Straathoekwerk werpt vruchten af
angstbeperking treft
jemengde bedrijven
Zetels schaduwraad
nagenoeg verdeeld
Invasie van
bruidsparen
TEXELSE^ couRANT
Gepromoveerd op
strijd tussen
spons en koraal
Geen vrouwendag
Weer kraak
van telefoon
Aalscholver
broedt weer
in de Muy
et t.
luit.
Verslaving op Texel
is als een valkuil
slag
erdi
WOENSDAG 12 MEI 1999
/er drugs heerst op Texel een vals gevoel van veiligheid,
it het hier wel zou loslopen en dat het gebruik zich be-
rkt tot het kringetje rond de Groeneplaats. Niets is min-
rwaar. Er is op het eiland een levendige handel in drugs
die worden echt niet alleen aan toeristen verkocht,
eeds meer jonge Texelaars laten het zich goed smaken,
lardoor het gebruik op het eiland niet onderdoet voor
dere kustgemeenten. Nog zorgelijker is het alcohol-
bruik dat een stuk hoger is dan elders. 'Ouders geven
ak het slechte voorbeeld', constateert Patricia Williams,
straathoekwerkster' die in opdracht van de gemeente
Triton sinds een jaar intensief contact onderhoudt met
ik gfbruikers. In die periode heeft ze een groot deel van hen
kaart kunnen brengen. Een verslag.
gels
loos
TO-ing
ill
sd'i en
iet om verslaving gaat, kent
ms het klappen van de zweep
bjaren in Den Haag gewerkt en
iken gehad met de meest vieze
Hier op Texel is het in dat
Jil allemaal een stuk cleaner
vind je geen verslaafden in de
want dan zijn ze al lang door
nd op de been geholpen,
ilaars zijn in dat opzicht sociaal
elkaar, misschien wel té. Er
hier nogal wat verborgen ver
voor. We sluiten nog liever
haklgen, dan elkaar de waarheid te
ten. Men is geneigd elkaar te
en durft geen kritiek te uiten
ikj is dat de hele buurt soms
I dat een jongen regelmatig te-
drinkt of drugs gebruikt, maar
iet tegen zijn vader of moeder
le zeggen. Het gaat dan van
lot erger. Als het om versla-
Mat is Texel een valkuil
Irtaige klachten over een in Den
■rondhangende groep jongeren,
Tngenaamde stoepzitters, waren
I de gemeenteraad vorig jaar
tiding in samenwerking met
Jtor n Den Helder het Project
lislroom te starten. Doel was
liootomen van verslaving door
natie,advies en hulp te bieden.
I moest de overlast die de
pngsproblematiek met zich
meebrengt omlaag worden gebracht
Belangrijk was tevens om het ge
bruik op Texel in kaart te brengen.
Williams begaf zich vanaf april '98
regelmatig tussen de jeugd. In het
park, op de Groeneplaats, op de
skatebaan en op de ijsbaan. Daar
naast bezocht ze uitgaans
gelegenheden in Den Burg en De
Koog en ging ze naar feesten in het
bos. Verder trok ze op met de poli
tie of ging ze op pad met het jeugd
werk. Haar totale doelgroep (regel
matige gebruikers) werd aanvankelijk
op 50 geschat. Driekwart gebruikt
softdrugs en (veel) alcohol en de
helft harddrugs. Inmiddels is geble
ken dat het om zo'n 60 personen
gaat. Het is haar nog niet gelukt om
met iedereen contact te leggen.
Als een gesprek met een gebruiker
niet toereikend is, verwijst ze de
betrokkene of de ouders desgewenst
naar deskundigen. 'In dat opzicht is
Texel rijk bedeeld. Ik heb contacten
met artsen, de maatschappelijk wer
ker, Begeleid Wonen, de kinder
psychiater, de Welzijnstichting, de
sociale dienst, het RIAGG, de
Jellinek, Brijderstichting, Triton en
andere instanties.' Mensen die zijn
doorverwezen blijft Williams voor
zover dit mogelijk is volgen.
Ze onderhoudt intensief contact met
een harde kern van verslaafden Het
is een betrekkelijk overzichtelijke
groep, die geen baan heeft, eigenlijk
nergens terecht kan en daarom
maar in het park rondhangt, met alle
randverschijnselen van dien 'Gevolg
is dat ze. hoewel ze dat met willen,
aantrekkingskracht uitoefenen op
longeren Om dat te voorkomen krij
gen ze intensieve aandacht van
Williams. Een aantal is onder behan
deling en wordt begeleid om in een
stabiele situatie te blijven en met
verder af te glijden, in de schulden
te raken, enzovoorts. Maar ook al is
iemand clean, dan valt het niet mee
een maatschappelijke positie op te
bouwen Het probleem is dat deze
menseh buiten het kringetje van
verslaafden geen vrienden of kennis
sen hebben Ze hebben een etiket en
dat zijn ze in een kleine gemeen
schap als Texel niet zomaar kwijt.
De gemiddelde Texelaar gaat niet
zomaar met ze aan tafel zitten. Ze
begeven zich daarom het liefst on
der elkaar.'
Een andere groep drugsgebruikers
zijn twintigers en jonge dertigers, die
vooral in De Koog zijn te vinden. 'Ze
werken overdag vaak keihard, bij
voorbeeld in de horeca, en gaan 's
avonds uit. Ze gebruiken drugs om
op de been te blijven. Ze zeggen wel
eens dat jongeren meer energie heb
ben, maar dat is met zo. Ze slikken
dus speed, XTC en cocaine. Die
handel wordt ook steeds betaalbaar
der. Vroeger was cocaïne een echte
yuppie-drug die veel geld kostte, nu
niet meer. XTC-pillen en speed koop
je al voor een knaak, al is dat wel
troep.'
Andere jongeren, van 18 tot 25 jaar.
nemen voor hun plezier drugs. De
meesten blowen wiet, maar ook
zwaardere drugs worden niet ge
schuwd. 'Als ik in cafés kom slaat
de schrik me soms om het hart. Er
wordt hier op Texel behoorlijk
gedeald Vaak door vakantiegangers
die drugs meenemen. Maar als het
seizoen over is, nemen Texelaars
die hun handel aan de overkant ko
pen. het over Ze misbruiken vaak
jongere Texelaars als loopjongen
De dealer laat zich oppiepen en
stuurt een koerier om de boodschap
af te leveren. Gebruikers hebben
Hoewel drugsgebruik niet met de
OSG Hogeberg moet worden geas
socieerd, horen scholieren uit alle
delen van het eiland tot de gebrui
kers en wordt het spul zelfs rond de
school verhandeld. Dat wordt vol
gens Williams openlijk toegegeven.
Volgens Williams experimenteert
zo'n zestig procent van de Texelse
jeugd wel eens met drugs. 'Verbie
den heeft niet zoveel zin. Want drugs
vinden veel jeugdigen spannend.
Logisch, het is verboden en daarom
aantrekkelijk. Spotjes op tv maken
niet zoveel indruk, want dat is ver
weg. Maar als ik in de klas vertrou
welijk met ze praat, is het veel direc
ter. Ik wijs ze op de gevaren, maar
zeg erbij als je dan toch een stickie
wil roken, zorg dan dat er snoep in
huis is of vitamine C. want hash kan
heel verkeerd vallen en je kunt er
Patricia Williams trekt een jaar intensief op
drugs.
een speciale neus om met nande-
laars contact te leggen. Daarnaast
wordt er voor eigen gebruik en voor
de verkoop nogal wat wiet verbouwd
op het eiland. Een coffeeshop zal
aan het gebruik niet veel verande-
met regelmatige gebruikers van alcohol en
(Gerard Timmerman)
angstig door worden bijvoorbeeld
van space cake. Zoetigheid heft dat
effect op En combineer geen alco
hol en XTC met hash of LSD met
alcohol en hash of heroïne en co
caïne Ik vertel ze over het gebruik
en zonder dat ze het in de gaten
hebben worden ze veel bewuster van
het risico en denken ze wel drie keer
na vóór ze iets gebruiken
'Experimenteren met drugs is op
zichzelf niet iets om over in paniek
te raken, want het zijn maar enke
lingen die erdoor in de problemen
raken. Het overkomt jongeren die
niet in evenwicht zijn sneller dan
stabiele mensen. Persoonlijkheid en
sociale vaardigheden spelen een
grote rol. Het excuus van een moei
lijke jeugd gaat voor mij niet op. Je
kunt zwak zijn, maar toch je grenzen
stellen.'
'Het probleem is dat 12- tot 16-jari-
gen vaak geen néé kunnen zeggen
Da's een heel kwetsbare groep. Ze
verdoven zich. ontwijken de realiteit
en vluchten in drugs. Ik ken een
LSD-gebruiker van 14 jaar. Dat be
nauwt mij. Het begint met een pille
tje op Ouwe Sunderklaas, waarbij ze
het gevoel van extra energie ervaren.
De jeugd wil het maximale rende
ment uit het weekend, de hele nacht
doorgaan en dat betekent dus wei
nig slaap. Dat kan alleen als je ge
bruikt.'
'Ik geloof erg in preventief beleid. Om
een kind grenzen te leren stellen is
het belangrijk dat ouders hun kroost
iets bijbrengen over normen en waar
den Een kind uit een zwak milieu dat
nooit iets anders hoort als: je bent
niets, kan niets en zal nooit wat
worden, gaat zich daar al snel naar
gedragen De eigendunk van ver
slaafden is vaak heel laag We ver
wachten dat kinderen hun eigen ver
antwoordelijkheid nemen, maar dat
kunnen ze niet Dat moeten ze leren
van hun ouders of op school Ouders
die in aanwezigheid van hun kind
bijvoorbeeld door rood licht rijden,
daarvan zie je de kinderen later op
de Postweg zonder licht rijden.'
'Veel ouders menen dat de verant
woordelijkheid voor kun kind bij de
school ligt Dat is flauwekul. Die ligt
bij de ouders zelf. Vader en moeders
moeten aan hun kinderen overbren
gen dat ze een eigen verantwoorde
lijkheid hebben Dat dit onvoldoende
gebeud kan ik ze met eens kwalijke
nemen, want ze zijn niet opgeleid
voor het opvoeden van kinderen. De
school is de aangewezen weg om
ouders en voorlichting in contact te
brengen. Er bestaan ook opvoe
dingscursussen.'
Gebruik kpmt nogal eens voort uit
een verstoorde relatie tussen ouders
en kind 'Dan krijg je communicatie
problemen, wat kan leiden een
'dwars kind'. Via de OSG kwam ik
eens met een meisje in contact dat
met drugs 'bezig zou zijn' Toen
bleek dat ze helemaal geen drugs
gebruikte, maar gewoon gepest werd
en thuis een uitlaatklep zocht en
vertelde dat ze gebruikte Ik heb haar
het een en ander over gespreks
technieken uit de doeken gedaan en
verteld hoe ze het vertrouwen vzn
haar ouders kon terugwinnen.'
Als het om drankgebruik gaat verzui
men Texelse ouders vaak het goede
voorbeeld te geven 'Veel Texelaars
grijpen onbewust elke mogelijkheid
aan om een borrel te pakken. Vis
sers die terugkomen van zee en veel
horecamensen als het werk er op zit.
Het is traditie om jezelf te verwen
nen met een borrel. 'Ik heb het mee
gemaakt dat op een voorlichtings
avond voor ouders een moeder erg
geschrokken naar me toe kwam. 'Ik
drink elke avond wel een paar glaas
jes. Maar als ik u zo heb aangehoord,
bekruipt me toch het gevoel dat ik
zelf verslaafd ben.'' Zoiets komt hard
aan.'
Ook het toerisme speelt een rol.
'Veel vakantiegangers heffen al
vroeg op de dag het glas. Kinderen
zien dat en gaan dit gedrag als van
zelfsprekend overnemen. Veel
ouders verwachten van een kind van
twaalf al volwassen gedrag en laten
het op zaterdagavond zonder aarze
ling in hun eentje thuis Maar dat kind
denkt nog lang niet volwassen en
begint grenzen te verleggen. Er zijn
hier veel zogenaamde sleutel
kinderen, van ouders die een eigen
zaak hebben of een drukke baan in
de horeca. Ze krijgen erg veel vrij
heid Ze trekken op in groepjes en
komen daardoor met allerlei zaken
in aanraking. Als er in die groep een
leider zit die bier lekker vindt, gaat
de groep daarin vanzelf mee
'Twee glazen bier op een avond
wordt heel gewoon, waarbij men een
halve liter gemakshalve als glas re
kent. Maar als je elke avond een li
ter drinkt heb je na tien jaar wel
Korzakoff en als je het verdrievou
digt riskeer je een leveraandoening
Uit een rapportage door de Welzijns-
stichting blijkt dat het project
Texelstroom, waarvoor de gemeente
voorlopig een proef van éen jaar is
aangegaan, goed op schema ligt
Andere conclusie is dat de
verslavingsproblematie een kwestie
is van lange adem, dus dat er struc
tureel geld voor moet worden vrijge
maakt. Deze beslissing is aan de
gemeenteraad, die over de voort
gang van het project Texelstroom
onlangs is bijgepraat door Williams.
Gerard Timmerman
rs met een 'gemengd be
dreigen de dupe te worden
le capaciteitskorting die de
jese Commissie de vissers-
heeft opgelegd. De nieuwe
lie voor de verdeling van het
I zeedagen die het Land-
Economisch Instituut (LEI)
lert en die is bedoeld om
levissing tegen te gaan, pakt
het nadeel van de vissers
aast schol en tong ook rond-
aring of garnalen vissen. Er
itest ingediend en er wordt
ag gevoerd over een oplos-
atters krijgen op basis van de
zen, de gemiddelde vangst en
gbesomming een aantal zee-
toegekend. Dat pakte vorig
nadelig uit voor de grotere
s. Omdat er fouten in de for-
zaten. heeft het LEI op verzoek
e vissers zelf nu een andere
ening toegepast. Grote én
kotters met een tong- en
lontingent krijgen daardoor
zeedagen toegekend, soms
end tot meer dan veertig. Om-
ederland hierdoor het landelijk
zeedagen dreigde te over
schrijden, veroorzaakte de regeling
onbedoeld negatieve 'bijverschijnse
len' voor de garnalen-, haring- en
rondvisvloot. Het gaat om bedrijven
die als bijvangst een mini-contingent
voor tong of schol hebben. Mochten
die vorig jaar nog bijvoorbeeld 200
dagen vissen, volgens de nieuwe
regeling is dat teruggebracht tot 111
Ze houden te weinig dagen over voor
de visserij op garnalen, rondvis en
haring
De korting kan voor kleine kotters
oplopen tot 45 procent. 'Voor hen zit
er dan maar één ding op. verkoop of
verhuur van het tong-of schol
contingent', aldus Johan Nooitge-
dagt, voorzitter van de Vissersbond
Het lijkt er op dat de beleidsmakers
geen rekening hebben gehouden met
deze negatieve effecten.
De benadeelde schepen zijn de TX
41 van de gebroeders De Vries
(tong, schol, rondvis en garnalen) en
de garnalenschepen TX 7 van Dirk
van der Meer en de TX 25 van Dirk-
Albert Blom. Verder de TX 56 van
Van der Slikke en de haringkotters
TX 33, 37 en 38.
De getroffen vissers en vertegen
woordigers van de Groep Texel en
DETV zijn ondanks de maatregel
met in paniek geraakt. De kotters zijn
gewoon uitgevaren, in de overtuiging
dat de kwestie wordt opgelost en
desnoods voor de rechter in het voor
deel van de vissers wordt beslist. In
overleg met de visserij en het minis
terie van LNV wordt geprobeerd voor
de gemengde bedrijven een aparte
regeling te treffen.
Biologe Lisanne Aerts (34) pro
moveerde donderdag in Amster
dam op het proefschrift Sponge-
Coral Interactions on Caribbean
Reefs'. Het gaat over de concur
rentie tussen sponzen en steen
koralen bij het veroveren en be
houden van een plekje in de
gecomliceerde levensgemeen
schap van een koraalrif.
Koralen en sponzen zijn de belang
rijkste vastzittende organismen van
een koraalrif Koralen zijn afhanke
lijk van licht en komen daardoor in
ondiep water voor. Sponzen zitten
over het algemeen dieper, maar er is
een overlapgebied waarin ze elkaar
van de vervuiling van het zeewater
Een van de stellingen die Aerts aan
haar proefschrift heeft toegevoegd
'Agressie van sponzen ten aanzien
van koralen neemt toe naarmate de
koraalbedekking toeneemt Dit is
ook toepasbaar voor mensen: hoe
hoger de bevolkingsdichtheid, hoe
groter de criminaliteit'. Een andere
stelling: 'Het feit dat de mens ver
standelijke vermogens heeft, maakt
dat hij domme dingen doet'.
De biologe deed het veldwerk voor
haar studie op de koraalriffen van
Colombia en Curagao tussen 1992
en 1996 Het uitwerken deed ze tus
sen 1996 en 1998 op het NIOZ met
als begeleider de koralenspecialist
professor Rolf Bak, die ook haar pro
motor was.
Eind mei gaat Lisanne Aerts terug
naar Curagao waar ze samen met
haar echtgenoot Peter van der Wolf
een opvang- en trainingscentrum
voor roofvogels runt.
Het uitje dat de Overkoepeling van
Texelse Vrouwenorganisaties dins
dag 18 mei zou houden, gaat we
gens een gebrek aan belangstelling
niet door.
Opnieuw werd op Texel een telefoon
opengebroken. Dat gebeurde dit
maal op een kampeerterrein in de
Dennen, in de nacht van zondag op
maandag.
in de weg kunnen zitten. Aerts
maakte studie van de factoren die bij
deze strijd om het bestaan een rol
spelen. Ze ontdekte onder meer dat
sponzen met vergif werken om zich
ten opzichte van koralen te handha
ven maar dat de snelle groei van
sponzen een grotere rol speelt Over-
groei van koralen door sponzen is
echter met gerelateerd aan de mate
er natuur heeft dit voorjaar
ardige verrassing in petto,
to eerst in bijna honderd
tijn in natuurreservaat De
'5 paar broedende aalschol-
Itognaleerd. Ze hebben zich
tod in het wilgen- en vlier-
'to, de vaste broedplek van
's en blauwe reigers. Deze
azijn een stukje opgescho-
il jaren uitgekeken naar de
van broedende aalscholvers,
ze op Vlieland alweer een
'toi broeden. De laatste keer
'zekerheid is vastgesteld dat
alvers op Texel broedden was
De laatste vier nesten in de
akooi van Westergeest zijn
vernietigd. Al eerder stuurde
raeester Jac. P. Thijsse zijn
9en op pad om de broedende
'e verstoren Aalscholvers
Maar liefst elf bruidsparen poseren
met evenveel fotografen op het
strand bij de vuurtoren voor collega
Edo Kooiman. Het tafereel was te
aanschouwen toen de CNIPP (Club
of National and International Profes
sional Brides Photographers) een be
zoek bracht aan Texel. Het is een
vereniging van fotografen die zich bij
hun beroepsuitoefening in het bijzon
der toeleggen op het maken van
bruidsreportages Sommigen doen
zelfs mets anders en maken er
per jaar zo'n 300. Om in de markt te
blijven zoeken ze het niet alleen in
puur technisch vakmanschap maar
vooral in originaliteit en afwisseling,
wat betreft pose. regie en achter
grond Om in dat opzicht van elkaar
te leren richtten ze vier jaar geleden
CNIPP op, met als leden één foto
graaf per provincie. Elk jaar wordt
een reisje georganiseerd naar één
van de provincies of het buitenland.
Gebruikelijk is dat elk van de leden
dan een bruidspaar meeneemt dat
het afgelopen jaar in het huwelijk is
getreden zodat dit in allerlei situaties
kan worden gefotografeerd De resul
taten komen op tafel tijdens een la
ter te houden reünie. Het afgelopen
weekend was CNIPP met een
dubbeldeks bus op Texel, waarbij
Kooiman die onlangs tot de organi
satie toetrad, als gids fungeerde. Zijn
bewering dat Texel doorzijn veelheid
van landschappen, dorps- en zeege
zichten een enorme verscheidenheid
aan natuurlijke decors voor artis
tieke fotografen heeft te bieden en
OOK i tuy £>fici ucicmuddf 10, uië&k t&
kloppen.
De club arriveerde zaterdag op Texel
en nam zijn intrek in hotel Greenside
in De Koog. De hele zondag was
beschikbaar voor het maken van
foto's, waarbij onder andere Ooster
end, Oudeschild en De Cocksdorp
werden bezocht. Mede omdat het
weer meewerkte, werd het door VVV
en bedrijven gesponsorde reisje een
groot succes. Er werden massa's
foto's gemaakt. De invasie van
bruidsparen bleef natuurlijk niet on
opgemerkt In Oosterend reageerde
restaurateur Herre Oosterhaven door
het hele gezelschap op zijn terras
koffie aan te bieden. Of de positie
van Texel als begeerde trouwlocatie
door deze fotografische aandacht
zal worden versterkt, zal de tijd
moeten leren.
(Foto Harry de Graaf)
De aalscholver nestelt sinds bijna hon
derd jaar weer op Texel.
(Tekening Stelsko Dijksen)
werden toen door natuur
beschermers verguisd. De reden
school in de nestbomen die door de
grote hoeveelheden mest die de die
ren produceren vaak stierven. Anno
1999 worden de dieren met de nek
aangekeken door vissers, omdat ze
zoveel paling naar binnen zouden
werken. Uit gegevens uit de vorige
eeuw blijkt dat aalscholvers ook in
de bosjes aan de binnen duinrand
nestelden.
Een bemoedigend aantal lezers
heeft zich aangemeld voor een
plaatsje in de schaduwraad, het in
strument waarmee de Texelse Cou
rant het stemgedrag van de gemeen
teraad aan die van de achterban wil
toetsen. Te constateren valt dat de
animo onder Texels Belang-, CDA-
en VVD-kiezers nog wat achterblijft
bij de progressieve achterban Niet
temin is er in de schaduwraad nog
voldoende plaats voor deelnemers
uit alle kampen. Immers: hoe meer
lezers zich aanmelden, des te beter
de elektronische raad (de zittingen
vinden plaats op Internet) in de prak
tijk zal functioneren Het streven is
daarom naar een veelvoud van 15
'raadsleden'. Gegadigden kunnen
zich dus nog aanmelden bij de re
dactie.
Voorwaarde is wel dat zij prijsgeven
op welke partij zij bij de afgelopen
raadsverkiezingen hebben gestemd,
opdat de politieke verhoudingen in de
schaduwraad hetzelfde komen te lig
gen als in de echte raad Behalve de
verantwoordelijke redacteur is nie
mand op de hoogte van naam en po
litieke voorkeur van de leden van de
schaduwraad. Ook de leden van de
schaduwraad zelf weten niet wie er
nog meer in dit orgaan zitten De
stemmingen via Internet zijn vol
strekt anoniem De uitslag wordt
gelijktijdig met het besluit van de
echte raad gepubliceerd. Het is de
bedoeling dat de schaduwraad vol
gende maand gaat proefdraaien.
Deelname aan de schaduwraad
vergt geen diepgaande politieke ken
nis; de te nemen besluiten - dezelfde
als bij de echte raad - worden door
de redactie uitgewerkt, voorzien van
voor- en tegenargumenten en aan de
schaduwraad voorgelegd. Het aan
klikken een simpel 'ja' of 'nee' is
voldoende.
Wie zich geroepen voelt om via de
schaduwraad mee te denken over
Texelse onderwerpen en zo bij te
dragen aan een gezonde politiek kan
een E-mail sturen, voorzien van
naam en politieke voorkeur, naar
tcmeuws@tref.nl, en vermeld als
onderwerp 'schaduwraad'.
-. v
