De functie
van het gewest Kop van Noord
holland, waarbij Texel is aangesloten,
zal nauwlettend in de gaten worden
gehouden. Verder moet de dienstver
lening van de gemeente aan burgers
en bedrijven beter. Afhandeling van
brieven, verzoeken en procedures
moet binnen drie maanden rond zijn.
TB stelt voor een (onafhankelijk)
meldpunt voor met-klantgericht han
delen in te stellen.
Verkeer
Rotondes zijn volgens TB een goede
oplossing om gevaarlijke kruispunten
te verbeteren Verkeersremmers
daarentegen moeten tot een mini
mum worden beperkt.
TB wil het autogebruik terugdringen
door het aanbieden van goede voor
zieningen voor parkeren, openbaar
Dinsdag 20 januari:
In Cinema Texel draait om 19 00
uur Tomorrow Never Dies en om
21.30 uur Seven years in Tibet
Om 19.30 uur vergadert de
raadscommissie voor ruimte
lijk en huisvestingsbeleid in het
raadhuis. Op de agenda staat o.a
vierde wijziging bouw
verordening, gemeentelijk restau
ratie uitvoeringsprogramma en
enkele voorbereidingsbesluiten
Publiek is welkom.
De bibliotheekavond van de
Historische Vereniging is om
20.00 uur in d'Ouwe Ulo
Tevens is in d'Ouwe Ulo ruil
beurs voor verzamelaars van
oude foto's en ansichten, aan
vang 20.00 uur.
Om 20.00 uur houdt mevrouw C.
van der Geer van het Moerman
Patiënten Platform in de Vrije
School een informatie-avond over
de Moerman-therapie. Entree
2.50
Om 20 00 uur verzorgt George
Wintermans in de Jozefschool
voor het IVN een lezing over de
stekelbaarspassage. Ook niet-
leden zijn welkom, toegang gratis.
Woensdag 21 januari:
In Cinema Texel draait om 14.00
uur George uit de jungle en om
21 30 uur Seven years in Tibet.
Het Katholiek Vrouwengilde
houdt vanaf 20.00 uur jaarverga
dering in De Witte Burcht.
Om 19.30 uur vergadert de
raadscommissie voor welzijns
beleid in het raadhuis. Aan de
orde komen onder andere: ant
woorden op vragen uit de ge
meenteraad, de vervanging van
de Ferrever-zaal en de
leugdwerkprojecten waarbij ge
bruik wordt gemaakt van de zg.
Kohnstam-gelden. Publiek is wel
kom
Donderdag 22 januari:
De overkoepeling van vrouwen
organisaties houdt om 9.45 uur
voor leden van aangesloten vere
nigingen een koffieochtend in
De Bijenkorf te Oosterend Kees
Hoogerheide vertelt over Texelse
boerderijen en stambomen. En
tree ƒ5.-.
Om 19.30 uur vergadert de
raadscommissie voor finan
cieel, economisch en technisch
beleid in het raadhuis. Op de
agenda staat o.a. de vervanging
van De Ferrever, RST gelden,
Kohnstammgelden, exploitatie-
opzet De Waal Publiek is welkom
In Cinema Texel draait om 20 00
uur Seven Years in Tibet.
Vrijdag 23 januari:
Psychiater Wout Bos uit Franeker
spreekt op uitnodiging van de
Baha'is om 20.00 uur in dorps
huis De Hof in De Koog over
„Consultatie, een nieuwe vorm
van vergaderen en overleg
gen".
In Cinema Texel draait om 19 00
en 21 30 uur Seven Years in Ti
bet.
Zaterdag 24 januari:
De verkiezing van de sportman, -
vrouw, -ploeg en -talent van het
jaar 1997 vindt plaats tijdens een
ongedwongen sportcafé
Question Plaza, aanvang 20,tk
uur.
In zwemparadijs Calluna bej1'35'
om 19.00 uur de eerste Horrc'a,le
nacht Kinderen van 8 t/m 12 |i3'a'
kunnen ontdekken dat spolKnel
echt bestaan. Het evenem$Jsc
duurt tot zondagochtend 10)Or
uur. fild'
een
In Cinema Texel draait om 14 ihef
uur George uit de jungle en :3'n
19 00 en 21 30 uur Seven Ye;J^e
in Tibet m z<
1 a
Toneelvereniging Nieuw Lev?^6
uit Oudeschild speelt om 20?'as
uur „Gevaarlijk Snoepgoed" e'd
dorpshuis 't Skiltje
ete
:roc
3 té
itev
eist
>gei
sno
itaa
in.
Tot 20 februari maakt Teso get'n.'c
extra afvaarten en er words111
geen wachttijden verwacht.
®g
ote
;n
Hoogwater te Oudeschiltagi
ide
ast l
Di.
20
0.05
en
Wo
21
0.40
en
Do.
22
1.05
en
Vr.
23
2.10
en
Za.
24
3.50
en
Zo.
25
5.25
en
Ma.
26
6.15
en
Di.
27
7.24
en
11.27 u,
12.20 u;
13.05
14.20 u
16.50 u,
18.16 u
19.04
20.15 ui
3dri
it d
De kandidaten van Texels Belang bijeen Voorgrond v.l.n.r. Arco de Graat, Piet Sloover, Simon Stark en Janna Dros. Tweede rij Daan
Schilling. Annie Hin. Gerard Wei/ers en Atke Steenhuizen. Daarachter Rinus Kuiper, Dick Drijver en Paul Kikkert. Helemaal achteraan
(Foto Frans Hopman)
12.
Aan het strand is het ongeveer een utA*^
eerder hoogwater De zon komOrc
21 ianuari op om 08.34 uur en gasyee
onder om 17 06 uur. 20 januari laatstvj|g
kwartier, 22 januari doodtij. f
n n
(ADVERTENTIE)
lopen zijn. Ook het aantal
stacaravans mag niet kleiner worden
TB wil 2000 slaapplaatsen voorlopig
in reserve houden. Wel staat de par
tij open voor het verplaatsen van
slaapplaatsen binnen een bepaalde
recreatie-regio Handel in bedden
moet echter worden voorkomen.
Voor mensen die met zelfstandig op
vakantie kunnen, een handicap
hebben of chronisch ziek zijn,
organiseert het Nederlandse Rode
Kruis vakanties in binnen- en
buitenland. De accommodaties zijn
aangepast, evenals het vakanties
chip de J Henry Dunant. Tientallen
vrijwilligers, waaronder verpleegkun
digen, reizen als verzorgers mee.
Voor informatie en aanmeldingsfor
mulieren kan tot 14 februari worden
gebeld naar Nel Vermeulen-Mens,
telefoon 318 656 Ook worden
nieuwe vrijwilligers gezocht, met
name verpleegkundigen en zieken
verzorgenden, voor het begeleiden
van de vakanties Belangstellenden
kunnen eveneens bellen met me
vrouw Vermeulen
Wie vrijwilliger wil worden bij het
Rode Kruis afdeling Texel kan voor
inlichtingen of aanmelding terecht bij
mevrouw Rood, telefoon 319 714.
Antwoord vorige Texeltest-
De oprichter van Keyser Co
Cornells Reijerz Keyser, stamde uit
een welgestelde Doopsgezinde
agrarische familie. Hij werd geboren
in Den Burg op 28 april 1844,
trouwde in 1868 met Marretje Leijen
en overleed 23 december 1916. Vol
gens de stukken was hij „koopman
in graan en kunstmest" en als zoda
nig oprichter van het bedrijf C.R.
Keyser Co
C.R. Keyser werd ook wel de Huider
genoemd, wat hommel of horzel
betekent. Het huis aan het
Meiertebos dat hij in 1872 kocht,
werd daarom wel het Hulders-
huussie genoemd.
C.R Keyser moet niet worden ver
ward met zijn op 31 juli 1868 gebo
ren en op 12 mei 1939 overleden
zoon Reijer Pieter Keyser, die be
kend werd als wethouder en als op
richter van de NV. Texelsche
Electriciteits Maatschappij (TEM) in
1927.
Het bedrijf Keyser Co kocht de
voormalige zuivelfabriek aan de
Dorpsstraat (nu Hogereind) in De
Waal en kreeg in 1933 vergunning
voor uitbreiding van het gebouw,
waardoor de belangrijkste activitei
ten van het bedrijf naar hier konden
worden overgebracht.
Lezer Peter van der Gracht uit De
Cocksdorp hoorde in zijn jeugd een
versje dat betrekking had op C.R.
Keyser en waarvan hij zich alleen de
&ctc*\c
Telefoon 31 48 90
eerste regels herinnert
tra
in
ate
■KC
)os
Dh
>e I
_roi
■ex
int
N.V. „De Texelsohe Graan- en KunstmestJiandeC'
v.h. C. R. KEIJSER Co. -
DE WAAL CTEXED - Telefoon 3441
NETTO INHOUD 50 KG
CO
O
O
co
Herinneringen aan het bedrijf Keyser Co liggen letterlijk voor het oprapen in de ge
bouwen die momenteel worden gesloopt. Zoals dit label, dat bestemd was om aan een
zak kippenvoer te worden gebonden.
In deze rubriek vragen we verschillende Texelaars om hun me
ning. Deze keer gaat het over Sint Jan, dat op de nominatie staat
om te worden gesloopt. GroenLinks vindt bijvoorbeeld dat er in
het verzorgingstehuis best wel jongeren en starters kunnen wor
den gehuisvest. Andere partijen in de Texelse politiek denken
ook in deze richting.
Jan van Andel, directeur van de Woningstichting: „Ga de woningnood op
Texel aanpakken daér waar die het hoogst is. Jongeren en starters zijn
oververtegenwoordigd in de groep die op zoek is naar betaalbare huisves
ting. Voor hén is het op dit moment veel moeilijker om een woning te vin
den, dan voor senioren Het ligt daarom niet voor de hand dat je een be
hoorlijk aantal seniorenwoningen gaat bouwen. Ik kan me niet voorstellen
dat de gemeenteraad medewerking verleent aan plannen waar we op dit
moment niet op zitten te wachten. Op langere termijn over een jaar of
vijftien, zal er weer een stijgende behoefte zijn aan woningen voor oude
ren. De Woningstichting is bereid te onderzoeken of St. Jan geschikt is
voor huisvesting van jongeren en of het financieel haalbaar is."
Carla Schrama. actief in het jeugdwerk en kritisch woningzoekende: „We
zijn allemaal op kamers begonnen. Als je een kamer krijgt en een keuken
tje, is dat voor een alleenstaande jongere helemaal zo gek nog met. Voor
startende kamerbewoners kan je kan er ook training aan koppelen, bijvoor
beeld voor budgetbeheer, het openen van een girorekening en koken en
zo. Maar als je in zo'n groot complex alleen maar jongeren huisvest met
weinig woonervaring, moet er wel een beheerder komen. Alleen al om de
centrale voorzieningen te runnen. Het is beter om er ook jonge gezinnen
en wat ouderen in te huisvesten. Een lage huur kan best een argument zijn
om bescheiden te wonen. Maak het geschikt voor alle kleine huishoudens
die er in willen."
Peter van der Zwart (37), offsetdrukker bij L&R en woningzoekende: „Ik
woon nu drie jaar in een stacaravan bij hoeve Vogelvreugd. Acht caravans
worden daar permanent bewoond. Vooral als het vriest en er geen stro
mend water meer is, is het behelpen. Ik ben al twee jaar vergeefs op zoek
naar een woning. Een alleenstaande zoals ik komt nauwelijks voor een
huurwoning in aanmerking. Laatst kwam er iets vrij aan de Oorsprongweg.
Maar daar kwamen teveel gegadigden op af. En een koopwoning gaat m'n
draagkracht met dit prijsniveau te boven. Een kamertje in St. Jan zie ik niet
zitten. Te klein. Gezien de ruimte in m'n stacaravan ga ik er dan niet op
vooruit. Ik ben op zoek naar een twee- of driekamerwoning. Er moet op
Texel véél meer gedaan worden aan huisvesting voor alleenstaanden."
Lex Albers. begeleider bewoners Texelse Reede. „De tien mensen van
onze stichting die tijdelijk in St Jan zitten zijn hier tevreden Logisch, ge
zien de ruimte die ze aan De Zes hadden. Maar toch zullen we blij zijn als
we weer terug kunnen. Ik kan me wel voorstellen dat jongeren met een
kamer in St. Jan zijn geholpen. Alleen is het keukentje met eén pitje wei erg
summier. Wij hebben daar geen last van, omdat onze mensen gemeen
schappelijk eten. Ruimte om het keukentje uit te breiden is er eigenlijk niet
en bovendien zit je met de afzuiging. Door de verdiepingen is dat niet mak
kelijk te maken. Ga maar eens breken in zo'n gebouw. Ik snap wel dat het
afbreken van een gebouw dat nog maar zo korf staat, voor velen niet is te
bevatten."
Kees Boer. lokatiemanager van Zorgcentrum Texel (wil eigenlijk niet aan
deze discussie meedoen): „Als je het veel van de huidige bewoners nu
vraagt, zitten ze best. Maar op het moment dat ze in een rolstoel terecht
komen, hebben ze een probleem. We hebben heel serieus gekeken of
aanpassen mogelijk is. Als het ook maar een klein beetje haalbaar was,
zouden we het met gaan slopen. Dat is echter geen kapitaalsvernietiging.
Dat er geen markt zou zijn voor nieuwe huisvesting voor ouderen is niet
waar. In de gemiddelde woningklasse zijn er inderdaad genoeg woningen
Maar er zijn ook Texelaars, die wat meer geld te besteden hebben. Die
willen graag een mooi appartement met wat meer voorzieningen en gaan
liever niet in het nieuwe Jan Dirksoord of het Hof van Geus. Als er
jongerenhuisvesting moet plaatsvinden - waarvan ik me afvraag óf het ge
bouw zich er wel voor leent - moet er voor ouderenhuisvesting alternatieve
ruimte worden geboden op een centrale lokatie. Dat zie ik nog met ge
maakt
Mevrouw De Wal (82), sinds twee jaar woonachtig in St. Jan. ,,lk zit hier
nog prima en wil voor geen prijs weg. Ik heb een fijne kamer en die is groot
genoeg. We hebben het met z'n allen reuze gezellig. De sfeer is goed, net
als de verzorging. Ik zou het niet erg vinden als er jongeren in het gebouw
kwamen wonen. Het wordt er alleen maar gezelliger van. Maar met alleen
jongeren, want dan kon het wel eens erg gezellig worden. Ook iels oude
ren, of jonge gezinnetjes. Daarvoor zijn de kamertjes natuurlijk wat klein.
Maar als je ze aan elkaar verbindt met een opening, heb je het dubbele
aan ruimte."
De Huider had een auto, at
en Rei/er (Zijm) was zijn chaufleu/'lai
de Huider die moest Dissen Va
maar Rei/er tufte deur)e
Wie kent de resterende regels vflai
dit rijm? lel
6>
Nogmaals: „Meester Kraavc
Op het rubriekje Texeltest wordt vge<
gereageerd, waarbij soms nieuil
wetenswaardigheden aan het lit)ai
komen. De 80-jarige Gerard Gie'ei
uit Lexmond zat als leerling bij mee
ter Hendrik Kraai in de klas en hie
mee met het opbouwen van de bi
logische collectie. Hij zocht eier»a1
en leerde hoe je die kunt uitblazt)0
door één gat. Ook verzamelde
voor de collectie kanonskogels (>q
hij vond in de buurt van de fortre.
Schans, Lunette en Redoute, d-e:
toen geheel of gedeeltelijk werdiy(
afgegraven Gielis weet ook te vt
tellen over het prilste begin van i>a
collectie: wethouder en TEM-opriqe
ter R P. Keyser schonk in 1928 ef
collectie platen in kleur van allert»0
soorten vogels. -e
Gielis ging later naar de zeeva®
school aan het Schilderend, mas
moest deze voortijdig verlaten t«B
de school in 1933 werd gesloten.®
vervolgde zijn opleiding in Den Hi
der. De Texelse zeevaartschool w;
in eerste instantie korte tijd gehui
vest in een lokaal op het terrein v<
de lagere school aan de Nieuwstra-C
(Burgwal) in afwachting van r,p
nieuwbouw aan het Schilderen,e
Toen deze echte zeevaartschool (rr£
Ouwe ULO) klaar was, kwam h.j(
„glazen paleis" vrij, zodat (jy
museumcollectie erheen kon.
;c
Er wordt te weinig gedaan om #u
muur van het kerkhof van de N
kerk in Den Burg te beschermen. D"
eeuwenoude stenen zijn beklad m:"1
een verf die zich slecht laat verwijd
ren en sommige jongeren die zit
regelmatig in het park ophouden vii
den het kennelijk leuk stenen uit h
afbrokkelende muurtje te trekke
Dat stelde CDA'er Jan Koolhof gi
teravond in de vergadering van
raadscommissie voor algemeen e
organisatorisch beleid.
Burgemeester Van Rappard ar
woordde het met Koolhof eens
zijn Bedoeling was geweest t
voegers die zich met de restaura#
van de kerktoren bezighielden I
vragen direct ook maar iets aan
muur te doen. Het plannetje mislukt
echter, omdat de werklieden snel#
waren vertrokken dan voorzien. Va
Rappard zei toe te blijven streve
naar een goede oplossing.