Jubileumtoneel Klif
waar spektakelstuk
Oostzeevissers
keerden terug
Regenachtig eind
drukke Hemelvaart
rkL^ -TAXI 4
Bollenschuur vijfmaal uitverkocht
Teso: ruim 17 procent méér
TEXELSE^ coURANT
Terug in de tijd
Texel half uur
op Duitse tv
Modeshow Zebra in
Question Plaza
Gekraakt
Weinig bezoekers
op knusse open dag
Koger asielzoekers
DINSDAG 26 MEI 1998
lllenschuur
irslaanbaar,
.1 i i i
iaal uitverkocht huis,
ïtige acteerprestaties, talloze
doekjes en een opgetogen
ijver. Acteurs en andere mede-
;ers konden zondagavond tij-
het afsluitend banket in Klif
iel veel voldoening terugkijken
hun uitvoeringen van het
jeumstuk „De Gidsen". Hier en
vloeide ook een traantje, want
;eling brak het besef door dat
maanden van intensieve
bereiding zomaar voorbij
zullen wel in een gat vallen", was
leelgehoorde opmerking. Vanaf
mber is er wekelijks gerepe-
de afgelopen maand meerdere
m per week. „Het was thuis of op
lerk af en toe een heel geregel
,eer op tijd in Den Hoorn te zijn.
jn niel te vergeten die vijf uitvoe-
m achter elkaar Dat wordt af
in En een hoop vrije tijd."
was echter niet voor niets, zo
e de terechte conclusie. Een
itige opsteker gaven direct al de
houwers, door massaal op te
in. Woensdagavond bleef nog
andjevol kaarten onverkocht lig-
maar een geslaagde eerste uit
en de daarop volgende
•tot-mondreclame zorgden er-
er de andere keren absoluut
meer bij kon. Dat betekent
taal zo'n 1250 toneelliefhebbers
van Arie Lap hebben
deren - blijkens de erop volgende
lachbui - daar geen last van ondei-
vonden. Soms ook waren de acteurs
zelf schuldig aan dit euvel, door tij
dens tumult in de zaal gewoon door
te spreken
De uitvoeringen vielen in weinig te
vergelijken met wat er's winters in de
verschillende dorpshuizen te bewon
deren valt Zelden of nooit zullen 21
actrices tegelijk hebben opgetreden.
Ze doken op verrassende momenten
op uit onverwachte hoek, juichend of
huilend, zingend of schreeuwend,
huppelend of sloffend, van links of
rechts achter de tribune, van buiten of
zelfs (zoals eenmaal gebeurde) op
vele meters hoogte, op het zoldertje
van de schuur.
Suggestie
Van een podium in de gebruikelijke
zin des woords was geen sprake,
suggestie was het sleutelwoord
Decorbouwster Wil de Leeuw en haar
medewerkers hadden hun creativiteit
volop gebruikt om de schijn van een
padvinderskamp te wekken Her en
der in de schuur stonden verrijdbare
decorstukken, zoals een muurtje met
een Mariabeeld, bomen en een
kampvuur. Toen de gidsen zich gin
gen wassen, droegen ze een flinke
reep blauw zeil binnen dat ze op de
vloer legden en dat prompt dienst
deed als beek.
Door het licht steeds op andere attri
buten te richten, werd aangegeven
dat er een andere scène begon. Te
gen het einde van het stuk werd een
rotspartij met achterliggend ravijn
zichtbaar. Geopenbaard is misschien
een beter woord, want het was een
zeer verrassend moment De truc was
dat dit deel van het decor steeds ver
borgen was geweest achter een
schuifdeur, die in het dagelijks ge
bruik van de bollenschuur toegang
geeft tot de stookcel...
De prestaties van de acteurs spron
gen - uiteraard - het meest in het oog
Zestien van de eenentwintig vrouwen,
in leeftijd variërend van dertig tot
vijfenvijftig jaar, moesten doen alsof
ze weer veertien waren. Zonder uit
zondering werd uitstekend geacteerd.
andere. Een glansrol was er voor Gitta
Witte. Ze speelde het dikke meisje
Honneke, dat lijdt aan eczeem, door
iedereen wordt gepest en ten einde
raad door zelfmoord verlossing zoekt
in de dood. Witte deed dat op aan
doenlijke wijze, met name in haar
stille spel. Dat was goed te merken
aan de toeschouwers. Aanvankelijk
werd door velen hard meegelachen
wanneer de andere meisjes haar
weer eens als pispaaltje gebruikten.
Maar gaandeweg veranderde het
gebulder in zenuwachtig gelach en
uiteindelijk was de hele zaal op zulke
momenten zelfs stil. Witles prestatie
ontging ook Edward Montie niet De
schrijver van het stuk, die vrijdag in de
zaal zat, complimenteerde haar na
afloop en vond zelfs dat ze haar rol
beter had gespeeld dan de professio
nele actrice dat onlangs had gedaan.
toneelervaring, maar dat was in niets
te merken Ze was de epileptische
gids Coby, een hoogst onzeker
meisje, met een te grote bril, een
merkwaardig loopje en een - op z'n
zachtst gezegd - nogal tuttig ge
zichtje Telkens wanneer de spanning
haar teveel werd, viel ze hevig stuip
trekkend op de grond, tot hilariteit van
het publiek Voor Marjon (Margrethe
Blom) was de vallende ziekte van
haar zusje een grote zorg Ook Blom
leverde vakwerk af. ze was zorgzaam
en zijig tegelijk, met in het minst dank
zij haar enorme buitenboordbeugel.
En toen ze een stapel sexboekjes
vond, bleek ze ook nog vol heimelijke
gedachten te zitten.
Een mooie tegenstelling vormden de
eveneens uitblinkende Aaf Geense
enYvon Bonne, als respectievelijk het
hondsbrutale bijdehandje Wendy en
„Dat een avondje theater je ge
dachten zo kan terugbrengen naar
vijfendertig, veertig jaar geleden
schrijft Emmie Boom-Van der
Gracht weemoedig. Bij haar raakte
„De Gidsen"een wel heel gevoe
lige snaar: ze was ooit „gids
We gingens zomers altijd op kamp.
eerst als kabouter, tater als gids. De
kabouters bleven op Texel op Bloem-
wijk. Axel en Westerheem. De gidsen
gingen naar de overkant, op de fiets.
En met volle bepakking: een waskom,
bestek, tandenborstel, zeepdoos. een
bord. allemaal voorzien van je naam.
We logeerden op een boerderij en
sliepen in een schoongemaakte
koeienstal. Je slaapzak was een dub
bel gestikt laken, aan de bovenkant
moest je het stro er in doen. Een de
ken erover, met je naam erop gebor
duurd, en dat was je bed. Daar sliep
je de hete week op. Het toilet heette
de hudo. Het was een soort pot die
buiten stond, met een scherm erom
heen om het ding aan het gezicht te
onttrekken.
We deden alles samen eten koken,
speurtochten, zingen bij het kamp
vuur. corvee Midden in de week
kwam de kapelaan of aalmoezenier,
kijken hoe het ging en met berichten
van het thuisfront
Dat alles heeft toch wel heel veel in
druk gemaakt Door dit stuk zijn weer
allerlei herinneringen boven geko
men. Natuurlijk, wij hadden geen leid
ster met een alcoholprobleem Of ie
mand die van de rotsen sprong Dat
was alleen maar dit verhaal. En nóg
wat meer liedjes bij het kampvuur had
ik prachtig gevonden. Maar ik denk
dat heel veel ex-kabouters en -gidsen
- ik zag er veel op de tribune - erg
hebben genoten. Cor en de meiden,
bedankt voor jullie heerlijke spel1"
Schreeuwend of zingend, de gidsen doken op onverwachte momenten op.
Inderdaad liepen er steeds meisjes
over het podium, de meesten puber
enden ieder met hun eigen karakter,
gewoontes, vreugde en verdriet. En
allemaal speelden ze hun eigen stuk
in een stuk. alleen, met z'n tweeen of
in een groter groepje
Zonder iemand tekort te doen is dui
delijk dat sommige verrichtingen net
even iets bijzonderder waren dan
Microfoons
noten volop. Een provisorische
e zorgde ervoor dat iedereen
ed kon zien. Een rijtje micro-
maakte de acteurs heel behoor-
al gaat er mets bo-
len onversterkt optreden in een
zaal. Nu kon het gebeuren dat
ne deel van het publiek één of
izinnen niet verstond, terwijl an-
.Zulke mensen durven niet een écht
lelijk iemand te spelen, bang dat ze
voorgoed worden geassocieerd met
zo'n rol. Jij speelde zoals ik Honneke
had bedoeld en zat niet stiekem tóch
mooi te wezen", vertrouwde hij de
prompt verlegen wordende Witte toe
Een dijk van een stuk speelde ook
Lisette Daalder. In tegenstelling tot de
andere vrouwen had ze geen enkele
het dromerige typje Paaltje, die lite
raire aspiraties heeft. Terwijl Wendy
voortdurend liep te provoceren en te
vloeken, strooide Paaltje met dicht-
strofen.
Van de gidsen moet tenslotte Ineke
Reitsma worden genoemd, die en
kele weken geleden nog voor een
vervelende operatie in het ziekenhuis
werd opgenomen, maar zich had
voorgenomen dat ze moest en zou
meespelen. Terecht, zo bleek, want
op haar verrichtingen viel niets aan te
merken.
Drankprobleem
Ook door de vrouwen die een volwas
sen personage speelden, werd voor
treffelijk geacteerd. Ina Schrama
(Guido Yolanda), Lia Coutinho (Kapi
Loes) en Nel Kant (Adjuto Jolien)
vormden de driekoppige leiding, die
de greep op hun meiden volledig ver
liezen. Vooral Schrama speelde mag
nifiek. Ze was een vat vol tegenstrij
digheden even autoritair als onzeker
en met een levensgroot drank
probleem. Als dronkelap zullen weini
gen haar kunnen evenaren. Coutinho
en Kant wisten ook van wanten, met
name in hun onderlinge confrontaties
Kant maakte in het begin grote indruk,
toen ze eerst Kapi Loes op haar num
mer zette en vervolgens huilend be
kende dat ze haar zo bewonderde en
zelf ook niet begreep waarom ze zo
raar deed.
Aliëtte Fonds was soeur Yvette, een
Franse non Of ze al dan niet tekstvast
was zullen de meeste toeschouwers
niet hebben kunnen vaststellen. Ze
sprak in ieder geval Frans als het pro
totype van de Frampaise: ratelend en
zonder de bereidheid haar tempo aan
te passen.
Wil Slikker (inspectrice mevrouw
Wensing) verdiende veel respect. Ter
wijl al haar collega's al direct in het
begin hun vuurdoop kregen, moest zij
tot einde wachten voor ze ook het
podium mocht betreden en de zenu
wen van zich af kon werpen Pro
bleem was dat ze dat zingend moest
doen, solo. „Ik geef het je te doen",
zei ze zelf. Maar ze deed het.
Regisseurs
Wat boven alles opviel, was de inge
speelde indruk die het gezelschap
wekte. Eigenlijk ongelooflijk voor
mensen die nooit eerder met elkaar
speelden, zeker ook wegens het on
gewone karakter van het stuk. Een
enorm compliment voor het
regisseursduo, Cor van Heenwaarden
en Charlotte Lorier. Voor cultuur-
minnendTexel is te hopen dat ze in de
toekomst nogmaals de krachten wil
len bundelen, bijvoorbeeld bij een
volgend jubileum, over vijf jaar.
De Gidsen is een stuk van Edward Montie en
Hetty Heyting.
De cast: Irisabella Bakker, Hetty Beijert,
Margrethe Blom, Anneke Bol.Yvon Bonne.
Magda Brommersma, Lia Coutinho. Lisette
Daalder. Aat Geense, Aliëtte Fonds. Gerdy
Grabowski, Nel Kant. Netty Molenaar, Karin
Nauta, Ineke Reitsma, Ina Schrama, Petra
Schut, Wil Slikker, Berna Vredevoort, Carry
Welboren, Gitta Witte.
Kostuumontwerp: Serge Henri Valcke: de
cor-ontwerp: Wil de Leeuw: decorbouw: Wil
de Leeuw, Joop Groeskamp. Ria
Groeskamp. Jan Groot en anderen: muziek
banden: Walter Donker; licht en geluid:
Rhythm Sound. Den Helder; verlichting
buiten: TTSB. Koedijk
Tekst Joop Rommets
Foto's Gerard Timmerman
T)eraploeg onder regie van Gerbsch Bernhard aan het werk op de veerhaven. Van links naar rechts geluidsman Gerd Muller, ca-
nan Roland Kretzschmar, presentator Hans-Joachlm Wolfram. Lenie de Boer, Cor de Boer en presentatrice Christine Trittin-
(Foto Harry do Graaf)
opnameploeg van MDR-tele-
uit Berlijn was vier dagen op
!l voor het maken van een
ramma waarin zo ongeveer
Itoeristische aantrekkelijkhe-
en eigenaardigheden van het
daan de orde komen.
'portage zal worden verwerkt in
aflevering van „Ausserseiter-
enreiier" dat op 12 augustus
15 uur zal worden uitgezon-
Dit is een populair programma
26 jaar elke drie weken wordt
zonden en gemiddeld bijna één
to kijkers trekt.
«ding voor de reportage was
briefkaartje dat de programma-
Ti kreeg van de in De Koog wo-
le Cor en Lenie de Boer. Ze de-
®e aan een oproep van MDR
"I het erom ging de verst wo-
kijkers op te sporen. Die kon-
!n een 9r°ot deel van Europa zit-
'ant het programma is dank zij
^tra-satelliet op grote afstand
'Orlijn te ontvangen. De verste
[s zouden als prijs de hoofdrol
■n in een reportage over het be-
!r,de gebied. Een plaats in
'le en Texel werden door MDR
l6" 'n|eressant genoeg gevon-
l.eojitpaar De Boer schakelde
uroenen van VVV Texelpro-
ln om de cameraploeg te be
en en om contact te maken
I erlei personen die aan het
"ina konden meewerken.
„Een leuk avontuurtje. Een weekje
op en dan weer af is op zich geen
slecht leven." Aldus omschrijft Jan
van der Vis van de TX 37 Pieter
Anthonie het experiment waarbij
de kotter samen met de TX 33
Maarten Cornelis enkele maanden
in de Oostzee op haring viste. De
vangsten, die overigens niet voor
eigen rekening waren, vielen ech
ter wat mager uit. Vorige week
keerden beiden schepen terug
naar Texel. De kans bestaat echter
dat het project weer wordt hervat.
De Texelse schepen, omgevlagd tot
ROS 733 en ROS 737, waren inge
huurd door rederij Parlevliet en Van
der Plas, die in Duitsland een grote
visverwerkingsfabriek bouwen. Om
de haringvisserij in de Oostzee van
de grond te krijgen, werden de erva
ren Texelse haringvissers in de arm
genomen Het vangstgebied lag bij
Rügen, toevalligerwijs het eiland
waarmee Texel goede betrekkingen
Groenen greep deze kans op gratis
publiciteit met beide handen aan en
zette een programma in elkaar dat
de Duitsers in een hoog stadium van
enthousiasme bracht en dat de no
dige amusements-elementen be
vatte. Zo werd de camera niet alleen
gericht op natuur en cultuur van
Texel maar ook op de liefdesdrank
van Gert Coevert, het kleinste res
taurant met de grootste whiskey-
sortering, strandjutter Maarten
Boon, EcoMare, brandingzeilen etc.
Ook werd met illustratie van lokale
voorbeelden antwoord gegeven op
vragen die door de kijkers waren ge
steld, De reportage werd afgesloten
met een door Willem Roeper van 't
Oude Veerhuis bereide maaltijd met
„slippies", garnalen, asperges en
andere Texelse ingrediënten
In Question Plaza begint vrijdag om
20.30 uur een modeshow, georgani
seerd door kledingzaak Zebra Sports
Clubwear in de Weverstraat. Bege
leid door de dj's van Dr. Beers en de
Eilandgroovers tonen zo'n zeventien
Texelse modellen combinaties uit de
collectie van Zebra-exploitant Her
man Lauers. Volgens de initiatiefne
mer gaan nog teveel Texelaars voor
bij aan de collectie trendy en
betaalbare mode in zijn zaak. „Zebra
is voor iedereen De entree voor de
modeshow is (inclusief consumptie)
ƒ5,--
Texel zat met het Hemelvaarts-
weekend behoorlijk vol, maar niet
helemaal. De VVV heeft iedere toe
rist die zich bij de reserVerings-
centrale meldde een plaatsje kun
nen bezorgen, al was dat in een
aantal gevallen iets anders dan
men eigenlijk had gewenst. Voor
de veerboot naar Den Helder
vormde zich zondag een indruk
wekkende rij auto's. Teso had de
drukte voorzien en voer vanaf 9.35
uur met twee boten. De wachttijden
liepen volgens de veerdienst niet
hoger op dan anderhalf uur.
Bij de vervoerscijfers trekt Teso de
vergelijking met 1996. Het afgelopen
jaar viel Hemelvaart namelijk in de
meivakantie, zodat de gegevens niet
goed naast elkaar kunnen worden
gezet De cijfers liegen er niet om. Het
aantal naar Texel overgezette auto's
groeide met bijna zeventien procent
tot 9.365. Hun komst was gespreid
over woensdag, donderdag en vrij
dag. Reserveboot Molengat maakte
die dagen menig overtocht, zodat de
wachttijden niet hoger opliepen dan
een half uur. Er kwamen bijna een
kwart meer caravans dan twee jaar
geleden. Door het sombere weer van
zondag kwam de uittocht tijdig op
gang. De wachtrij groeide snel aan tot
aan de Amaliaweg en bereikte op het
hoogtepunt zelfs tot bij Den Burg. In
tegenstelling tot wilde speculaties
over de wachttijden, waren die vol
gens Teso niet langer dan anderhalf
uur.
Volgens de VVV zaten de hotels en
grote parken op het eiland zo goed
als vol, maar was bij de overige ac
commodatie nog enige plaats be
schikbaar. Mensen die van plan wa
ren op de bonnefooi naar het eiland
te komen, kregen van de
informatrices het advies te voren er
gens verblijfplaats te reserveren
Voor zover bekend gaf dat geen pro
blemen.
Bij een horecabedrijf aan de Vuur-
torenweg in De Cocksdorp bleek vo
rige week de muntautomaat van de
telefoon gekraakt. Naast de schade
aan het apparaat wordt rekening ge
houden met een bedrag van hon
derd gulden, dat aan kleingeld in de
automaat zou hebben gezeten.
onderhoud. De kotters meerden re
gelmatig af in de haven van Mukran
op Rugen. Jan van der Vis van de TX
33. „Ik ben er zelf een paar keer ge
weest. Het is een mooi eiland," De
bemanning van beide kotters bestond
uit Texelaars, aangevuld met een
Duitser, die alleen oppaprerschipper
was Elke dinsdag wisselden de be
manningen elkaar daar af De vang
sten van de kotters werden op zee
overgenomen door een trawler. Vol
gens Van der Vis verliep de samen
werking met de Duitsers naar tevre
denheid en ook in technisch opzicht
draaide alles naar wens. „We hebben
kunnen trainen met de vispomp. Dit
is een hele grote pomp die de vis met
water en al uit het net zuigt en aan
dek brengt. „De vis komt zwemmend
aan dek. Het is een flinke kwaliteits
verbetering
Rookvat
Het doel van het project, om te kijken
of de visserij op haring in de Oostzee
kan worden verbeterd, is echter nog
met bereikt. Van der Vis: „Het viel wat
tegen. De haring was wat klein en
zwom toch iets dichter onder de kust
dan we hadden gedacht. Binnen de
drie mijls-zóne, waar we van de
Duitse overheid niet mochten vissen."
Grote vissen werden wel gevangen,
alleen was dat kabeljauw en zalm,
precies de vissoorten die niet moch
ten worden gevangen, al verdween er
op gezette tijden een maaltje in het
rookvat. „Het verwonderde me dat er
zoveel zalmen zwommen. Toch een
teken dat het er schoon water is."
Het visgebied werd nog verder be
perkt doordat de Texelse schepen
ook niet in de Poolse wateren moch
ten vissen. Van der Vis heeft geen
goede verklaring voor de gering om
vang van de haring. Financieel na
deel hebben de schepen niet gele
den, omdat niet voor eigen rekening
werd gevist.
Staken
Toen de vangsten tegenvielen, beslo
ten de opdrachtgevers het project
voorlopig te staken Het kans bestaat
echter dat het project later weer wordt
voortgezet
Op 7 mei vertrokken de Texelaars na
een verblijf van enkele maanden uit
het Oostzeegebied en visten voor ei
gen rekening zo'n anderhalve week
ten zuiden van Noorwegen op haring.
Ook daar was de vis aan de klein kant
en bleek het vetgehalte onvoldoende.
Het duurt nog wel een paar weken
alvorens de haring voldoende is ge
groeid. Dat duurt de Texelse vissers
eigenlijk te lang. Ze besloten de sche
pen weer om te bouwen voor de
vangst op platvis
Voor de vissers zit het leventje van
week-op-week-af er dus weer op De
TX 33 is inmiddels weer op zee, ter
wijl de 37 deze week nog in Den Hel
der lag. Het is de bedoeling dat beide
schepen over een week of tien weer
op haring gaan.
Er werd gesmuld van exotische
hapjes uit alle windstreken en stijl
vol geklede mannen en vrouwen
dansten gracieus op de opzwe
pende klanken van een Afghaanse
toetsenist. Wat dat betreft was de
open dag van de 150 asielzoekers
in De Vogelmient méér dan ge
slaagd. Van de opzet om hen met
Texelaars in contact te brengen,
kwam minder terecht. Naast het
groepje vrijwilligers dat de vluch
telingen al regelmatig begeleidt,
bracht slechts een handjevol
geïnteresseerden zaterdagmiddag
een bezoekje aan het Koger bunga
lowpark.
Het evenement was nogal summier
aan de man gebracht. Op het hek van
de hoofdingang aan de Ruyslaan was
een klein affiche geprikt en op som
mige plekken in het dorp vielen flar
den muziek te beluisteren. Maar men
sen die vooraf niet op de hoogte
waren, zullen niet snel op het idee zijn
gekomen de open dag te bezoeken.
Ook het weer droeg niet bij aan een
massale opkomst. Het was kil en de
op de speelweide verzamelde
feestgangers werden regelmatig ge
plaagd door regen.
Het bedierf hun feestje niet „Het is
prachtig, ledereen lacht en is blij",
merkte een uit Irak afkomstige man
stralend op. Hij werd daarin bijgeval
len door een medewerkster „De
stemming is goed en dat geldt niet
alleen voor vandaag. De meeste
mensen zijn nog niet zo lang in Ne
derland. Zij hebben nog volop hoop
dat ze straks mogen blijven."
Dat het niet bij woorden bleef, bleek
om vier uur. Op het tijdstip dat de
open dag volgens planning voorbij
zou zijn, stroomde het even van de
regen Maar nadat alle vrijwilligers
met een klaterend applaus waren
bedankt, hervatte de muzikant zijn
spel en stortte iedereen zich weer
massaal op de dansvloer.
Het bezoekersaantal van de open dag op De Vogelmient werd negatief beïnvloed door het slechte weer. de stemming niet.
(Foto Joop Rommets)