Versailles aan
het Oude Dijkje
'Zelfs de kat is al
drie keer teruggegaan
Oud-Hoornders nog vol heimwee
Geknip^</
Tuin Stan Boon vol met contrasten
.TEXELSE f COURANT
Schuijl en Beers
winnen golfstrijd
Anne en Alle Boon op de terugweg van (weer) een bezoek aan Den Hoorn
DINSDAG 22 JUNI 1999
(je het erf van Stan Boon aan het
lede Dijkje opstapt waant zich al
nel In de beroemde tuinen van
ersailles. Kleurige rozenperken,
-4|oorsneden met buxushagen en
!tn*chthoekige vijvers, alles onbe-
Ispelijke gerangschikt, volgens
tn strak ontwerp. Toch gaat het
(irt van de natuurmens Boon
neller kloppen op het bruggetje
ver de grillige vijver verderop,
'e lesterk aan een eendenkooi doet
'c'etnken. 'Want ik voel me nauw
v4rwant met de natuur.'
imiT
in Boon schiep op 6.900 hectare rond De
Bje Bliek een contrast aan tuinen.
(Foto Gerard Timmerman)
'Ik ben niet zo'n liefhebber van die
gecultiveerde vormen', wijst Boon op
de franse tuin die menig bezoeker
van de Open-Tuinendagen afgelopen
weekend deed watertanden. 'Ik heb
dat eigenlijk voor m'n vrouw aange
legd. zodat ze ook een eigen stekje
heeft Mijn hart gaat meer uit naar de
natuur en die is nu eenmaal wat gril
liger van vorm.'
Om de bezoekers wegwijs te maken
door zijn tuin. plaatste Boon overal
verwijzingsbordjes. Geen overbo
dige luxe, want het 8.900 vierkante
meter grote 'landgoed' rond huize
'De Weije Bliek' verdeelde hij in ver
schillende sectoren die in uiteenlo
pende stijlen werden ingericht. Via
het kaarsrechte ontwerp van de
franse tuin, namen de bezoekers
een kijkje in het royale theehuis, dat
ook uitzicht biedt op Boons Texelse
tuin, waarin de natuur haar gang kan
gaan. Prominent onderdeel is een
lage vijver, waarin het water via een
rotsachtige helling meters naar be
neden stroomt. 'Werner Dros hield
bij de aanleg van de strekdam vijf
tig ton stenen over, die passen hier
mooi. Het doet wel wat Oostenrijks
aan, vindt je niet?' Aan de rand van
de vijver bloeit de kattenstaart uit
bundig en verderop heeft de zoete
bieze er wortel geschoten. Om
gevogeltje aan te trekken plantte
Boon een vogelbosje met
verschillnede soorten besdragende
boompjes. Met de vrijkomende grond
uit de vijver hoogde hij het aangren
zende deel van de tuin op. Voor een
heideveld plantte Boon 5.000 stek
jes, van o.a. dop-, heide- en kraam-
heide Tijdens de rondleiding kon hij
het niet laten om met de schoffel hier
en daar wat onkruid omver te hak
ken en wat tips te geven. 'Dat schof
felen is nodig tot de heide is dicht
gegroeid. Daarna houden de
schapen het wel bij.' Het onderhoud
van de tuin moet welhaast een dag
taak zijn.
Verderop staat een bijenstel. 'In de
tuin van een imker mag een bijen
volk niet ontbreken Het is de bedoe
ling dat als de volken straks op
sterkte zijn, ze worden uitgezet in
polder, om uit de borage stapels
honing te verzamelen
In een andere afdeling, de moestuin,
groeien kruiden, fruit en allerlei
groenten. Wijnranken zorgen voor
een Zuideuropese sfeer. Het Texelse
klimaat is voor druiven eigenlijk te
koel. maar door ze tegen een zon
nige helling te laten aangroeien stijgt
de temperatuur tot mediterrane
hoogte, tot tevredenheid van de
'vinoloog' Boon. Via de tomaten,
aarbeien en asperges leidt het pad
naar de 500 vierkante meter die
Boon als z'n 'verrassingstuin' om
schrijft. Een houtwal biedt nest
ruimte aan onder meer een winter
koninkje.
Boon heeft zich voorgenomen om op
een hoge toren een ooievaarsnet te
bouwen. 'Want de natuur herstelt
zich. Ik weet zeker dat er binnen tien
jaar weer ooievaars op Texel broe
den.'
Het tijdschnft Autoweek raadt z'n
lezers aan eens de oversteek naar
Texel te wagen Vooral in Oude-
schild zou nogal veel te doen zijn...
Oversteken naar^
Waag de oversteek eens! Doorkruis
Noord-Holland of Friesland en pak de bl
naar Texel. Laat Den Brug even links üggel
en stoom meteen door naar Oudeschild.
Daar kunt u de enige brouwerij van dit
eiland bezoeken, pal voor het pittoreske
havenplaatsje, en laat u natuurlijk een
heerlijk nieuw harinkje in het keelgat
glijden. Liefhebbers van de golfsport
De franse tuin bij De Weije Bliek aan het Oude Dijkje.
(Foto Gerard Timmerman)
Ander onderdeel van de tuin is een
langgerekte vijver, die wordt omslo
ten door rieten schermen en waarin
verschillende soorten eenden rond
dobberen. Het geheel heeft lang niet
de omvang van een echte eenden
kooi, met vangpijpen, maar het prin
cipe komt op hetzelfde neer. Via een
afgeschermde hut kunnen de een
den worden bespied. Boon. 'Hier
moet je eigenlijk een half uurtje gaan
zitten kijken naar de vogels.' Door
een plattegrond van een echte
eendenkooi op te hangen, krijgt de
bezoeker inzicht in het principe van
deze eeuwenoude jachtmethode.
Als lid van de Wild Beheer Eenheid
Texel heeft Boon zich het lot van de
patrijzen aangetrokken. 'Boeren zou
den de randen van hun graan-
percelen met moeten spuiten, want
het insectenleven daarin is van le
vensbelang voor de jonge dieren',
stelt hij op kritische toon vast.
Niet ver van de eenden en de brand-
ganzen staat een een rieten op
trekje, die hij onder meer met platen
van vogels en planten als educa
tieve- en voorlichtingsruimte heeft
ingericht.
Hij ziet het optrekje als een mooie
ruimte waarin schoolklassen na een
rondwandeling iets over de natuur
kunnen opsteken 'Stadskinderen
moeten weten dat natuur meer is dan
een paar geraniums op het balkon.
De kennis die ik heb over de natuur
wil ik graag aan hen overdragen.'
Mede voor dat doel wil Boon zijn tuin
op termijn open stellen. Andere
Texelaars die hun tuin etaleerden
zijn: de familie Meertens en Els de
Jager in Den Hoorn, Nelie Smit in
Den Burg, Ellie Mast in De Koog en
Judith Kikkert en Ida Ezerman in De
Cocksdorp
Ondanks de lage handicap van 23
die hen was toegekend, speelden
golfers Menno Schuijl en Peter
Beers zaterdagavond maar liefst
43 stablefordpunten bij elkaar. Ze
versloegen daarmee Rein Zandee
en Henk van Wijk, die ook 43 pun
ten scoorden, maar een hogere
handicap (30) hadden.
De spelvorm die op de Texelse golf
baan werd beoefend was Chapman
Foursome, waarbij twee golfers een
team vormen. Beiden slaan af,
waarna de eerste speler de bal van
de tweede speler overneemt en an
dersom. Daarna wordt bekeken
welke bal er het beste voor ligt,
waarna met één bal om beurten
wordt verder gespeeld.
kunnen kunnen ook aan de bak in
Oudeschild: voor f 195 zijn de links twee j
dagen lang voor u, en krijgt u bovendien f
twee overnachtingen, een Engels ontbijt
Naast genoemde vier coryfeeën be
wezen ook Peter Boorsma en Jo
Oosterveer een balletje te kunnen
slaan. Zij sloegen 39 punten bij el
kaar en eindigden als derde. De
longest drive (verste slag) kwam op
naam van Margreet de Graaff en
Menno Schuijl. Peter Boorsma sloeg
de neary.
De startende golfers hadden een ei
gen wedstrijd over negen holes: het
rabbitgotf. Bij de heren won Wil
Wassenaar met 29 punten, gevolgd
door Kees Boks (25) en Menno
Eelman (24). Kevin van Zuilekom
had de neary Bij de dames won
Winny Schraag met 14 punten. Zij
was goed in vorm, want ze sloeg ook
de longest drive en de neary Noor
ten Camp werd tweede met 9 pun
ten. gevolgd door Nini Eldering en
Margreet Gerlsma, die beiden 8 pun
ten bij elkaar sprokkelden
thuis. Mijn vader was schilder Ik
herinner nog dat hij eens een tent
huisje moest schilderen. We woon
den inmiddels in het huis naast het
dorpshuis, waar nu tante Pietje
woont. Kwajongens als we waren,
kropen we erin om met lucifers te
spelen. Het ding vloog in de fik.
Bremer, die toen in de Witte Lieuw
woonde, kwam vloekend naar bui
ten, bang dat zijn neten dak vlam zou
vatten.'
In de oorlog woonde het gezin van
Cor Boon in de middelste van de
loodshuisjes in de Herenstraat. 'Daar
terecht als kaasmaken in de
Beemster. ergens in Groningen en
op Texel. Zonder erbij na te denken
koos hij voor Texel, zich niet reali
serend dat hij op een eiland terecht
kwam. Ik herinner me nog dat hij 's
avonds na zijn werk de Hogeberg
opliep, weer terugkwam en riep: Het
is hier prachtig, maar de boot ligt stil
en tot morgenochtend zes uur kun
nen we niet van dit eiland air
Anne en Alie trouwden in 1951 en
woonden vervolgens tijdelijk in De
Verwachting, het huis aan de Heren
straat waar nu Hans en Annemiek
elbericht dat Anne en Alie Boon naar Den Burg zouden verhui-
'A werd eind vorig jaar vol ongeloof ontvangen In Den Hoorn. 'Als
daar maar geen spijt van krijgen', spraken dorpsgenoten me
elijdend. 'Het wordt zijn dood', voorspelden anderen somber over
e man die in zeventig jaar zijn geboortedorp maar zelden had
Hiaten. Even leek die vrees bewaarheid worden, toen Anne ten
cfe van de verhuizing werd getroffen door een zware longontste-
ng. Maar een halfjaar later leven beiden nog, zij het dat ze tot op
dag van vandaag strijden tegen de heimwee. 'Er zijn zó veel
aadjes tussen ons en Den Hoorn, dat merk je nu pas.
gesprekje met de man die hun
is komt taxeren voor de Onroe-
nd Zaak Belasting vormt direct al
m eerste bevestiging van alle ver
ten die over de Boonen de ronde
>en in hun oude dorp. 'We willen
ten vaste trap, we zijn net al onze
nmel kwijt', antwoordt Alie op de
aagwat voor zoldertrap ze hebben.
knipoogt, terwijl Anne alleen
sar spottend lacht. Sinds zijn
igensjaren was hij gewend om al-
wat hij op het strand vond mee
791 iar huis te slepen...
631
knikt
taxateur, niet-Texelaar,
iendelijk, er kennelijk van over
ig dat hij het begrijpt. Even later
srkt hij op dat meneer en mevrouw
behoorlijk op vooruit zijn gegaan
vergelijking met hun vorige huis.
reactie van Anne bestaat slechts
een langgerekt: 'Mwaaahh.' Alie
gint een betoog - half in de rich-
'9 van haar man - dat hun woning
43' terdaad een stuk groter en warmer
95! dan het huis op Klif dat ze heb-
142 e verlaten. Maar terwijl de taxateur
155'
wennig om zich heen kijkt,
nempert Anne: 'Over het huus zeg
tv,L
°°k niks. Mar het leit an
1 "eg..
De
69' 'de man vertrokken is, komen de
realen los Inderdaad was alleen
1mis zelf de reden om te willen
reuizen. Het was oud, had geen
Wale verwarming en de tot appar-
j,s.r, Jen' verbouwde schuur ernaast
Min "oonde steeds meer gebreken om
jrnv soenlijk te kunnen verhuren. 'Er
w er9 veel onderhoud aan. Dat
>t behoorlijk wat als je niet alles
reeer kunt doen', vertelt Alie.
■an haar op hun hoofd durfde er-
re denken om Den Hoorn te ver-
tere Maar toen er een paar jaar na
besluit om naar iets anders uit
''ken in eigen dorp nog steeds
n huis was vrijgekomen en ma-
1 a'Paul Kuip hen attendeerde op
™s met een grote tuin in de
jgerstraat in Den Burg, besloten ze
ang wikken en wegen en een
I® van de kinderen toch maar
!ri!„ Pen wal cien'( Op
a" dat alles rond was, werd in
Den Hoorn een huis te koop gezet',
slaat Alie zich voor het hoofd.
Het lichaam van Anne liet zijn onge
noegen blijken door ernstig ziek te
worden en een dag na de verhuizing
tekende ook een tweede huisgenoot
protest aan. Uitgenodigd door een
doorbrekend zonnetje zette Alie de
deur open: 'En roetsj, weg was de
kat!' Hij kwam niet terug en toen zoon
Piet - die vaart en tot zijn spijt niet
had kunnen helpen met de verhui
zing - na zijn thuiskomst wat wee
moedig een kijkje nam bij zijn ge
boortehuis, trof hij het dier in de tuin.
'Hij belde meteen op: Jullie zijn de
kat toch met vergeten?
De poes werd weer meegenomen
naar Den Burg, maar nog geen drie
weken later, op Oudejaarsdag, nam
hij opnieuw de kuierlatten, toen Alie
aan het oliebollen bakken was en
ramen en deuren had opengezet om
te luchten. Na veertien dagen werd
hij op Klif gesignaleerd, waarna Alie
hem bij het oude kippenhok terug
vond.
Begin juni verdween de poes ten
derde male. Een telefoontje naar
Den Hoorn leerde dat bij Nora Verheij
de bakjes waren leeggegeten, iets
wat niet meer gebeurd was sinds de
buren verhuisd waren. Ditmaal liet hij
zich niet zomaar vangen. Hij stoof
zijn vroegere thuis binnen en koos
positie voor één van de ramen bo
ven, rustig afwachtend wat er zou
gaan gebeuren. Terwijl Alie besluite
loos voor het huis stond omdat de
nieuwe bewoners er niet waren,
kwam oud-buurman Klaas Lap voor
bij: 'Wat nou, ga je weer verhuuze?'
Toen ze de situatie had uitgelegd,
stelde hij voor een ladder van huis
te halen om de puds naar beneden
te halen. Alie ging niet op het voor
stel in, maar toen Lap toch de lad
der maar tegen de gevel had gezet,
besloot de kat zelf naar beneden te
komen om zich na de nodige scher
mutselingen uiteindelijk toch maar
weer naar Den Burg te laten brengen.
'Op Klif zeiden ze al: Het is net zijn
baasje, die komt ook steeds weer
teruc/, vertelt Alie. Ze lacht: 'Ik heb
hem toegesproken: Als je nog één
keer gaat, dan haal ik je niet meer
terug.'
Anne zucht: 'Het zal wel anders
worden.' Het blijkt niet over de kat
te gaan. 'In Den Hoorn heb je een
weids uitzicht. Dat heb je hier niet.'
'Dat had je op Klif ook niet, merkt Alie
op, maar Anne laat zich niet tegen
spreken: 'Jawel. Als je het Hoogie
opklom, had je een prachtig uitzicht.
Tot aan de Dennen aan toe.'
Zeker vier keer in de week stapt hij
op de Sparta-met om naar zijn oude
dorp te rijden. 'Ik heb nog een stuk
grond op de Naai, waar ik aardappe
len en stinklelies verbouw. Dan loop
ik meteen even binnen in de schuur
van Bert Bruijn. Zo spreek je nog
eens iemand. En naar Klif 23, na
tuurlijk. In Den Hoorn kwam ik er alle
dagen Effe ouwehoeren. Hier mis ik
mijn lopie. Ik loop wel geregeld naar
Piet Kooiman, hier om de hoek. Die
ken ik nog van vroeger. Lekker ouwe
verhalen ophalen.' Hij zwijgt even.
'Weet je wat het is? Het zijn dood
goeie mensen hoor, de buren, maar
wanneer spreek je ze nou7'
Alie knikt: 'Ik dacht nog: in de zomer
wordt het wel anders, dan staat er
vast wel eens iemand in de tuin.
Maar nee hoor, ze zijn er gewoon te
druk voor. En als ze wel thuis zijn,
dan zitten ze in de achtertuin.' Anne:
'Het zijn gewoon gevangenissen,
met die hoge schuttingen.' Alie re
lativeert: 'In Den Hoorn spreek je de
buren ook niet elke dag. Mensen
hebben nu eenmaal hun werk en hun
gezin. Nee hoor, ik ben hier heel te
vreden', stelt ze voor zichzelf vast.
Anne: 'Tuurlijk, ik ben óók wel tevre
den...'
Alie 'Mijn vader leeft nog. gelukkig.
Als ik vroeger naar hem toe ging,
was ik de hele middag kwijt Nu kan
ik even bij hem aanlopen.' Ze be
denkt zich. 'Maar ik blijf wel helpen
bij de rommelmarkt. En ik zit ook nog
op het Smartlappenkoor. En Piet en
Riëtte (zoon en schoondochter) wo
nen er natuurlijk. Er zijn zó veel
draadjes tussen ons en Den Hoorn,
dat merk je nu pas
Alie is geen geboren Stienepikker, in
tegenstelling tot Anne. die er
eenenzeventig jaar geleden ter we
reld kwam in één van de twee armen-
huisjes tegenover het Hoornder
kerkje 'We hadden zes jongens
is de kap er een keer vanaf gewaaid,
terwijl wij jongens er onder lagen te
slapen. Dat was niet leuk. Als het
windkracht 9 is, begin ik te beven als
een rietje. Nu nog.'
Anne heeft nare herinneringen aan
de oorlog. Zo vertelt hij nog met
enige huivering het verhaal van Ge
allieerde vliegtuigen die de barakken
langs de weg naar het strand onder
vuur namen, waarbij een olietank in
brand werd geschoten Eén dorps
genoot kwam om het leven, een
andere raakte gewond. Maar glunde
rend doet hij ook het verhaal dat hij
als 12-|arige naar de Dennen ging om
dennenappels te zoeken voor bak
ker Duinker. 'We kregen een kwartje
voor een grote zak. En we gingen
elke dag Moet je nagaan
Eind jaren veertig leerde hij op de
kermis in Den Burg Alie Haker ken
nen, die in Berkhout was geboren,
maar als dochter van een kaasmaker
op Texel was beland. 'Het was de
tijd, vlak na de oorlog, dat mensen
soms zomaar iets anders wilden.
Mijn vader begon zomaar een café
op Wieringen. Dat duurde maar een
jaar. Daarna kon hij op drie plekken
Zijm wonen. In 1952 verhuisden het
jonge stel en de net geboren Kees
naar het huis op Klif, waar ze dik
zesenveertig jaar zouden wonen.
'Het was eigendom van Iwen Bruijn.
bij wie ik toen werkte. Hij had bloem
bollen en koeien. We betaalden
veertig gulden voor de huur én twee
liter melk per week.' In 1956 namen
de Boonen het huis voor zesduizend
gulden over van Bruijn: 'Het melken
was meteen over Dat doe ik niet
meer, ik ben nu eigenaar, heb ik
gezegd. Daar had ik wel zo'n hekel
aan.'
In de begintijd kroop het gezinnetje
's zomers zes weken in de schuur,
die toen nog met verbouwd was tot
appartement In hun huis logeerden
twee gezinnen van totaal tien men
sen, voor tachtig gulden per week.
Ook met jutten werd soms wat bij
verdiend. hoewel de lokroep van het
avontuur daarbij een belangrijkere rol
speelde 'In mijn tijd was het al geen
bittere noodzaak meer Maar ik heb
ze nog wel gekend, de mannen die
wel naar het strand moesten om hun
gezin te kunnen onderhouden. Dat
was wat, in een tijd dat er nog geen
verharde weg naartoe liep. Ze droe
gen alles op hun rug. Ik zie ze nog
voor me, ouwe Hillebrand en
Meindert Kikkert. Die hadden echt
zo'n kromme juttersrug.'
Goede zaken deed Anne toen hij
eens een flinke hoeveelheid alumi
nium van de Hors haalde, afkomstig
van een neergeschoten vliegtuig.
'Het bracht honderd gulden op. Dat
was een weeksalaris.'
Een andere keer had hij een mooie
vracht hout gejut, maar hij werd ver
raden. waarna de politie bij hem thuis
kwam om zijn buit te vorderen. Alie
vond het vreselijk, maar Anne nam
contact op met de autoriteiten, con
stateerde heel nuchter dat hem ten
minste vijfentwintig gulden door de
neus was geboord en beloofde hen
plechtig dat hij het jutten toch niet
zou laten.
Anne hield woord en bleef naar het
strand gaan. Wel veranderde hij nog
enkele malen van baas. Zo hielp hij
onder meer bij de aanleg van de
Teso-haven op 't Horntje. Een baan
op de werf werd hem bespaard,
omdat hij al na enkele dagen een
aanbod kreeg om bij Staatsbos
beheer te komen werken. 'Ik begon
in de dunning in de Dennen, in de
winter van 1965. We moesten wer
ken als leeuwen. Ik heb wel eens
gedacht: waar ben je aan begonnen?
In april werd ik vogelwachten De
mooiste baan die je je kunt beden
ken. Ik moet de ruimte hebben. Die
heb je niet in zo'n bos.'
Toen ze verhuisden, deed Anne zijn
hele jutterscollectie van de hand De
meeste spullen gingen naar schoon
zoon Maarten Jan een kleiner deel
verhuisde naar Flora. 'Jullie kunnen
alles krijgen, maar weggeven doe ik
niks. heb ik gezegd. We hebben er
gewoon een prijs voor gemaakt. Ik
heb er genoeg mee lopen sjouwen...'
Een paar bijzondere souvenirs heeft
hij gehouden, zoals een Chinese
vaas, een houten neushoorn die zijn
vader nog jutte en een schilderij dat
hij 35 jaar geleden vond en dat een
deskundige vakantiegast voor hem
restaureerde. Ook de tabakspot die
dorpsgenoot Han Bakker voor hem
draaide uit een stuk purperhart, een
bijzonder harde houtsoort, heeft hij
behouden
Sinds hij in Den Burg woont, komt
Anne nog maar weinig op het strand.
Een enkele keer. Er valt toch niks
meer te jutten. Bovendien leeft het
hier niet. In Den Hoorn raakte ik wel
eens met iemand aan de praat en
dan liet ik mijn spullen zien. Dat
werkt hier niet. Ik wil nog wél eens
een ronde om de Hors maken. Het
verandert daar hard. Toen ik als
kwajongen ging te jutten, reed je de
Mokweg af, ging je een richeltje over
en je stond op het strand. Moet |e nu
eens zien. Eerst heb je het hele ge
bied van de meertjes, daarna een
flink duin en dan nog die hele zand
plaat. Ik maak het niet meer mee.
maar de Razende Bol groeit aan de
punt vast. dat week ik zeker. Bij laag
water kun je al tegen de boeien aan-
pissen
Joop Rommets