Bollentelers Palm en Kuip
houden ambacht in ere
Frans en Lies geven
kinderkermis vervolg
Igo
TEXELSE C0URanT
Keizerskronen kunnen géén stootje verdragen
Financiering nog vraagteken, maar:
Wat ik zeggen wou...
Gratis vervoer
Scouting zoekt
archiefmateriaal
NoordJTFo/W KENNISGEVING
DINSDAG 6 JULI 1999
Het is aanpakken geblazen op het bedrijf van Marijke Palm en
Martin Kuip. De bollen moeten in ruim een maand tijd worden ge
rooid. gesorteerd, geteld en exportklaar worden gemaakt. Dat ge
beurt allemaal met de hand. waardoor er veel seizoenskrachten
nodig zip. Met zo'n grote ploeg is het gezellig werken, zonder
stress. Het is hier. vlakbij de tweede ingang van de Slufter, zó mooi.
Ik heb steeds het gevoel alsof ik op vakantie bengeniet Palm Het
wachten is op het begin van de schoolvakanties, want die vallen
dit jaar voor de bollentelers eigenlijk aan de late kant.
met de hand, geen stress, ook al
moeten de bollen voor 1 of 5 augus
tus worden afgeleverd Er zit dus wel
druk achter. Bij handwerk is het toch
een kwestie van tempo maken Als
een seizoenskracht na verloop van
jaren afstudeert of aan het werk
gaat, raken we die natuurlijk kwijt.
Maar dan is er altijd wel weer een
broertje of zusje, neefje of een ken
nis die de plek inneemt Dat gaat
meestal als vanzelf Maar ik moet er
niet aan denken, als ik nu als nieuw
komer op de arbeidsmarkt mensen
zou moeten werven Want de vraag
naar seizoenpersoneel wordt steeds
groter.
Seizoenskrachten vanaf de vaste-
wal aan het werk hebben lijkt leuk,
maar je moet ze ook onderbrengen.
Vroeger kampeerden ze bij een boer
of zo, maar nu hebben we zelf een
kampeervergunning. Dat kan omdat
we sinds kort stromend water heb
ben De aanleg van die leiding was
overigens geen vanzelfsprekende
zaak. 'Het PWN voelde er wegens
de afgelegen ligging aanvankelijk
niets voor. We hebben er flink voor
moeten knokken. Maar ik laat me
met met een kluitje in het riet sturen.
Ik denk dat ik in dat opzicht nog wel
baat heb bij mijn sociologische ach
tergrond. waardoor ik de wegen toch
wel een beetje weet te bewandelen.
Met mijn vorige vak vergeleken is het
telen van bollen wel iets heel anders
Eigenlijk veel tastbaarder dan het
werk van een socioloog, dat toch
veel meer een theoretisch vak is.
Veel van m'n huidige collega's ke
ken daar vroeger misschien wat
vreemd tegen aan, maar ik heb met
de indruk dat ik nu nog als een bui
tenstaander wordt beschouwd
Toch komt haar theoretische kennis
in de bollen goed van pas 'De ad
ministratieve kant vergt steeds meer
aandacht. Alleen al de hoeveelheid
formulieren die voor de
seizoenskrachten moet worden inge
vuld Eigenlijk is het zonde dat ik er
Het is alsof de tijd op Madura heeft
stilgestaan. Waar nagenoeg overal
in de bollensector de intrede van rooi-
sorteer, pel- en telmachines het
handwerk heeft verdreven, viert nos
talgie hoogtij op het bedrijf van de
vennoten Palm en Kuip. Want de
Keizerskronen (Frittillaria imperialis)
waarin het bedrijf is gespecialiseerd
zijn net perziken, zo kwetsbaar Ze
kunnen geen stoot|e verdragen, elke
handeling moet héél voorzichtig ge
beuren Hier komt dus. afgezien van
de trekker, geen machine aan te
pas Zelfs de enige machinale han
deling, het uitploegen, heeft histori
sche trekjes. De ploeg achter de
trekker is van hetzelfde type als de
paardenploeg waarmee menig
landbouwveteraan de akkers in vroe
ger tijden omlegde. Van een hand
zame zelfrijdende ploeg wil Palm,
die in het verleden socioloog van
beroep was, niets weten 'Het is
voor de rapers toch een mooie afwis
seling als ze af en toe een ritje op
de trekker mogen maken. Anders
wordt het werk zo saai.' Scholieren,
die met velen tegelijk bij de oogst
komen helpen, vechten inderdaad
om een plaatsje achter het stuur van
de trekker waarmee Kuip de stink-
lehes. zoals de geurende 'fritten' in
de volksmond worden genoemd, de
oogst aan de oppervlakte legt. Keu
rig op een regeltje, waarna de vele
handen de oogst bij elkaar graaien.
In een bedrijf waarin al het werk met
de hand gebeurt, zijn nu eenmaal
veel krachten nodig.
De bollen worden na te zijn gerooid,
in de schuur met de hand gesorteerd
en uitgeteld. In de zomer hebben we
gemiddeld tien seizoenskrachten
aan het werk. Meestal beginnen we
tussen de 15 en 20 juni met de
oogst Probleem is dat dit jaar de
vakanties zo laat zijn en we alleen
op zaterdag aan de slag kunnen.
Maar zodra de vakanties beginnen,
komt onze vaste ploeg weer. We
werken hier al jaren met vaste groe
pen Texelaars, maar ook uit Fries
land en zelfs buitenlanders Het zijn
jongens en meisjes met wie je best
een band opbouwt. Met z'n allen in
de schuur, zonder het geraas van
machines is gezellig werken. Lekker
Terwijl Martin Kuip de Keizerskronen uitploegt, raapt Marijke Palm de kwetsbare bollen bij elkaar.
(Foto Gerard Timmerman)
zoveel tijd in moet steken, want ik
vind de bollen veel leuker Ik heb
bi|na een dagtaak aan die hele
papierwinkel Verder doe ik de han
del en probeer goed te kijken naar
wat de markt vraagt Om bij te blij
ven houd ik de Engelse tuin-
programma's goed in de gaten, want
die lopen een half jaar vóór op de
Nederlandse
Het runnen van het bollenbedrijf in
Eierland is een taak van Kuip, die het
vak als schooljongen bij Palm en
haar inmiddels overleden echtgenoot
Nico Bakker leerde 'Martin was de
aangewezen persoon om in te sprin
gen toen Nico een week voor het
aanbreken van de rooitijd ziek werd.
Toen moest ik echt alles alleen doen
De kinderen, heen en weer naar het
ziekenhuis en ik had in Eierland ook
nog veertien rooiers aan het werk
Want de bollen moesten eruit, wor
den verwerkt en de vrachtauto op.
Op dat moment was Martin één van
de scholieren die bij ons aan het
werk was en een geschikte achter-
vang bleek. Dat bleef zo, ook na het
overlijden van Nico.'
Aldus rolde Kuip, die eigenlijk voor
een andere toekomst had gekozen,
in het bollenvak. 'Ik wilde varen,
maar m'n vrouw vond dat maar niks
omdat ik dan zo vaak van huis was.
Nu verwijt ze me nog wel eens dat
ik door de drukte in het bedrijf zo
weinig m'n gezicht laat zien Kuip,
die met z'n gezin in de bedrijfs
woning aan de Oorsprongweg woont,
is met het land rond huis echter nooit
ver uit haar buurt. 'Ze kan meestal
wel zien waar ik uithang De samen
werking tussen Palm en Kuip verliep
dusdanig voorspoedig, dat beiden
een Vennootschap Onder Firma
(VOF) aangingen, waarin de taken
naar tevredenheid zijn verdeeld.
'Het is natuurlijk een arbeidsinten
sieve teelt, maar juist daardoor is
het aanbod beperkt, is de markt ge
zond en valt er een goede boterham
te verdienen. Avonturiers die ook wel
eens een gokje willen wagen, kom
vaak bedrogen uit. Want ze ond
schatten de teeltkennis die er
nodig is.'
'Er wordt wel eens makkelijk ova
bollen gedacht, het is en blijft
ambacht waar kennis en ervan
voor nodig is. Ook wij hebben
moeten leren, want we werken i
een natuurproduct dat z'n eigen a
pak vraagt. Bijvoorbeeld de sv.
keuze. Van de 180 sooi
frittillaria's die er bestaan hebben
in het verleden een verzamelingi
28 soorten aangelegd, waarvan
alweer vijftien zijn afgevallen,
zijn erg leuk, maar met geschiktvi
ons om te telen. De hoofdmoot
ons is de Keizerskroon en daarna
ós Fr persica en Fr. pallidillo
Waar veel Texelse collega's de ro
Keizerskroon telen, houden Palm
Kuip het bij de gele variant. 'Or»
de duinen heb je hier in het vroe
voorjaar koude valwinden. De g
soort is iets later, waardoor ze g
last van de nachtvorsten heeft l
soort dingen leer je door schade
schande We zitten hier nu veert
jaar, dan krijg je zo langzamerha
de slag wel te pakken.
Naast de frittillaria's, waarvan
gemiddeld zo'n 2,5 hectare teli
verbouwt het duo op Madura achtt
soorten vaste planten, variérendt
hosta's tot geraniums. 'Het is
soort werkspreidmg. Het rooien t
gint zodra de frittilllaria's in de g
zitten. Alleen het onkruid wied
overlapt wel met het werk in
keizerskronen. Want we doenh
alles met de hand. Er komen vriji
geen bestrijdingsmiddelen aan
pas De bollen gaan zoveel Is
door onze handen, elk exempt
dat iets mankeert halen we ert
sen uit. Dus is er nauwej
besmettingsgevaar. En tijdens
groeiperiode spuiten we vrijwel nu
Keizerskronen gedijen het beste»
ze met rust worden gelaten.'
(Advertentie)
Kinderen kunnen zich vanaf zater
dag weer volop vermaken op de
Groeneplaats in Den Burg. Om
11.00 uur gaat hier de eerste van
vier kinderkermissen in dit sei
zoen van start. Voor een prikje kan
de jeugd zich vermaken met po
ny's, botsauto's, een draaimolen,
schminken en portrettekenen.
Het voortbestaan van de kinderker
mis hing na drie seizoenen aan een
zijden draadje. Dat had te maken
met de problemen rond de financie
ring van het evenement en de ge
ringe animo van verenigingen om
deel te nemen. Organisatrice Lies
Pieterse weigerde echter bij de pak
ken neer te zitten Zoveel ouders
vragen me waar op Texel iets voor
hun kinderen is te doen. Tot voor kort
stuurde ik ze naar de speeltuin bij de
Parel van Tessel. maar die is er met
meer. Er zijn natuurlijk wel attracties,
zoals een tochtje met de kotter of de
speeltuin van funfarm De Mient,
maai daarvoor moet doorgaans eerst
entree worden betaald. Dat kan met
iedereen en bovendien betalen kin
deren toch ook toeristenbelasting.
Dus ik vind dat we ze ook iets moe
ten bieden. Ze vonden de kinderker
missen zó leuk, ik' kreeg zelfs teke
ningen van de jeugd. Dankzij de
kinderkermis komt er in Den Burg
weer wat leven in de brouwerij. Ter
wijl de kinderen lekker goedkoop
spelen kunnen de ouders intussen
lekker winkelen Toen de kinderker
mis dit jaar uitbleef, kreeg ik steeds
meer vragen. Wanneer begint het
weer? Dus hebben we toch maar
besloten weer van start te gaan.
Financiën
Het financiële plaatje is echter nog
met rond. Om de kosten voor de
overkantste kermisexploitanten te
drukken vroeg ze Teso om reductie
op de veerboottarieven 'Het eerste
seizoen werd die ook verleend, maar
daarna met meer. Ik vind dat jam
mer, zeker omdat de veerdienst zó
veel geld uitgeeft aan andere zaken.
We hebben er zo'n hekel aan om de
middenstanders uit Den Burg steeds
met de kosten op te zadelen. Want
die worden om de haverklap om
sponsorgeld gevraagd. Maar ik zie
geen mogelijkheid om bij een paar
bedrijven die voor mij laagdrempelig
zijn toch maar weer aan te kloppen
En als het met lukt moeten we het
tekort er zelf maar bijleggen. We
houden de kinderkermis op zaterdag
10 en 24 juli En ook tijdens het
Hollandsfestival op 7 augustus, want
het is zo aandoenlijk als die kleine
stumpertjes tijdens dat muziek
evenement maar over het terras
zwerven, omdat er mets voor ze is
te doen De laatste editie van de
mini-kermis wordt gehouden op 21
augustus.
Wat lammer nou dat de groep
Texelaars die zich nu zo verontrust
toont over gratis openbaar vervoer
zich in de anonimiteit verschuilt.
Want de gedachte die deze groep
via een speciale bijlage in de TC
ventileert zou zo overgenomen kun
nen zijn uit mijn ingezonden brief van
2 maart j I in de TC. Helaas ontving
ik daarop toen geen enkele reactie
van deze groep.
Over gratis openbar vervoer kan ik
heel kort zijn Dit kan niet. Degenen
die geloven dat dit wel kan, zijn de
realiteit uit het oog verloren en dat
is heel gevaarlijk, want met zulke
mensen kun je geen zinnige discus
sie meer voeren. En mensen die ons
willen laten geloven dat gratis open
baar vervoer wel kan, zijn nog veel
gevaarlijker Want zij geven, vaak
met geheel andere bedoelingen in
het achterhoofd, bewust een ver
keerde voorstelling van zaken.
Nogmaals, gratis openbaar vervoer
kan dus met, maar wat wel zou kun>
nen is, dat tegen een betaalbare prijs
een vervoersvorm wordt gecreëerd
waarbij de voordelen van openbaar
vervoer en particulier vervoer veel
beter zijn geïntegreerd En voor zo'n
vervoersvorm, waarbij in hoofdlijnen
gedacht moet worden aan vervoer
per oproep dat binnen een bepaalde
regio via de kortste weg van A naar
B rijdt en waarbij de vervoers
capaciteit veel beter wordt afge
stemd op het vervoersaanbod dan
nu het geval is, zou een eiland als
Texel zich bij uitstek lenen
Maar voor zo'n vervoersvorm moet
het denken bij de huidige vervoers-
bobo's eerst 180 graden worden ge
keerd en daarvoor is onze maat
schappij nog met rijp.
Dus krijgen we binnenkort gratis
openbaar vervoer waarvoor iedere
Texelaar zich mettertijd blauw mag
betalen
J A. Does,
Oosterend
Niek Slijderink sr., nestor van
Scouting Texel, is druk doende het
archief van de vereniging, dat terug
gaat tot 1945, te ordenen. Een deel
van de gegevens ontbreekt echter.
Bijvoorbeeld over De Zwalkers, één
van de voorlopers van Scouting
Texel Het betreft met name van de
meisjes van dit onderdeel. Verder
is in hef archief niets te vinden over
de Gidsen, de Margretha Sintclair-
band en de Trekvogels Oud-
scoutmgleden die foto's, lintjes,
biesjes of ander materiaal willen af
staan aan Scouting kunnen deze
opsturen naar of afleveren bij Niek
Slijderink jr., Pater Witteplein 13 in
Den Burg, tel. 312 374.
PROVINCIE
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland
- overwegende, dat het wenseli|k is om, in afwachting van een door Provinciale
Staten vast te stellen Cultuurnota 2001-2004, alsmede in afwachting van een
door Provinciale Staten vast te stellen deelverordenmg ter zake van de financie
ring van archeologische projecten,"'subsidiëring van projecten op dit terrein vóór
de jaren I999 en 2000 mogelijk te maken;
- overwegende verder, dat op het vaststellen en uitvoeren van een dergelijke sub
sidieregeling de Algemene wet bestuursrecht en de Algemene subsidieverorde
ning Noord-Holland I998 van toepassing zijn;
- gelet op artikel III van de wet tot aanvulling van de Algemene wet bestuursrecht
(Stb I996. 333) en artikel XXII van de Verordening tot aanpassing van de pro
vinciale subsidieverordening aan de derde tranche van de Algemene wet
bestuursrecht (Provinciaal Blad I997, 64),
- gelet op het advies van de commissie Zorg. Welzijn en Cultuur ex artikel 89
Provinciewet.
besluiten.
vast te stellen de navolgende regeling:
Tijdelijke Subsidieregeling Archeologische Projecten.
Begripsomschrijvingen:
Artikel I
In deze regeling wordt verstaan onder:
a archeologisch erfgoedde roerende en onroerende materiële neerslag van de
bewonmgsgeschiedenis, waarbij voor het onderzoek daaraan de archeologische
methoden en technieken essentieel zijn;
b. archeologische monumentenzorg: het instandhouden van het waardevolle deel van
het archeologisch erfgoed,
c georganiseerde amateurarcheologie. de niet-beroepsmatige, in georganiseerd
verband (onderdeel van de Archeologische Werkgemeenschap Nederland)
uitgeoefende archeologie;
d. gemeentelijk archeoloog een archeoloog in dienst van een gemeente waaraan
vergunning is verleend voor het doen van archeologische opgravingen, conform
artikel 39 van de Monumentenwet;
e. zuiver wetenschappelijk (vervolg-)onderzoek onderzoek dat uitgevoerd wordt ter
verdieping van de kennis van het verleden, zonder een onafwendbare dan wel
dreigende verstoring van de archeologische waarden als aanleiding;
f. archeologisch opgravend onderzoek: werkzaamheden met als doel het opsporen
of onderzoeken van archeologische vindplaatsen, waardoor verstoring van de
bodem optreedt.
Artikel 2
De doelen van het provinciaal beleid met betrekking tot de archeologische monu
mentenzorg zijn.
a. het behoud en beheer van waardevol archeologisch erfgoed ter plekke, in de
bodem;
b. het behoud en beheer van waardevol archeologisch erfgoed buiten de bodem
met behulp van archeologisch opgravend onderzoek waar behoud ter plekke in
de bodem niet mogelijk is;
c de ontwikkeling en verspreiding van de kennis over het Noord-Hollandse
archeologisch erfgoed in het algemeen onder inwoners en bezoekers van de
provincie Noord-Holland;
d. de bevordering van de participatie door de inwoners van de provincie Noord-
Holland in het behoud en het beheer van het Noord-Hollandse archeologisch
erfgoed, daaronder begrepen de participatie door de georganiseerde amateur
archeologie
Artikel 3
De provinciale inhoudelijke speerpunten zijn.
a. Algemeen, een concentratie op de vindplaatsen die dateren uit de
Middeleeuwen (5e eeuw tot de 16e eeuw na Christus) en/of de Nieuwe Tijd
(I6e eeuw tot halverwege de I9e eeuw). Er is een uitloop in aandacht naar de
periode voorafgaand aan de Middeleeuwen: de Inheems Romeinse Tijd. de
periode waarin het Romeinse Rijk de plaatselijke bevolking beïnvloedde, ruw
weg vanaf het begin van de jaartelling tot de 5e eeuw na Christus
b. Gebiedsgericht een concentratie op de regio's Waterland, Texel, voormalig
Oer-IJ estuarium met aangrenzende strandwallen
Subsidiecriteria:
Artikel 4
Een subsidie kan worden verstrekt in de naar het oordeel van Gedeputeerde
Staten noodzakelijke kosten van activiteiten in Noord-Holland die naar het oor
deel van Gedeputeerde Staten een substantiële bijdrage leveren aan.
a het behoud en beheer van waardevol archeologisch erfgoed, voor zover de
activiteit een eenmalige (inrichtings)maatregel betreft aan vindplaatsen die pas
sen binnen één van de in artikel 3 genoemde provinciale inhoudelijke speerpun-
b. het behoud en beheer van waardevol archeologisch erfgoed buiten de bodem
met behulp van archeologisch opgravend onderzoek waar behoud ter plekke in
de bodem met mogelijk is. voor zover het vindplaatsen betreft die passen bin
nen één van de in artikel 3 genoemde provinciale inhoudelijke speerpunten.
Archeologisch opgravend onderzoek dat uitgevoerd wordt door de georgani
seerde amateurarcheologie dient minimaal te voldoen aan de 'AWN-handlei-
ding archeologisch veldwerk'
c. de ontwikkeling en verspreiding van de kennis over het Noord-Hollandse
archeologisch erfgoed in het algemeen onder inwoners en bezoekers van de
provincie Noord-Holland;
d. de bevordering van de participatie door de inwoners van de provincie
Noord-Holland in het behoud en het beheer van het Noord-Hollandse archeo
logisch erfgoed, daaronder begrepen de participatie door de georganiseerde
amateurarcheologie.
Vorm van de subsidie:
Artikel 5
lid I De Algemene subsidieverordening Noord-Holland 1998 is van toepassing
op subsidies die op basis van deze regeling worden verstrekt.
lid 2 Een subsidie op basis van deze regeling is een projectsubsidie en wordt een
malig verstrekt.
lid 3 Een subsidie op basis van deze regeling wordt verstrekt in de vorm van een
budgetsubsidie.
Berekening van de subsidie:
Artikel 6
Een subsidie op basis van deze regeling bedraagt maximaal f 30.000,--
Verdeling van het subsidieplafond:
Artikel 7
Gedeputeerde Staten verdelen het beschikbare bedrag (het subsidieplafond voor
I999 is vastgesteld op f I50 000.--) in de volgorde van ontvangst van de aanvragen.
Wanneer de aanvrager krachtens artikel 4:5 van de Algemene wet bestuursrecht
de gelegenheid heeft gehad om de aanvraag aan te vullen, geldt als datum van ont
vangst van de aanvraag de dag waarop de aanvraag is aangevuld
Weigering van de subsidie:
Artikel 8
Subsidie wordt in ieder geval geweigerd indien
a. subsidie wordt aangevraagd voor de ontwikkeling dan wel uitvoering van een
project dat naar het oordeel van Gedeputeerde Staten niet past binnen de in
artikel 2 genoemde beleidsdoelen;
b. subsidie wordt aangevraagd voor de ontwikkeling dan wel uitvoering van een
project dat plaatsvindt in, of ten behoeve van. een gemeente welke een
gemeentelijk archeoloog in dienst heeft;
c subsidie wordt aangevraagd voor de ontwikkeling en uitvoering van een project
tot behoud en beheer van waardevol archeologisch erfgoed dat door of vanwe
ge de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek wordt uitgevoerd
of, naar het oordeel van Gedeputeerde Staten, moet worden uitgevoerd,
d. subsidie wordt aangevraagd voor de uitvoering van zuiver wetenschappelijk
(vervolg-)onderzoek.
Verplichtingen van de subsidieontvanger:
Artikel 9
lid I De subsidieontvanger dient binnen drie maanden na afloop van de activitei
ten waarvoor subsidie is verstrekt een inhoudelijk verslag van deze activitei
ten bij Gedeputeerde Staten in te dienen.
lid 2 Indien het naar het oordeel van Gedeputeerde Staten redelijkerwijs met
mogelijk is te voldoen aan de in lid I gestelde eis van drie maanden, bepalen
Gedeputeerde Staten een termijn waarbinnen een inhoudelijk verslag moet
worden verstrekt.
Artikel 10
Gedeputeerde Staten kunnen aan de subsidieontvanger andere verplichtingen
opleggen
Citeertitel:
Artikel 11
Deze regeling wordt aangehaald als: Ti|dehjke Subsidieregeling Archeologische
Projecten.
Inwerkingtreding:
Artikel 12
Deze regeling treedt in werking met ingang van de eerste dag na die van bekend
making in het Provinciaal Blad en vervalt op 31 december 2000
Haarlem. 8 |uni I999
Gedeputeerde Staten voornoemd,
voorzitter griffier
